W poniedziałek odbyła się uroczystość przekazania polskiej straty wojennej obrazu Jacka Malczewskiego "Przy fortepianie" do zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie. Dzieło powróciło do Muzeum Narodowego w Warszawie dzięki staraniom Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego; to pierwszy odzyskany obraz tego wybitnego polskiego artysty.

"Dzisiaj mamy wielką przyjemność zaprezentować kolejne dzieło, które zostało odzyskane przez Polskę. Strata wojenna, obraz Jacka Malczewskiego. Pierwszy obraz Jacka Malczewskiego, który udało nam się odzyskać" - zaznaczył na konferencji prasowej Gliński.

Jak mówił, jest to obraz "nietypowy, wczesny obraz Malczewskiego". "+Przy fortepianie+ obrazuje dwie siostry artysty. My Malczewskiego znamy raczej z symbolizmu, z tych późniejszych jego wielkich prac wspaniałych, ale właśnie odmiennych, a to jest obraz z okresu wcześniejszego" - podkreślił minister kultury. "Bardzo się cieszymy, że możemy go prezentować, że on wrócił do swojego miejsca" - dodał.

Gliński przekazał, że dotychczasowy właściciel obrazu, gdy dowiedział się, że dzieło Malczewskiego jest własnością Muzeum Narodowego w Warszawie "zgodził się bezwarunkowo oddać ten obraz".

Zwrócił uwagę, że pozostaje jeszcze ok. 70 dzieł tego artysty, które nie wróciły do Polski. Jak mówił minister kultury, "być może nie istnieją bądź zostały zniszczone, w każdym razie są utracone, są w naszej bazie dzieł utraconych, która liczy 63 tys. obiektów zidentyfikowanych".

Minister kultury podziękował także wszystkim osobom, które przyczyniają się na co dzień do odzyskiwania utraconych przez Polskę dzieł sztuki. Poinformował, że w MKiDN prowadzonych jest 80 postępowań restytucyjnych i w najbliższym czasie kolejne dzieła będą wracały do Polski.

Obraz Malczewskiego zaginął w czasie II wojny światowej. Najprawdopodobniej pozostał w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie aż do wybuchu Powstania Warszawskiego w 1944 r. Po jego upadku wiele ze znajdujących się jeszcze w obrębie miasta zbiorów padło ofiarą grabieży, szabru lub uległo zniszczeniu, inne wywieziono do składnic na Dolnym Śląsku, w Austrii i Niemczech. Losy dzieła Malczewskiego pozostawały nieznane do listopada 2019 r., kiedy to Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego zostało poinformowane przez Muzeum Narodowe w Warszawie, że obraz został wystawiony na sprzedaż w domu aukcyjnym Roseberys w Londynie. Wcześniej, w 1997 r. dzieło zostało zakupione na licytacji w domu aukcyjnym Christie’s w Nowym Jorku. (PAP)

Katarzyna Krzykowska, Olga Łozińska

ksi/ oloz/ mhr/