Minister nauki przedstawił plany dotyczące nauki i szkolnictwa wyższego

Zmiany w systemie szkolnictwa wyższego, wsparcie partnerstwa nauki z biznesem oraz realizacja społecznej odpowiedzialności nauki - to elementy planu zmian systemowych dla nauki i szkolnictwa wyższego, przedstawionego we wtorek na posiedzeniu rządu przez ministra nauki.
fot. DarkoStojanovic Minister nauki przedstawił plany dotyczące nauki i szkolnictwa wyższego
fot. DarkoStojanovic / pixabay
Przygotowana przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego strategia ma być odpowiedzią na wyzwania rozwojowe. Zakłada też efektywną współpracę przedsiębiorców ze światem nauki.
 
Według resortu nauki kończy się "ilościowy" etap w rozwoju nauki i szkolnictwa wyższego - taki, który doprowadził do zwiększenia liczby osób kształcących się, powstania licznych uczelni niepublicznych i dużego zaangażowania pracowników naukowych w dydaktykę (kosztem badań naukowych). Obecnie studentów ubywa. To wymaga reformy szkolnictwa wyższego - takiej, która dostosuje kształcenie do realiów rynku pracy i podniesie jakość studiów.
 
MNiSW zwraca też uwagę na wolny wzrost nakładów na sektor badawczo-rozwojowy i na to, że pod względem udziału nakładów na badania i rozwój (B+R) w relacji do PKB Polska zajmuje jedno z ostatnich miejsc w Unii Europejskiej. "Średnia dla państw OECD wynosi 2,36 proc., a średnia dla wszystkich krajów Unii Europejskiej – 1,91 proc. W Polsce, w 2014 r. nakłady na naukę i badania wyniosły 0,87 proc. PKB. Dlatego niezbędne jest zwiększanie wydatków na badania i rozwój do 1,7 proc. PKB w 2020 r" - napisano w komunikacie po posiedzeniu rządu.
 
W związku z tym resort nauki przygotował plan zmian systemowych, oparty na trzech filarach - dotyczących nauki i szkolnictwa wyższego, innowacji dla gospodarki (komercjalizacji badań i partnerstwa z biznesem) oraz społecznej odpowiedzialności nauki.
 
Strategia przewiduje nowe rozwiązania dotyczące nauki i szkolnictwa wyższego. Jedno z nich - ustawa deregulacyjna - zacznie obowiązywać 1 października. Ustawa znosi część obowiązków sprawozdawczych i informacyjnych nałożonych na uczelnie, eliminuje limity przyjęć na drugi kierunek studiów oraz obowiązkowe konkursy na stanowiska dla pracowników, którzy zdobyli nowy stopień naukowy i poprawia sytuację doktorantów (co najmniej połowa z nich będzie mogła liczyć na stypendia, które pozwolą im na prowadzenie działalności naukowej bez konieczności podejmowania pracy).
 
Powstanie też nowa ustawa o szkolnictwie wyższym - zapowiada resort. Jej założenia przygotowują trzy niezależne zespoły, które wyłoniono w maju. Jednocześnie przez cały rok akademicki prowadzona będzie debata (w ramach konferencji programowych przygotowujących Narodowy Kongres Nauki). Założenia do nowej ustawy minister nauki przedstawi podczas Narodowego Kongresu Nauki we wrześniu 2017 r. w Krakowie. Ustawa ma regulować od podstaw obszar szkolnictwa wyższego oraz nadawania stopni i tytułów naukowych.
 
Resort nauki planuje też reformę Instytutów Badawczych i stworzenie Narodowego Instytutu Technologicznego (NIT), który zapewni transfer wiedzy do gospodarki i efektywną współpracę z przedsiębiorcami. Będą w nim skupione instytuty badawcze o największym potencjale naukowym. NIT będzie stanowił zaplecze badawczo-rozwojowe dla "Planu na rzecz odpowiedzialnego rozwoju". Do jego najważniejszych celów zaliczono m.in. kompleksową realizację usług badawczych na rzecz polskich przedsiębiorstw; komercjalizację wiedzy (start-upy, licencjonowanie, sprzedaż know-how, certyfikacja produktów i usług, itp.) czy prowadzenie badań w obszarach tzw. wyzwań społecznych istotnych z punktu widzenia polityk publicznych (energetyka, nowoczesne materiały, transport, ochrona środowiska).
 
Powstanie Narodowa Agencja Współpracy Akademickiej. Agencja ma zapewnić skuteczne prowadzenie międzynarodowej polityki naukowej i wzmocnić potencjał badawczy naszego kraju. Jej zadaniem będzie m.in. promocja polskiego szkolnictwa wyższego i zachęcanie wybitnych naukowców i studentów cudzoziemców do podjęcia studiów lub badań w Polsce.
 
Minister nauki zapowiedział też działania na rzecz zwiększania innowacyjności gospodarki oraz komercjalizacji badań i partnerstwa z biznesem. Jak przypomniał, w sierpniu rząd przyjął projekt tzw. małej ustawy o innowacyjności, która zakłada m.in. zniesienie opodatkowania aportu własności intelektualnej i przemysłowej, podwyższenie kwoty maksymalnego odliczenia kosztów kwalifikowanych ponoszonych na działalność B+R, podwojenie czasu na odliczanie kosztów poniesionych na działalność B+R. Jednostki naukowe zobligowano, aby 0,5 proc. swoich dotacji na utrzymanie potencjału badawczego przeznaczały na komercjalizację badań. Uproszczono też procedurę nabywania przez naukowców praw majątkowych do ich własnych wynalazków.
 
Jednocześnie planowana jest tzw. duża ustawa innowacyjna, zmieniająca wiele obowiązujących ustaw i wprowadzająca do nich regulacje proinnowacyjne. W konsekwencji ma powstać całościowy system wsparcia działalności innowacyjnej.
 
Zmiany czekają również Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR). Centrum zostanie zreformowane tak, aby służyło realizacji celów "Planu na rzecz odpowiedzialnego rozwoju" i skutecznie wspierało polskie innowacje. Proponowane programy i przedsięwzięcia powinny zapewniać powstawanie konkretnych rozwiązań służących rozwojowi gospodarki. Środki europejskie mają zaś być inwestowane, a nie jedynie szybko wydawane, czyli ich wydatkowanie ma być przemyślane i przynosić rzeczywiste korzyści - zakłada resort nauki.
 
Planowany jest również program Bridge VC, który zakłada inwestowanie (na zasadach rynkowych) w projekty z "polskim pierwiastkiem" (tj. spółki prowadzące działalność B+R lub pozostałą działalność o wysokim stopniu wartości dodanej).
 
Zadaniem Funduszu Bridge VC będzie wspieranie badań naukowych i prac rozwojowych oraz komercjalizacji ich wyników. Metodą ma być finansowanie projektów inwestycyjnych o podwyższonym profilu ryzyka w formie inwestycji kapitałowych w technologiczne spółki z sektora małych i średnich firm. Według pomysłodawców Fundusz Bridge VC pomoże wypełnić lukę kapitałową w finansowaniu innowacyjnych i zaawansowanych technologicznie projektów i spółek – 450 mln euro zostanie przeznaczone na inwestycje (połowa środków pochodzić będzie z NCBR, a druga połowa od inwestorów prywatnych).
 
Resort nauki zakłada też nową ścieżkę kariery akademicko-naukowej, przewidującą nadawanie tzw. doktoratów wdrożeniowych. Zgodnie z planem przedmiotem rozprawy doktorskiej będzie rozwiązanie konkretnego problemu danej firmy, co oznacza, że wyniki pracy doktorskiej zostaną wykorzystane w działalności przedsiębiorstwa. Studia doktoranckie będą prowadzone jednocześnie w jednostce naukowej i przedsiębiorstwie. Doktorant będzie zatrudniony w przedsiębiorstwie na pełnym etacie, a jednostka naukowa zapewni mu kształcenie, dostęp do laboratoriów, opiekę promotora i wsparcie zespołu badawczego. Ministerstwo szacuje, że rocznie będzie przybywać do 500 takich doktorantów.
 
MNiSW przewiduje też nowe programy, realizowane w ramach Społecznej Odpowiedzialności Nauki (SON). Ich celem ma być popularyzacja i upowszechnianie nauki i badań naukowych, propagowanie kultury innowacyjności, stymulowanie rozwoju intelektualnego, rozbudzanie ciekawości poznawczej oraz integracji społeczności lokalnej z ośrodkami akademickimi.
 
Zaplanowano działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych między małymi a dużymi ośrodkami akademickimi, m.in. Uniwersytet Młodego Odkrywcy, Program Naukobus (mobilne laboratoria Centrum Nauki Kopernik docierające do małych miast i wsi) czy program wsparcia dla Uniwersytetów Trzeciego Wieku.
 
W informacji po posiedzeniu rządu podkreślono, że działania przewidziane w ramach strategii stanowią realizację zapowiedzi z expose premier. Beata Szydło mówiła, że nauka musi ściśle współpracować z biznesem, że powstanie zaplecze naukowo-badawcze dla małych i średnich firm, a kształcenie musi być dostosowane do rzeczywistych potrzeb rynku pracy.
 
PAP - Nauka w Polsce
 

Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

POLECANE
Waldemar Krysiak: Czy Trzaskowski będzie zmuszał do nazywania brodatego mężczyzny kobietą? Wiadomości
Waldemar Krysiak: Czy Trzaskowski będzie zmuszał do nazywania brodatego mężczyzny kobietą?

Trzaskowski wprowadza ideologię gender do ratusza. Na Zachodzie policja już aresztuje tych, którzy ze skrajną lewicą się nie zgadzają. Czy więc Trzaskowski też będzie zmuszał swoich pracowników do nazywania brodatego mężczyzny kobietą? Czy obowiązkowe będą fikcyjne zaimki i końcówki, których zażyczy sobie transseksualista? Dlaczego prezydent Warszawy domaga się rzeczy absurdalnych?

Polak kieruje zespołem mającym przesunąć granice znanej fizyki Wiadomości
Polak kieruje zespołem mającym przesunąć granice znanej fizyki

W takich osobach moc!! Drodzy Państwo, Polak przeprowadza w naszym kraju jeden z największych w historii fizyki testów teorii kwantowej!

Znany polityk PiS zawieszony! Decyzja prezesa Kaczyńskiego z ostatniej chwili
Znany polityk PiS zawieszony! "Decyzja prezesa Kaczyńskiego"

Europoseł Krzysztof Jurgiel został zawieszony w prawach członka Prawa i Sprawiedliwości – poinformował rzecznik partii Rafał Bochenek.

Nieoczekiwane orędzie Hołowni: To kwestia wagi państwowej polityka
Nieoczekiwane orędzie Hołowni: "To kwestia wagi państwowej"

– Ostudzenie natychmiast temperatury sporu to kwestia wagi państwowej; to sprawa naszego bezpieczeństwa – powiedział marszałek Sejmu Szymon Hołownia w czwartkowym orędziu.

[Felieton „TS”] Jan Wróbel: Polski Ład w Europie tylko u nas
[Felieton „TS”] Jan Wróbel: Polski Ład w Europie

Do piór, które cenię, zaliczam pióro Marcina Napiórkowskiego, świadom, że pisuje on zasadniczo do pism z lewej strony polskiego centrum. Ale niech tam – wypowiada się po swojemu i językiem własnym, nie zaś językiem współczesnego polit-gramot-kuku-na-muniu. Kiedy zatem pisze o sporach wokół Zielonego Ładu, czytam, bo wiem, że nawet kiedy mnie zdenerwuje, to raczej nie spowoduje tzw. pęknięcia żyłki, lecz skłoni do myślenia. Czytam: „Aktywizm antyeuropejski motywuje dziś bardziej niż proeuropejski. Bo komu chciałoby się wychodzić z domu, żeby zamanifestować, że jest ok? «Nic się nie dzieje, spokojnie jest, i tak właśnie ma być!». Słabo wyglądałoby to na transparentach”. Zdaniem autora ostatni spór wykazuje nie tyle nonsens Zielonego Ładu, ile głęboki deficyt umiejętności budowania prestiżu i zrozumienia przez Unię Europejską. Nie tyle „Ład”, lecz nieład komunikacyjny jest kłopotem. Za projektem: „Stoi mnóstwo faktów, mnóstwo racji, mnóstwo niezłych pomysłów. Nie ma jednak opowieści. Nie ma mitów, które porwałyby tłumy?”.

Lewica zrywa współpracę z KO w Krakowie gorące
Lewica zrywa współpracę z KO w Krakowie

Struktury Nowej Lewicy wycofały się ze współpracy z Koalicją Obywatelską w Radzie Miasta Krakowa.

Kaczyński zadał niewygodne pytanie Tuskowi. Co zrobi premier? polityka
Kaczyński zadał niewygodne pytanie Tuskowi. Co zrobi premier?

– Tusk oświadczył, niedługo po tym głosowaniu, że ten pakt migracyjny przyniesie nam różne korzyści, że będziemy beneficjentami, no to ja teraz pytam publicznie. Panie Tusk, to dlaczego pan przeciw głosował? – powiedział w czwartek prezes PiS Jarosław Kaczyński. Jak na jego słowa odpowie premier Donald Tusk?

Zamach na premiera Słowacji Roberta Fico. Co wiemy do tej pory? gorące
Zamach na premiera Słowacji Roberta Fico. Co wiemy do tej pory?

Premier Słowacji Robert Fico, ciężko ranny w środowym zamachu, pozostaje w czwartek na oddziale intensywnej opieki medycznej szpitala w Bańskiej Bystrzycy. Napastnik przyznał, że kierował się motywami politycznymi. Władze apelują o uspokojenie nastrojów.

Rewolucyjny, agresywny język Marty Lempart zastrasza ludzi tylko u nas
"Rewolucyjny, agresywny język Marty Lempart zastrasza ludzi"

- Rewolucyjny, agresywny język nie tylko zatruwa debatę publiczną, ale też wpływa na myślenie ludzi. Może prowadzić do tego, że wiele osób poczuje się zastraszone, nie będzie chciało zabierać głosu. Niektóre osoby, może mniej zdecydowane, doprowadzi to do myślenia, żeby szukać jakichś kompromisów, żeby tylko zamknąć temat aborcji - mówi poseł Bartłomiej Wróblewski w rozmowie z portalem Tysol.pl.

Waldemar Buda wykluczony z posiedzenia komisji ds. tzw. wyborów kopertowych polityka
Waldemar Buda wykluczony z posiedzenia komisji ds. tzw. wyborów kopertowych

Poseł Prawa i Sprawiedliwości Waldemar Buda został wykluczony z posiedzenia komisji ds. tzw. wyborów kopertowych. Wcześniej między posłem PiS a przewodniczącym komisji, posłem KO Dariuszem Jońskim doszło do ostrej kłótni.

REKLAMA

Minister nauki przedstawił plany dotyczące nauki i szkolnictwa wyższego

Zmiany w systemie szkolnictwa wyższego, wsparcie partnerstwa nauki z biznesem oraz realizacja społecznej odpowiedzialności nauki - to elementy planu zmian systemowych dla nauki i szkolnictwa wyższego, przedstawionego we wtorek na posiedzeniu rządu przez ministra nauki.
fot. DarkoStojanovic Minister nauki przedstawił plany dotyczące nauki i szkolnictwa wyższego
fot. DarkoStojanovic / pixabay
Przygotowana przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego strategia ma być odpowiedzią na wyzwania rozwojowe. Zakłada też efektywną współpracę przedsiębiorców ze światem nauki.
 
Według resortu nauki kończy się "ilościowy" etap w rozwoju nauki i szkolnictwa wyższego - taki, który doprowadził do zwiększenia liczby osób kształcących się, powstania licznych uczelni niepublicznych i dużego zaangażowania pracowników naukowych w dydaktykę (kosztem badań naukowych). Obecnie studentów ubywa. To wymaga reformy szkolnictwa wyższego - takiej, która dostosuje kształcenie do realiów rynku pracy i podniesie jakość studiów.
 
MNiSW zwraca też uwagę na wolny wzrost nakładów na sektor badawczo-rozwojowy i na to, że pod względem udziału nakładów na badania i rozwój (B+R) w relacji do PKB Polska zajmuje jedno z ostatnich miejsc w Unii Europejskiej. "Średnia dla państw OECD wynosi 2,36 proc., a średnia dla wszystkich krajów Unii Europejskiej – 1,91 proc. W Polsce, w 2014 r. nakłady na naukę i badania wyniosły 0,87 proc. PKB. Dlatego niezbędne jest zwiększanie wydatków na badania i rozwój do 1,7 proc. PKB w 2020 r" - napisano w komunikacie po posiedzeniu rządu.
 
W związku z tym resort nauki przygotował plan zmian systemowych, oparty na trzech filarach - dotyczących nauki i szkolnictwa wyższego, innowacji dla gospodarki (komercjalizacji badań i partnerstwa z biznesem) oraz społecznej odpowiedzialności nauki.
 
Strategia przewiduje nowe rozwiązania dotyczące nauki i szkolnictwa wyższego. Jedno z nich - ustawa deregulacyjna - zacznie obowiązywać 1 października. Ustawa znosi część obowiązków sprawozdawczych i informacyjnych nałożonych na uczelnie, eliminuje limity przyjęć na drugi kierunek studiów oraz obowiązkowe konkursy na stanowiska dla pracowników, którzy zdobyli nowy stopień naukowy i poprawia sytuację doktorantów (co najmniej połowa z nich będzie mogła liczyć na stypendia, które pozwolą im na prowadzenie działalności naukowej bez konieczności podejmowania pracy).
 
Powstanie też nowa ustawa o szkolnictwie wyższym - zapowiada resort. Jej założenia przygotowują trzy niezależne zespoły, które wyłoniono w maju. Jednocześnie przez cały rok akademicki prowadzona będzie debata (w ramach konferencji programowych przygotowujących Narodowy Kongres Nauki). Założenia do nowej ustawy minister nauki przedstawi podczas Narodowego Kongresu Nauki we wrześniu 2017 r. w Krakowie. Ustawa ma regulować od podstaw obszar szkolnictwa wyższego oraz nadawania stopni i tytułów naukowych.
 
Resort nauki planuje też reformę Instytutów Badawczych i stworzenie Narodowego Instytutu Technologicznego (NIT), który zapewni transfer wiedzy do gospodarki i efektywną współpracę z przedsiębiorcami. Będą w nim skupione instytuty badawcze o największym potencjale naukowym. NIT będzie stanowił zaplecze badawczo-rozwojowe dla "Planu na rzecz odpowiedzialnego rozwoju". Do jego najważniejszych celów zaliczono m.in. kompleksową realizację usług badawczych na rzecz polskich przedsiębiorstw; komercjalizację wiedzy (start-upy, licencjonowanie, sprzedaż know-how, certyfikacja produktów i usług, itp.) czy prowadzenie badań w obszarach tzw. wyzwań społecznych istotnych z punktu widzenia polityk publicznych (energetyka, nowoczesne materiały, transport, ochrona środowiska).
 
Powstanie Narodowa Agencja Współpracy Akademickiej. Agencja ma zapewnić skuteczne prowadzenie międzynarodowej polityki naukowej i wzmocnić potencjał badawczy naszego kraju. Jej zadaniem będzie m.in. promocja polskiego szkolnictwa wyższego i zachęcanie wybitnych naukowców i studentów cudzoziemców do podjęcia studiów lub badań w Polsce.
 
Minister nauki zapowiedział też działania na rzecz zwiększania innowacyjności gospodarki oraz komercjalizacji badań i partnerstwa z biznesem. Jak przypomniał, w sierpniu rząd przyjął projekt tzw. małej ustawy o innowacyjności, która zakłada m.in. zniesienie opodatkowania aportu własności intelektualnej i przemysłowej, podwyższenie kwoty maksymalnego odliczenia kosztów kwalifikowanych ponoszonych na działalność B+R, podwojenie czasu na odliczanie kosztów poniesionych na działalność B+R. Jednostki naukowe zobligowano, aby 0,5 proc. swoich dotacji na utrzymanie potencjału badawczego przeznaczały na komercjalizację badań. Uproszczono też procedurę nabywania przez naukowców praw majątkowych do ich własnych wynalazków.
 
Jednocześnie planowana jest tzw. duża ustawa innowacyjna, zmieniająca wiele obowiązujących ustaw i wprowadzająca do nich regulacje proinnowacyjne. W konsekwencji ma powstać całościowy system wsparcia działalności innowacyjnej.
 
Zmiany czekają również Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR). Centrum zostanie zreformowane tak, aby służyło realizacji celów "Planu na rzecz odpowiedzialnego rozwoju" i skutecznie wspierało polskie innowacje. Proponowane programy i przedsięwzięcia powinny zapewniać powstawanie konkretnych rozwiązań służących rozwojowi gospodarki. Środki europejskie mają zaś być inwestowane, a nie jedynie szybko wydawane, czyli ich wydatkowanie ma być przemyślane i przynosić rzeczywiste korzyści - zakłada resort nauki.
 
Planowany jest również program Bridge VC, który zakłada inwestowanie (na zasadach rynkowych) w projekty z "polskim pierwiastkiem" (tj. spółki prowadzące działalność B+R lub pozostałą działalność o wysokim stopniu wartości dodanej).
 
Zadaniem Funduszu Bridge VC będzie wspieranie badań naukowych i prac rozwojowych oraz komercjalizacji ich wyników. Metodą ma być finansowanie projektów inwestycyjnych o podwyższonym profilu ryzyka w formie inwestycji kapitałowych w technologiczne spółki z sektora małych i średnich firm. Według pomysłodawców Fundusz Bridge VC pomoże wypełnić lukę kapitałową w finansowaniu innowacyjnych i zaawansowanych technologicznie projektów i spółek – 450 mln euro zostanie przeznaczone na inwestycje (połowa środków pochodzić będzie z NCBR, a druga połowa od inwestorów prywatnych).
 
Resort nauki zakłada też nową ścieżkę kariery akademicko-naukowej, przewidującą nadawanie tzw. doktoratów wdrożeniowych. Zgodnie z planem przedmiotem rozprawy doktorskiej będzie rozwiązanie konkretnego problemu danej firmy, co oznacza, że wyniki pracy doktorskiej zostaną wykorzystane w działalności przedsiębiorstwa. Studia doktoranckie będą prowadzone jednocześnie w jednostce naukowej i przedsiębiorstwie. Doktorant będzie zatrudniony w przedsiębiorstwie na pełnym etacie, a jednostka naukowa zapewni mu kształcenie, dostęp do laboratoriów, opiekę promotora i wsparcie zespołu badawczego. Ministerstwo szacuje, że rocznie będzie przybywać do 500 takich doktorantów.
 
MNiSW przewiduje też nowe programy, realizowane w ramach Społecznej Odpowiedzialności Nauki (SON). Ich celem ma być popularyzacja i upowszechnianie nauki i badań naukowych, propagowanie kultury innowacyjności, stymulowanie rozwoju intelektualnego, rozbudzanie ciekawości poznawczej oraz integracji społeczności lokalnej z ośrodkami akademickimi.
 
Zaplanowano działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych między małymi a dużymi ośrodkami akademickimi, m.in. Uniwersytet Młodego Odkrywcy, Program Naukobus (mobilne laboratoria Centrum Nauki Kopernik docierające do małych miast i wsi) czy program wsparcia dla Uniwersytetów Trzeciego Wieku.
 
W informacji po posiedzeniu rządu podkreślono, że działania przewidziane w ramach strategii stanowią realizację zapowiedzi z expose premier. Beata Szydło mówiła, że nauka musi ściśle współpracować z biznesem, że powstanie zaplecze naukowo-badawcze dla małych i średnich firm, a kształcenie musi być dostosowane do rzeczywistych potrzeb rynku pracy.
 
PAP - Nauka w Polsce
 


Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

Polecane
Emerytury
Stażowe