"Solidarność" na kryzys odc. 7: Pracownicy zatrudnieni w infrastrukturze krytycznej

Przepis art. 15x ustawy przewiduje specyficzne rozwiązania dla szczególnej kategorii pracodawców, tj. tych którzy zatrudniają pracowników w sferze związanej z infrastrukturą krytyczną oraz na stacjach paliw płynnych. Ponadto regulacje te dotyczą także tych pracodawców, wobec których Prezes Rady Ministrów wydał polecenie wykonywania zadań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19.
 "Solidarność" na kryzys odc. 7: Pracownicy zatrudnieni w infrastrukturze krytycznej
/ P. Machnica
Na wstępie należy podkreślić dwie kwestie. Po pierwsze, art. 15x nie wymaga wykazania przez pracodawców spadku obrotu. Oznacza to, że w wypadku tego narzędzia nie ma zastosowania przesłanka ekonomiczna, a jedyną okolicznością, która decyduje o objęciu pracodawcy art. 15x jest rodzaj prowadzonej przez niego działalności.

Po drugie, przez infrastrukturę krytyczną rozumie się systemy oraz wchodzące w ich skład powiązane ze sobą funkcjonalnie obiekty, w tym obiekty budowlane, urządzenia, instalacje, usługi kluczowe dla bezpieczeństwa państwa i jego obywateli oraz służące zapewnieniu sprawnego funkcjonowania organów administracji publicznej, a także instytucji i przedsiębiorców. Infrastruktura krytyczna obejmuje systemy:

a) zaopatrzenia w energię, surowce energetyczne i paliwa,

b) łączności,

c) sieci teleinformatycznych,

d) finansowe,

e) zaopatrzenia w żywność,

f) zaopatrzenia w wodę,

g) ochrony zdrowia,

h) transportowe,

i) ratownicze,

j) zapewniające ciągłość działania administracji publicznej,

k) produkcji, składowania, przechowywania i stosowania substancji chemicznych i promieniotwórczych, w tym rurociągi substancji niebezpiecznych.

Pracodawca, którego działalność mieści się we wskazanej wyżej sferze, w przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, zyskał prawo do sięgnięcia po dwa rodzaje działań (na czas oznaczony nie dłuższy niż do czasu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii):

1) zmiany systemu lub rozkładu czasu pracy pracowników w sposób niezbędny dla zapewnienia ciągłości funkcjonowania przedsiębiorstwa lub stacji;

2) polecenia pracownikom świadczenia pracy w godzinach nadliczbowych w zakresie i wymiarze niezbędnym dla zapewnienia ciągłości funkcjonowania przedsiębiorstwa lub stacji.

Warto zauważyć, że same w sobie nie są to instrumenty nowe, tzn. Kodeks pracy przewiduje już prawo wyboru systemu i ustalenia rozkładu czasu pracy jak i zlecanie pracy w godzinach nadliczbowych. Tym co wydaje się zatem szczególne w przyjętym rozwiązaniu są kwestie szczegółów związanych z tymi rozwiązaniami. I tak:

1) w stosunku do systemów i rozkładów czasu pracy – art. 15x wskazuje, że jest to kompetencja pracodawcy, co może sugerować, że jako regulacja szczególna ma ona pierwszeństwo przed „zwykłą” procedurą wynikającą z Kodeksu pracy, w świetle której ustalenia te są przedmiotem układu zbiorowego pracy lub regulaminu pracy (ewentualnie obwieszczenia), co m.in. zapewnia udział strony związkowej w podejmowaniu decyzji w tej materii, a także skutkuje stosowaniem przepisów określających moment wejścia w życie nowych rozwiązań (w przypadku uzp – z chwilą wskazaną w protokole dodatkowym do układu, nie wcześniej niż w dniu rejestracji tego protokołu, a w przypadku regulaminu pracy – po upływie dwóch tygodni od podania go do wiadomości pracowników, w sposób przyjęty u danego pracodawcy). Podsumowując, wydać się może, że art. 15x zezwala pracodawcy na jednostronne decyzje w zakresie zmian systemów i rozkładów czasu pracy, z pominięciem reguł kodeksowych; za takim rozumieniem tego przepisu przemawia fakt, pominięcia w nim całkowicie kwestii zawierania porozumień, jak ma to miejsce, w innych przepisach ustawy, np. w przypadku przestoju ekonomicznego, takie rozumienie wskazuje także na to, że zmiany systemów i rozkładów mogą obowiązywać natychmiast po ich wprowadzeniu;

2) Kodeks pracy przewiduje, że polecenie pracy w godzinach nadliczbowych wymaga wystąpienia szczególnych potrzeb po stronie pracodawcy, podczas gdy art. 15x nie zawiera tego wymogu, co oznacza, że pracodawca nie musi wykazywać istnienia tej okoliczności (co i tak w obecnej sytuacji nie byłoby raczej trudne); warto także zwrócić uwagę na fakt, że analizowany przepis wskazuje iż godziny nadliczbowe mogą być zlecane „w wymiarze niezbędnym dla zapewnienia ciągłości funkcjonowania przedsiębiorstwa lub stacji”, co zdaje się oznacza, że w tym wypadku nie znajdują zastosowania limity ograniczeń ilości godzin nadliczbowych (co do zasady 150 w skali roku).

Ustawodawca wskazał wreszcie, że pracodawca, który będzie korzystał z opisanych powyżej jest obowiązany zapewnić pracownikowi zakwaterowanie i wyżywienie niezbędne do realizacji przez pracownika jego obowiązków pracowniczych (wartość świadczeń polegających na zakwaterowaniu i wyżywieniu nie podlega wliczeniu do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne). Ponadto zyskał on także prawo do odmowy udzielenia pracownikowi urlopu wypoczynkowego, w tym urlopu, na żądanie, urlopu bezpłatnego oraz innego urlopu, a także przesunięcia terminu takiego urlopu lub odwołania pracownika z takiego urlopu, jeżeli został on już pracownikowi udzielony.

Opracowanie Jakub Szmit

Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

POLECANE
Lekarze walczą o życie żony Kubackiego. Błyskawiczna reakcja Graneruda Wiadomości
Lekarze walczą o życie żony Kubackiego. Błyskawiczna reakcja Graneruda

Dawid Kubacki nie wystartuje już w żadnym z konkursów Pucharu Świata w tym sezonie. Skoczek, który niespodziewanie wycofał się z niedzielnych zawodów w Vikersund, poinformował, że powodem tej decyzji jest choroba jego żony.

Stanęli w obronie sędzi, która uniewinniła zakłócających Mszę Świętą. Ta odpowiedź szefowej KRS im się nie spodoba Wiadomości
Stanęli "w obronie" sędzi, która uniewinniła zakłócających Mszę Świętą. Ta odpowiedź szefowej KRS im się nie spodoba

"Słuchając ustnych motywów rozstrzygnięcia, nie tylko odniosłam wrażenie, ale wręcz nabrałam pewności, że sędzia nie sprostała nakazom obiektywizmu i wyżej aniżeli prawo postawiła swoje przekonania" – pisze szefowa KRS Dagmara Pawełczyk-Woicka komentując decyzję sądu dot. uniewinnienia osób zakłócających Mszę Świętą.

19-latka zaatakowała nożem obywatelkę Ukrainy. Grozi jej nawet dożywocie Wiadomości
19-latka zaatakowała nożem obywatelkę Ukrainy. Grozi jej nawet dożywocie

19-letnia mieszkanka Szufnarowej rzuciła się z nożem na 39-letnią obywatelkę Ukrainy. Do incydentu doszło w Zawadzie na Podkarpaciu. Dziewczyna trafiła na trzy miesiące do aresztu, teraz grozi jej nawet kara dożywotniego pozbawienia wolności. Jak doszło do tragedii?

Dawid Kubacki nie wystąpi już w tym sezonie w konkursach Pucharu Świata Wiadomości
Dawid Kubacki nie wystąpi już w tym sezonie w konkursach Pucharu Świata

"To dla mnie koniec sezonu, ale nie to jest teraz najważniejsze" - pisze na Instagramie polski skoczek Dawid Kubacki, informując o zakończeniu swojego udziału w tegorocznym sezonie w Pucharze Świata.

Niepokojące informacje z granicy. Straż Graniczna wydała komunikat Wiadomości
Niepokojące informacje z granicy. Straż Graniczna wydała komunikat

W sumie 67 cudzoziemców próbowało w niedzielę dostać się nielegalnie z Białorusi do Polski. W okolicach Bobrownik (Podlaskie) cztery osoby pokonały wpław graniczną rzekę Świsłocz - podała SG w raporcie z minionej doby.

Brytyjski wiceminister obrony: „Jesteśmy gotowi pomóc Polsce wypełnić luki w systemie obrony powietrznej” Wiadomości
Brytyjski wiceminister obrony: „Jesteśmy gotowi pomóc Polsce wypełnić luki w systemie obrony powietrznej”

Wiceminister obrony Wielkiej Brytanii James Heappey rozmawiał z "Die Welt". Zapewnił, że Londyn jest gotów udzielić pomocy Polsce. Chodzi o zapełnienie luki w systemie obrony powietrznej, jaka powstanie po przekazaniu myśliwców MiG-29 dla Ukrainy.

Przerwałam ciążę w łazience. Dzieci były ze mną. Oglądaliśmy Madagaskar Wiadomości
"Przerwałam ciążę w łazience. Dzieci były ze mną. Oglądaliśmy "Madagaskar""

W kwietniu ubiegłego roku w Sądzie Okręgowym Warszawa-Praga ruszył proces Justyny Wydrzyńskiej. Chodzi o działaczkę Aborcyjnego Dream Teamu, która została oskarżona o udzielenie pomocy w aborcji z naruszeniem przepisów ustawy.

Kuba Wojewódzki pod ostrzałem. Doda wbija szpilę gwieździe TVN w głośnej aferze Wiadomości
Kuba Wojewódzki pod ostrzałem. Doda wbija szpilę gwieździe TVN w głośnej "aferze"

Doda zabrała głos w głośnej "aferze", jaka rozpętała się po niedawnych słowach Kuby Wojewódzkiego. Gwiazdor TVN pod ostrzałem...

Rosjanie wszczęli postępowanie przeciw sędziom Międzynarodowego Trybunału Karnego Wiadomości
Rosjanie wszczęli postępowanie przeciw sędziom Międzynarodowego Trybunału Karnego

Komitet Śledczy Federacji Rosyjskiej wszczął postępowanie karne przeciwko prokuratorowi i sędziom Międzynarodowego Trybunału Karnego (MTK), którzy wydali nakaz aresztowania prezydenta Rosji Władimira Putina. 

Czy Dawid Kubacki wystartuje jeszcze w Pucharze Świata? Apoloniusz Tajner zabiera głos Wiadomości
Czy Dawid Kubacki wystartuje jeszcze w Pucharze Świata? Apoloniusz Tajner zabiera głos

Apoloniusz Tajner zabrał głos ws. przyszłości Dawida Kubackiego, który niespodziewanie wycofał się z ostatniego konkursu Raw Air 2023. Decyzja skoczka była dużym zaskoczeniem dla jego fanów.

Marsz
Godności
Emerytury
Stażowe