Dwa lata po wybuchach w Bejrucie: UE a Liban

Dwa lata po wybuchach w Bejrucie: UE a Liban

4 sierpnia 2022 roku minęła druga rocznica tragicznych wybuchów, które miały miejsce w Bejrucie - stolicy Libanu. Trzeba przypomnieć okoliczności gigantycznej eksplozji, która dosłownie  rozerwała chyba najpiękniejszą aglomeracje całego Bliskiego Wschodu. Wybuch był najwyraźniej wynikiem wypadku, w wyniku którego zapaliło się 2750 ton (sic!) zapasów azotanu amoniaku, przechowywanego od sześciu lat w nadmorskim magazynie. W wyniku wybuchu zginęło 218 osób, a aż 7000 zostało rannych, zaś 300 000 musiało zostać wysiedlonych.

Największy wybuch w historii świata- poza nuklearnymi

Port w Bejrucie, który był epicentrum wybuchu, jest głównym węzłem logistycznym kraju i jego najgłębszym portem morskim. W związku z tym ,co oczywiste, wybuchy w bejruckim porcie miały skrajnie negatywny wpływ na dostawy żywności, środków medycznych i innych podstawowych towarów, a także spowodowały poważne straty gospodarcze w kraju, który już wcześniej borykał się z bardzo poważnym kryzysem. Szacuje się, że wybuchy w Bejrucie spowodowały straty materialne rzędu 3,8-4,6 miliardów dolarów.

Dwa lata później śledztwo w sprawie największego na świecie wybuchu- pomijając wybuchy spowodowane bombami jądrowymi- utknęło w martwym punkcie. Długotrwałe śledztwo praktycznie nie wykazało niczyjej odpowiedzialności(!)-co jest w dużej mierze wynikiem blokowania i ingerencji sił politycznych w Libanie.  Praca Tarka Bitara, sędziego prowadzącego śledztwo, została zablokowana na osiem miesięcy w oczekiwaniu na orzeczenie Sądu Kasacyjnego po tym, jak trzech byłych ministrów rządu w Bejrucie złożyło skargi prawne. Można również wspomnieć, że Bitar jest drugim sędzią, któremu powierzono te sprawę po tym, jak pierwszy sędzia został zmuszony do rezygnacji, gdy skargi na niego złożyło ... dwóch członków Rady Ministrów.

„Gadał dziad ( z Brukseli) do obrazu ( w Bejrucie), a obraz doń ani razu”…

Tak więc ofiary wybuchów w Bejrucie z 4 sierpnia 2020 roku ,którym udało się przeżyć oraz rodziny tych, którzy zginęli wciąż szukają sprawiedliwości. 4 sierpnia 2022 roku ambasada Unii Europejskiej w Bejrucie wraz z misjami dyplomatycznymi państw członkowskich UE wydały oświadczenie, w którym potwierdzają konieczność kontynuowania śledztwa w sprawie wybuchu w sposób niezakłócony i wolny od ingerencji politycznej. " Śledztwo musi być bezstronne, wiarygodne, przejrzyste i niezależne. Musi przynieść rezultaty bez dalszych opóźnień, aby ujawnić przyczyny tragedii i pociągnąć do odpowiedzialności osoby odpowiedzialne" - dodano w oświadczeniu. Unia potwierdziła również swoje zobowiązanie do kontynuowania wsparcia dla ludności Libanu(w tym Bejrutu) , która ucierpiała w wyniku wybuchu ,a także organizacji pozarządowych tworzących społeczeństwo obywatelskie, które odegrały kluczową rolę w  wysiłkach wyjaśnienia tej tragedii.
Unia Europejska jest również zaniepokojona utrzymującym się kryzysem społeczno-gospodarczym w Libanie. W deklaracji Wysokiego Przedstawiciela UE do spraw Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa Josepa Borrella z 30 lipca 2022 roku wezwano do przyspieszenia procesu tworzenia rządu w Libanie. W oświadczeniu tym stwierdza się:  "Po wyborach parlamentarnych z 15 maja i nominacji Najiba Mikatiego na desygnowanego premiera 23 czerwca, utworzenie rządu jest obecnie koniecznością. Parlament, prezydent i nowy rząd muszą podjąć niezbędne decyzje, aby rozwiązać bezprecedensowy kryzys w kraju. Niezwykle ważne jest również przestrzeganie kalendarza konstytucyjnego w odniesieniu do organizacji wyborów prezydenckich, a następnie wyborów lokalnych". Mikati, dodajmy, to jeden z najbogatszych -wraz z bratem -ludzi w tym kraju i dotychczasowy szef rady ministrów.
UE przedłużyła również o kolejny rok - do 31 lipca 2023 roku - ramy ukierunkowanych "środków ograniczających" czyli po prostu sankcji dotyczących Libanu. Ramy te, przyjęte pierwotnie 30 lipca 2021,  przewidują możliwość nałożenia indywidualnych sankcji (zakazu podróży i zamrożenia aktywów) na osoby i podmioty odpowiedzialne za podważanie demokracji lub praworządności w Libanie poprzez uporczywe utrudnianie utworzenia rządu lub poważne utrudnianie przeprowadzenia wyborów, podważanie realizacji kluczowych reform gospodarczych. Chodzi także o osoby  odpowiedzialne za poważne nadużycia finansowe, w tym korupcję. Sytuacja w Libanie jest na bieżąco monitorowana przez Brukselę..
Oprócz wezwania do pociągnięcia winnych tragedii z 2020 roku do odpowiedzialności i przyspieszenia procesu sądowego Unia Europejska wyraziła również zaniepokojenie inną ważną kwestią - syryjskimi uchodźcami w Libanie. UE wezwała władze Libanu do unikania retoryki prowadzącej do podziałów i do konstruktywnego działania w tej kwestii. Liban gości teraz około 1,5 mln syryjskich uchodźców, z których około 900 tysięcy jest zarejestrowanych przez biuro Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw Uchodźców (UNHCR). Niedawno libańskie MSZ wezwało Unię do współpracy w celu zapewnienia powrotu syryjskich uchodźców. "Liban i UE mają wspólny interes w znalezieniu zrównoważonego rozwiązania kwestii przesiedleń syryjskich, które ochroni Liban społecznie, ekonomicznie i na poziomie bezpieczeństwa, oprócz prewencyjnej ochrony krajów europejskich przed konsekwencjami ewentualnego pogorszenia sytuacji" - stwierdziło ministerstwo spraw zagranicznych. "Liban wzywa do współpracy, konsultacji i dialogu w celu określenia mapy drogowej, która pozwoliłaby na stopniowy, godny i bezpieczny powrót przesiedlonych Syryjczyków do ich ojczyzny" - dodano. Bruksela uważa jednocześnie, że w Syrii nadal nie są spełnione warunki bezpiecznego, dobrowolnego i godnego powrotu uchodźców i osób przesiedlonych, w tym osób tzw. wewnętrznie przesiedlonych (IDP). Dlatego to do syryjskiego reżimu należy działanie w tym zakresie, by stworzyć takie warunki.

Krajowy pat i międzynarodowa rozgrywka

W maju tego roku byłem oficjalnym obserwatorem z ramienia Parlamentu Europejskiego wyborów parlamentarnych w Libanie(zresztą jako jedyny Polak w misji PE). Obserwowałem tam praktycznie patową sytuację zarówno przed, jak i po wyborach wynikającą z 'sufitu" parytetów miejsc w tamtejszym "Sejmie" dla chrześcijan oraz muzułmanów-osobno szyitów, osobno sunnitów. Te trzy grupy wyznaniowe dzielą między siebie stanowiska prezydenta ,premiera i szefa parlamentu. Gwarantuje to względny pokój, a jednocześnie uniemożliwia realne reformy przez wieczny polityczny pat. Nie jest to jednak zmartwienie tylko Bejrutu. Także USA i szeroko rozumianego Zachodu, ale też Iranu(libański Hezbollah to jego przedłużenie) czy choćby Turcji(wpływy gospodarcze). W tym kraju pięknych krajobrazów i cudownego klimatu ma miejsce twarda międzynarodowa rozgrywka geopolityczna. W czasach, gdy świat stał "globalną wioską" musi to obchodzić nas, mieszkających nad Wisłą i Odra.

*tekst ukazał się w „Gazecie Polskiej Codziennie” (22.08.2022)
 


 

POLECANE
Ta komunikacja nie jest zdrowa. Prezydent Nawrocki o relacjach z rządem Wiadomości
"Ta komunikacja nie jest zdrowa". Prezydent Nawrocki o relacjach z rządem

"O dronie nad Belwederem dowiedziałem się z mediów społecznościowych" - powiedział Karol Nawrocki pytany o sposób komunikacji na linii Kancelaria Prezydenta- rząd.

Dlaczego Trump odkłada sankcje na Rosję? tylko u nas
Dlaczego Trump odkłada sankcje na Rosję?

Donald Trump po raz pierwszy – wreszcie - nazwał Rosję agresorem w wojnie przeciwko Ukrainie. Czy to – wreszcie – oznacza zaostrzenie polityki USA wobec Moskwy? Jak wiemy, do słów Trumpa nie ma się co za mocno przywiązywać.

Prohibicja w Warszawie. W koalicji zatrzeszczało gorące
Prohibicja w Warszawie. W koalicji zatrzeszczało

W czwartek obradowały komisje radnych Warszawy, na których odbyło się pierwsze czytanie dwóch projektów uchwał wprowadzających nocną prohibicję w stolicy. Radni zaopiniowali negatywnie oba projekty.

Komunikat dla mieszkańców Gdańska pilne
Komunikat dla mieszkańców Gdańska

W Gdańsku na terenie rafinerii odbędą się ćwiczenia. W związku z tym służby poinformowały, że dojdzie do zakłóceń w ruchu drogowym, a mieszkańców czekają utrudnienia.

Karol Nawrocki dla francuskiego LCI: Mam nadzieję, ze stworzymy konserwatywną Europę gorące
Karol Nawrocki dla francuskiego LCI: Mam nadzieję, ze stworzymy konserwatywną Europę

Trwa wizyta Prezydenta RP we Francji. Prezydent Karol Nawrocki udzielił wywiadu francuskiej telewizji LCI.

Nagła dymisja w MSZ gorące
Nagła dymisja w MSZ

Anna Radwan-Röhrenschef odwołana ze stanowiska wiceszefowej MSZ. W resorcie zajmowała się współpracą z urzędem prezydenta, polityką kulturalną i obszarem Ameryki Południowej

Rząd Tuska kłamał ws. tego co spadło na dom w Wyrykach? Nowy komunikat BBN z ostatniej chwili
Rząd Tuska kłamał ws. tego co spadło na dom w Wyrykach? Nowy komunikat BBN

Prokuratura Okręgowa w Lublinie prowadzi śledztwo w sprawie „niezidentyfikowanego obiektu latającego”, który spadł na dom w Wyrykach na Lubelszczyźnie. Według oficjalnego komunikatu obiekt „nie został na chwilę obecną zidentyfikowany ani jako dron, ani jako jego fragmenty”. Z kolei, jak donosi dziennik „Rzeczpospolita”, powołując się na swoich informatorów, na dom spadła rakieta wystrzelona z polskiego F-16. Jest nowy komunikat BBN

Prezydent Nawrocki: Sprawa reparacji jest otwarta z ostatniej chwili
Prezydent Nawrocki: Sprawa reparacji jest otwarta

Na spotkaniu z mediami podsumowującym wizyty w Niemczech i Francji prezydent Karol Nawrocki zapewnił, że "sprawa reparacji została otwarta".

Nowy komunikat IMGW. Oto co nas czeka Wiadomości
Nowy komunikat IMGW. Oto co nas czeka

Południowa Europa i jej krańce wschodnie będą pod wpływem wyżów, pozostały obszar kontynentu pozostanie w strefie oddziaływania niżów z układami frontów atmosferycznych. Początkowo pogodę w Polsce kształtować będzie niż.

Prezydent Karol Nawrocki w Paryżu. Rozmowy „w cztery oczy” z prezydentem Francji z ostatniej chwili
Prezydent Karol Nawrocki w Paryżu. Rozmowy „w cztery oczy” z prezydentem Francji

W Paryżu rozpoczęło się spotkanie prezydentów Polski i Francji: Karola Nawrockiego i Emmanuela Macrona. Polski prezydent został uroczyście powitany w Pałacu Elizejskim.

REKLAMA

Dwa lata po wybuchach w Bejrucie: UE a Liban

Dwa lata po wybuchach w Bejrucie: UE a Liban

4 sierpnia 2022 roku minęła druga rocznica tragicznych wybuchów, które miały miejsce w Bejrucie - stolicy Libanu. Trzeba przypomnieć okoliczności gigantycznej eksplozji, która dosłownie  rozerwała chyba najpiękniejszą aglomeracje całego Bliskiego Wschodu. Wybuch był najwyraźniej wynikiem wypadku, w wyniku którego zapaliło się 2750 ton (sic!) zapasów azotanu amoniaku, przechowywanego od sześciu lat w nadmorskim magazynie. W wyniku wybuchu zginęło 218 osób, a aż 7000 zostało rannych, zaś 300 000 musiało zostać wysiedlonych.

Największy wybuch w historii świata- poza nuklearnymi

Port w Bejrucie, który był epicentrum wybuchu, jest głównym węzłem logistycznym kraju i jego najgłębszym portem morskim. W związku z tym ,co oczywiste, wybuchy w bejruckim porcie miały skrajnie negatywny wpływ na dostawy żywności, środków medycznych i innych podstawowych towarów, a także spowodowały poważne straty gospodarcze w kraju, który już wcześniej borykał się z bardzo poważnym kryzysem. Szacuje się, że wybuchy w Bejrucie spowodowały straty materialne rzędu 3,8-4,6 miliardów dolarów.

Dwa lata później śledztwo w sprawie największego na świecie wybuchu- pomijając wybuchy spowodowane bombami jądrowymi- utknęło w martwym punkcie. Długotrwałe śledztwo praktycznie nie wykazało niczyjej odpowiedzialności(!)-co jest w dużej mierze wynikiem blokowania i ingerencji sił politycznych w Libanie.  Praca Tarka Bitara, sędziego prowadzącego śledztwo, została zablokowana na osiem miesięcy w oczekiwaniu na orzeczenie Sądu Kasacyjnego po tym, jak trzech byłych ministrów rządu w Bejrucie złożyło skargi prawne. Można również wspomnieć, że Bitar jest drugim sędzią, któremu powierzono te sprawę po tym, jak pierwszy sędzia został zmuszony do rezygnacji, gdy skargi na niego złożyło ... dwóch członków Rady Ministrów.

„Gadał dziad ( z Brukseli) do obrazu ( w Bejrucie), a obraz doń ani razu”…

Tak więc ofiary wybuchów w Bejrucie z 4 sierpnia 2020 roku ,którym udało się przeżyć oraz rodziny tych, którzy zginęli wciąż szukają sprawiedliwości. 4 sierpnia 2022 roku ambasada Unii Europejskiej w Bejrucie wraz z misjami dyplomatycznymi państw członkowskich UE wydały oświadczenie, w którym potwierdzają konieczność kontynuowania śledztwa w sprawie wybuchu w sposób niezakłócony i wolny od ingerencji politycznej. " Śledztwo musi być bezstronne, wiarygodne, przejrzyste i niezależne. Musi przynieść rezultaty bez dalszych opóźnień, aby ujawnić przyczyny tragedii i pociągnąć do odpowiedzialności osoby odpowiedzialne" - dodano w oświadczeniu. Unia potwierdziła również swoje zobowiązanie do kontynuowania wsparcia dla ludności Libanu(w tym Bejrutu) , która ucierpiała w wyniku wybuchu ,a także organizacji pozarządowych tworzących społeczeństwo obywatelskie, które odegrały kluczową rolę w  wysiłkach wyjaśnienia tej tragedii.
Unia Europejska jest również zaniepokojona utrzymującym się kryzysem społeczno-gospodarczym w Libanie. W deklaracji Wysokiego Przedstawiciela UE do spraw Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa Josepa Borrella z 30 lipca 2022 roku wezwano do przyspieszenia procesu tworzenia rządu w Libanie. W oświadczeniu tym stwierdza się:  "Po wyborach parlamentarnych z 15 maja i nominacji Najiba Mikatiego na desygnowanego premiera 23 czerwca, utworzenie rządu jest obecnie koniecznością. Parlament, prezydent i nowy rząd muszą podjąć niezbędne decyzje, aby rozwiązać bezprecedensowy kryzys w kraju. Niezwykle ważne jest również przestrzeganie kalendarza konstytucyjnego w odniesieniu do organizacji wyborów prezydenckich, a następnie wyborów lokalnych". Mikati, dodajmy, to jeden z najbogatszych -wraz z bratem -ludzi w tym kraju i dotychczasowy szef rady ministrów.
UE przedłużyła również o kolejny rok - do 31 lipca 2023 roku - ramy ukierunkowanych "środków ograniczających" czyli po prostu sankcji dotyczących Libanu. Ramy te, przyjęte pierwotnie 30 lipca 2021,  przewidują możliwość nałożenia indywidualnych sankcji (zakazu podróży i zamrożenia aktywów) na osoby i podmioty odpowiedzialne za podważanie demokracji lub praworządności w Libanie poprzez uporczywe utrudnianie utworzenia rządu lub poważne utrudnianie przeprowadzenia wyborów, podważanie realizacji kluczowych reform gospodarczych. Chodzi także o osoby  odpowiedzialne za poważne nadużycia finansowe, w tym korupcję. Sytuacja w Libanie jest na bieżąco monitorowana przez Brukselę..
Oprócz wezwania do pociągnięcia winnych tragedii z 2020 roku do odpowiedzialności i przyspieszenia procesu sądowego Unia Europejska wyraziła również zaniepokojenie inną ważną kwestią - syryjskimi uchodźcami w Libanie. UE wezwała władze Libanu do unikania retoryki prowadzącej do podziałów i do konstruktywnego działania w tej kwestii. Liban gości teraz około 1,5 mln syryjskich uchodźców, z których około 900 tysięcy jest zarejestrowanych przez biuro Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw Uchodźców (UNHCR). Niedawno libańskie MSZ wezwało Unię do współpracy w celu zapewnienia powrotu syryjskich uchodźców. "Liban i UE mają wspólny interes w znalezieniu zrównoważonego rozwiązania kwestii przesiedleń syryjskich, które ochroni Liban społecznie, ekonomicznie i na poziomie bezpieczeństwa, oprócz prewencyjnej ochrony krajów europejskich przed konsekwencjami ewentualnego pogorszenia sytuacji" - stwierdziło ministerstwo spraw zagranicznych. "Liban wzywa do współpracy, konsultacji i dialogu w celu określenia mapy drogowej, która pozwoliłaby na stopniowy, godny i bezpieczny powrót przesiedlonych Syryjczyków do ich ojczyzny" - dodano. Bruksela uważa jednocześnie, że w Syrii nadal nie są spełnione warunki bezpiecznego, dobrowolnego i godnego powrotu uchodźców i osób przesiedlonych, w tym osób tzw. wewnętrznie przesiedlonych (IDP). Dlatego to do syryjskiego reżimu należy działanie w tym zakresie, by stworzyć takie warunki.

Krajowy pat i międzynarodowa rozgrywka

W maju tego roku byłem oficjalnym obserwatorem z ramienia Parlamentu Europejskiego wyborów parlamentarnych w Libanie(zresztą jako jedyny Polak w misji PE). Obserwowałem tam praktycznie patową sytuację zarówno przed, jak i po wyborach wynikającą z 'sufitu" parytetów miejsc w tamtejszym "Sejmie" dla chrześcijan oraz muzułmanów-osobno szyitów, osobno sunnitów. Te trzy grupy wyznaniowe dzielą między siebie stanowiska prezydenta ,premiera i szefa parlamentu. Gwarantuje to względny pokój, a jednocześnie uniemożliwia realne reformy przez wieczny polityczny pat. Nie jest to jednak zmartwienie tylko Bejrutu. Także USA i szeroko rozumianego Zachodu, ale też Iranu(libański Hezbollah to jego przedłużenie) czy choćby Turcji(wpływy gospodarcze). W tym kraju pięknych krajobrazów i cudownego klimatu ma miejsce twarda międzynarodowa rozgrywka geopolityczna. W czasach, gdy świat stał "globalną wioską" musi to obchodzić nas, mieszkających nad Wisłą i Odra.

*tekst ukazał się w „Gazecie Polskiej Codziennie” (22.08.2022)
 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe