Dwa lata po wybuchach w Bejrucie: UE a Liban

Dwa lata po wybuchach w Bejrucie: UE a Liban

4 sierpnia 2022 roku minęła druga rocznica tragicznych wybuchów, które miały miejsce w Bejrucie - stolicy Libanu. Trzeba przypomnieć okoliczności gigantycznej eksplozji, która dosłownie  rozerwała chyba najpiękniejszą aglomeracje całego Bliskiego Wschodu. Wybuch był najwyraźniej wynikiem wypadku, w wyniku którego zapaliło się 2750 ton (sic!) zapasów azotanu amoniaku, przechowywanego od sześciu lat w nadmorskim magazynie. W wyniku wybuchu zginęło 218 osób, a aż 7000 zostało rannych, zaś 300 000 musiało zostać wysiedlonych.

Największy wybuch w historii świata- poza nuklearnymi

Port w Bejrucie, który był epicentrum wybuchu, jest głównym węzłem logistycznym kraju i jego najgłębszym portem morskim. W związku z tym ,co oczywiste, wybuchy w bejruckim porcie miały skrajnie negatywny wpływ na dostawy żywności, środków medycznych i innych podstawowych towarów, a także spowodowały poważne straty gospodarcze w kraju, który już wcześniej borykał się z bardzo poważnym kryzysem. Szacuje się, że wybuchy w Bejrucie spowodowały straty materialne rzędu 3,8-4,6 miliardów dolarów.

Dwa lata później śledztwo w sprawie największego na świecie wybuchu- pomijając wybuchy spowodowane bombami jądrowymi- utknęło w martwym punkcie. Długotrwałe śledztwo praktycznie nie wykazało niczyjej odpowiedzialności(!)-co jest w dużej mierze wynikiem blokowania i ingerencji sił politycznych w Libanie.  Praca Tarka Bitara, sędziego prowadzącego śledztwo, została zablokowana na osiem miesięcy w oczekiwaniu na orzeczenie Sądu Kasacyjnego po tym, jak trzech byłych ministrów rządu w Bejrucie złożyło skargi prawne. Można również wspomnieć, że Bitar jest drugim sędzią, któremu powierzono te sprawę po tym, jak pierwszy sędzia został zmuszony do rezygnacji, gdy skargi na niego złożyło ... dwóch członków Rady Ministrów.

„Gadał dziad ( z Brukseli) do obrazu ( w Bejrucie), a obraz doń ani razu”…

Tak więc ofiary wybuchów w Bejrucie z 4 sierpnia 2020 roku ,którym udało się przeżyć oraz rodziny tych, którzy zginęli wciąż szukają sprawiedliwości. 4 sierpnia 2022 roku ambasada Unii Europejskiej w Bejrucie wraz z misjami dyplomatycznymi państw członkowskich UE wydały oświadczenie, w którym potwierdzają konieczność kontynuowania śledztwa w sprawie wybuchu w sposób niezakłócony i wolny od ingerencji politycznej. " Śledztwo musi być bezstronne, wiarygodne, przejrzyste i niezależne. Musi przynieść rezultaty bez dalszych opóźnień, aby ujawnić przyczyny tragedii i pociągnąć do odpowiedzialności osoby odpowiedzialne" - dodano w oświadczeniu. Unia potwierdziła również swoje zobowiązanie do kontynuowania wsparcia dla ludności Libanu(w tym Bejrutu) , która ucierpiała w wyniku wybuchu ,a także organizacji pozarządowych tworzących społeczeństwo obywatelskie, które odegrały kluczową rolę w  wysiłkach wyjaśnienia tej tragedii.
Unia Europejska jest również zaniepokojona utrzymującym się kryzysem społeczno-gospodarczym w Libanie. W deklaracji Wysokiego Przedstawiciela UE do spraw Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa Josepa Borrella z 30 lipca 2022 roku wezwano do przyspieszenia procesu tworzenia rządu w Libanie. W oświadczeniu tym stwierdza się:  "Po wyborach parlamentarnych z 15 maja i nominacji Najiba Mikatiego na desygnowanego premiera 23 czerwca, utworzenie rządu jest obecnie koniecznością. Parlament, prezydent i nowy rząd muszą podjąć niezbędne decyzje, aby rozwiązać bezprecedensowy kryzys w kraju. Niezwykle ważne jest również przestrzeganie kalendarza konstytucyjnego w odniesieniu do organizacji wyborów prezydenckich, a następnie wyborów lokalnych". Mikati, dodajmy, to jeden z najbogatszych -wraz z bratem -ludzi w tym kraju i dotychczasowy szef rady ministrów.
UE przedłużyła również o kolejny rok - do 31 lipca 2023 roku - ramy ukierunkowanych "środków ograniczających" czyli po prostu sankcji dotyczących Libanu. Ramy te, przyjęte pierwotnie 30 lipca 2021,  przewidują możliwość nałożenia indywidualnych sankcji (zakazu podróży i zamrożenia aktywów) na osoby i podmioty odpowiedzialne za podważanie demokracji lub praworządności w Libanie poprzez uporczywe utrudnianie utworzenia rządu lub poważne utrudnianie przeprowadzenia wyborów, podważanie realizacji kluczowych reform gospodarczych. Chodzi także o osoby  odpowiedzialne za poważne nadużycia finansowe, w tym korupcję. Sytuacja w Libanie jest na bieżąco monitorowana przez Brukselę..
Oprócz wezwania do pociągnięcia winnych tragedii z 2020 roku do odpowiedzialności i przyspieszenia procesu sądowego Unia Europejska wyraziła również zaniepokojenie inną ważną kwestią - syryjskimi uchodźcami w Libanie. UE wezwała władze Libanu do unikania retoryki prowadzącej do podziałów i do konstruktywnego działania w tej kwestii. Liban gości teraz około 1,5 mln syryjskich uchodźców, z których około 900 tysięcy jest zarejestrowanych przez biuro Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw Uchodźców (UNHCR). Niedawno libańskie MSZ wezwało Unię do współpracy w celu zapewnienia powrotu syryjskich uchodźców. "Liban i UE mają wspólny interes w znalezieniu zrównoważonego rozwiązania kwestii przesiedleń syryjskich, które ochroni Liban społecznie, ekonomicznie i na poziomie bezpieczeństwa, oprócz prewencyjnej ochrony krajów europejskich przed konsekwencjami ewentualnego pogorszenia sytuacji" - stwierdziło ministerstwo spraw zagranicznych. "Liban wzywa do współpracy, konsultacji i dialogu w celu określenia mapy drogowej, która pozwoliłaby na stopniowy, godny i bezpieczny powrót przesiedlonych Syryjczyków do ich ojczyzny" - dodano. Bruksela uważa jednocześnie, że w Syrii nadal nie są spełnione warunki bezpiecznego, dobrowolnego i godnego powrotu uchodźców i osób przesiedlonych, w tym osób tzw. wewnętrznie przesiedlonych (IDP). Dlatego to do syryjskiego reżimu należy działanie w tym zakresie, by stworzyć takie warunki.

Krajowy pat i międzynarodowa rozgrywka

W maju tego roku byłem oficjalnym obserwatorem z ramienia Parlamentu Europejskiego wyborów parlamentarnych w Libanie(zresztą jako jedyny Polak w misji PE). Obserwowałem tam praktycznie patową sytuację zarówno przed, jak i po wyborach wynikającą z 'sufitu" parytetów miejsc w tamtejszym "Sejmie" dla chrześcijan oraz muzułmanów-osobno szyitów, osobno sunnitów. Te trzy grupy wyznaniowe dzielą między siebie stanowiska prezydenta ,premiera i szefa parlamentu. Gwarantuje to względny pokój, a jednocześnie uniemożliwia realne reformy przez wieczny polityczny pat. Nie jest to jednak zmartwienie tylko Bejrutu. Także USA i szeroko rozumianego Zachodu, ale też Iranu(libański Hezbollah to jego przedłużenie) czy choćby Turcji(wpływy gospodarcze). W tym kraju pięknych krajobrazów i cudownego klimatu ma miejsce twarda międzynarodowa rozgrywka geopolityczna. W czasach, gdy świat stał "globalną wioską" musi to obchodzić nas, mieszkających nad Wisłą i Odra.

*tekst ukazał się w „Gazecie Polskiej Codziennie” (22.08.2022)
 


 

POLECANE
Białoruś uwolniła ponad 50 więźniów. Wśród nich są Polacy z ostatniej chwili
Białoruś uwolniła ponad 50 więźniów. Wśród nich są Polacy

Po negocjacjach w Mińsku, delegacja, kierowana przez Stany Zjednoczone, przewozi do Wilna 52 uwolnionych więźniów różnych narodowości – poinformowała ambasada USA na Litwie. Wśród uwolnionych są także obywatele Polski.

„Die Welt”: Rosyjskie drony zmierzały prosto w bazę NATO w Polsce z ostatniej chwili
„Die Welt”: Rosyjskie drony zmierzały prosto w bazę NATO w Polsce

Pięć rosyjskich dronów leciało bezpośrednim kursem w stronę bazy NATO w Polsce, przez którą transportowany jest sprzęt wojskowy dla Ukrainy; była to celowa akcja - podał w czwartek niemiecki dziennik „Die Welt”, powołując się na źródła w polskich służbach i w NATO.

Drony nad Polską. Europejskie kraje również wzywają dyplomatów Rosji na dywanik z ostatniej chwili
Drony nad Polską. Europejskie kraje również wzywają dyplomatów Rosji na dywanik

W związku z naruszeniem polskiej przestrzeni powietrznej przez rosyjskie drony, MSZ Holandii wezwało rosyjskiego ambasadora. Z kolei hiszpańskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych wezwało rosyjskiego charge d’affaires w Madrycie.

Charlie Kirk nie żyje. Uwagę zwraca jego ostatni wpis na X gorące
Charlie Kirk nie żyje. Uwagę zwraca jego ostatni wpis na "X"

Jeszcze w nocy Donald Trump przekazał, że postrzelony podczas przemówienia w Utah Valley University Charlie Kirk nie żyje. Uwagę zwraca jego ostatni wpis na "X".

Wyłączenia prądu na Śląsku. Ważny komunikat z ostatniej chwili
Wyłączenia prądu na Śląsku. Ważny komunikat

Najbliższe dni w województwie śląskim upłyną pod znakiem planowanych prac energetycznych. Tauron Dystrybucja zapowiada liczne wyłączenia, które obejmą m.in. Bielsko-Białą, Częstochowę, Gliwice, Bytom, Żory oraz Rybnik. Sprawdź, czy Twój adres znajduje się na liście, i przygotuj się na przerwy w dostawie energii.

Donald Trump: To zwierzę,  kara śmierci dla zabójcy Ukrainki Wiadomości
Donald Trump: To zwierzę, kara śmierci dla zabójcy Ukrainki

Donald Trump wezwał do skazania na karę śmierci domniemanego zabójcy Iryny Zarutskiej, młodej ukraińskiej uchodźczyni zamordowanej w Charlotte w Północnej Karolinie. 23-letnia kobieta została wielokrotnie ugodzona nożem w pociągu Lynx Blue Line 22 sierpnia.

Tylko cztery partie w Sejmie, spory wzrost Konfederacji. Zobacz najnowszy sondaż z ostatniej chwili
Tylko cztery partie w Sejmie, spory wzrost Konfederacji. Zobacz najnowszy sondaż

Zaledwie cztery partie weszłyby do Sejmu, gdyby wybory odbyły się w najbliższą niedzielę – wynika z najnowszego sondażu Ogólnopolskiej Grupy Badawczej. Na czele jest Platforma Obywatelska, ale jej koalicjanci znaleźli się pod progiem wyborczym. Wyraźne wzrosty zanotowała Konfederacja i ugrupowanie Grzegorza Brauna.

Dyrektor węgierskiego Centrum Praw Podstawowych: Tusk i Magyar to marionetki Brukseli tylko u nas
Dyrektor węgierskiego Centrum Praw Podstawowych: Tusk i Magyar to marionetki Brukseli

- Z perspektywy Węgier oceniam rządy Tuska jako dyktaturę. Wiążę jednak duże nadzieję na współpracę pomiędzy polskim prezydentem Karolem Nawrockim a węgierskim premierem Viktorem Orbánem  - mówi w rozmowie z "Tygodnikiem Solidarność" Dr. Miklós Szánthó, prawnik, analityk polityczny, dyrektor węgierskiego Centrum Praw Podstawowych.

Ważny komunikat dla mieszkańców Warszawy z ostatniej chwili
Ważny komunikat dla mieszkańców Warszawy

Warszawiacy muszą przygotować się na wyjątkowo trudny weekend na stołecznych drogach. Od piątku 12 września do poniedziałku 15 września drogowcy będą prowadzić intensywne prace w kilku dzielnicach: na Białołęce, Mokotowie i w rejonie Młocin. Zmiany dotkną zarówno kierowców, jak i pasażerów komunikacji miejskiej.

Rząd Tuska wstrzymuje polski system antydronowy? „Die Welt”: Jest zainteresowany niemieckim z ostatniej chwili
Rząd Tuska wstrzymuje polski system antydronowy? „Die Welt”: Jest zainteresowany niemieckim

Według „Die Welt” Polska interesuje się kupnem niemieckiego systemu antydronowego Skyranger. Były szef MON Mariusz Błaszczak ocenił, że rząd nie rozwija krajowych rozwiązań, a brak decyzji w sprawie dotychczas proponowanych systemów pokazuje „obraz niemocy rządu” w obronie przed dronami.

REKLAMA

Dwa lata po wybuchach w Bejrucie: UE a Liban

Dwa lata po wybuchach w Bejrucie: UE a Liban

4 sierpnia 2022 roku minęła druga rocznica tragicznych wybuchów, które miały miejsce w Bejrucie - stolicy Libanu. Trzeba przypomnieć okoliczności gigantycznej eksplozji, która dosłownie  rozerwała chyba najpiękniejszą aglomeracje całego Bliskiego Wschodu. Wybuch był najwyraźniej wynikiem wypadku, w wyniku którego zapaliło się 2750 ton (sic!) zapasów azotanu amoniaku, przechowywanego od sześciu lat w nadmorskim magazynie. W wyniku wybuchu zginęło 218 osób, a aż 7000 zostało rannych, zaś 300 000 musiało zostać wysiedlonych.

Największy wybuch w historii świata- poza nuklearnymi

Port w Bejrucie, który był epicentrum wybuchu, jest głównym węzłem logistycznym kraju i jego najgłębszym portem morskim. W związku z tym ,co oczywiste, wybuchy w bejruckim porcie miały skrajnie negatywny wpływ na dostawy żywności, środków medycznych i innych podstawowych towarów, a także spowodowały poważne straty gospodarcze w kraju, który już wcześniej borykał się z bardzo poważnym kryzysem. Szacuje się, że wybuchy w Bejrucie spowodowały straty materialne rzędu 3,8-4,6 miliardów dolarów.

Dwa lata później śledztwo w sprawie największego na świecie wybuchu- pomijając wybuchy spowodowane bombami jądrowymi- utknęło w martwym punkcie. Długotrwałe śledztwo praktycznie nie wykazało niczyjej odpowiedzialności(!)-co jest w dużej mierze wynikiem blokowania i ingerencji sił politycznych w Libanie.  Praca Tarka Bitara, sędziego prowadzącego śledztwo, została zablokowana na osiem miesięcy w oczekiwaniu na orzeczenie Sądu Kasacyjnego po tym, jak trzech byłych ministrów rządu w Bejrucie złożyło skargi prawne. Można również wspomnieć, że Bitar jest drugim sędzią, któremu powierzono te sprawę po tym, jak pierwszy sędzia został zmuszony do rezygnacji, gdy skargi na niego złożyło ... dwóch członków Rady Ministrów.

„Gadał dziad ( z Brukseli) do obrazu ( w Bejrucie), a obraz doń ani razu”…

Tak więc ofiary wybuchów w Bejrucie z 4 sierpnia 2020 roku ,którym udało się przeżyć oraz rodziny tych, którzy zginęli wciąż szukają sprawiedliwości. 4 sierpnia 2022 roku ambasada Unii Europejskiej w Bejrucie wraz z misjami dyplomatycznymi państw członkowskich UE wydały oświadczenie, w którym potwierdzają konieczność kontynuowania śledztwa w sprawie wybuchu w sposób niezakłócony i wolny od ingerencji politycznej. " Śledztwo musi być bezstronne, wiarygodne, przejrzyste i niezależne. Musi przynieść rezultaty bez dalszych opóźnień, aby ujawnić przyczyny tragedii i pociągnąć do odpowiedzialności osoby odpowiedzialne" - dodano w oświadczeniu. Unia potwierdziła również swoje zobowiązanie do kontynuowania wsparcia dla ludności Libanu(w tym Bejrutu) , która ucierpiała w wyniku wybuchu ,a także organizacji pozarządowych tworzących społeczeństwo obywatelskie, które odegrały kluczową rolę w  wysiłkach wyjaśnienia tej tragedii.
Unia Europejska jest również zaniepokojona utrzymującym się kryzysem społeczno-gospodarczym w Libanie. W deklaracji Wysokiego Przedstawiciela UE do spraw Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa Josepa Borrella z 30 lipca 2022 roku wezwano do przyspieszenia procesu tworzenia rządu w Libanie. W oświadczeniu tym stwierdza się:  "Po wyborach parlamentarnych z 15 maja i nominacji Najiba Mikatiego na desygnowanego premiera 23 czerwca, utworzenie rządu jest obecnie koniecznością. Parlament, prezydent i nowy rząd muszą podjąć niezbędne decyzje, aby rozwiązać bezprecedensowy kryzys w kraju. Niezwykle ważne jest również przestrzeganie kalendarza konstytucyjnego w odniesieniu do organizacji wyborów prezydenckich, a następnie wyborów lokalnych". Mikati, dodajmy, to jeden z najbogatszych -wraz z bratem -ludzi w tym kraju i dotychczasowy szef rady ministrów.
UE przedłużyła również o kolejny rok - do 31 lipca 2023 roku - ramy ukierunkowanych "środków ograniczających" czyli po prostu sankcji dotyczących Libanu. Ramy te, przyjęte pierwotnie 30 lipca 2021,  przewidują możliwość nałożenia indywidualnych sankcji (zakazu podróży i zamrożenia aktywów) na osoby i podmioty odpowiedzialne za podważanie demokracji lub praworządności w Libanie poprzez uporczywe utrudnianie utworzenia rządu lub poważne utrudnianie przeprowadzenia wyborów, podważanie realizacji kluczowych reform gospodarczych. Chodzi także o osoby  odpowiedzialne za poważne nadużycia finansowe, w tym korupcję. Sytuacja w Libanie jest na bieżąco monitorowana przez Brukselę..
Oprócz wezwania do pociągnięcia winnych tragedii z 2020 roku do odpowiedzialności i przyspieszenia procesu sądowego Unia Europejska wyraziła również zaniepokojenie inną ważną kwestią - syryjskimi uchodźcami w Libanie. UE wezwała władze Libanu do unikania retoryki prowadzącej do podziałów i do konstruktywnego działania w tej kwestii. Liban gości teraz około 1,5 mln syryjskich uchodźców, z których około 900 tysięcy jest zarejestrowanych przez biuro Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw Uchodźców (UNHCR). Niedawno libańskie MSZ wezwało Unię do współpracy w celu zapewnienia powrotu syryjskich uchodźców. "Liban i UE mają wspólny interes w znalezieniu zrównoważonego rozwiązania kwestii przesiedleń syryjskich, które ochroni Liban społecznie, ekonomicznie i na poziomie bezpieczeństwa, oprócz prewencyjnej ochrony krajów europejskich przed konsekwencjami ewentualnego pogorszenia sytuacji" - stwierdziło ministerstwo spraw zagranicznych. "Liban wzywa do współpracy, konsultacji i dialogu w celu określenia mapy drogowej, która pozwoliłaby na stopniowy, godny i bezpieczny powrót przesiedlonych Syryjczyków do ich ojczyzny" - dodano. Bruksela uważa jednocześnie, że w Syrii nadal nie są spełnione warunki bezpiecznego, dobrowolnego i godnego powrotu uchodźców i osób przesiedlonych, w tym osób tzw. wewnętrznie przesiedlonych (IDP). Dlatego to do syryjskiego reżimu należy działanie w tym zakresie, by stworzyć takie warunki.

Krajowy pat i międzynarodowa rozgrywka

W maju tego roku byłem oficjalnym obserwatorem z ramienia Parlamentu Europejskiego wyborów parlamentarnych w Libanie(zresztą jako jedyny Polak w misji PE). Obserwowałem tam praktycznie patową sytuację zarówno przed, jak i po wyborach wynikającą z 'sufitu" parytetów miejsc w tamtejszym "Sejmie" dla chrześcijan oraz muzułmanów-osobno szyitów, osobno sunnitów. Te trzy grupy wyznaniowe dzielą między siebie stanowiska prezydenta ,premiera i szefa parlamentu. Gwarantuje to względny pokój, a jednocześnie uniemożliwia realne reformy przez wieczny polityczny pat. Nie jest to jednak zmartwienie tylko Bejrutu. Także USA i szeroko rozumianego Zachodu, ale też Iranu(libański Hezbollah to jego przedłużenie) czy choćby Turcji(wpływy gospodarcze). W tym kraju pięknych krajobrazów i cudownego klimatu ma miejsce twarda międzynarodowa rozgrywka geopolityczna. W czasach, gdy świat stał "globalną wioską" musi to obchodzić nas, mieszkających nad Wisłą i Odra.

*tekst ukazał się w „Gazecie Polskiej Codziennie” (22.08.2022)
 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe