[Tylko u nas] Tomasz Terlikowski: Przemoc wobec osób starszych

Ten rodzaj przemocy i nadużyć, choć istnieje, jest jednym z najbardziej ukrytych. Nie chcą o nim mówić ofiary, a społeczeństwo - także by chronić istotną wartość rodziny - nie chce go zauważać.
starszy pan
starszy pan / Pixabay.com

Kilka lat temu prowadziliśmy rekolekcje dla małżeństw w jednym z ukraińskich miast. W czasie jednej z rozmów z tamtejszymi specjalistami od życia rodzinnego usłyszeliśmy o tym, że wśród ukraińskich rodzin problemem bywa rozmaitego rodzaju przemoc wobec rodziców. Nie mieściło nam się to wówczas w głosie, zastanawialiśmy się, jak to możliwe, i dlaczego w Polsce nie ma tego problemu. Po kilku latach, po wielu przeczytanych tekstach, mam już świadomość, że występuje ona także w Polsce.

Ministerstwo Zdrowia przy okazji pandemii urochomiło nawet specjalny serwis, który ma uświadamiać problem i umożliwiać reakcję. To właśnie w nim przeczytać można o rodzajach przemocy wobec osób starszych, a które są naprawdę bardzo różnorodne. „Izolowanie, zabieranie pieniędzy (np. emerytury czy renty), wytykanie choroby i niepełnosprawności, szantażowanie, groźby, wyzwiska, ograniczanie swobody decyzji, straszenie oddaniem do domu opieki, wmawianie choroby psychicznej, wymuszanie zmian w testamencie, obciążanie zawyżonymi kosztami (np. kredytami lub pożyczkami), skłanianie do darowizn, zaniedbywanie, niezapewnienie jedzenia, leków, higieny osobistej, opieki medycznej, opuszczenie przez opiekunów, pozostawienie bez opieki”.

Nie podejmuje się odpowiedzi na pytanie, jaka może być skala tego problemu, ale badania Australijskiego Instytutu Studiów nad Rodziną pokazują, że - przynajmniej tam - ogromna. Co szósta osoba starsza doświadcza rozmaitych form przemocy. Najczęstszą formą znęcania się nad osobami starszymi była przemoc psychiczna (11,7 procent), a następnie zaniedbywanie (2,9 procent), nadużycia finansowe (2,1 procent), przemoc fizyczna (1,8 procent) i wykorzystywanie seksualne (1 procent). Część z osób starszych (3.5 procent) doświadczyły więcej niż jednego rodzaju nadużyć, z najczęstszą kombinacją przemocy psychicznej i zaniedbywania. 

Kto jest sprawcą przemocy? Niestety najczęściej bliscy, w tym dzieci (jednak piąta sprawców to właśnie one). Inne grupy to przyjaciele (12 procent), sąsiedzi (7 procent) i znajomi (9 procent). Ta pierwsza grupa sprawców jest szczególnie trudna do wykrycia, bowiem - jak podkreśla jedna z autorek owych badań dr Rae Kaspiew - gdy przemocy dopuszczają się dorosłe dzieci to „może to wywołać u ofiary chęć zachowania w tajemnicy nadużycia, aby uniknąć wstydu, zakłopotania i negatywnych reperkusji dla sprawcy”. 

I, jak pokazuje choćby akcja Ministerstwa Zdrowia w Polsce może być podobnie. Warto mieć oczy otwarte, warto zwracać na to uwagę. 
 


 

POLECANE
Ważny komunikat dla rodziców: Ostatnie dni na złożenie wniosku. Można otrzymać 300 zł z ostatniej chwili
Ważny komunikat dla rodziców: Ostatnie dni na złożenie wniosku. Można otrzymać 300 zł

Rodzice i opiekunowie mają czas tylko do końca listopada, aby zgłosić się po 300-złotowe świadczenie z programu „Dobry Start”. To jednorazowa wypłata na wyposażenie dzieci w niezbędne materiały szkolne. Wnioski przyjmowane są wyłącznie online.

Wojsko dostaje instrukcje ws. pseudokibiców. Kibice pytają: „Zemsta Tuska?” pilne
Wojsko dostaje instrukcje ws. "pseudokibiców". Kibice pytają: „Zemsta Tuska?”

Według dowództwa armii ostrzeżenia dotyczące „środowisk pseudokibiców” wynikają z "sygnałów służb specjalnych" o możliwej infiltracji i wykorzystaniu tych środowisk w działaniach dywersyjnych.

Przecięli kraty i uciekli na prześcieradłach. Spektakularna ucieczka w więzienia w Dijon Wiadomości
Przecięli kraty i uciekli na prześcieradłach. Spektakularna ucieczka w więzienia w Dijon

Francuskie służby od miesięcy ostrzegały, że w przepełnionym więzieniu w Dijon gwałtownie spada poziom zabezpieczeń. Teraz ich obawy się potwierdziły: dwóch osadzonych zdołało przepiłować kraty i zniknąć.

Sondaż w Niemczech: Większość przewiduje rozpad rządu Merza z ostatniej chwili
Sondaż w Niemczech: Większość przewiduje rozpad rządu Merza

54 proc. Niemców uważa, że koalicja rządowa pod wodzą kanclerza Friedricha Merza rozpadnie się do 2029 roku - wynika z sondażu Instytutu Insa, opublikowanego w czwartek w „Bildzie”.

Ukrainiec zatrzymany w sprawie dywersji na kolei wychodzi na wolność. Miał 46 paszportów z ostatniej chwili
Ukrainiec zatrzymany w sprawie dywersji na kolei wychodzi na wolność. Miał 46 paszportów

Prokuratura zaskarżyła decyzję sądu, który nie zgodził się na areszt 34-letniego obywatela Ukrainy posiadającego 46 rosyjskich paszportów, wskazując w zażaleniu, że postanowienie "obraża przepisy".

Łódzkie: 16 tys. gospodarstw domowych bez prądu. PGE wydało komunikat z ostatniej chwili
Łódzkie: 16 tys. gospodarstw domowych bez prądu. PGE wydało komunikat

W czwartek po południu w woj. łódzkim nastąpiła poważna awaria sieci energetycznej. Na skutek potężnego ataku zimy bez prądu pozostaje ponad 16 tys. gospodarstw domowych i firm z okolic gmin Sieradz, Łask, Poddębice, Zadzim, Błaszki, Warta. PGE Dystrybucja wydała komunikat.

Skandal w Brazylii. Studentka aresztowana, bo nie spodobała jej się wchodząca do toalety transkobieta tylko u nas
Skandal w Brazylii. Studentka aresztowana, bo nie spodobała jej się wchodząca do toalety "transkobieta"

Kolejny skandal w Brazylii! Studentka została aresztowana po tym, jak skonfrontowała się z mężczyzną, który nachodził damskie toalety. Mężczyzna jednak uważa, że ma do tego prawo jako „osoba niebinarna”, a kobiecie, która zwyzywała go za korzystanie z żeńskiej łazienki, grozi więzienie.

Żydowska agencja prasowa powtarza kłamstwo o 200 tys. Żydów zamordowanych przez Polaków pilne
Żydowska agencja prasowa powtarza kłamstwo o "200 tys. Żydów zamordowanych przez Polaków"

Artykuł opublikowany w „Jewish Telegraphic Agency” odnosi się do wystąpienia ambasadora USA w Polsce Thomasa Rose’a oraz przedstawia własny pogląd na dyskusję o odpowiedzialności Polaków za wydarzenia związane z Zagładą. Krytykując słowa ambasadora, autor tekstu JTA przedstawia własny, jednostronny obraz relacji polsko-żydowskich, ignorując kwestię okupacji niemieckiej, umniejszając udział Polaków w ratowaniu Żydów i kładąc akcent m.in. na marginalne przypadki szmalcownictwa.

Prezydent Nawrocki wydał oświadczenie: 11 ustaw podpisanych, dwie zawetowane. Mocny apel do rządu z ostatniej chwili
Prezydent Nawrocki wydał oświadczenie: 11 ustaw podpisanych, dwie zawetowane. Mocny apel do rządu

W czwartek wieczorem prezydent Karol Nawrocki ogłosił decyzje dotyczące 13 ustaw przekazanych z parlamentu: 11 z nich podpisał, a dwie zawetował. Podkreślił, że działa wyłącznie w oparciu o konstytucyjne prerogatywy i interes obywateli, apelując jednocześnie do rządu Donalda Tuska o współpracę i wcześniejsze konsultowanie projektów ustaw.

Dramatyczny spadek inwestycji zagranicznych w Polsce. Jest raport z ostatniej chwili
Dramatyczny spadek inwestycji zagranicznych w Polsce. Jest raport

Napływ inwestycji do Polski w 2024 roku znacząco się obniżył; w porównaniu z 2023 rokiem zmniejszył się mniej więcej o 55 proc., a skala spadku była znacznie wyższa niż w przypadku państw rozwiniętych – podał NBP w opublikowanym w czwartek raporcie.

REKLAMA

[Tylko u nas] Tomasz Terlikowski: Przemoc wobec osób starszych

Ten rodzaj przemocy i nadużyć, choć istnieje, jest jednym z najbardziej ukrytych. Nie chcą o nim mówić ofiary, a społeczeństwo - także by chronić istotną wartość rodziny - nie chce go zauważać.
starszy pan
starszy pan / Pixabay.com

Kilka lat temu prowadziliśmy rekolekcje dla małżeństw w jednym z ukraińskich miast. W czasie jednej z rozmów z tamtejszymi specjalistami od życia rodzinnego usłyszeliśmy o tym, że wśród ukraińskich rodzin problemem bywa rozmaitego rodzaju przemoc wobec rodziców. Nie mieściło nam się to wówczas w głosie, zastanawialiśmy się, jak to możliwe, i dlaczego w Polsce nie ma tego problemu. Po kilku latach, po wielu przeczytanych tekstach, mam już świadomość, że występuje ona także w Polsce.

Ministerstwo Zdrowia przy okazji pandemii urochomiło nawet specjalny serwis, który ma uświadamiać problem i umożliwiać reakcję. To właśnie w nim przeczytać można o rodzajach przemocy wobec osób starszych, a które są naprawdę bardzo różnorodne. „Izolowanie, zabieranie pieniędzy (np. emerytury czy renty), wytykanie choroby i niepełnosprawności, szantażowanie, groźby, wyzwiska, ograniczanie swobody decyzji, straszenie oddaniem do domu opieki, wmawianie choroby psychicznej, wymuszanie zmian w testamencie, obciążanie zawyżonymi kosztami (np. kredytami lub pożyczkami), skłanianie do darowizn, zaniedbywanie, niezapewnienie jedzenia, leków, higieny osobistej, opieki medycznej, opuszczenie przez opiekunów, pozostawienie bez opieki”.

Nie podejmuje się odpowiedzi na pytanie, jaka może być skala tego problemu, ale badania Australijskiego Instytutu Studiów nad Rodziną pokazują, że - przynajmniej tam - ogromna. Co szósta osoba starsza doświadcza rozmaitych form przemocy. Najczęstszą formą znęcania się nad osobami starszymi była przemoc psychiczna (11,7 procent), a następnie zaniedbywanie (2,9 procent), nadużycia finansowe (2,1 procent), przemoc fizyczna (1,8 procent) i wykorzystywanie seksualne (1 procent). Część z osób starszych (3.5 procent) doświadczyły więcej niż jednego rodzaju nadużyć, z najczęstszą kombinacją przemocy psychicznej i zaniedbywania. 

Kto jest sprawcą przemocy? Niestety najczęściej bliscy, w tym dzieci (jednak piąta sprawców to właśnie one). Inne grupy to przyjaciele (12 procent), sąsiedzi (7 procent) i znajomi (9 procent). Ta pierwsza grupa sprawców jest szczególnie trudna do wykrycia, bowiem - jak podkreśla jedna z autorek owych badań dr Rae Kaspiew - gdy przemocy dopuszczają się dorosłe dzieci to „może to wywołać u ofiary chęć zachowania w tajemnicy nadużycia, aby uniknąć wstydu, zakłopotania i negatywnych reperkusji dla sprawcy”. 

I, jak pokazuje choćby akcja Ministerstwa Zdrowia w Polsce może być podobnie. Warto mieć oczy otwarte, warto zwracać na to uwagę. 
 



 

Polecane