[Tylko u nas] Tomasz Terlikowski: Przemoc wobec osób starszych

Ten rodzaj przemocy i nadużyć, choć istnieje, jest jednym z najbardziej ukrytych. Nie chcą o nim mówić ofiary, a społeczeństwo - także by chronić istotną wartość rodziny - nie chce go zauważać.
starszy pan [Tylko u nas] Tomasz Terlikowski: Przemoc wobec osób starszych
starszy pan / Pixabay.com

Kilka lat temu prowadziliśmy rekolekcje dla małżeństw w jednym z ukraińskich miast. W czasie jednej z rozmów z tamtejszymi specjalistami od życia rodzinnego usłyszeliśmy o tym, że wśród ukraińskich rodzin problemem bywa rozmaitego rodzaju przemoc wobec rodziców. Nie mieściło nam się to wówczas w głosie, zastanawialiśmy się, jak to możliwe, i dlaczego w Polsce nie ma tego problemu. Po kilku latach, po wielu przeczytanych tekstach, mam już świadomość, że występuje ona także w Polsce.

Ministerstwo Zdrowia przy okazji pandemii urochomiło nawet specjalny serwis, który ma uświadamiać problem i umożliwiać reakcję. To właśnie w nim przeczytać można o rodzajach przemocy wobec osób starszych, a które są naprawdę bardzo różnorodne. „Izolowanie, zabieranie pieniędzy (np. emerytury czy renty), wytykanie choroby i niepełnosprawności, szantażowanie, groźby, wyzwiska, ograniczanie swobody decyzji, straszenie oddaniem do domu opieki, wmawianie choroby psychicznej, wymuszanie zmian w testamencie, obciążanie zawyżonymi kosztami (np. kredytami lub pożyczkami), skłanianie do darowizn, zaniedbywanie, niezapewnienie jedzenia, leków, higieny osobistej, opieki medycznej, opuszczenie przez opiekunów, pozostawienie bez opieki”.

Nie podejmuje się odpowiedzi na pytanie, jaka może być skala tego problemu, ale badania Australijskiego Instytutu Studiów nad Rodziną pokazują, że - przynajmniej tam - ogromna. Co szósta osoba starsza doświadcza rozmaitych form przemocy. Najczęstszą formą znęcania się nad osobami starszymi była przemoc psychiczna (11,7 procent), a następnie zaniedbywanie (2,9 procent), nadużycia finansowe (2,1 procent), przemoc fizyczna (1,8 procent) i wykorzystywanie seksualne (1 procent). Część z osób starszych (3.5 procent) doświadczyły więcej niż jednego rodzaju nadużyć, z najczęstszą kombinacją przemocy psychicznej i zaniedbywania. 

Kto jest sprawcą przemocy? Niestety najczęściej bliscy, w tym dzieci (jednak piąta sprawców to właśnie one). Inne grupy to przyjaciele (12 procent), sąsiedzi (7 procent) i znajomi (9 procent). Ta pierwsza grupa sprawców jest szczególnie trudna do wykrycia, bowiem - jak podkreśla jedna z autorek owych badań dr Rae Kaspiew - gdy przemocy dopuszczają się dorosłe dzieci to „może to wywołać u ofiary chęć zachowania w tajemnicy nadużycia, aby uniknąć wstydu, zakłopotania i negatywnych reperkusji dla sprawcy”. 

I, jak pokazuje choćby akcja Ministerstwa Zdrowia w Polsce może być podobnie. Warto mieć oczy otwarte, warto zwracać na to uwagę. 
 


 

POLECANE
Burza w Pałacu Buckingham: Król Karol III wściekły na Meghan Markle z ostatniej chwili
Burza w Pałacu Buckingham: Król Karol III wściekły na Meghan Markle

Meghan Markle znów przyćmiewa króla Karola III – kontrowersyjne nagrania oraz terminy premier żony księcia Harry'ego rzucają cień na oficjalne uroczystości brytyjskiego monarchy.

Jest oświadczenie Krystyny Pawłowicz ws. odejścia z Trybunału Konstytucyjnego z ostatniej chwili
Jest oświadczenie Krystyny Pawłowicz ws. odejścia z Trybunału Konstytucyjnego

Krystyny Pawłowicz wydała oświadczenie wyjaśniające powody jej wcześniejszego odejścia z urzędu sędziego Trybunału Konstytucyjnego. Sędzia skarży się m.in. na akty nienawiści, które spotkały TK i ją osobicie.

Szaleństwo postępuje. KE przedstawiła nowy cel klimatyczny dla UE z ostatniej chwili
Szaleństwo postępuje. KE przedstawiła nowy cel klimatyczny dla UE

Komisja Europejska zaproponowała w środę wyznaczenie celu klimatycznego na 2040 r. Zgodnie z propozycją emisje gazów cieplarnianych powinny wówczas wynieść o 90 proc. mniej względem poziomu z 1990 r. Pomocą w dojściu do celu ma być możliwość wliczania projektów sfinansowanych w krajach trzecich.

Ważny komunikat dla mieszkańców Gdańska z ostatniej chwili
Ważny komunikat dla mieszkańców Gdańska

Od poniedziałku 7 lipca ruszają prace modernizacyjne na dwóch ważnych przejazdach torowo-drogowych w Gdańsku: na Błędniku oraz na skrzyżowaniu ulic Kołobrzeska–Chłopska. Remonty oznaczają całkowite zamknięcie tych miejsc zarówno dla samochodów, jak i tramwajów. Utrudnienia potrwają do 20 lipca.

Pilny komunikat polskiej ambasady w Portugalii. Turyści muszą być gotowi na ewakuację z ostatniej chwili
Pilny komunikat polskiej ambasady w Portugalii. Turyści muszą być gotowi na ewakuację

Polska ambasada ostrzega turystów: "W Portugalii panują rekordowe temperatury. Istnieje bardzo wysokie ryzyko wystąpienia samoistnych pożarów. Przestrzegaj zaleceń lokalnych służb, w tym dot. procedur ewakuacyjnych".

Jest ruch TK ws. sędzi Krystyny Pawłowicz z ostatniej chwili
Jest ruch TK ws. sędzi Krystyny Pawłowicz

Zgromadzenie Ogólne Sędziów Trybunału Konstytucyjnego podjęło uchwałę o przeniesieniu w stan spoczynku sędzi TK Krystyny Pawłowicz z dniem 5 grudnia br. – wynika z pisma, do którego w środę dotarła Polska Agencja Prasowa. Sędzia Pawłowicz nie potwierdziła tej informacji.

Będzie nowy minister sprawiedliwości? Padło zaskakujące nazwisko z ostatniej chwili
Będzie nowy minister sprawiedliwości? Padło zaskakujące nazwisko

Zaskakujące informacje nt. zmiany na stanowisku ministra sprawiedliwości podał Leszek Kraskowski, dziennikarz Reporterów Online, który przedstawił ustalenia dotyczące afery Polnordu i wątków posła Romana Giertycha.

Całkowite zamknięcie Heathrow. Nowe informacje z ostatniej chwili
Całkowite zamknięcie Heathrow. Nowe informacje

To jedna z największych awarii tego typu w historii. Brytyjskie władze ujawniły, co było powodem paraliżu lotniska Heathrow, do którego doszło w marcu tego roku.

Poseł KO: Roman Giertych działa na niekorzyść państwa polskiego Wiadomości
Poseł KO: Roman Giertych działa na niekorzyść państwa polskiego

Poseł Jolanta Niezgodzka wypowiedziała się na temat swojego kolegi z klubu poselskiego KO Romana Giertycha. – Działa na niekorzyść państwa polskiego i demokracji – stwierdziła. Z drugiej strony oznajmiła, że Donald Tusk nie jest w stanie zakazać mu wypowiadania się w taki czy inny sposób. Giertych nie uznał wczoraj decyzji SN ws. ważności wyborów, a sędziów nazwał "przebierańcami" i "uzurpatorami".

Na plac Zbawiciela wróci „tęcza” LGBT z ostatniej chwili
Na plac Zbawiciela wróci „tęcza” LGBT

Wygląda na to, że niedługo na plac Zbawiciela w Warszawie wróci instalacja kojarzona z LGBT. Projekt „Nowa Tęcza”, oficjalnie nazwany „Łukiem LGBT+”, został wybrany do realizacji w ramach Budżetu Obywatelskiego 2026. To czwarta próba przywrócenia tego symbolu – tym razem zakończona sukcesem.

REKLAMA

[Tylko u nas] Tomasz Terlikowski: Przemoc wobec osób starszych

Ten rodzaj przemocy i nadużyć, choć istnieje, jest jednym z najbardziej ukrytych. Nie chcą o nim mówić ofiary, a społeczeństwo - także by chronić istotną wartość rodziny - nie chce go zauważać.
starszy pan [Tylko u nas] Tomasz Terlikowski: Przemoc wobec osób starszych
starszy pan / Pixabay.com

Kilka lat temu prowadziliśmy rekolekcje dla małżeństw w jednym z ukraińskich miast. W czasie jednej z rozmów z tamtejszymi specjalistami od życia rodzinnego usłyszeliśmy o tym, że wśród ukraińskich rodzin problemem bywa rozmaitego rodzaju przemoc wobec rodziców. Nie mieściło nam się to wówczas w głosie, zastanawialiśmy się, jak to możliwe, i dlaczego w Polsce nie ma tego problemu. Po kilku latach, po wielu przeczytanych tekstach, mam już świadomość, że występuje ona także w Polsce.

Ministerstwo Zdrowia przy okazji pandemii urochomiło nawet specjalny serwis, który ma uświadamiać problem i umożliwiać reakcję. To właśnie w nim przeczytać można o rodzajach przemocy wobec osób starszych, a które są naprawdę bardzo różnorodne. „Izolowanie, zabieranie pieniędzy (np. emerytury czy renty), wytykanie choroby i niepełnosprawności, szantażowanie, groźby, wyzwiska, ograniczanie swobody decyzji, straszenie oddaniem do domu opieki, wmawianie choroby psychicznej, wymuszanie zmian w testamencie, obciążanie zawyżonymi kosztami (np. kredytami lub pożyczkami), skłanianie do darowizn, zaniedbywanie, niezapewnienie jedzenia, leków, higieny osobistej, opieki medycznej, opuszczenie przez opiekunów, pozostawienie bez opieki”.

Nie podejmuje się odpowiedzi na pytanie, jaka może być skala tego problemu, ale badania Australijskiego Instytutu Studiów nad Rodziną pokazują, że - przynajmniej tam - ogromna. Co szósta osoba starsza doświadcza rozmaitych form przemocy. Najczęstszą formą znęcania się nad osobami starszymi była przemoc psychiczna (11,7 procent), a następnie zaniedbywanie (2,9 procent), nadużycia finansowe (2,1 procent), przemoc fizyczna (1,8 procent) i wykorzystywanie seksualne (1 procent). Część z osób starszych (3.5 procent) doświadczyły więcej niż jednego rodzaju nadużyć, z najczęstszą kombinacją przemocy psychicznej i zaniedbywania. 

Kto jest sprawcą przemocy? Niestety najczęściej bliscy, w tym dzieci (jednak piąta sprawców to właśnie one). Inne grupy to przyjaciele (12 procent), sąsiedzi (7 procent) i znajomi (9 procent). Ta pierwsza grupa sprawców jest szczególnie trudna do wykrycia, bowiem - jak podkreśla jedna z autorek owych badań dr Rae Kaspiew - gdy przemocy dopuszczają się dorosłe dzieci to „może to wywołać u ofiary chęć zachowania w tajemnicy nadużycia, aby uniknąć wstydu, zakłopotania i negatywnych reperkusji dla sprawcy”. 

I, jak pokazuje choćby akcja Ministerstwa Zdrowia w Polsce może być podobnie. Warto mieć oczy otwarte, warto zwracać na to uwagę. 
 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe