40 rocznica powstania Związku Młodzieży Demokratycznej

Dziś przypada 40 rocznica powstania Związku Młodzieży Demokratycznej, organizacji młodzieżowej związanej ze Stronnictwem Demokratycznym.

21 lutego. Dziś przypada 40 rocznica powstania Związku Młodzieży Demokratycznej, organizacji młodzieżowej związanej ze Stronnictwem Demokratycznym. ZMD z 1981 r. był trzecią próbą stworzenia organizacji młodzieżowej przy ugrupowaniu, które przez komunistycznego hegemona przewidziane było do stopniowej likwidacji, tak, jak środowiska prywatnej inicjatywy gospodarczej (czytaj cechy rzemieślnicze), a więc pojawienie się jakichkolwiek struktur młodzieżowych stanowiło zagrożenie ideowe dla PZPR.

Tym razem organizacja była tworzona na zasadzie zjednoczenia różnych inicjatyw lokalnych powstających na przełomie lat 1980 – 81 w różnych ośrodkach, np. Związek Młodych Demokratów w Łodzi (nawiązujący nazwą do podobnej organizacji działającej w latach 1956 – 57 i zdelegalizowanej przez komunistów, Akademicki Klub Demokratyczny w Krakowie, czy Związek Młodzieży Demokratycznej w Warszawie. Spotkanie założycielskie odbywało się właśnie 21 lutego w Krakowie i tam przewidywano siedzibę jego centrali, co pozwalało na uniknięcie bezpośrednich nacisków politycznych ze strony kierownictwa Stronnictwa Demokratycznego. Okazało się bowiem, że w kierownictwie ugrupowania afiliującego byli zarówno zwolennicy młodzieżowej organizacji, jak i jej zdecydowani przeciwnicy.

Już w pierwszych dniach istnienia ZMD dużo emocji wywołał fakt poinformowaniu o powstaniu Związku przez Radio Wolna Europa oraz zapis w Deklaracji założycielskiej, że członkami ZMD mogą być młodzi ludzie bezpartyjni lub należący do Stronnictwa Demokratycznego, co uniemożliwiało formalne wprowadzenie do organizacji członków PZPR.

Ostatecznie patronat nad ZMD przyjęło Stronnictwo Demokratyczne dopiero na swym kongresie, który obradował w marcu 1981 r., choć jeszcze na salę obrad kongresu ulotki na temat ZMD członkowie związku przemycali z zachowaniem konspiracji. Młoda organizacja nawiązała współpracę z innymi organizacjami młodzieżowymi, szczególnie tymi powstałymi na fali wolności solidarnościowej, jak NZS czy Związek Młodzieży Wiejskiej, włączał się też w lokalne akcje protestacyjne nie tylko w środowisku akademickim, ale także robotniczym. Być może dlatego po wprowadzeniu stanu wojennego był też pierwszą organizacją młodzieżową, która została zdelegalizowana. Co prawda jej kierownictwo dostało propozycję czasowego odwieszenia w celu zebrania władz statutowych i wydania oświadczenia popierającego WRON i stan wojenny, ale odmowa takiego aktu sprawiła, że prezydent miasta Krakowa wykreślił związek z rejestru organizacji społecznych.

Adam Zyzman


Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

POLECANE
Migranci zaatakowali patrol Straży Granicznej z ostatniej chwili
Migranci zaatakowali patrol Straży Granicznej

Straż Graniczna opublikowała nowe nagranie z granicy polsko-białoruskiej.

Morawiecki odpowiada Tuskowi: Wszedł Pan na ostatnią minutę z ostatniej chwili
Morawiecki odpowiada Tuskowi: "Wszedł Pan na ostatnią minutę"

Donald Tusk pochwalił się danymi z polskiej gospodarki przedstawionymi przez ministra finansów, Andrzeja Domańskiego. Jest odpowiedź Mateusza Morawieckiego.

Nie żyje polska mistrzyni świata. Miała zaledwie 20 lat z ostatniej chwili
Nie żyje polska mistrzyni świata. Miała zaledwie 20 lat

Nie żyje polska mistrzyni świata i Europy Wiktoria Sieczka. Utalentowana trójboistka siłowa miała zaledwie 20 lat.

KAS odmraża środki rosyjskich firm w Polsce. Ogromne kwoty z ostatniej chwili
KAS odmraża środki rosyjskich firm w Polsce. Ogromne kwoty

1,3 mld zł uwolnionych spod sankcji – Krajowa Administracja Skarbowa odmraża środki rosyjskich firm w Polsce, które zablokowano im w 2022 r. – podaje w piątkowym wydaniu "Rzeczpospolita".

Katarzyna Cichopek: Jestem po kolejnych badaniach z ostatniej chwili
Katarzyna Cichopek: "Jestem po kolejnych badaniach"

Katarzyna Cichopek podzieliła się w mediach społecznościowych ze swoimi obserwatorami ważną wiadomością.

Inflacja w marcu ostro w dół. Najniższy poziom od pięciu lat z ostatniej chwili
Inflacja w marcu ostro w dół. Najniższy poziom od pięciu lat

Inflacja w marcu wyniosła w Polsce 1,9 proc. rok do roku – podał Główny Urząd Statystyczny. To najniższy poziom inflacji od pięciu lat.

Ekspert TVN grozi: od czasu do czasu dziennikarz powinien oberwać 'po łbie' Wiadomości
Ekspert TVN grozi: "od czasu do czasu dziennikarz powinien oberwać 'po łbie'"

Redaktor naczelny Onetu Bartosz Węglarczyk opublikował na platformie "X" (dawniej "Twitter") post z linkiem do artykułu Onetu pt. "Jacek Dubois sam siedział na ławie oskarżonych. Stworzył duet z Romanem Giertychem". Natychmiast odezwali się obrońcy "mecenasa Koalicji 13 grudnia".

Niepokojące doniesienia z granicy. Straż Graniczna wydała komunikat z ostatniej chwili
Niepokojące doniesienia z granicy. Straż Graniczna wydała komunikat

Straż Graniczna regularnie publikuje raporty dotyczące wydarzeń na granicy polsko-białoruskiej.

Tajemniczy wpis Tuska: Wiecie, o czym mówię z ostatniej chwili
Tajemniczy wpis Tuska: "Wiecie, o czym mówię"

Donald Tusk opublikował na platformie enigmatyczny wpis. Wielu internautów zastanawia się do czego odnosi się premier.

Trzęsienie ziemi w Pałacu Buckingham. Król Karol III rezygnuje z ostatniej chwili
Trzęsienie ziemi w Pałacu Buckingham. Król Karol III rezygnuje

W ostatnim czasie brytyjskie media obiegły niepokojące doniesienia w sprawie stanu zdrowia króla Karola III. Tabloid „In Touch” donosił, że jest coraz gorzej. Monarcha musiał zrezygnować.

REKLAMA

40 rocznica powstania Związku Młodzieży Demokratycznej

Dziś przypada 40 rocznica powstania Związku Młodzieży Demokratycznej, organizacji młodzieżowej związanej ze Stronnictwem Demokratycznym.

21 lutego. Dziś przypada 40 rocznica powstania Związku Młodzieży Demokratycznej, organizacji młodzieżowej związanej ze Stronnictwem Demokratycznym. ZMD z 1981 r. był trzecią próbą stworzenia organizacji młodzieżowej przy ugrupowaniu, które przez komunistycznego hegemona przewidziane było do stopniowej likwidacji, tak, jak środowiska prywatnej inicjatywy gospodarczej (czytaj cechy rzemieślnicze), a więc pojawienie się jakichkolwiek struktur młodzieżowych stanowiło zagrożenie ideowe dla PZPR.

Tym razem organizacja była tworzona na zasadzie zjednoczenia różnych inicjatyw lokalnych powstających na przełomie lat 1980 – 81 w różnych ośrodkach, np. Związek Młodych Demokratów w Łodzi (nawiązujący nazwą do podobnej organizacji działającej w latach 1956 – 57 i zdelegalizowanej przez komunistów, Akademicki Klub Demokratyczny w Krakowie, czy Związek Młodzieży Demokratycznej w Warszawie. Spotkanie założycielskie odbywało się właśnie 21 lutego w Krakowie i tam przewidywano siedzibę jego centrali, co pozwalało na uniknięcie bezpośrednich nacisków politycznych ze strony kierownictwa Stronnictwa Demokratycznego. Okazało się bowiem, że w kierownictwie ugrupowania afiliującego byli zarówno zwolennicy młodzieżowej organizacji, jak i jej zdecydowani przeciwnicy.

Już w pierwszych dniach istnienia ZMD dużo emocji wywołał fakt poinformowaniu o powstaniu Związku przez Radio Wolna Europa oraz zapis w Deklaracji założycielskiej, że członkami ZMD mogą być młodzi ludzie bezpartyjni lub należący do Stronnictwa Demokratycznego, co uniemożliwiało formalne wprowadzenie do organizacji członków PZPR.

Ostatecznie patronat nad ZMD przyjęło Stronnictwo Demokratyczne dopiero na swym kongresie, który obradował w marcu 1981 r., choć jeszcze na salę obrad kongresu ulotki na temat ZMD członkowie związku przemycali z zachowaniem konspiracji. Młoda organizacja nawiązała współpracę z innymi organizacjami młodzieżowymi, szczególnie tymi powstałymi na fali wolności solidarnościowej, jak NZS czy Związek Młodzieży Wiejskiej, włączał się też w lokalne akcje protestacyjne nie tylko w środowisku akademickim, ale także robotniczym. Być może dlatego po wprowadzeniu stanu wojennego był też pierwszą organizacją młodzieżową, która została zdelegalizowana. Co prawda jej kierownictwo dostało propozycję czasowego odwieszenia w celu zebrania władz statutowych i wydania oświadczenia popierającego WRON i stan wojenny, ale odmowa takiego aktu sprawiła, że prezydent miasta Krakowa wykreślił związek z rejestru organizacji społecznych.

Adam Zyzman



Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

Polecane
Emerytury
Stażowe