Uroczystość Zesłania Ducha Świętego

Kościół katolicki obchodzi dziś uroczystość Zesłania Ducha Świętego – jedno z najważniejszych wydarzeń w roku liturgicznym, które kończy pięćdziesięciodniowy okres wielkanocny. Święto to upamiętnia moment, gdy – jak opisują Dzieje Apostolskie – na zebranych w Wieczerniku apostołów zstąpił Duch Święty, dając im odwagę i mądrość do głoszenia Ewangelii. To wydarzenie uznaje się za symboliczny początek Kościoła.
Witraż w bazylice św. Piotra w Watykanie Uroczystość Zesłania Ducha Świętego
Witraż w bazylice św. Piotra w Watykanie / wikimedia commons/CC BY-SA 3.0 at/Dnalor 01 (Ravenpuff) - File:Spiritus_Sanctus.jpg

Duch Święty – źródło życia Kościoła

- Duch Święty jest duszą Kościoła. Bez Niego nie może być ani wiary, ani nadziei, ani miłości – przypominał św. Jan Paweł II w homilii na Zesłanie Ducha Świętego w 1998 roku. – To On budzi charyzmaty, rozpala modlitwę, prowadzi do jedności i odnawia oblicze ziemi – tej ziemi.

W języku liturgicznym uroczystość nosi nazwę Pięćdziesiątnicy (Pentēkostē), ponieważ przypada pięćdziesiątego dnia po Zmartwychwstaniu. Zgodnie z relacją św. Łukasza (Dz 2,1–11), Duch Święty objawił się w postaci wichru i ognistych języków, a apostołowie zaczęli przemawiać różnymi językami – zapowiadając powszechność Kościoła i jedność ponad podziałami.

Zapowiedź Ducha Świętego obecna była już w proroctwach Starego Testamentu, a pełni jej udzielił Jezus podczas Ostatniej Wieczerzy: „A Paraklet, Duch Święty, którego Ojciec pośle w moim imieniu, On was wszystkiego nauczy i przypomni wam wszystko, co Ja wam powiedziałem”.

W Dziejach Apostolskich św. Łukasz opisuje, jak Duch Pocieszyciel wypełnił dom, w którym trwali uczniowie, a ogniste języki spoczęły na każdym z nich. Napełnieni Duchem Świętym zaczęli głosić z odwagą zbawcze dzieło Jezusa.

Zesłanie Ducha Świętego oznacza powstanie Kościoła – wspólnoty posłanej do wszystkich narodów, nieprzypisanej żadnemu środowisku czy kulturze. Jak uczy Sobór Watykański II, Kościół jest „niejako sakramentem zjednoczenia ludzi z Bogiem i budowania jedności rodzaju ludzkiego” (Lumen gentium).

Duch Święty udziela siedmiu darów: mądrości, rozumu, rady, męstwa, umiejętności, pobożności i bojaźni Bożej. Uzdalnia wiernych do świadectwa w świecie, kieruje losami Kościoła, powołuje nowe inicjatywy, wybiera misjonarzy, natchnął wybór św. Macieja do grona apostołów, a Pawła i Barnabę – do głoszenia Ewangelii.

- Duch Święty nie należy do przeszłości ani przyszłości – On jest dziś. Działa tu i teraz – przypominał papież Franciszek podczas modlitwy Regina Coeli w 2021 roku.

Historia i liturgia uroczystości

Uroczystość Zesłania Ducha Świętego obchodzona jest od starożytności. Początkowo łączona z Wielkanocą, od IV wieku stała się osobnym świętem. Wprowadzenie jej do kalendarza liturgicznego zatwierdził Synod w Elwirze (306 r.). Papież Leon XIII rozpowszechnił praktykę nowenny przed uroczystością.

Liturgia dnia wyróżnia się czerwonym kolorem szat – symbolem ognia i misyjnej gorliwości. W centrum znajduje się opis zesłania Ducha (Dz 2,1–11), fragment z 1 Listu do Koryntian o różnorodności darów (1 Kor 12) oraz Ewangelia św. Jana (J 20,19–23) – przekazująca uczniom Ducha jako źródło przebaczenia.

Przed Ewangelią śpiewana jest sekwencja „Veni Sancte Spiritus” („Przybądź, Duchu Święty”), zwana „Złotą Sekwencją” – uroczyste wezwanie do działania Pocieszyciela.

W wielu parafiach i wspólnotach zakonnych odbywa się Wigilia Zesłania Ducha Świętego – rozbudowana liturgia na wzór Wigilii Paschalnej z rozszerzoną Liturgią Słowa. Popularne są czuwania modlitewne, adoracje i modlitwy o odnowienie darów Ducha. Szeroko praktykowana jest także Nowenna do Ducha Świętego.

W Polsce uroczystość znana jest również jako Zielone Świątki – nazwa nawiązuje do wiosennego odrodzenia przyrody. Kościoły i domy przyozdabia się młodymi brzózkami i tatarakiem, a ludowe obrzędy niosą radosny ton i wiosenną symbolikę.

Symbole i dzień wolny w Europie

W ikonografii chrześcijańskiej Duch Święty przedstawiany jest jako gołębica, ogień lub snop światła. W barokowych świątyniach często symbolizuje Go jasne światło wpadające przez kopułę świątyni.

Zesłanie Ducha Świętego obchodzone jest przez dwa dni – w wielu krajach europejskich, m.in. w Niemczech, Francji czy Danii, poniedziałek pozostaje dniem wolnym od pracy. W Polsce drugi dzień świąt zniesiono w 1951 r. Wyjątek stanowią wierni Kościoła Zielonoświątkowego, dla których dzień ten jest ustawowo wolny.

mp


 

POLECANE
Spotkanie Nawrocki–Tusk? Prezydent elekt zabrał głos z ostatniej chwili
Spotkanie Nawrocki–Tusk? Prezydent elekt zabrał głos

Prezydent elekt Karol Nawrocki powiedział, że nie wyklucza spotkania z premierem Donaldem Tuskiem. Przyznał jednak, że nie jest to jego priorytetem.

Z rzeki Bug wyłowiono ciało. Trwa ustalanie tożsamości zmarłego Wiadomości
Z rzeki Bug wyłowiono ciało. Trwa ustalanie tożsamości zmarłego

Policja ustala tożsamość mężczyzny, którego w czwartek strażacy wydobyli z rzeki Bug w woj. lubelskim. Straż graniczna nie wyklucza, że to ciało jednego z migrantów, którzy próbowali dostać się z Białorusi do Polski. Od początku roku w tej granicznej rzece na odcinku lubelskim znaleziono osiem ciał.

Tragedia na zjeżdżalni w popularnym aquaparku. Dziecko spadło z dużej wysokości Wiadomości
Tragedia na zjeżdżalni w popularnym aquaparku. Dziecko spadło z dużej wysokości

Wakacyjny pobyt w popularnym parku wodnym w Lopar, na chorwackiej wyspie Rab, zakończył się dramatem. We wtorek po południu doszło tam do tragicznego wypadku, w którym zginęła 2-letnia dziewczynka.

Dobra wiadomość dla fanów komedii. Klasyk powraca na antenę Wiadomości
Dobra wiadomość dla fanów komedii. Klasyk powraca na antenę

Dobra wiadomość dla fanów komedii. Już od 27 lipca na kanale Zoom TV znów będzie można oglądać przygody "Jasia Fasoli".

Karol Nawrocki spotkał się z Hołownią. Wiadomo, jakie inicjatywy ustawodawcze podejmie jako pierwsze z ostatniej chwili
Karol Nawrocki spotkał się z Hołownią. Wiadomo, jakie inicjatywy ustawodawcze podejmie jako pierwsze

Prezydent elekt Karol Nawrocki odbył w czwartek rozmowę z marszałkiem Sejmu Szymonem Hołownią. W trakcie spotkania omawiali m.in. uroczystość zaprzysiężenia, która odbędzie się 6 sierpnia przed Zgromadzeniem Narodowym, a także planowane przez Nawrockiego inicjatywy ustawodawcze, które chce przedstawić po objęciu urzędu.

Karol Nawrocki ma powody do radości. Jest nowy sondaż z ostatniej chwili
Karol Nawrocki ma powody do radości. Jest nowy sondaż

Prezydent Andrzej Duda cieszy się największym zaufaniem wśród Polaków. Na drugim miejscu znalazł się prezydent elekt Karol Nawrocki – wynika z badania CBOS.

Jest zawiadomienie do prokuratury ws. prof. Andrzeja Zolla. Nikt nie stoi ponad prawem Wiadomości
Jest zawiadomienie do prokuratury ws. prof. Andrzeja Zolla. "Nikt nie stoi ponad prawem"

Zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez prof. Andrzeja Zolla wpłynęło w czwartek do Prokuratury Okręgowej w Warszawie. Sprawa dotyczy publicznych wypowiedzi byłego prezesa Trybunału Konstytucyjnego, w których sugerował możliwość zablokowania zaprzysiężenia Karola Nawrockiego na urząd Prezydenta RP.

Nowe informacje ws. ogniska cholery. GIS wydał komunikat Wiadomości
Nowe informacje ws. ogniska cholery. GIS wydał komunikat

W sobotę do szpitala wojewódzkiego w Szczecinie została przewieziona pacjentka ze szpitala w Stargardzie z podejrzeniem zakażenia cholerą. U kobiety stwierdzono obecność bakterii wywołującej tę chorobę, jednak potwierdzenie zakażenia wymaga jeszcze wykrycia toksyny. Odpowiednie badania trwają.

Dramat w Łodzi. 30-latek podejrzany o zabójstwo babci z ostatniej chwili
Dramat w Łodzi. 30-latek podejrzany o zabójstwo babci

30-letni mężczyzna, który uciekł z oddziału psychiatrycznego w Pabianicach, został zatrzymany przez łódzką policję. Jak ustalili dziennikarze, to wnuk 80-letniej kobiety, której ciało z obrażeniami znaleziono we wtorek w jednym z mieszkań na łódzkich Bałutach.

Kardynał Ryś opowiada się za nieograniczonym przyjmowaniem migrantów, ale polskich dzieci z Litwy nie przyjął tylko u nas
"Kardynał Ryś opowiada się za nieograniczonym przyjmowaniem migrantów, ale polskich dzieci z Litwy nie przyjął"

Głośnym echem w opinii publicznej odbił się list pasterski kard. Grzegorza Rysia, który apeluje o przyjmowanie imigrantów, a do krytykujących masową migrację apeluje o "odwagę milczenia". Z kolei był p.o. dyrektora TVP Łódź twierdzi, że ten sam kard. Ryś kilka lat temu odmówił przyjęcia polskim dzieciom z Litwy.

REKLAMA

Uroczystość Zesłania Ducha Świętego

Kościół katolicki obchodzi dziś uroczystość Zesłania Ducha Świętego – jedno z najważniejszych wydarzeń w roku liturgicznym, które kończy pięćdziesięciodniowy okres wielkanocny. Święto to upamiętnia moment, gdy – jak opisują Dzieje Apostolskie – na zebranych w Wieczerniku apostołów zstąpił Duch Święty, dając im odwagę i mądrość do głoszenia Ewangelii. To wydarzenie uznaje się za symboliczny początek Kościoła.
Witraż w bazylice św. Piotra w Watykanie Uroczystość Zesłania Ducha Świętego
Witraż w bazylice św. Piotra w Watykanie / wikimedia commons/CC BY-SA 3.0 at/Dnalor 01 (Ravenpuff) - File:Spiritus_Sanctus.jpg

Duch Święty – źródło życia Kościoła

- Duch Święty jest duszą Kościoła. Bez Niego nie może być ani wiary, ani nadziei, ani miłości – przypominał św. Jan Paweł II w homilii na Zesłanie Ducha Świętego w 1998 roku. – To On budzi charyzmaty, rozpala modlitwę, prowadzi do jedności i odnawia oblicze ziemi – tej ziemi.

W języku liturgicznym uroczystość nosi nazwę Pięćdziesiątnicy (Pentēkostē), ponieważ przypada pięćdziesiątego dnia po Zmartwychwstaniu. Zgodnie z relacją św. Łukasza (Dz 2,1–11), Duch Święty objawił się w postaci wichru i ognistych języków, a apostołowie zaczęli przemawiać różnymi językami – zapowiadając powszechność Kościoła i jedność ponad podziałami.

Zapowiedź Ducha Świętego obecna była już w proroctwach Starego Testamentu, a pełni jej udzielił Jezus podczas Ostatniej Wieczerzy: „A Paraklet, Duch Święty, którego Ojciec pośle w moim imieniu, On was wszystkiego nauczy i przypomni wam wszystko, co Ja wam powiedziałem”.

W Dziejach Apostolskich św. Łukasz opisuje, jak Duch Pocieszyciel wypełnił dom, w którym trwali uczniowie, a ogniste języki spoczęły na każdym z nich. Napełnieni Duchem Świętym zaczęli głosić z odwagą zbawcze dzieło Jezusa.

Zesłanie Ducha Świętego oznacza powstanie Kościoła – wspólnoty posłanej do wszystkich narodów, nieprzypisanej żadnemu środowisku czy kulturze. Jak uczy Sobór Watykański II, Kościół jest „niejako sakramentem zjednoczenia ludzi z Bogiem i budowania jedności rodzaju ludzkiego” (Lumen gentium).

Duch Święty udziela siedmiu darów: mądrości, rozumu, rady, męstwa, umiejętności, pobożności i bojaźni Bożej. Uzdalnia wiernych do świadectwa w świecie, kieruje losami Kościoła, powołuje nowe inicjatywy, wybiera misjonarzy, natchnął wybór św. Macieja do grona apostołów, a Pawła i Barnabę – do głoszenia Ewangelii.

- Duch Święty nie należy do przeszłości ani przyszłości – On jest dziś. Działa tu i teraz – przypominał papież Franciszek podczas modlitwy Regina Coeli w 2021 roku.

Historia i liturgia uroczystości

Uroczystość Zesłania Ducha Świętego obchodzona jest od starożytności. Początkowo łączona z Wielkanocą, od IV wieku stała się osobnym świętem. Wprowadzenie jej do kalendarza liturgicznego zatwierdził Synod w Elwirze (306 r.). Papież Leon XIII rozpowszechnił praktykę nowenny przed uroczystością.

Liturgia dnia wyróżnia się czerwonym kolorem szat – symbolem ognia i misyjnej gorliwości. W centrum znajduje się opis zesłania Ducha (Dz 2,1–11), fragment z 1 Listu do Koryntian o różnorodności darów (1 Kor 12) oraz Ewangelia św. Jana (J 20,19–23) – przekazująca uczniom Ducha jako źródło przebaczenia.

Przed Ewangelią śpiewana jest sekwencja „Veni Sancte Spiritus” („Przybądź, Duchu Święty”), zwana „Złotą Sekwencją” – uroczyste wezwanie do działania Pocieszyciela.

W wielu parafiach i wspólnotach zakonnych odbywa się Wigilia Zesłania Ducha Świętego – rozbudowana liturgia na wzór Wigilii Paschalnej z rozszerzoną Liturgią Słowa. Popularne są czuwania modlitewne, adoracje i modlitwy o odnowienie darów Ducha. Szeroko praktykowana jest także Nowenna do Ducha Świętego.

W Polsce uroczystość znana jest również jako Zielone Świątki – nazwa nawiązuje do wiosennego odrodzenia przyrody. Kościoły i domy przyozdabia się młodymi brzózkami i tatarakiem, a ludowe obrzędy niosą radosny ton i wiosenną symbolikę.

Symbole i dzień wolny w Europie

W ikonografii chrześcijańskiej Duch Święty przedstawiany jest jako gołębica, ogień lub snop światła. W barokowych świątyniach często symbolizuje Go jasne światło wpadające przez kopułę świątyni.

Zesłanie Ducha Świętego obchodzone jest przez dwa dni – w wielu krajach europejskich, m.in. w Niemczech, Francji czy Danii, poniedziałek pozostaje dniem wolnym od pracy. W Polsce drugi dzień świąt zniesiono w 1951 r. Wyjątek stanowią wierni Kościoła Zielonoświątkowego, dla których dzień ten jest ustawowo wolny.

mp



 

Polecane
Emerytury
Stażowe