[Tylko u nas] Tomasz Terlikowski: Przemoc wobec osób starszych

Ten rodzaj przemocy i nadużyć, choć istnieje, jest jednym z najbardziej ukrytych. Nie chcą o nim mówić ofiary, a społeczeństwo - także by chronić istotną wartość rodziny - nie chce go zauważać.
starszy pan
starszy pan / Pixabay.com

Kilka lat temu prowadziliśmy rekolekcje dla małżeństw w jednym z ukraińskich miast. W czasie jednej z rozmów z tamtejszymi specjalistami od życia rodzinnego usłyszeliśmy o tym, że wśród ukraińskich rodzin problemem bywa rozmaitego rodzaju przemoc wobec rodziców. Nie mieściło nam się to wówczas w głosie, zastanawialiśmy się, jak to możliwe, i dlaczego w Polsce nie ma tego problemu. Po kilku latach, po wielu przeczytanych tekstach, mam już świadomość, że występuje ona także w Polsce.

Ministerstwo Zdrowia przy okazji pandemii urochomiło nawet specjalny serwis, który ma uświadamiać problem i umożliwiać reakcję. To właśnie w nim przeczytać można o rodzajach przemocy wobec osób starszych, a które są naprawdę bardzo różnorodne. „Izolowanie, zabieranie pieniędzy (np. emerytury czy renty), wytykanie choroby i niepełnosprawności, szantażowanie, groźby, wyzwiska, ograniczanie swobody decyzji, straszenie oddaniem do domu opieki, wmawianie choroby psychicznej, wymuszanie zmian w testamencie, obciążanie zawyżonymi kosztami (np. kredytami lub pożyczkami), skłanianie do darowizn, zaniedbywanie, niezapewnienie jedzenia, leków, higieny osobistej, opieki medycznej, opuszczenie przez opiekunów, pozostawienie bez opieki”.

Nie podejmuje się odpowiedzi na pytanie, jaka może być skala tego problemu, ale badania Australijskiego Instytutu Studiów nad Rodziną pokazują, że - przynajmniej tam - ogromna. Co szósta osoba starsza doświadcza rozmaitych form przemocy. Najczęstszą formą znęcania się nad osobami starszymi była przemoc psychiczna (11,7 procent), a następnie zaniedbywanie (2,9 procent), nadużycia finansowe (2,1 procent), przemoc fizyczna (1,8 procent) i wykorzystywanie seksualne (1 procent). Część z osób starszych (3.5 procent) doświadczyły więcej niż jednego rodzaju nadużyć, z najczęstszą kombinacją przemocy psychicznej i zaniedbywania. 

Kto jest sprawcą przemocy? Niestety najczęściej bliscy, w tym dzieci (jednak piąta sprawców to właśnie one). Inne grupy to przyjaciele (12 procent), sąsiedzi (7 procent) i znajomi (9 procent). Ta pierwsza grupa sprawców jest szczególnie trudna do wykrycia, bowiem - jak podkreśla jedna z autorek owych badań dr Rae Kaspiew - gdy przemocy dopuszczają się dorosłe dzieci to „może to wywołać u ofiary chęć zachowania w tajemnicy nadużycia, aby uniknąć wstydu, zakłopotania i negatywnych reperkusji dla sprawcy”. 

I, jak pokazuje choćby akcja Ministerstwa Zdrowia w Polsce może być podobnie. Warto mieć oczy otwarte, warto zwracać na to uwagę. 
 


 

POLECANE
Zdjęcia dzieci w sieci. Eksperci mówią o realnym zagrożeniu Wiadomości
Zdjęcia dzieci w sieci. Eksperci mówią o realnym zagrożeniu

W Polsce ok. 40 proc. rodziców regularnie udostępnia publicznie zdjęcia dzieci, nie zdając sobie sprawy, że wizerunek może być kopiowany lub wykorzystany bez ich kontroli. Eksperci przestrzegają, że każde zdjęcie opublikowane w sieci zostawia trwały cyfrowy ślad na lata.

Nie żyje słynny szkocki piłkarz z ostatniej chwili
Nie żyje słynny szkocki piłkarz

W wieku 72 lat zmarł były szkocki piłkarz John Robertson. Największe sukcesy odniósł w barwach Nottingham Forest, z którym w 1979 i 1980 roku wygrywał Puchar Europy, poprzednika obecnej Ligi Mistrzów. W 1980 zdobył bramkę w finale z Hamburgerem SV, zakończonym wynikiem 1:0.

Bez spiny. Doda opublikowała nietypowe zdjęcie Wiadomości
"Bez spiny". Doda opublikowała nietypowe zdjęcie

Doda, postanowiła spędzić Boże Narodzenie w rodzinnych stronach. Piosenkarka wróciła do domu w Ciechanowie, gdzie świętuje w gronie najbliższych.

Pałac Buckingham wydał komunikat Wiadomości
Pałac Buckingham wydał komunikat

Brytyjski monarcha Karol III w czwartkowym orędziu bożonarodzeniowym podkreślił potrzebę życzliwości, współczucia oraz nadziej w „czasach niepewności”. W wyemitowanym w czwartek w mediach przesłaniu stwierdził, że „historie o triumfie odwagi nad przeciwnościami” dają mu nadzieję.

Niemcy postawili na swoim, Bułgaria przyjmuje euro tylko u nas
Niemcy postawili na swoim, Bułgaria przyjmuje euro

Bułgaria od 1 stycznia 2026 roku wejdzie do strefy euro, mimo politycznego chaosu i sprzeciwu dużej części społeczeństwa. Decyzja forsowana przez obóz Bojko Borisowa pokazuje skuteczność wpływów Berlina w Europie Środkowo-Wschodniej i rodzi pytania o suwerenność państw regionu oraz cenę, jaką płacą za integrację walutową.

Łódź: zatrzymano seryjnego włamywacza. Usłyszał 33 zarzuty Wiadomości
Łódź: zatrzymano seryjnego włamywacza. Usłyszał 33 zarzuty

Policjanci z Łodzi zakończyli wielomiesięczne działania dotyczące serii włamań, do których dochodziło na terenie dzielnicy Polesie. W efekcie zatrzymano 27-letniego mężczyznę, który - jak ustalili śledczy - miał uczynić z przestępstw stałe źródło dochodu.

Zygfryd Czaban: Spektakularny kolaps niemieckiego Deep State gorące
Zygfryd Czaban: Spektakularny kolaps niemieckiego Deep State

Niemiecka gospodarka traci impet, a kolejne decyzje polityczne i energetyczne pogłębiają kryzys największej gospodarki Europy. Publicysta Zygfryd Czaban stawia tezę, że problemem nie są wyłącznie regulacje klimatyczne, lecz głębszy rozpad niemieckiego modelu państwa, który przez dekady gwarantował stabilność i rozwój.

Rosyjski samolot nad Bałtykiem. Jest komunikat MON Wiadomości
Rosyjski samolot nad Bałtykiem. Jest komunikat MON

Wszystkie prowokacje nad Bałtykiem oraz przy granicy z Białorusią były pod pełną kontrolą Wojska Polskiego - poinformował w czwartek wicepremier, szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz m.in. po tym, jak polskie myśliwce przechwyciły rosyjski samolot rozpoznawczy w pobliżu granic przestrzeni powietrznej RP.

Dramat w Wigilię w Pruszkowie. 3-letnie dziecko trafiło do szpitala Wiadomości
Dramat w Wigilię w Pruszkowie. 3-letnie dziecko trafiło do szpitala

Spokojny wigilijny wieczór w jednym z domów w Pruszkowie zakończył się dramatem. Podczas rodzinnej kolacji doszło do groźnego wypadku, w wyniku którego poparzone zostało małe dziecko. Na miejsce natychmiast wezwano służby ratunkowe.

IMGW wydał komunikat. Oto co nas czeka Wiadomości
IMGW wydał komunikat. Oto co nas czeka

Jak informuje IMGW, północno-wschodnia Europa pozostanie pod wpływem niżu z ośrodkiem nad Morzem Barentsa. Również krańce południowo zachodnie kontynentu są pod wpływem niżu z ośrodkiem w rejonie Balearów. Dalsza część kontynentu pozostanie w obszarze oddziaływania rozległego wyżu z centrum w okolicach Szkocji. Polska jest pod wpływem tego wyżu, w mroźnym powietrzu arktycznym. Jednak po południu z północy zacznie napływać nieco cieplejsze powietrze polarne.

REKLAMA

[Tylko u nas] Tomasz Terlikowski: Przemoc wobec osób starszych

Ten rodzaj przemocy i nadużyć, choć istnieje, jest jednym z najbardziej ukrytych. Nie chcą o nim mówić ofiary, a społeczeństwo - także by chronić istotną wartość rodziny - nie chce go zauważać.
starszy pan
starszy pan / Pixabay.com

Kilka lat temu prowadziliśmy rekolekcje dla małżeństw w jednym z ukraińskich miast. W czasie jednej z rozmów z tamtejszymi specjalistami od życia rodzinnego usłyszeliśmy o tym, że wśród ukraińskich rodzin problemem bywa rozmaitego rodzaju przemoc wobec rodziców. Nie mieściło nam się to wówczas w głosie, zastanawialiśmy się, jak to możliwe, i dlaczego w Polsce nie ma tego problemu. Po kilku latach, po wielu przeczytanych tekstach, mam już świadomość, że występuje ona także w Polsce.

Ministerstwo Zdrowia przy okazji pandemii urochomiło nawet specjalny serwis, który ma uświadamiać problem i umożliwiać reakcję. To właśnie w nim przeczytać można o rodzajach przemocy wobec osób starszych, a które są naprawdę bardzo różnorodne. „Izolowanie, zabieranie pieniędzy (np. emerytury czy renty), wytykanie choroby i niepełnosprawności, szantażowanie, groźby, wyzwiska, ograniczanie swobody decyzji, straszenie oddaniem do domu opieki, wmawianie choroby psychicznej, wymuszanie zmian w testamencie, obciążanie zawyżonymi kosztami (np. kredytami lub pożyczkami), skłanianie do darowizn, zaniedbywanie, niezapewnienie jedzenia, leków, higieny osobistej, opieki medycznej, opuszczenie przez opiekunów, pozostawienie bez opieki”.

Nie podejmuje się odpowiedzi na pytanie, jaka może być skala tego problemu, ale badania Australijskiego Instytutu Studiów nad Rodziną pokazują, że - przynajmniej tam - ogromna. Co szósta osoba starsza doświadcza rozmaitych form przemocy. Najczęstszą formą znęcania się nad osobami starszymi była przemoc psychiczna (11,7 procent), a następnie zaniedbywanie (2,9 procent), nadużycia finansowe (2,1 procent), przemoc fizyczna (1,8 procent) i wykorzystywanie seksualne (1 procent). Część z osób starszych (3.5 procent) doświadczyły więcej niż jednego rodzaju nadużyć, z najczęstszą kombinacją przemocy psychicznej i zaniedbywania. 

Kto jest sprawcą przemocy? Niestety najczęściej bliscy, w tym dzieci (jednak piąta sprawców to właśnie one). Inne grupy to przyjaciele (12 procent), sąsiedzi (7 procent) i znajomi (9 procent). Ta pierwsza grupa sprawców jest szczególnie trudna do wykrycia, bowiem - jak podkreśla jedna z autorek owych badań dr Rae Kaspiew - gdy przemocy dopuszczają się dorosłe dzieci to „może to wywołać u ofiary chęć zachowania w tajemnicy nadużycia, aby uniknąć wstydu, zakłopotania i negatywnych reperkusji dla sprawcy”. 

I, jak pokazuje choćby akcja Ministerstwa Zdrowia w Polsce może być podobnie. Warto mieć oczy otwarte, warto zwracać na to uwagę. 
 



 

Polecane