Kard. Koch: celem ekumenizmu jest zniesienie podziału Wschód-Zachód

Podczas międzynarodowego sympozjum w Wiedniu, podjęto próbę ponownej oceny wydarzeń w Konstantynopolu w 1054 roku, które są znaczące w historii Kościoła. Dziś rok ten uważany jest za czas rozłamu między Kościołami na Wschodzie i Zachodzie. Mówienie o „schizmie” z 1054 roku jest w każdym razie przestarzałe, stwierdzono podczas sympozjum, które odbyło się w dniach 16-17 stycznia przed rozpoczynającym się dzisiaj Tygodniem Modlitw o Jedność Chrześcijan.
kard. Kurt Koch Kard. Koch: celem ekumenizmu jest zniesienie podziału Wschód-Zachód
kard. Kurt Koch / wikimedia.commons/CC BY-SA 3.0/Claude Truong-Ngoc

Prefekt Dykasterii ds. Popierania Jedności Kościoła kard. Kurt Koch wyjaśnił, że aby przezwyciężyć rozdział Kościoła na Wschodzie i Zachodzie, pierwszym krokiem musi być uznanie siebie nawzajem przez Kościoły katolicki i prawosławny. Drugim krokiem byłoby wznowienie komunii. Kard. Koch: „Tylko wznowienie komunii eucharystycznej przywróci niepodzielony Kościół na Wschodzie i Zachodzie, co jest prawdziwym celem wszystkich wysiłków ekumenicznych”.

W 1054 r. kard. Humbert z Silva Candida udał się do Konstantynopola w imieniu papieża Leona IX, aby zawrzeć sojusz wojskowy przeciwko Normanom. Nie udało się. Niefortunne okoliczności doprowadziły jednak do ekskomuniki patriarchy Michała Kerullariosa. Wkrótce potem nastąpiła kontr-ekskomunika. W historii Kościoła jest to często uważane za oficjalną datę rozłamu między Kościołem katolickim i prawosławnym.

Krok ku sobie

Prawie 60 lat temu rozdzielone Kościoły zrobiły pierwszy krok ku pojednaniu: 7 grudnia 1965 r., dzień przed końcową sesją Soboru Watykańskiego II, papież Paweł VI i patriarcha ekumeniczny Atenagoras podpisali „Wspólną deklarację” w tym samym czasie w Bazylice św. Piotra w Rzymie i w katedrze św. Jerzego na Fancjum w Stambule (Konstantynopolu), w której wyrażono ubolewanie z powodu wzajemnej ekskomuniki, „wymazano ją z pamięci i centrum Kościoła” i „odesłano w zapomnienie”.

Kard. Koch podkreślił, że „skandal z 1054 roku” nie doprowadził do schizmy ani wzajemnej ekskomuniki (wykluczenia ze wspólnoty kościelnej) Kościołów łacińskiego i greckiego. Dopiero znacznie później data ta nabrała tak wielkiego znaczenia symbolicznego. Rozłam między Wschodem a Zachodem rozpoczął się oczywiście znacznie wcześniej niż w 1054 roku i trwał nadal.

Wielką zasługą „Wspólnej Deklaracji” z 1965 r. jest to, że „bulle ekskomunikujące z 1054 r. nie mogą już mieć takiej wagi, jaką miały przez długi czas w historii, a tym samym zatruwały stosunki między łacinnikami i grekami” - powiedział kard. Koch.

Wyjaśnił, że chrześcijaństwo rozdzieliło się na przestrzeni wieków. Różne duchowości doprowadziły do nieporozumień. Istniały również powody polityczne, takie jak okrucieństwa wypraw krzyżowych i istnienie dwóch cesarzy na Wschodzie i Zachodzie od czasu koronacji Karola Wielkiego. Kard. Koch: „Ponieważ nie było już autorytetu, który byłby uznawany po obu stronach, tak że nikt nie mógł wystosować zaproszenia na sobór ekumeniczny do biskupów z obu stron, a po koronacji Karola Wielkiego nie odbył się żaden sobór ekumeniczny uznawany przez obie strony, koronacja okazała się bardzo szkodliwa dla jedności Kościoła”.

Późne skutki Soboru Trydenckiego (1545-63) sprawiły, że w XVIII wieku rozdział Kościołów przybrał dramatyczne formy. Wśród łacinników narastało przekonanie, że Kościół Jezusa Chrystusa może istnieć tylko tam, gdzie następca Piotra przewodzi wspólnocie wierzących, a zatem sakramenty sprawowane poza jurysdykcją duszpasterską papieża nie mogą być prawomocne. Aby podkreślić to przekonanie, rzymska Kongregacja Rozkrzewiania Wiary wydała w 1729 r. dekret, który surowo zakazywał „communicatio in sacris” (komunii kultu). W rezultacie greccy patriarchowie również odmówili ważności katolickim sakramentom.

Alienacja w Kościele

Według kard. Kocha, głębszym powodem wzajemnego potępienia było to, że „obie strony uważały się za jedyny Kościół Jezusa Chrystusa i nie były już gotowe uznać drugiej strony za Kościół Jezusa Chrystusa”. Ponieważ rosnąca przez wieki alienacja w Kościele między Wschodem a Zachodem doprowadziła do wzajemnego odrzucenia w XVIII wieku, a komunia sakramentalna nie była już dozwolona, schizma przerodziła się w faktyczną granicę wyznaniową w tym sensie, że „utrwaliło się przekonanie, że istnieje Kościół katolicki i prawosławny w czystej koegzystencji”, ubolewał kard. Koch.

Sympozjum zostało zorganizowane przez Stowarzyszenie Historyków Kościoła Katolickiego w Austrii we współpracy z Instytutem Teologii Historycznej Uniwersytetu Wiedeńskiego i Fundacją Pro Oriente.

tom


 

POLECANE
Andrzej Duda: Przyłączenie Litwy, Łotwy i Estonii do europejskiej sieci energetycznej ma charakter przełomowy z ostatniej chwili
Andrzej Duda: Przyłączenie Litwy, Łotwy i Estonii do europejskiej sieci energetycznej ma charakter przełomowy

Przyłączenie Litwy, Łotwy i Estonii do europejskiej sieci energetycznej ma charakter przełomowy - ocenił w niedzielę prezydent Andrzej Duda. Jak dodał, te kraje będą stanowiły razem z nami w ramach UE całość zapewniającą bezpieczeństwo i suwerenność energetyczną.

Mróz i śnieżyce w Iranie - zamknięto lotniska, szkoły i urzędy Wiadomości
Mróz i śnieżyce w Iranie - zamknięto lotniska, szkoły i urzędy

Władze w Iranie ostrzegły swoich obywateli przed poważnymi konsekwencjami gwałtownych zjawisk pogodowych w prowincji Teheran.

Ujawniono dane jednego z największych hejterów. Burza w sieci Wiadomości
Ujawniono dane jednego z największych hejterów. Burza w sieci

"Ktoś w końcu połączył te wszystkie dane i zebrał je do kupy. A hejter zapomniał, że w sieci nikt nie jest anonimowy" – pisze dziennikarz "Wirtualnej Polski" Szymon Jadczak. W związku z ujawnieniem danych hejtera o nicku "TW Wolfgang" na platformie X wybuchła prawdziwa burza.

Izrael wycofuje swoje wojska ze Strefy Gazy z ostatniej chwili
Izrael wycofuje swoje wojska ze Strefy Gazy

Siły izraelskie zaczęły wycofywać się z kluczowego korytarza w Strefie Gazy w ramach porozumienia o zawieszeniu broni z Hamasem – poinformowała w niedzielę agencja AP, powołując się na izraelskiego urzędnika.

Rośnie liczba przestępstw w Warszawie. Gangi obcokrajowców napadają na Polaków pilne
Rośnie liczba przestępstw w Warszawie. Gangi obcokrajowców napadają na Polaków

Szef MSWiA Tomasz Siemoniak napisał na platformie X, że "zgodnie z poleceniem premiera Donalda Tuska przygotowują z ministrem sprawiedliwości Adamem Bodnarem plan dalszych zdecydowanych reakcji na przestępczość obcokrajowców w Polsce, szczególnie przestępczość zorganizowaną i w agresywnych formach".

Gospodarka UE na granicy recesji? Niemcy i Francja ciągną strefę euro w dół Wiadomości
Gospodarka UE na granicy recesji? Niemcy i Francja ciągną strefę euro w dół

Z najnowszych danych za czwarty kwartał ub.r., opublikowanych przez Eurostat i cytowanych przez Obserwator Gospodarczy, wynika, że gospodarka strefy euro weszła w fazę stagnacji. Problemy ekonomiczne Europy nie tylko się utrzymują, ale również nie zanosi się na to, by miały ustąpić.

Czy w Polsce dokonano zamachu stanu? Prof. Piotrowski zabiera głos polityka
Czy w Polsce dokonano zamachu stanu? Prof. Piotrowski zabiera głos

– Nigdy nie jest za późno, by bronić prawa – mówi w rozmowie z "Rzeczpospolitą" prof. Ryszard Piotrowski, konstytucjonalista z Uniwersytetu Warszawskiego, komentując zawiadomienie ws. zamachu stanu złożone przez prezesa Trybunału Konstytucyjnego Bogdana Świączkowskiego.

Czy w Polsce powinna powstać nowa partia polityczna? Polacy nie mają wątpliwości [SONDAŻ] polityka
Czy w Polsce powinna powstać nowa partia polityczna? Polacy nie mają wątpliwości [SONDAŻ]

58,2 proc. badanych widzi miejsce na polskiej scenie politycznej dla nowej partii, odmiennego zdania jest 26,2 proc. respondentów, a 15,6 proc. nie ma w tej kwestii zdania - wynika z sondażu SW Research dla rp.pl.

Potężny atak rakietowy Rosji w pobliżu granicy z Polską Wiadomości
Potężny atak rakietowy Rosji w pobliżu granicy z Polską

W okolicach miasta Łuck, położonego na zachodzie Ukrainy, niedaleko granicy z Polską, odnotowano w nocy z soboty na niedzielę trzy serie eksplozji; w obwodzie wołyńskim ogłoszono alarm przeciwlotniczy ze względu na zagrożenie rosyjskimi atakami - przekazał portal Ukrainska Prawda, powołując się na lokalne media.

USA: Trump przyznał, że rozmawiał przez telefon z Putinem z ostatniej chwili
USA: Trump przyznał, że rozmawiał przez telefon z Putinem

Prezydent USA Donald Trump powiedział, że rozmawiał z przywódcą Rosji Władimirem Putinem przez telefon, aby omówić zakończenie wojny na Ukrainie - pisze w sobotę późnym wieczorem "The New York Post".

REKLAMA

Kard. Koch: celem ekumenizmu jest zniesienie podziału Wschód-Zachód

Podczas międzynarodowego sympozjum w Wiedniu, podjęto próbę ponownej oceny wydarzeń w Konstantynopolu w 1054 roku, które są znaczące w historii Kościoła. Dziś rok ten uważany jest za czas rozłamu między Kościołami na Wschodzie i Zachodzie. Mówienie o „schizmie” z 1054 roku jest w każdym razie przestarzałe, stwierdzono podczas sympozjum, które odbyło się w dniach 16-17 stycznia przed rozpoczynającym się dzisiaj Tygodniem Modlitw o Jedność Chrześcijan.
kard. Kurt Koch Kard. Koch: celem ekumenizmu jest zniesienie podziału Wschód-Zachód
kard. Kurt Koch / wikimedia.commons/CC BY-SA 3.0/Claude Truong-Ngoc

Prefekt Dykasterii ds. Popierania Jedności Kościoła kard. Kurt Koch wyjaśnił, że aby przezwyciężyć rozdział Kościoła na Wschodzie i Zachodzie, pierwszym krokiem musi być uznanie siebie nawzajem przez Kościoły katolicki i prawosławny. Drugim krokiem byłoby wznowienie komunii. Kard. Koch: „Tylko wznowienie komunii eucharystycznej przywróci niepodzielony Kościół na Wschodzie i Zachodzie, co jest prawdziwym celem wszystkich wysiłków ekumenicznych”.

W 1054 r. kard. Humbert z Silva Candida udał się do Konstantynopola w imieniu papieża Leona IX, aby zawrzeć sojusz wojskowy przeciwko Normanom. Nie udało się. Niefortunne okoliczności doprowadziły jednak do ekskomuniki patriarchy Michała Kerullariosa. Wkrótce potem nastąpiła kontr-ekskomunika. W historii Kościoła jest to często uważane za oficjalną datę rozłamu między Kościołem katolickim i prawosławnym.

Krok ku sobie

Prawie 60 lat temu rozdzielone Kościoły zrobiły pierwszy krok ku pojednaniu: 7 grudnia 1965 r., dzień przed końcową sesją Soboru Watykańskiego II, papież Paweł VI i patriarcha ekumeniczny Atenagoras podpisali „Wspólną deklarację” w tym samym czasie w Bazylice św. Piotra w Rzymie i w katedrze św. Jerzego na Fancjum w Stambule (Konstantynopolu), w której wyrażono ubolewanie z powodu wzajemnej ekskomuniki, „wymazano ją z pamięci i centrum Kościoła” i „odesłano w zapomnienie”.

Kard. Koch podkreślił, że „skandal z 1054 roku” nie doprowadził do schizmy ani wzajemnej ekskomuniki (wykluczenia ze wspólnoty kościelnej) Kościołów łacińskiego i greckiego. Dopiero znacznie później data ta nabrała tak wielkiego znaczenia symbolicznego. Rozłam między Wschodem a Zachodem rozpoczął się oczywiście znacznie wcześniej niż w 1054 roku i trwał nadal.

Wielką zasługą „Wspólnej Deklaracji” z 1965 r. jest to, że „bulle ekskomunikujące z 1054 r. nie mogą już mieć takiej wagi, jaką miały przez długi czas w historii, a tym samym zatruwały stosunki między łacinnikami i grekami” - powiedział kard. Koch.

Wyjaśnił, że chrześcijaństwo rozdzieliło się na przestrzeni wieków. Różne duchowości doprowadziły do nieporozumień. Istniały również powody polityczne, takie jak okrucieństwa wypraw krzyżowych i istnienie dwóch cesarzy na Wschodzie i Zachodzie od czasu koronacji Karola Wielkiego. Kard. Koch: „Ponieważ nie było już autorytetu, który byłby uznawany po obu stronach, tak że nikt nie mógł wystosować zaproszenia na sobór ekumeniczny do biskupów z obu stron, a po koronacji Karola Wielkiego nie odbył się żaden sobór ekumeniczny uznawany przez obie strony, koronacja okazała się bardzo szkodliwa dla jedności Kościoła”.

Późne skutki Soboru Trydenckiego (1545-63) sprawiły, że w XVIII wieku rozdział Kościołów przybrał dramatyczne formy. Wśród łacinników narastało przekonanie, że Kościół Jezusa Chrystusa może istnieć tylko tam, gdzie następca Piotra przewodzi wspólnocie wierzących, a zatem sakramenty sprawowane poza jurysdykcją duszpasterską papieża nie mogą być prawomocne. Aby podkreślić to przekonanie, rzymska Kongregacja Rozkrzewiania Wiary wydała w 1729 r. dekret, który surowo zakazywał „communicatio in sacris” (komunii kultu). W rezultacie greccy patriarchowie również odmówili ważności katolickim sakramentom.

Alienacja w Kościele

Według kard. Kocha, głębszym powodem wzajemnego potępienia było to, że „obie strony uważały się za jedyny Kościół Jezusa Chrystusa i nie były już gotowe uznać drugiej strony za Kościół Jezusa Chrystusa”. Ponieważ rosnąca przez wieki alienacja w Kościele między Wschodem a Zachodem doprowadziła do wzajemnego odrzucenia w XVIII wieku, a komunia sakramentalna nie była już dozwolona, schizma przerodziła się w faktyczną granicę wyznaniową w tym sensie, że „utrwaliło się przekonanie, że istnieje Kościół katolicki i prawosławny w czystej koegzystencji”, ubolewał kard. Koch.

Sympozjum zostało zorganizowane przez Stowarzyszenie Historyków Kościoła Katolickiego w Austrii we współpracy z Instytutem Teologii Historycznej Uniwersytetu Wiedeńskiego i Fundacją Pro Oriente.

tom



 

Polecane
Emerytury
Stażowe