Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 11: opieka nad dziećmi

17 listopada 2017 r. podczas Szczytu Społecznego na rzecz Sprawiedliwego Zatrudnienia i Wzrostu Gospodarczego w Göteborgu wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej uroczyście przystąpiły do Europejskiego filaru praw socjalnych. Jest to inicjatywa często określana jako mapa drogowa dwudziestu wspólnych działań mających na celu pozytywną konwergencję standardów socjalnych. Realizacja tych zamierzeń ma przyczynić się do pokazania obywatelom UE, że proces integracji nie polega tylko na korzyściach ekonomicznych, które niekoniecznie przekładają się na ich sytuację bytową lecz niesie za sobą wizję lepszego życia zawodowego i osobistego.
 Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 11: opieka nad dziećmi
/ grafika.P.Machnica
Wdrożenie postanowień Filaru ma stanowić wspólną odpowiedzialność: państw członkowskich, Komisji, a także unijnych oraz krajowych partnerów społecznych. NSZZ Solidarność jest jednym z głównych protagonistów tych działań w naszym kraju.

Filar składa się z trzech komponentów podzielonych na szczegółowe punkty:
- Równe szanse i dostęp do zatrudnienia
- Uczciwe warunki pracy
- Ochrona socjalna i integracja społeczna

Poniżej prezentujemy uwagi, zawierające także komentarz naukowców, które mają przybliżyć członkom Związku wiedzę na temat poszczególnych punktów Filaru.
komponent: Ochrona socjalna i integracja społeczna  
11. Opieka nad dziećmi i wsparcie dla dzieci
a. Dzieci mają prawo  do wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, które charakteryzują się dobrą jakością i przystępną ceną
b. Dzieci mają prawo do ochrony przed ubóstwem. Dzieci ze środowisk znajdujących się w niekorzystnej sytuacji mają prawo do szczególnych środków służących zwiększeniu równości szans.
 
W ramach Filaru podkreślono aspekty jakości wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem. Powszechnie dostępna wczesna edukacja i wysokiej jakości opieka nad dzieckiem jest korzystna dla wszystkich dzieci, a w szczególności dla dzieci pochodzących z środowisk w niekorzystnej sytuacji społecznej.

Jak podkreśla dr Magdalena Rycak (Uczelnia Łazarskiego) w Polsce od lat wskazuje się na utrudniony dostęp do placówek opiekuńczych dla dzieci, takich jak tanie lub darmowe żłobki czy przedszkola. Wciąż pozostajemy jedynym z nielicznych państw, w których prawo (poza obowiązkową „zerówką”) nie gwarantuje dzieciom miejsca przedszkolu czy żłobku. Od lat około 40%  polskich dzieci od trzeciego roku życia do chwili udania się do szkoły (zerówka) pozostaje jedynie pod opieką rodziców. W pozostałych państwach europejskich w tej grupie wiekowej średnio w domu pozostaje jedynie 11% dzieci. 

Ekspertka wskazuje, ze należałoby postulować wprowadzenie szerzej skoordynowanych działań w zakresie wsparcia państwa na rzecz dzieci i zapewnienia im odpowiedniej opieki i poziomu życia, takich jak dodatki do czynszów, ulgi podatkowe (tym większe im więcej dzieci w rodzinie), czy darmowe przedszkola i żłobki dla wszystkich dzieci powyżej roku. Państwo polskie powinno wspierać i finansować żłobki działające przy zakładach pracy, a także partycypować w większym stopniu niż dotychczas w dofinansowaniu profesjonalnych niań czy też asystentek rodzinnych, zwłaszcza w przypadku opieki nad dziećmi niepełnosprawnymi.

Jak wskazuje Barbara Surdykowska (Biuro Eksperckie KK NSZZ Solidarność) przy analizowaniu znaczenia pkt 11 Filaru w polskim kontekście można odwołać się do art. 7 Zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej (ZEKS). W pkt 7. 3 Karty wskazuje się, że w celu zapewnienia skutecznego wykonywania prawa dzieci i młodocianych do ochrony, Strony zobowiązują się zabronić by dzieci, które podlegają jeszcze obowiązkowemu nauczaniu, były zatrudniane przy pracach, które uniemożliwiałyby im pełne korzystanie z tego nauczania.  Należy mieć świadomość, że Polska jest bardzo daleko od wskazanego standardu ze względu na skalę pracujących dzieci w rodzinnych gospodarstwach rolnych w ramach pomocy świadczonej na rzecz rodziny.  Należy także pamiętać, że wynagrodzenie pracowników młodocianych w Polsce znacznie odbiega od minimum uznawanego w ZEKS – akceptowalne jest ustalenie wynagrodzenia dla osoby 15/16 letniej o 30% niższego niż minimalne wynagrodzenie osoby dorosłej, dla osoby 16/18 letniej różnica nie powinna przekraczać 20%. Natomiast polskie przepisy ustalają wynagrodzenie pracowników młodocianych na poziomie 4 -6% wynagrodzenia minimalnego.   

Tutaj można przeczytać o 10 punkcie Filaru

bs
 

 

POLECANE
Komunikat dla mieszkańców Krakowa z ostatniej chwili
Komunikat dla mieszkańców Krakowa

W poniedziałek 25 sierpnia 2025 r. wprowadzona zostanie czasowa zmiana organizacji ruchu w rejonie mostu Kotlarskiego – będzie ona dotyczyć ograniczenia prędkości.

Hit TVN ponownie w ramówce. Co wydarzy się w nowym sezonie? Wiadomości
Hit TVN ponownie w ramówce. Co wydarzy się w nowym sezonie?

Już 1 września widzowie znów zobaczą kultowy serial kryminalny „Detektywi”. Produkcja będzie emitowana od poniedziałku do piątku o godz. 17:55 na antenie TVN.

Podpalenia ołtarzy i odchody w konfesjonałach. Niemiecki Kościół: agresja nasila się od 2015 r. Wiadomości
Podpalenia ołtarzy i odchody w konfesjonałach. Niemiecki Kościół: agresja nasila się od 2015 r.

W Niemczech odnotowuje się coraz bardziej brutalne i bezczelne akty wandalizmu w kościołach katolickich i ewangelickich. Zniszczone figury świętych, podpalenia ołtarzy, odchody pozostawione w kropielnicach i konfesjonałach – to tylko niektóre z drastycznych przykładów profanacji miejsc kultu.

Nożownik z Chorzowa usłyszał zarzuty z ostatniej chwili
Nożownik z Chorzowa usłyszał zarzuty

47-letni mężczyzna usłyszał w niedzielę zarzut zabójstwa w związku ze śmiertelnym atakiem nożem, do którego doszło w piątek w Chorzowie. Prokurator, oceniając zebrany materiał dowodowy, złożył do sądu wniosek o tymczasowe aresztowanie podejrzanego.

Sondaż: Rosja nie skończy na Ukrainie? Polacy nie mają złudzeń Wiadomości
Sondaż: Rosja nie skończy na Ukrainie? Polacy nie mają złudzeń

„Czy wierzy Pani/Pan, że po zawarciu pokoju z Ukrainą Rosja nie dopuści się już agresji na żaden europejski kraj?” - takie pytanie zadano uczestnikom sondażu SW Research dla rp.pl. Okazuje się, że Polacy nie mają w tym temacie złudzeń.

Spór w Berlinie o ulicę Murzynów. Zmiany po 300 latach z ostatniej chwili
Spór w Berlinie o ulicę Murzynów. Zmiany po 300 latach

Po ponad 300 latach istnienia berlińska ulica Mohrenstrasse - Ulica Murzynów została przemianowana. Jak pisze dw.com, próby zablokowania zmiany nazwy na drodze sądowej trwały do samego końca. Ostatecznie władze Berlina postawiły na swoim. Zmiany świętowało kilka tutejszych organizacji, m.in. Decolonize Berlin, Rada Afrykańska w Berlinie i Brandenburgii czy inicjatywa Schwarze Menschen in Deutschland.

17-letni kolarz zginął podczas wyścigu w Hiszpanii z ostatniej chwili
17-letni kolarz zginął podczas wyścigu w Hiszpanii

Podczas drugiego etapu wyścigu juniorów Ribera del Duero w Hiszpanii doszło do poważnej kraksy z udziałem osiemnastu kolarzy. Niestety, 17-letni Ivan Melendez nie przeżył odniesionych obrażeń. Trzech innych zawodników znalazło się w stanie ciężkim.

Ojkofobia: analiza choroby gorące
Ojkofobia: analiza choroby

Ojkofobia to choroba, która zaczyna się od własnych bliskich. Zdrowy człowiek nie musi pluć na rodzinę, żeby poczuć się kimś. Nie ma tej wewnętrznej potrzeby odreagowania frustracji na najbliższych, byle tylko zagłuszyć własne kompleksy.

Biznes alarmuje: Nowa afera KPO? Tym razem w sektorze obronności i bezpieczeństwa Wiadomości
Biznes alarmuje: Nowa afera KPO? Tym razem w sektorze obronności i bezpieczeństwa

Przedstawiciele organizacji biznesowych ostrzegają na łamach „Pulsu Biznesu”, że sposób rozdysponowania 25 mld zł z Krajowego Planu Odbudowy na cele obronne może doprowadzić do poważnych nadużyć. W ich ocenie, brakuje jasnych reguł i transparentności, co może sprzyjać nadużyciom podobnym do tych, które pojawiły się w programie wsparcia branży HoReCa.

Hulajnogi elektryczne coraz większym zagrożeniem na drogach Wiadomości
Hulajnogi elektryczne coraz większym zagrożeniem na drogach

Od 1 stycznia do 19 sierpnia 2025 r. odnotowano w Polsce 798 wypadków z udziałem hulajnóg elektrycznych, to o 338 więcej niż w tym samym okresie 2024 r. Prof. Piotr Józwiak, prawnik z SWPS zaznaczył, że problematyka hulajnóg elektrycznych jest regulowana przepisami dopiero od 4 lat.

REKLAMA

Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 11: opieka nad dziećmi

17 listopada 2017 r. podczas Szczytu Społecznego na rzecz Sprawiedliwego Zatrudnienia i Wzrostu Gospodarczego w Göteborgu wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej uroczyście przystąpiły do Europejskiego filaru praw socjalnych. Jest to inicjatywa często określana jako mapa drogowa dwudziestu wspólnych działań mających na celu pozytywną konwergencję standardów socjalnych. Realizacja tych zamierzeń ma przyczynić się do pokazania obywatelom UE, że proces integracji nie polega tylko na korzyściach ekonomicznych, które niekoniecznie przekładają się na ich sytuację bytową lecz niesie za sobą wizję lepszego życia zawodowego i osobistego.
 Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 11: opieka nad dziećmi
/ grafika.P.Machnica
Wdrożenie postanowień Filaru ma stanowić wspólną odpowiedzialność: państw członkowskich, Komisji, a także unijnych oraz krajowych partnerów społecznych. NSZZ Solidarność jest jednym z głównych protagonistów tych działań w naszym kraju.

Filar składa się z trzech komponentów podzielonych na szczegółowe punkty:
- Równe szanse i dostęp do zatrudnienia
- Uczciwe warunki pracy
- Ochrona socjalna i integracja społeczna

Poniżej prezentujemy uwagi, zawierające także komentarz naukowców, które mają przybliżyć członkom Związku wiedzę na temat poszczególnych punktów Filaru.
komponent: Ochrona socjalna i integracja społeczna  
11. Opieka nad dziećmi i wsparcie dla dzieci
a. Dzieci mają prawo  do wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, które charakteryzują się dobrą jakością i przystępną ceną
b. Dzieci mają prawo do ochrony przed ubóstwem. Dzieci ze środowisk znajdujących się w niekorzystnej sytuacji mają prawo do szczególnych środków służących zwiększeniu równości szans.
 
W ramach Filaru podkreślono aspekty jakości wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem. Powszechnie dostępna wczesna edukacja i wysokiej jakości opieka nad dzieckiem jest korzystna dla wszystkich dzieci, a w szczególności dla dzieci pochodzących z środowisk w niekorzystnej sytuacji społecznej.

Jak podkreśla dr Magdalena Rycak (Uczelnia Łazarskiego) w Polsce od lat wskazuje się na utrudniony dostęp do placówek opiekuńczych dla dzieci, takich jak tanie lub darmowe żłobki czy przedszkola. Wciąż pozostajemy jedynym z nielicznych państw, w których prawo (poza obowiązkową „zerówką”) nie gwarantuje dzieciom miejsca przedszkolu czy żłobku. Od lat około 40%  polskich dzieci od trzeciego roku życia do chwili udania się do szkoły (zerówka) pozostaje jedynie pod opieką rodziców. W pozostałych państwach europejskich w tej grupie wiekowej średnio w domu pozostaje jedynie 11% dzieci. 

Ekspertka wskazuje, ze należałoby postulować wprowadzenie szerzej skoordynowanych działań w zakresie wsparcia państwa na rzecz dzieci i zapewnienia im odpowiedniej opieki i poziomu życia, takich jak dodatki do czynszów, ulgi podatkowe (tym większe im więcej dzieci w rodzinie), czy darmowe przedszkola i żłobki dla wszystkich dzieci powyżej roku. Państwo polskie powinno wspierać i finansować żłobki działające przy zakładach pracy, a także partycypować w większym stopniu niż dotychczas w dofinansowaniu profesjonalnych niań czy też asystentek rodzinnych, zwłaszcza w przypadku opieki nad dziećmi niepełnosprawnymi.

Jak wskazuje Barbara Surdykowska (Biuro Eksperckie KK NSZZ Solidarność) przy analizowaniu znaczenia pkt 11 Filaru w polskim kontekście można odwołać się do art. 7 Zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej (ZEKS). W pkt 7. 3 Karty wskazuje się, że w celu zapewnienia skutecznego wykonywania prawa dzieci i młodocianych do ochrony, Strony zobowiązują się zabronić by dzieci, które podlegają jeszcze obowiązkowemu nauczaniu, były zatrudniane przy pracach, które uniemożliwiałyby im pełne korzystanie z tego nauczania.  Należy mieć świadomość, że Polska jest bardzo daleko od wskazanego standardu ze względu na skalę pracujących dzieci w rodzinnych gospodarstwach rolnych w ramach pomocy świadczonej na rzecz rodziny.  Należy także pamiętać, że wynagrodzenie pracowników młodocianych w Polsce znacznie odbiega od minimum uznawanego w ZEKS – akceptowalne jest ustalenie wynagrodzenia dla osoby 15/16 letniej o 30% niższego niż minimalne wynagrodzenie osoby dorosłej, dla osoby 16/18 letniej różnica nie powinna przekraczać 20%. Natomiast polskie przepisy ustalają wynagrodzenie pracowników młodocianych na poziomie 4 -6% wynagrodzenia minimalnego.   

Tutaj można przeczytać o 10 punkcie Filaru

bs
 


 

Polecane
Emerytury
Stażowe