78. rocznica deportacji Górnoślązaków do ZSRS w 1945

W tym roku przypada 78. rocznica fali sowieckich represji, które pochłonęły kilkadziesiąt tysięcy ofiar. Deportację tysięcy ludzi na roboty przymusowe do Związku Sowieckiego pociągnęły za sobą szereg dramatów wielu rodzin.
Rampa załadowcza z oryginalnym parowozem i typowymi wagonami składu zsyłkowego na Syberię – ekspozycja w CEiPR w Szymbarku 78. rocznica deportacji Górnoślązaków do ZSRS w 1945
Rampa załadowcza z oryginalnym parowozem i typowymi wagonami składu zsyłkowego na Syberię – ekspozycja w CEiPR w Szymbarku / kaffeeringe / Steffen Voß - https://www.flickr.com/photos/kaffeeringe/4767358628/in/photostream/ CC BY 2.0

W tym roku przypada 78. rocznica fali sowieckich represji, które pochłonęły kilkadziesiąt tysięcy ofiar. Deportacje tysięcy ludzi na roboty przymusowe do Związku Sowieckiego pociągnęły za sobą szereg dramatów wielu rodzin.

Ludność Górnego Śląska podlegała represjom nie tylko ze strony Sowietów, lecz także rodzimego komunistycznego aparatu przemocy. Symbolem tych prześladowań są zbrodnicze obozy karne w Świętochłowicach-Zgodzie, Mysłowicach i Łambinowicach. W czasach Polski Ludowej zbrodnie Armii Czerwonej i władz komunistycznych na Górnym Śląsku w 1945 r. były tematem tabu. Dopiero po przełomie 1989 r. tematyka ta pojawiła się w przestrzeni publicznej, zyskując określenie Tragedii Górnośląskiej.

W 2010 r. Sejmik Województwa Śląskiego, a w 2012 r. Sejmik Województwa Opolskiego przyjęły uchwałę o corocznym upamiętnianiu Tragedii Górnośląskiej jako termin wyznaczając koniec stycznia.

Instytut Pamięci Narodowej, zwłaszcza jego katowicki oddział, włączył się w wyjaśnienie Tragedii, opisywanie jej, a także realizowanie projektów edukacyjnych i wydawniczych z nią związanych.

W 2020 r. ukazało się drugie wydanie, rozszerzone i zaktualizowane, teki edukacyjnej „Deportacje Górnoślązaków do ZSRS w 1945 roku”. Szczególną uwagę nauczycieli zwracamy na nowe materiały dydaktyczne, m.in. ćwiczenia dodatkowe i małe projekty badawcze, propozycje wycieczek edukacyjnych, dwie mapy prezentujące aktualny efekt badań – miejsca usytuowania niektórych łagrów na terenie byłego ZSRS. Do teki dołączona jest płyta DVD zawierająca m.in. relacje osób deportowanych i ich rodzin, a także film „Przemilczana tragedia”.

W 2021 r. IPN wydał „Księgę aresztowanych, internowanych i deportowanych z Górnego Śląska do ZSRR w 1945 roku8 autorstwa dr. Dariusza Węgrzyna.

Publikacja zawiera 46 200 biogramów mieszkańców Górnego Śląska internowanych, aresztowanych i deportowanych do pracy przymusowej w ZSRS w 1945 r. Każdy z nich został opracowany na podstawie dokumentów proweniencji polskiej, niemieckiej i rosyjskiej oraz relacji świadków. Książka jest jednym z nielicznych przykładów upamiętnienia imiennego dużej akcji deportacyjnej okresu II wojny światowej. Zawiera personalia i krótkie biogramy około 95% wszystkich deportowanych do ZSRS Górnoślązaków, którzy w okresie od lutego do kwietnia 1945 r. trafili do łagrów i pracowali tam nawet do końca 1949 r. Książka otrzymała Nagrodę „Przeglądu Wschodniego” za rok 2021 w kategorii „Dzieje Polaków na Wschodzie”.

W 2022 r. ukazała się infografika „Deportacje Górnoślązaków do ZSRS w 1945 roku”. To kolejny materiał edukacyjny poświęcony temu zagadnieniu przygotowany w Oddziałowym Biurze Edukacji Narodowej w Katowicach. Jej centralnym elementem graficznym jest mapa wskazująca usytuowanie województwa śląskiego oraz głównych miejsc deportacji Górnoślązaków do ZSRS w 1945 r.

Działania Oddziału IPN w Katowicach:

  • 29 stycznia 2023 r. – obchody Tragedii Górnośląskiej w Katowicach-Murckach. W programie: uroczystości przy mogile żołnierzy węgierskich rozstrzelanych w 1945 r. przez Armię Czerwoną oraz wykład dr Kornelii Banaś (OBEN IPN Katowice) poświęcony deportacjom Górnoślązaków w 1945 r. do ZSRS w Miejskim Domu Kultury „Południe” w Katowicach Filia nr 2 w Murckach, ul. P. Kołodzieja 42. Wykład zaplanowano na godz. 17.15.
  • 7 lutego 2023 r. godz. 11.00 – prelekcja Ryszarda Mozgola (naczelnik OBEN IPN Katowice) dla młodzieży „Tragedia Górnośląska 1945. Fakty i interpretacje” w Muzeum w Tarnowskich Górach.

 

ikonografika Instytutu Pamięci Narodowej 

 

 

POLECANE
Niepokojące informacje z granicy. Komunikat Straży Granicznej pilne
Niepokojące informacje z granicy. Komunikat Straży Granicznej

Straż Graniczna regularnie publikuje raporty dotyczące wydarzeń na granicy polsko-białoruskiej, która znajduje się pod naciskiem ataku hybrydowego.

Złe wieści dla Tuska. Tego oczekują Polacy [sondaż] z ostatniej chwili
Złe wieści dla Tuska. Tego oczekują Polacy [sondaż]

Z najnowszego sondażu popularności Donalda Tuska wynika wyraźnie, że szalę przeważyli przeciwnicy premiera, którzy oczekują jego dymisji.

Tymczasowe kontrole na granicy już obowiązują. Są pierwsze efekty ich działań Wiadomości
Tymczasowe kontrole na granicy już obowiązują. Są pierwsze efekty ich działań

7 lipca rozpoczęły się kontrole na granicach RP z Niemcami oraz Litwą, które mają być prowadzone przez 30 dni. Publikujemy mapkę z miejscami, gdzie wytypowano miejsca, w których będą prowadzone kontrole stałe.

Od północy kontrole na granicach. Szef MSWiA zapowiada z ostatniej chwili
Od północy kontrole na granicach. Szef MSWiA zapowiada

Szef MSWiA Tomasz Siemoniak poinformował w niedzielę, że z meldunków otrzymanych m.in. od wojewodów i służb wynika, że jesteśmy w pełni gotowi do wprowadzenia od północy tymczasowych kontroli na granicach z Niemcami oraz Litwą.

Niemcy: Odparliśmy atak polskiego drona z ostatniej chwili
Niemcy: "Odparliśmy atak polskiego drona"

Niemiecka policja federalna przekazała, że powstrzymała drona nadlatującego z Polski. Policja rozważa postępowanie karne i administracyjne wobec operatora drona.

Płoną hale magazynowe w Kędzierzynie-Koźlu. Nowe informacje z ostatniej chwili
Płoną hale magazynowe w Kędzierzynie-Koźlu. Nowe informacje

W Kędzierzynie-Koźlu pali się hurtownia ze sprzętem elektrycznym. Na miejscu pracuje już ponad stu strażaków. Dwóch ratowników jest poszkodowanych. Ogłoszono alert RCB z apelem, by w promieniu kilometra od pożaru zamykać okna.

Prowokator wyprowadzony podczas konferencji Jarosława Kaczyńskiego na granicy z Niemcami z ostatniej chwili
Prowokator wyprowadzony podczas konferencji Jarosława Kaczyńskiego na granicy z Niemcami

Podczas konferencji szefa PiS Jarosława Kaczyńskiego w Rosówku na granicy polsko-niemieckiej doszło do incydentu – policja wyprowadziła jednego z prowokatorów.

Prezes PZPN: Wiem, kto zostanie nowym selekcjonerem reprezentacji Polski z ostatniej chwili
Prezes PZPN: Wiem, kto zostanie nowym selekcjonerem reprezentacji Polski

Prezes PZPN Cezary Kulesza wybrał już selekcjonera piłkarskiej reprezentacji Polski – informują media. Jak przekazało Radio Zet, trwa ustalanie warunków i wkrótce ma zostać wydany komunikat w sprawie następcy Michała Probierza. Dokładna data nie jest znana.

Komunikat dla mieszkańców Poznania z ostatniej chwili
Komunikat dla mieszkańców Poznania

Od 7 lipca kolejne zwężenia i objazdy na S11 pod Poznaniem – sprawdź, gdzie zwolnić i jak ominąć remont.

Kłęby dymu nad miastem. Płonie hala w Kędzierzynie-Koźlu Wiadomości
Kłęby dymu nad miastem. Płonie hala w Kędzierzynie-Koźlu

W niedzielę, 6 lipca, w Kędzierzynie-Koźlu wybuchły dwa pożary. Strażacy najpierw gasili las, potem halę z rowerami i hulajnogami.

REKLAMA

78. rocznica deportacji Górnoślązaków do ZSRS w 1945

W tym roku przypada 78. rocznica fali sowieckich represji, które pochłonęły kilkadziesiąt tysięcy ofiar. Deportację tysięcy ludzi na roboty przymusowe do Związku Sowieckiego pociągnęły za sobą szereg dramatów wielu rodzin.
Rampa załadowcza z oryginalnym parowozem i typowymi wagonami składu zsyłkowego na Syberię – ekspozycja w CEiPR w Szymbarku 78. rocznica deportacji Górnoślązaków do ZSRS w 1945
Rampa załadowcza z oryginalnym parowozem i typowymi wagonami składu zsyłkowego na Syberię – ekspozycja w CEiPR w Szymbarku / kaffeeringe / Steffen Voß - https://www.flickr.com/photos/kaffeeringe/4767358628/in/photostream/ CC BY 2.0

W tym roku przypada 78. rocznica fali sowieckich represji, które pochłonęły kilkadziesiąt tysięcy ofiar. Deportacje tysięcy ludzi na roboty przymusowe do Związku Sowieckiego pociągnęły za sobą szereg dramatów wielu rodzin.

Ludność Górnego Śląska podlegała represjom nie tylko ze strony Sowietów, lecz także rodzimego komunistycznego aparatu przemocy. Symbolem tych prześladowań są zbrodnicze obozy karne w Świętochłowicach-Zgodzie, Mysłowicach i Łambinowicach. W czasach Polski Ludowej zbrodnie Armii Czerwonej i władz komunistycznych na Górnym Śląsku w 1945 r. były tematem tabu. Dopiero po przełomie 1989 r. tematyka ta pojawiła się w przestrzeni publicznej, zyskując określenie Tragedii Górnośląskiej.

W 2010 r. Sejmik Województwa Śląskiego, a w 2012 r. Sejmik Województwa Opolskiego przyjęły uchwałę o corocznym upamiętnianiu Tragedii Górnośląskiej jako termin wyznaczając koniec stycznia.

Instytut Pamięci Narodowej, zwłaszcza jego katowicki oddział, włączył się w wyjaśnienie Tragedii, opisywanie jej, a także realizowanie projektów edukacyjnych i wydawniczych z nią związanych.

W 2020 r. ukazało się drugie wydanie, rozszerzone i zaktualizowane, teki edukacyjnej „Deportacje Górnoślązaków do ZSRS w 1945 roku”. Szczególną uwagę nauczycieli zwracamy na nowe materiały dydaktyczne, m.in. ćwiczenia dodatkowe i małe projekty badawcze, propozycje wycieczek edukacyjnych, dwie mapy prezentujące aktualny efekt badań – miejsca usytuowania niektórych łagrów na terenie byłego ZSRS. Do teki dołączona jest płyta DVD zawierająca m.in. relacje osób deportowanych i ich rodzin, a także film „Przemilczana tragedia”.

W 2021 r. IPN wydał „Księgę aresztowanych, internowanych i deportowanych z Górnego Śląska do ZSRR w 1945 roku8 autorstwa dr. Dariusza Węgrzyna.

Publikacja zawiera 46 200 biogramów mieszkańców Górnego Śląska internowanych, aresztowanych i deportowanych do pracy przymusowej w ZSRS w 1945 r. Każdy z nich został opracowany na podstawie dokumentów proweniencji polskiej, niemieckiej i rosyjskiej oraz relacji świadków. Książka jest jednym z nielicznych przykładów upamiętnienia imiennego dużej akcji deportacyjnej okresu II wojny światowej. Zawiera personalia i krótkie biogramy około 95% wszystkich deportowanych do ZSRS Górnoślązaków, którzy w okresie od lutego do kwietnia 1945 r. trafili do łagrów i pracowali tam nawet do końca 1949 r. Książka otrzymała Nagrodę „Przeglądu Wschodniego” za rok 2021 w kategorii „Dzieje Polaków na Wschodzie”.

W 2022 r. ukazała się infografika „Deportacje Górnoślązaków do ZSRS w 1945 roku”. To kolejny materiał edukacyjny poświęcony temu zagadnieniu przygotowany w Oddziałowym Biurze Edukacji Narodowej w Katowicach. Jej centralnym elementem graficznym jest mapa wskazująca usytuowanie województwa śląskiego oraz głównych miejsc deportacji Górnoślązaków do ZSRS w 1945 r.

Działania Oddziału IPN w Katowicach:

  • 29 stycznia 2023 r. – obchody Tragedii Górnośląskiej w Katowicach-Murckach. W programie: uroczystości przy mogile żołnierzy węgierskich rozstrzelanych w 1945 r. przez Armię Czerwoną oraz wykład dr Kornelii Banaś (OBEN IPN Katowice) poświęcony deportacjom Górnoślązaków w 1945 r. do ZSRS w Miejskim Domu Kultury „Południe” w Katowicach Filia nr 2 w Murckach, ul. P. Kołodzieja 42. Wykład zaplanowano na godz. 17.15.
  • 7 lutego 2023 r. godz. 11.00 – prelekcja Ryszarda Mozgola (naczelnik OBEN IPN Katowice) dla młodzieży „Tragedia Górnośląska 1945. Fakty i interpretacje” w Muzeum w Tarnowskich Górach.

 

ikonografika Instytutu Pamięci Narodowej 

 


 

Polecane
Emerytury
Stażowe