„Kryptonim Jodła” – widowisko w 41. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego

„Obywatelki i obywatele Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej! Zwracam się dziś do was jako żołnierz i jako szef rządu polskiego. Zwracam się do was w sprawach wagi najwyższej. Ojczyzna nasza znalazła się nad przepaścią. Dorobek wielu pokoleń, wzniesiony z popiołów polski dom ulega ruinie” – te słowa generała Jaruzelskiego wybrzmiały w wielu domach 13 grudnia 1981 roku. Dla działaczy Solidarności oznaczało to jedno…

W nocy z 12 na 13 grudnia rozpoczęła się̨ akcja pod kryptonimem „Jodła” mająca na celu internowanie działaczy Solidarności i innych niezależnych intelektualistów uznanych przez władze komunistyczne jako groźnych dla bezpieczeństwa państwa. Jej celem było zatrzymanie i umieszczenie w uprzednio przygotowanych aresztach i więzieniach wytypowanych osób, które były na liście wrogich systemowi.

Akcję „Jodła” zaplanowano na godz. 24:00, jednak w wielu przypadkach rozpoczęto ją wcześniej, jeszcze przed formalnym wprowadzeniem stanu wojennego. 13 grudnia zawieszono działalność związków zawodowych, organizacji i stowarzyszeń, zabroniono strajków i akcji protestacyjnych. Wstrzymano ruch na przejściach granicznych oraz rejsy Polskich Linii Lotniczych LOT. Powołano WRON, co oznaczało, że w kraju władzę zaczął sprawować nie aparat partyjny, a wojsko – na ulicach pojawiły się patrole wojskowe i milicyjne.

Bezpośrednie relacje z tamtego czasu pokażemy przez pryzmat historii prywatnych osób internowanych lub pokrzywdzonych w tę noc. Wysłuchamy m.in. Adama Giera, Antoniego J. Wręgi, Andrzeja Pełki, Stanisława Deja, kobiety z Jastrzębia i Barbary Jęśko, Barbary Pacek, Małgorzaty Węglewskiej, Marka Rutkowskiego, Zbigniewa Fiuty, Ludwiki Wujec, Jarosława Hyka.

„By ułatwić widzom podróż w czasie, zaprosiliśmy do współpracy Halinę Przebindę – wielokrotnie nagradzaną reżyserkę i producentkę widowisk artystycznych oraz festiwali, Annę Mioduszewską odpowiedzialną za scenografię oraz Marcina Banię z Temporary Space Design, który stworzy wizualizację do zdjęć archiwalnych z IPN” – przekazują organizatorzy wydarzenia.

„W koncercie wykorzystamy słynne w latach 80. piosenki, takie jak Gdy tak siedzimy Przemysława Gintrowskiego, Kołysanka Jacka Kaczmarskiego czy Psalm jadących do pracy Ernesta Brylla” – dodają.

Wystąpią: Halina Mlynkova, Sebastian Karpiel-Bułecka, Janusz Radek, Sound’n’Grace, Natalia Nykiel, Stanisława Celińska, Krystyna Prońko, Skubas, Józefina, Roxie Węgiel oraz Grott Orkiestra.

Transmisja odbędzie się 13 grudnia o godzinie 20.00 w TVP Polonia, a retransmisja – o 21.55 w TVP 2.

Patroni medialni: TVP, Polskie Radio, „Tygodnik Solidarność”, przystanekhistoria.pl