Niezwykłe zjawisko na polskim niebie. Gratka dla fanów astronomii

Miłośnicy nocnego nieba mają powód, by spojrzeć w górę. Nad południowo-wschodnim horyzontem wznosi się właśnie jeden z najpiękniejszych obiektów, jakie można zobaczyć na wiosennym i letnim niebie - gromada kulista M13.
Niebo gwiazdy
Niebo gwiazdy / pixabay.com

„To obiekt, do którego chce się wracać co roku” - napisał na swoim profilu Dotknij nieba astrofotograf Damian Jabłeka, który regularnie dokumentuje najciekawsze zjawiska widoczne z terenu Polski.

Gromada M13 - Wielka Gromada w Herkulesie

Gromada M13, znana też jako Wielka Gromada w Herkulesie, to skupisko kilkuset tysięcy gwiazd oddalonych od nas o około 25 tysięcy lat świetlnych. Można ją dostrzec nawet gołym okiem. „Jest na tyle jasna, że można ją dostrzec bez użycia teleskopu” - tłumaczy Jabłeka.

Zlokalizowana w gwiazdozbiorze Herkulesa M13 każdej nocy wznosi się coraz wyżej nad horyzontem, co czyni ją doskonałym celem nie tylko dla obserwatorów, ale i początkujących astrofotografów.

„Widać ją nawet na zdjęciach zrobionych telefonem”

- podkreślił autor wpisu.

Co sprawia, że ten obiekt jest tak niezwykły? Gromada wygląda jak jasna kula składająca się z miliona światełek. Ale to nie iluzja - to rzeczywiście dziesiątki czy setki tysięcy gwiazd skupionych w przestrzeni o promieniu ponad 80 lat świetlnych. „Wygląda pięknie - ale kiedy uzmysłowimy sobie, że to kilkaset tysięcy, a może nawet pół miliona gwiazd upakowanych w kuli, to robi się... gęsto”.

Jabłeka wyjaśnił też, że choć na zdjęciach może się wydawać, iż gwiazdy niemal się stykają, to tak naprawdę w centrum gromady są oddalone od siebie średnio o 0,03 roku świetlnego. 
 

Kiedy można obserwować zjawisko?

Zjawisko najlepiej obserwować w pogodną noc z dala od miejskich świateł. Nie potrzeba specjalistycznego sprzętu - wystarczą lornetka, teleskop lub po prostu cierpliwość i dobry wzrok. Dla tych, którzy lubią fotografować nocne niebo, to doskonała okazja do porównań z poprzednimi latami. „Warto wracać do tych samych obiektów, by obserwować, jak wszystko to wpływa na uzyskane zdjęcia” - podsumował Jabłeka.


 

POLECANE
Beata Szydło krytykuje propozycję KE ws. aut spalinowych: „To gospodarcza katastrofa” Wiadomości
Beata Szydło krytykuje propozycję KE ws. aut spalinowych: „To gospodarcza katastrofa”

Beata Szydło na X skomentowała ostatnie doniesienia medialne o tym, że „Komisja Europejska rezygnuje z zakazu aut spalinowych od 2035 roku”. Jak podkreśliła europoseł PiS, nowe regulacje KE nadal zagrażają europejskiemu przemysłowi samochodowemu.

Tego w Volkswagenie jeszcze nie było. Koncern zamyka fabrykę w Dreźnie Wiadomości
Tego w Volkswagenie jeszcze nie było. Koncern zamyka fabrykę w Dreźnie

Z taśmy produkcyjnej fabryki Volkswagena w Dreźnie we wtorek zjechał ostatni samochód. Koncern tym samym zamknął ten zakład, co jest pierwszym takim przypadkiem dla tej firmy w Niemczech w ciągu 88 lat jej działalności. Fabryka w Dreźnie ma zostać przekształcona w centrum badań i rozwoju, skoncentrowane na półprzewodnikach, sztucznej inteligencji oraz robotyce. Połowę przestrzeni ma zająć Uniwersytet Techniczny w Dreźnie.

Chile skręca ostro w prawo. Prawicowa fala w Ameryce Łacińskiej tylko u nas
Chile skręca ostro w prawo. Prawicowa fala w Ameryce Łacińskiej

Ameryka Łacińska ma dość lewicowych eksperymentów, na dodatek prawicę w tej części świata natchnęło zwycięstwo Donalda Trumpa. W kolejnych krajach zwyciężają kandydaci konserwatywni, opowiadający się za wolnym rynkiem, rządami twardego prawa i współpracą z USA. Szczególnie symboliczny jest wynik wyborów prezydenckich w Chile: zdecydowane zwycięstwo polityka otwarcie chwalącego rządy Augusto Pinocheta.

Rząd Czech zapowiada blokadę unijnych regulacji. Nie dla ETS2 i paktu migracyjnego z ostatniej chwili
Rząd Czech zapowiada blokadę unijnych regulacji. "Nie" dla ETS2 i paktu migracyjnego

Nowy rząd Czech pod przewodnictwem premiera Andreja Babisza otwarcie kwestionuje kluczowe elementy polityki Unii Europejskiej. Gabinet, zaprzysiężony dzień wcześniej, przyjął uchwały odrzucające zarówno system handlu emisjami ETS2, jak i unijny pakt migracyjny, zapowiadając, że regulacje te nie zostaną wdrożone do czeskiego prawa.

Jarmark Warszawski pod specjalnym nadzorem. Student podejrzany o planowanie zamachu z ostatniej chwili
Jarmark Warszawski pod specjalnym nadzorem. Student podejrzany o planowanie zamachu

Organizator Jarmarku Warszawskiego, w związku z publikacjami dotyczącymi zatrzymania 19-letniego studenta, który miał planować zamach terrorystyczny, zwrócił się do firmy ochrony o zintensyfikowanie działań prewencyjnych, reagowania i informowania o wszelkich sytuacjach mogących stanowić zagrożenie dla odwiedzających jarmark.

Sondaż Politico. Kto za, a kto przeciw pomocy dla Ukrainy Wiadomości
Sondaż Politico. Kto za, a kto przeciw pomocy dla Ukrainy

Większość Niemców i Francuzów chce ograniczenia pomocy dla Ukrainy, podczas gdy Amerykanie, Brytyjczycy i Kanadyjczycy chcą ją zwiększyć lub utrzymać na obecnym poziomie - wykazał najnowszy sondaż Politico przeprowadzony w tych pięciu krajach i opublikowany we wtorek.

 GIS wydał pilny komunikat dla konsumentów z ostatniej chwili
GIS wydał pilny komunikat dla konsumentów

Główny Inspektorat Sanitarny wydał ostrzeżenie dotyczące świeżych jaj z chowu ściółkowego, w których wykryto bakterie Salmonella spp. GIS apeluje, aby nie jeść jaj z partii 05.01.2026, zwłaszcza jeśli nie zostały odpowiednio ugotowane lub usmażone.

Niemiecka żądza przywództwa. Niemiecki think-tank proponuje trzy kroki tylko u nas
Niemiecka żądza przywództwa. Niemiecki think-tank proponuje trzy kroki

Aleksandra Fedorska, ekspert ds. Niemiec, analizuje najnowszy raport niemieckiego think tanku Institut für Europäische Politik, który wskazuje trzy kluczowe warunki przejęcia przez Berlin większej roli w europejskiej polityce obronnej. W tle wojna w Ukrainie, zmiany w NATO oraz ambicje nowego rządu Friedricha Merza.

KE wycofuje się z całkowitego zakazu aut spalinowych. Ma nowy plan Wiadomości
KE wycofuje się z całkowitego zakazu aut spalinowych. Ma nowy plan

Komisja Europejska zmienia nieco podejście do planowanego zakazu sprzedaży nowych samochodów spalinowych w UE od 2035 roku. Zamiast pełnego zakazu proponuje obowiązek redukcji emisji CO2 o 90 proc., co ma otworzyć furtkę dla wybranych technologii spalinowych i hybrydowych.

Skandal w Wodach Polskich. Fikcyjna inwestycja po powodzi została odebrana Wiadomości
Skandal w Wodach Polskich. Fikcyjna inwestycja po powodzi została "odebrana"

Inwestycja popowodziowa warta ponad 400 tys. zł została formalnie odebrana, mimo że w terenie nie wykonano żadnych prac. Sprawa wyszła na jaw po ujawnieniu dokumentów z Dolnego Śląska.

REKLAMA

Niezwykłe zjawisko na polskim niebie. Gratka dla fanów astronomii

Miłośnicy nocnego nieba mają powód, by spojrzeć w górę. Nad południowo-wschodnim horyzontem wznosi się właśnie jeden z najpiękniejszych obiektów, jakie można zobaczyć na wiosennym i letnim niebie - gromada kulista M13.
Niebo gwiazdy
Niebo gwiazdy / pixabay.com

„To obiekt, do którego chce się wracać co roku” - napisał na swoim profilu Dotknij nieba astrofotograf Damian Jabłeka, który regularnie dokumentuje najciekawsze zjawiska widoczne z terenu Polski.

Gromada M13 - Wielka Gromada w Herkulesie

Gromada M13, znana też jako Wielka Gromada w Herkulesie, to skupisko kilkuset tysięcy gwiazd oddalonych od nas o około 25 tysięcy lat świetlnych. Można ją dostrzec nawet gołym okiem. „Jest na tyle jasna, że można ją dostrzec bez użycia teleskopu” - tłumaczy Jabłeka.

Zlokalizowana w gwiazdozbiorze Herkulesa M13 każdej nocy wznosi się coraz wyżej nad horyzontem, co czyni ją doskonałym celem nie tylko dla obserwatorów, ale i początkujących astrofotografów.

„Widać ją nawet na zdjęciach zrobionych telefonem”

- podkreślił autor wpisu.

Co sprawia, że ten obiekt jest tak niezwykły? Gromada wygląda jak jasna kula składająca się z miliona światełek. Ale to nie iluzja - to rzeczywiście dziesiątki czy setki tysięcy gwiazd skupionych w przestrzeni o promieniu ponad 80 lat świetlnych. „Wygląda pięknie - ale kiedy uzmysłowimy sobie, że to kilkaset tysięcy, a może nawet pół miliona gwiazd upakowanych w kuli, to robi się... gęsto”.

Jabłeka wyjaśnił też, że choć na zdjęciach może się wydawać, iż gwiazdy niemal się stykają, to tak naprawdę w centrum gromady są oddalone od siebie średnio o 0,03 roku świetlnego. 
 

Kiedy można obserwować zjawisko?

Zjawisko najlepiej obserwować w pogodną noc z dala od miejskich świateł. Nie potrzeba specjalistycznego sprzętu - wystarczą lornetka, teleskop lub po prostu cierpliwość i dobry wzrok. Dla tych, którzy lubią fotografować nocne niebo, to doskonała okazja do porównań z poprzednimi latami. „Warto wracać do tych samych obiektów, by obserwować, jak wszystko to wpływa na uzyskane zdjęcia” - podsumował Jabłeka.



 

Polecane