Komisja Europejska opublikowała nową wersję polskiego Krajowego Planu na rzecz Energii Klimatu do 2030 roku. - Zobowiązanie do osiągnięcia neutralności klimatycznej to jedno z największych wyzwań cywilizacyjnych Polski w jej historii, dotykające prawie wszystkich obszarów naszego życia. Aby osiągnąć cel neutralności klimatycznej UE już w 2050 roku, musimy podejmować konkretne działania rozłożone w czasie na wiele lat przed. „Krajowy plan w dziedzinie energii i klimatu do 2030 r.” (aKPEiK) jest kontrybucją na rzecz dojścia do neutralności klimatycznej UE w 2050 r. Przed nami pokoleniowa szansa na kształtowanie niskoemisyjnej przyszłości i zdynamizowanie rozwoju gospodarczego. Oddajemy w Państwa ręce pierwszą, częściową aktualizację tego strategicznego dokumentu. Krajowy plan jest kluczowym dokumentem nadającym kierunki polskiej transformacji i, jako taki, ma decydujący wpływ na politykę energetyczno-klimatyczną kraju w ujęciu średnioterminowym - napisano w preambule do dokumentu. 

Czytaj także: Prezes NBP przekazał nowe informacje na temat inflacji

Koniec z gazem 

Jednym z założeń dokumentu jest to, że najpóźniej do 2040 roku wprowadzony zostanie zakaz używania pieców gazowych, także tych już zainstalowanych w domach. Walka z piecami gazowymi ma się rozpocząć już wcześniej. W 2027 roku zostanie nałożony na nie nowy podatek, aby zniechęcić do stosowania tego rodzaju ogrzewania. 

Warto zauważyć, że dokument ten mocno zaostrza sprawę wymagań w stosunku do Polski. Zakłada on bowiem do do 2030 r. redukcję emisji gazów cieplarnianych o 38 proc. w stosunku do 2005 r. i o 35 proc. w stosunku do 1990 r. W wersji z 2019 r. było to 30 proc. w stosunku do roku 1990.

Zeroemisyjne budynki 

Plan zakłada, że do 2050 roku maja zniknąć wszystkie piece na paliwa kopalne w tym gazowe. -  Celem w zakresie redukcji zapotrzebowania na energię istniejących budynków jest wykonanie 7,5 mln termomodernizacji do 2050 r., przy czym priorytetem jest eliminowanie wykorzystania węgla w budynkach mieszkalnych - napisano. 

W ramach dotychczas obowiązującego podejścia wszystkie nowo powstałe budynki są budynkami o niemal zerowym zużyciu energii (ang. nearly zero energy building, NZEB) – to budynek, który ma bardzo wysoką charakterystykę energetyczną, przy czym prawie zerowa lub bardzo niska ilość wymaganej energii powinna być pokryta w bardzo istotnym stopniu energią ze źródeł odnawialnych, w tym ulokowanymi na miejscu lub w pobliżu. W obowiązującym porządku prawnym taki budynek charakteryzuje się parametrami w obszarze maksymalnych wartości wskaźnika rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną (EP) oraz wymaganiom izolacyjności cieplnej przegród budynku. W praktyce te parametry obligują inwestora do szerokiego wykorzystania OZE, w ramach wznoszenia budynku. Mając na uwadze postanowienia nowej dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (EPBD) – wszystkie nowe budynki będą musiały być wznoszone w jeszcze wyższym standardzie energetycznym, w ramach którego od 2030 r. wznoszone będą jedynie budynki bezemisyjne. Zgodnie z postanowieniami nowej dyrektywy EPBD będą budynkami niewymagającymi w ogóle lub wymagające bardzo małej ilości energii, niegenerującymi bezpośrednio na miejscu żadnych emisji CO2 z paliw kopalnych i niegenerującymi żadnych operacyjnych emisji gazów cieplarnianych, lub generującymi bardzo małe ilości operacyjnych takich emisji. Możliwe będzie to jedynie przy podłączaniu takowych budynków do efektywnych energetycznie systemów ciepłowniczych lub jeszcze szerszego wykorzystania OZE. W ramach wykorzystania OZE, jako warunek podstawowy – jeżeli jest to odpowiednie pod względem technicznym oraz wykonalne z ekonomicznego i funkcjonalnego punktu widzenia – wprowadzony zostanie nakaz stosowania instalacji wykorzystujących energię słoneczną do zasilania budynków w energię

- stwierdzono. 

- Celem w zakresie zapotrzebowania na energię przez nowe budynki jest zapewnienie, aby od 1 stycznia 2030 r. wszystkie nowe budynki budowane w Polsce były bezemisyjne, a w przypadku budynków zajmowanych przez urzędy organów publicznych od 1 stycznia 2028 r. - dodano. 

Czytaj także: Minister zdrowia chce ograniczenia klauzuli sumienia dla szpitali

Wygórowane wymagania 

Zmiany oczekiwane są także w sektorze energetyki. Komisja Europejska przewiduje, że już w 2030 roku za około połowę produkcji energii elektrycznej odpowiadać będą odnawialne źródła energii.

- Oczekuje się, że szczególną rolę będą mieć elektrownie wiatrowe na lądzie, fotowoltaika i morskie elektrownie wiatrowe, jak również instalacje wykorzystujące biogaz i biomasę. W ujęciu długookresowym OZE i energetyka jądrowa będą stanowić główne narzędzia redukcji emisji w tym podsektorze

- podkreślono.