Naukowcy zrekonstruowali elitarny grób sprzed 5 tys. lat odkryty na Ukrainie

Naukowcy zrekonstruowali monumentalny grobowiec sprzed 5 tys. lat, który odkryli na pograniczu ukraińsko-mołdawskim. Należał do przedstawiciela elity społeczności wędrownych pasterzy.
Rys. Michał Podsiadło Naukowcy zrekonstruowali elitarny grób sprzed 5 tys. lat odkryty na Ukrainie
Rys. Michał Podsiadło / http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,410892,naukowcy-zrekonstruowali-elitarny-grob-sprzed-5-tys-lat-odkryty-na-ukrainie.html
To najbardziej złożony grobowiec, który odkryliśmy w czasie wykopalisk prowadzonych od 2010 r." – opowiada PAP dr Danuta Żurkiewicz z Instytutu Prahistorii UAM w Poznaniu.

Pochówek znajduje się w obrębie kurhanowego cmentarzyska, które położone jest w rejonie miejscowości Prydnistryanske (obwód winnicki) na pograniczu ukraińsko-mołdawskim niedaleko Dniestru.

Społeczność zamieszkująca ten obszar 5 tys. lat temu trudniła się mobilnym pasterstwem – na większe odległości przemieszczano się wozami. W konsekwencji nie wznoszono trwałych osiedli, co znajduje swoje odzwierciedleniu w braku odkryć domostw z tego okresu przez archeologów. Inaczej jest w przypadku cmentarzysk.
Wznoszono monumentalne kurhany, które pełniły istotną rolę w życiu ówczesnych społeczności. Były wyraźnie widoczne w krajobrazie – teraz są już zniszczone i słabo zarysowane – opowiada dr Żurkiewicz.

Archeolodzy przeprowadzili badania w obrębie kilku kurhanów. Ich zdaniem znaleziska wskazują na dominującą pozycję dorosłych mężczyzn, dla których po śmierci wznoszono monumentalne kopce. Szczególną uwagę naukowców zwrócił uwagę pochówek, który wykonano z wielką pieczołowitością – dlatego postanowiono wykonać jego barwną rekonstrukcję. Wykonał ją archeolog Michał Podsiadło. Inne odkrywane komory grobowe obudowywano częściowo drewnem – z dranic wykonywano zadaszenie.

W tym przypadku było inaczej. Jamę o prostokątnym zarysie przykryto czterema fragmentami dobrze dopasowanych płyt wapiennych. Dodatkowo zabezpieczono ją od dołu i góry plecioną matą – jej pozostałości w formie odcisków oraz warstwy organicznej były bardzo dobrze czytelne. Wnętrze grobu posiadało dodatkowe zadaszenie wykonane z drewna jesionowego. Wewnątrz spoczął mężczyzna mający blisko 1,9 m wzrostu.
Nie jest to typowy wzrost dla ówczesnej społeczności. Mężczyzna musiał wyróżniać się swoją posturą – komentuje dr Żurkiewicz.

Jak wykazały analizy szkieletu, zmarły cierpiał z powodu zmian reumatycznych górnych kończyn oraz zwyrodnienia kręgosłupa. Zaobserwowane patologie świadczą o dużej aktywności fizycznej mężczyzny oraz występowaniu u niego obciążeń mechanicznych związanych z charakterem wykonywanych prac – być może częstą jazdą konną. Zmarł w wieku 35-50 lat.

W grobie archeolodzy znaleźli grudkę ochry, czyli czerwonego barwnika. Pokryto nim również częściowo płyty kamienne przykrywające komorę grobową.

Wykopaliska, w wyniku których dokonano znaleziska, wpisują się w szerszy projekt badawczy finansowany również ze środków Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, a prowadzony przez naukowców z Instytutu Prahistorii UAM, Instytutu Archeologii Narodowej Akademii Nauk Ukrainy oraz Instytutu Archeologii i Etnologii PAN w Krakowie. Mają one na celu rozpoznanie obszaru Podola jako strefy kontaktów kulturowych od końca IV do II tysiąclecia p.n.e.

Kierownikiem przedsięwzięcia ze strony polskiej jest prof. Aleksander Kośko. Biorą w nim udział oprócz archeologów biolodzy, genetycy, antropolodzy fizyczni. Wstępne wyniki prac, w tym te dotyczące elitarnego grobowca, zostaną opublikowane we wrześniu w 20. tomie rocznika „Baltic Pontic Studies”.

PAP - Nauka w Polsce

 

POLECANE
Roksana Węgiel podzieliła się radosną nowiną. W sieci lawina gratulacji gorące
Roksana Węgiel podzieliła się radosną nowiną. W sieci lawina gratulacji

Minął już ponad rok, od kiedy Roksana Węgiel i Kevin Mglej powiedzieli sobie "tak". Ich ślub był jednym z najgłośniejszych wydarzeń w show-biznesie, a teraz para podzieliła się wspaniałymi nowinami. W sieci nie widać końca gratulacji

Zdjęcie z Waldemarem Żurkiem. Internauci zauważyli szokujący szczegół gorące
Zdjęcie z Waldemarem Żurkiem. Internauci zauważyli szokujący szczegół

Wiceminister sprawiedliwości Dariusz Mazur wziął udział w jubileuszu 35-lecia Stowarzyszenia Sędziów "Themis". Zdjęcie z wydarzenia, które zamieścił w mediach społecznościowych, wywołało jednak lawinę komentarzy — nie tylko z powodu obecności ministrów, lecz także zaskakującego szczegółu zauważonego przez internautów.

Tragedia na drodze. Ciężarówka zmiażdżyła auto nauki jazdy z ostatniej chwili
Tragedia na drodze. Ciężarówka zmiażdżyła auto nauki jazdy

W wyniku zderzenia ciężarówki z samochodem nauki jazdy na starej drodze krajowej nr 3 pod Goleniowem (woj. zachodniopomorskie) zginęła jedna osoba. Kierowca ciężarówki został ranny i przewieziony do szpitala. Na miejscu pracowały służby ratunkowe.

Po co te uszczypliwości? Burza w sieci po programie TVN gorące
"Po co te uszczypliwości?" Burza w sieci po programie TVN

W jubileuszowym sezonie ''Dzień dobry TVN'' nie brakuje niespodzianek. Po latach do studia wracają znane twarze, które współtworzyły historię jednego z najpopularniejszych porannych programów w Polsce. Ich obecność wywołała wśród widzów niemałe emocje – od nostalgii po gorące dyskusje w sieci.

Komunikat dla mieszkańców woj. mazowieckiego Wiadomości
Komunikat dla mieszkańców woj. mazowieckiego

Warszawska Kolej Dojazdowa zapowiada czasowe zmiany w kursowaniu pociągów. Przez kilkanaście dni pasażerowie muszą przygotować się na utrudnienia, w tym zastępczą komunikację autobusową i zmienioną organizację ruchu.

Tragedia w Kielcach. Kobieta spadła ze skał w rezerwacie przyrody z ostatniej chwili
Tragedia w Kielcach. Kobieta spadła ze skał w rezerwacie przyrody

32-letnia kobieta zmarła po upadku ze skały w rezerwacie Ślichowice w Kielcach. Mimo ponad półtoragodzinnej reanimacji służbom ratunkowym nie udało się uratować jej życia. Policja prowadzi dochodzenie, aby ustalić dokładne okoliczności tragedii.

Ekspert: Gdyby wykładnię Żurka potraktować poważnie, mielibyśmy kompletną anarchię Wiadomości
Ekspert: Gdyby wykładnię Żurka potraktować poważnie, mielibyśmy kompletną anarchię

Wycofanie się z losowego przydzielania spraw sędziom wskazane przez Waldemara Żurka krytykuje Bartosz Pilitowski z Fundacji Court Watch Polska w rozmowie z Interią. Ekspert ostrzega, że rozwiązania proponowane przez ministra sprawiedliwości stwarzają realne zagrożenie dla porządku prawnego w państwie. – Gdyby wykładnię Waldemara Żurka poważnie potraktowały organy państwa, to mielibyśmy kompletną anarchię, bo każdy szef każdej instytucji mógłby sobie sam decydować, który przepis danego dnia go obowiązuje, a który nie – mówi Bartosz Pilitowski. 

Rosja uderza w dzieci. Projekt ustawy już w Dumie Wiadomości
Rosja uderza w dzieci. Projekt ustawy już w Dumie

W rosyjskim parlamencie pojawił się nowy projekt zmian w prawie karnym, który wywołuje szerokie dyskusje zarówno w kraju, jak i za granicą. Propozycja dotyczy przepisów o działalności dywersyjnej i ma istotne konsekwencje dla najmłodszych obywateli.

IMGW wydał komunikat. Oto co nas czeka z ostatniej chwili
IMGW wydał komunikat. Oto co nas czeka

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej poinformował, że Polska zaczyna dostawać się pod wpływ niżu znad rejonu Wysp Brytyjskich. Z zachodu i południowego zachodu napływa coraz cieplejsze powietrze polarne morskie, co przyniesie wzrost temperatury, ale również silniejszy wiatr i lokalne przymrozki w nocy.

Kontrolerzy ZUS przyjdą bez zapowiedzi. Można stracić zasiłek opiekuńczy Wiadomości
Kontrolerzy ZUS przyjdą bez zapowiedzi. Można stracić zasiłek opiekuńczy

Zakład Ubezpieczeń Społecznych zyska nowe uprawnienia. Inspektorzy będą mogli przeprowadzać kontrole bez wcześniejszego uprzedzenia. W razie wykrycia nieprawidłowości świadczeniobiorcy grozi utrata prawa do zasiłku i obowiązek zwrotu pieniędzy.

REKLAMA

Naukowcy zrekonstruowali elitarny grób sprzed 5 tys. lat odkryty na Ukrainie

Naukowcy zrekonstruowali monumentalny grobowiec sprzed 5 tys. lat, który odkryli na pograniczu ukraińsko-mołdawskim. Należał do przedstawiciela elity społeczności wędrownych pasterzy.
Rys. Michał Podsiadło Naukowcy zrekonstruowali elitarny grób sprzed 5 tys. lat odkryty na Ukrainie
Rys. Michał Podsiadło / http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,410892,naukowcy-zrekonstruowali-elitarny-grob-sprzed-5-tys-lat-odkryty-na-ukrainie.html
To najbardziej złożony grobowiec, który odkryliśmy w czasie wykopalisk prowadzonych od 2010 r." – opowiada PAP dr Danuta Żurkiewicz z Instytutu Prahistorii UAM w Poznaniu.

Pochówek znajduje się w obrębie kurhanowego cmentarzyska, które położone jest w rejonie miejscowości Prydnistryanske (obwód winnicki) na pograniczu ukraińsko-mołdawskim niedaleko Dniestru.

Społeczność zamieszkująca ten obszar 5 tys. lat temu trudniła się mobilnym pasterstwem – na większe odległości przemieszczano się wozami. W konsekwencji nie wznoszono trwałych osiedli, co znajduje swoje odzwierciedleniu w braku odkryć domostw z tego okresu przez archeologów. Inaczej jest w przypadku cmentarzysk.
Wznoszono monumentalne kurhany, które pełniły istotną rolę w życiu ówczesnych społeczności. Były wyraźnie widoczne w krajobrazie – teraz są już zniszczone i słabo zarysowane – opowiada dr Żurkiewicz.

Archeolodzy przeprowadzili badania w obrębie kilku kurhanów. Ich zdaniem znaleziska wskazują na dominującą pozycję dorosłych mężczyzn, dla których po śmierci wznoszono monumentalne kopce. Szczególną uwagę naukowców zwrócił uwagę pochówek, który wykonano z wielką pieczołowitością – dlatego postanowiono wykonać jego barwną rekonstrukcję. Wykonał ją archeolog Michał Podsiadło. Inne odkrywane komory grobowe obudowywano częściowo drewnem – z dranic wykonywano zadaszenie.

W tym przypadku było inaczej. Jamę o prostokątnym zarysie przykryto czterema fragmentami dobrze dopasowanych płyt wapiennych. Dodatkowo zabezpieczono ją od dołu i góry plecioną matą – jej pozostałości w formie odcisków oraz warstwy organicznej były bardzo dobrze czytelne. Wnętrze grobu posiadało dodatkowe zadaszenie wykonane z drewna jesionowego. Wewnątrz spoczął mężczyzna mający blisko 1,9 m wzrostu.
Nie jest to typowy wzrost dla ówczesnej społeczności. Mężczyzna musiał wyróżniać się swoją posturą – komentuje dr Żurkiewicz.

Jak wykazały analizy szkieletu, zmarły cierpiał z powodu zmian reumatycznych górnych kończyn oraz zwyrodnienia kręgosłupa. Zaobserwowane patologie świadczą o dużej aktywności fizycznej mężczyzny oraz występowaniu u niego obciążeń mechanicznych związanych z charakterem wykonywanych prac – być może częstą jazdą konną. Zmarł w wieku 35-50 lat.

W grobie archeolodzy znaleźli grudkę ochry, czyli czerwonego barwnika. Pokryto nim również częściowo płyty kamienne przykrywające komorę grobową.

Wykopaliska, w wyniku których dokonano znaleziska, wpisują się w szerszy projekt badawczy finansowany również ze środków Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, a prowadzony przez naukowców z Instytutu Prahistorii UAM, Instytutu Archeologii Narodowej Akademii Nauk Ukrainy oraz Instytutu Archeologii i Etnologii PAN w Krakowie. Mają one na celu rozpoznanie obszaru Podola jako strefy kontaktów kulturowych od końca IV do II tysiąclecia p.n.e.

Kierownikiem przedsięwzięcia ze strony polskiej jest prof. Aleksander Kośko. Biorą w nim udział oprócz archeologów biolodzy, genetycy, antropolodzy fizyczni. Wstępne wyniki prac, w tym te dotyczące elitarnego grobowca, zostaną opublikowane we wrześniu w 20. tomie rocznika „Baltic Pontic Studies”.

PAP - Nauka w Polsce


 

Polecane
Emerytury
Stażowe