[„TS” Nr 3/1995] List Zbigniewa Herberta do Lecha Wałęsy w sprawie płk. Ryszarda Kuklińskiego

List ze wstępem został opublikowany w Nr 3 "Tygodnika Solidarność" w 1995 roku pod tym samym tytułem
płk Ryszard Kukliński [„TS” Nr 3/1995] List Zbigniewa Herberta do Lecha Wałęsy w sprawie płk. Ryszarda Kuklińskiego
płk Ryszard Kukliński / Wikipedia CC BY-SA 3,0 pl Polish Senate

Szanowny Panie Redaktorze,

Proszę uprzejmie o zamieszczenie na łamach Pańskiego poczytnego pisma mojego listu do prezydenta Lecha Wałęsy jako listu otwartego. List ten pomyślany jako głos obywatela, zwracającego się do głowy państwa, został za pośrednictwem Kancelarii Prezydenta dostarczony dnia 6 XII 1994 roku. Dotychczas nie otrzymałem najmniejszej, choćby kurtuazyjno-zbywającej odpowiedzi. 

Sprawa pułkownika Ryszarda Kuklińskiego niepokoi opinię publiczną. Jej jedynie ludzkie, polityczne i sprawiedliwe rozwiązanie to anulowanie haniebnego wyroku, ciążącego do dzisiaj na pułkowniku Kuklińskim, przywrócenie mu praw obywatelskich i honorowych oraz umożliwienie mu powrotu do ojczyzny. Argument, że pułkownik Kukliński był zdrajcą, w myśl obowiązujących w PRL praw, jest formalnie słuszny, ale całkowicie absurdalny, gdyż musielibyśmy wyrzucić z podręczników szkolnych nazwiska Pułaskiego, Traugutta i Piłsudskiego.

Będę szczerze wdzięczny za opublikowanie tych kilkunastu linijek. 

Z wyrazami prawdziwego szacunku i poważania
Zbigniew Herbert

***
Pan Lech Wałęsa,
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej
Warszawa

Panie Prezydencie,
Mija kolejna rocznica ogłoszenia stanu wojennego. Pora stosowna do refleksji nad losami Polaków. W tych dniach nie opuszcza mnie myśl o człowieku, który stał się symbolem walki znakomitej części naszego społeczeństwa z obcą przemocą.
Tym człowiekiem jest pułkownik Ryszard Kukliński, który przez wiele lat toczył samotną walkę, w cieniu grożącej mu w każdym momencie śmierci - o sprawy najważniejsze: prawo do niezawisłości, prawo do obrony zagrożonego bytu państwowego, o godność narodową wreszcie. Bohaterowie są zawsze samotni. Nie mają za sobą tłumu płatnych klakierów, redaktorów kłamstwa, zwolenników pałki i obozu osamotnienia.

Los pułkownika Kuklińskiego okazał się bardziej tragiczny, niż można to było przeczuwać nawet w najgorszych przewidywaniach. Ostatnio zginęli w odstępach niespełna roku dwaj jego dorośli synowie, Waldemar i Bogdan, u progu życia rokujący najlepsze nadzieje, z rąk, "nieznanych sprawców", w niewyjaśnionych okolicznościach. Styl tej zbrodni zdaje się wskazywać niedwuznacznie, kim byli mocodawcy i wykonawcy nikczemnego mordu.

Sprawa pułkownika Kuklińskiego stała się sprawą nas wszystkich, apeluje do naszych sumień i obywatelskich postaw. Pułkownik Kukliński jest jednym z nas - cokolwiek chcieliby wydumać na ten temat ludzie złej woli i wygodnej obojętności.
Dlatego zwracam się do Pana z gorącą prośbą, Panie Prezydencie, aby użył pan całej swojej władzy i zakończył tę trwającą już tyle lat sprawę, która drzemie pod suknem ministerialnych biurek.

Proszę, domagam się, aby jak najszybciej uznać jako nieważny haniebny wyrok, który nadal ciąży na pułkowniku Ryszardzie Kuklińskim, przywrócić mu wszystkie prawa honorowe i obywatelskie oraz przyznać wysokie odznaczenie wojskowe za jego bezprzykładną odwagę i poświęcenie.

To, czego ośmielam się domagać, nie jest prośbą o łaskę, o którą pułkownik Kukliński nie zabiega, ani też o uniewinnienie, ponieważ nigdy nie był on winny, ale o dokonanie wreszcie elementarnego aktu sprawiedliwości.

Gdyby imponderabilia nie trafiały Panu do przekonania, można by przytoczyć także ważkie racje rozumowe i polityczne.
Trudno zaiste pojąć, jak można ubiegać się o przyjęcie Polski do NATO, gdy odmawia się faktycznie powrotu do kraju temu, który pierwszy, na własne ryzyko, z narażeniem życia udowodnił, że Polska jest integralną częścią Zachodu i pragnie żyć we wspólnocie wolnych i demokratycznych państw. Jednocześnie przyjmuje się do służby na wysokie stanowiska osobnika, który był szpiegiem niesławnej pamięci państw Układu Warszawskiego. Tego naprawdę nikt o zdrowych zmysłach nie zrozumie. Kończąc, chciałbym powiedzieć, że teraz decyzja zależy od Pana i tylko od Pana.

Ufam, że uzna Pan, Panie Prezydencie, przytoczone w tym liście argumenty moralne i merytoryczne za istotne i przekonywujące.

Trudno mi naprawdę dopuścić do siebie myśl, że nie chce Pan czy nie może przychylić się do mojej prośby i zająć zdecydowanego stanowiska oraz zakończyć sprawę płk. Ryszarda Kuklińskiego - tak jak tego wymaga żywotny interes i dobre imię Polski.

Łączę wyrazy mego niezmiennego szacunku i poważania.

Zbigniew Herbert,
Warszawa, 5 grudnia 1994, rocznica urodzin Marszałka Józefa Piłsudskiego
 


 

POLECANE
Trąby wodne na Bałtyku. Pilny komunikat IMGW z ostatniej chwili
Trąby wodne na Bałtyku. Pilny komunikat IMGW

Ostrzeżenia przed burzami na Pomorzu Zachodnim i silnym wiatrem na zachodzie wydał w sobotę Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Tam w ciągu dnia porywy wiatru mogą osiągnąć do 70 km/h. Silny wiatr wystąpi również na znacznej części Bałtyku, gdzie możliwe są trąby wodne.

Atak nożownika w Krakowie. Policja ustaliła tożsamość sprawcy z ostatniej chwili
Atak nożownika w Krakowie. Policja ustaliła tożsamość sprawcy

Policja ustaliła tożsamość nożownika, który w piątek w Krakowie zranił taksówkarza. Poszukiwania napastnika nadal trwają. Ranny taksówkarz to 41-letni obywatel Uzbekistanu. Przeszedł operację, jego stan jest stabilny, niezagrażający życiu.

Kolejny podatek w górę. Cios w wygrane Lotto z ostatniej chwili
Kolejny podatek w górę. Cios w wygrane Lotto

Ministerstwo Finansów planuje od 1 stycznia 2026 r. podwyżkę stawki od wygranych do 15 proc. z 10 proc. obecnie.

Byłemu dziennikarzowi TVN grozi nawet 20 lat więzienia z ostatniej chwili
Byłemu dziennikarzowi TVN grozi nawet 20 lat więzienia

Były dziennikarz TVN i RMF FM Jacek B. oskarżony o udział w rozboju z użyciem niebezpiecznych narzędzi. Grozi mu do 20 lat więzienia.

Tadeusz Płużański: Polski pilot ofiarą mordercy sądowego, który awansował na prezesa Sądu Najwyższego tylko u nas
Tadeusz Płużański: Polski pilot ofiarą mordercy sądowego, który awansował na prezesa Sądu Najwyższego

Porucznika Edwarda Pytko komuniści zamordowali w sierpniu 1952 r. Ten 22-letni pilot instruktor Oficerskiej Szkoły Lotniczej nr 5 w Radomiu chciał być człowiekiem wolnym, dlatego próbował uciec ze stalinowskiej Polski. Karę śmierci wydawał na niego Bogdan Dzięcioł – tego stalinowskiego funkcjonariusza Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie dopiero w marcu 2024 r. nieprawomocnie skazał na 5 lat pozbawienia wolności.

Nożownik zaatakował taksówkarza w Krakowie. Trwa policyjna obława Wiadomości
Nożownik zaatakował taksówkarza w Krakowie. Trwa policyjna obława

W Krakowie trwają poszukiwania mężczyzny, który w trakcie kursu zaatakował taksówkarza nożem i uciekł. Poszkodowany obcokrajowiec, który prowadził pojazd, z ranami ciętymi trafił do szpitala.

Trump: Putin ma „kilka tygodni”. Waszyngton zapowiada decyzję Wiadomości
Trump: Putin ma „kilka tygodni”. Waszyngton zapowiada decyzję

Prezydent USA Donald Trump odniósł się w piątek do rosyjskiego ataku na amerykańską firmę działającą na Ukrainie. Podkreślił, że „nie podoba mu się to” i dodał: „Nie podoba mi się wszystko, co się dzieje na tej wojnie”.

Nadciąga zmiana pogody. IMGW wydał komunikat Wiadomości
Nadciąga zmiana pogody. IMGW wydał komunikat

Jak poinformował IMGW, przeważający obszar Europy znajdować się będzie pod wpływem niżów z ośrodkami nad północną Norwegią, w okolicach Islandii, w rejonie Bałtyku oraz nad Rosją i Ukrainą i związanych z nimi frontów atmosferycznych. Na zachodzie kontynentu będzie oddziaływać wyż znad Morza Norweskiego i Wysp Brytyjskich.

Tȟašúŋke Witkó: Dyplomatyczna huśtawka nastrojów tylko u nas
Tȟašúŋke Witkó: Dyplomatyczna huśtawka nastrojów

Gdyby spotkanie Donalda Trumpa z Władimirem Putinem w alaskańskim Anchorage relacjonował jakiś krytyk teatralny z XIX wieku, to winien on swoją recenzję uwieńczyć takowym akapitem: „Kiedy wreszcie kurtyna opadła – miłosiernie skrywając postacie aktorów – wówczas na widowni rozległy się, najpierw nieśmiałe, potem jednak coraz głośniejsze i natarczywsze gwizdy, a na galeriach zagrzmiały pełne oburzenia głosy, żądające zwrotu pieniędzy za bilety!

Atak nożownika w Chorzowie. Są nowe informacje z ostatniej chwili
Atak nożownika w Chorzowie. Są nowe informacje

W Chorzowie w piątek po południu 47-letni mężczyzna śmiertelnie ugodził nożem innego mężczyznę. Sprawca, który – jak ustalili policjanci – był pod wpływem alkoholu, został zatrzymany. Droga w rejonie zdarzenia jest już przejezdna.

REKLAMA

[„TS” Nr 3/1995] List Zbigniewa Herberta do Lecha Wałęsy w sprawie płk. Ryszarda Kuklińskiego

List ze wstępem został opublikowany w Nr 3 "Tygodnika Solidarność" w 1995 roku pod tym samym tytułem
płk Ryszard Kukliński [„TS” Nr 3/1995] List Zbigniewa Herberta do Lecha Wałęsy w sprawie płk. Ryszarda Kuklińskiego
płk Ryszard Kukliński / Wikipedia CC BY-SA 3,0 pl Polish Senate

Szanowny Panie Redaktorze,

Proszę uprzejmie o zamieszczenie na łamach Pańskiego poczytnego pisma mojego listu do prezydenta Lecha Wałęsy jako listu otwartego. List ten pomyślany jako głos obywatela, zwracającego się do głowy państwa, został za pośrednictwem Kancelarii Prezydenta dostarczony dnia 6 XII 1994 roku. Dotychczas nie otrzymałem najmniejszej, choćby kurtuazyjno-zbywającej odpowiedzi. 

Sprawa pułkownika Ryszarda Kuklińskiego niepokoi opinię publiczną. Jej jedynie ludzkie, polityczne i sprawiedliwe rozwiązanie to anulowanie haniebnego wyroku, ciążącego do dzisiaj na pułkowniku Kuklińskim, przywrócenie mu praw obywatelskich i honorowych oraz umożliwienie mu powrotu do ojczyzny. Argument, że pułkownik Kukliński był zdrajcą, w myśl obowiązujących w PRL praw, jest formalnie słuszny, ale całkowicie absurdalny, gdyż musielibyśmy wyrzucić z podręczników szkolnych nazwiska Pułaskiego, Traugutta i Piłsudskiego.

Będę szczerze wdzięczny za opublikowanie tych kilkunastu linijek. 

Z wyrazami prawdziwego szacunku i poważania
Zbigniew Herbert

***
Pan Lech Wałęsa,
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej
Warszawa

Panie Prezydencie,
Mija kolejna rocznica ogłoszenia stanu wojennego. Pora stosowna do refleksji nad losami Polaków. W tych dniach nie opuszcza mnie myśl o człowieku, który stał się symbolem walki znakomitej części naszego społeczeństwa z obcą przemocą.
Tym człowiekiem jest pułkownik Ryszard Kukliński, który przez wiele lat toczył samotną walkę, w cieniu grożącej mu w każdym momencie śmierci - o sprawy najważniejsze: prawo do niezawisłości, prawo do obrony zagrożonego bytu państwowego, o godność narodową wreszcie. Bohaterowie są zawsze samotni. Nie mają za sobą tłumu płatnych klakierów, redaktorów kłamstwa, zwolenników pałki i obozu osamotnienia.

Los pułkownika Kuklińskiego okazał się bardziej tragiczny, niż można to było przeczuwać nawet w najgorszych przewidywaniach. Ostatnio zginęli w odstępach niespełna roku dwaj jego dorośli synowie, Waldemar i Bogdan, u progu życia rokujący najlepsze nadzieje, z rąk, "nieznanych sprawców", w niewyjaśnionych okolicznościach. Styl tej zbrodni zdaje się wskazywać niedwuznacznie, kim byli mocodawcy i wykonawcy nikczemnego mordu.

Sprawa pułkownika Kuklińskiego stała się sprawą nas wszystkich, apeluje do naszych sumień i obywatelskich postaw. Pułkownik Kukliński jest jednym z nas - cokolwiek chcieliby wydumać na ten temat ludzie złej woli i wygodnej obojętności.
Dlatego zwracam się do Pana z gorącą prośbą, Panie Prezydencie, aby użył pan całej swojej władzy i zakończył tę trwającą już tyle lat sprawę, która drzemie pod suknem ministerialnych biurek.

Proszę, domagam się, aby jak najszybciej uznać jako nieważny haniebny wyrok, który nadal ciąży na pułkowniku Ryszardzie Kuklińskim, przywrócić mu wszystkie prawa honorowe i obywatelskie oraz przyznać wysokie odznaczenie wojskowe za jego bezprzykładną odwagę i poświęcenie.

To, czego ośmielam się domagać, nie jest prośbą o łaskę, o którą pułkownik Kukliński nie zabiega, ani też o uniewinnienie, ponieważ nigdy nie był on winny, ale o dokonanie wreszcie elementarnego aktu sprawiedliwości.

Gdyby imponderabilia nie trafiały Panu do przekonania, można by przytoczyć także ważkie racje rozumowe i polityczne.
Trudno zaiste pojąć, jak można ubiegać się o przyjęcie Polski do NATO, gdy odmawia się faktycznie powrotu do kraju temu, który pierwszy, na własne ryzyko, z narażeniem życia udowodnił, że Polska jest integralną częścią Zachodu i pragnie żyć we wspólnocie wolnych i demokratycznych państw. Jednocześnie przyjmuje się do służby na wysokie stanowiska osobnika, który był szpiegiem niesławnej pamięci państw Układu Warszawskiego. Tego naprawdę nikt o zdrowych zmysłach nie zrozumie. Kończąc, chciałbym powiedzieć, że teraz decyzja zależy od Pana i tylko od Pana.

Ufam, że uzna Pan, Panie Prezydencie, przytoczone w tym liście argumenty moralne i merytoryczne za istotne i przekonywujące.

Trudno mi naprawdę dopuścić do siebie myśl, że nie chce Pan czy nie może przychylić się do mojej prośby i zająć zdecydowanego stanowiska oraz zakończyć sprawę płk. Ryszarda Kuklińskiego - tak jak tego wymaga żywotny interes i dobre imię Polski.

Łączę wyrazy mego niezmiennego szacunku i poważania.

Zbigniew Herbert,
Warszawa, 5 grudnia 1994, rocznica urodzin Marszałka Józefa Piłsudskiego
 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe