[Tylko u nas] Dr Adam Cyra: 75. Rocznica założenia Muzeum Auschwitz. "Gdyby nie malował, nie przeżyłby"

Po drugiej wojnie światowej Muzeum na terenie byłego niemieckiego obozu Auschwitz-Birkenau tworzyli Polacy, którzy podczas okupacji niemieckiej byli więzieni w tym obozie. Od założenia Muzeum 14 czerwca 1947 roku minęło już siedemdziesiąt pięć lat. Oficjalnie jednak dopiero 2 lipca 1947 roku Sejm przyjął ustawę powołującą Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu do istnienia.
Brama Auschwitz [Tylko u nas] Dr Adam Cyra: 75. Rocznica założenia Muzeum Auschwitz.
Brama Auschwitz / Wikipedia CC BY-SA 3,0 bibi595

Władysław Siwek (nr 5826) był jednym z byłych więźniów KL Auschwitz, uczestniczących w urządzaniu wystawy stałej w poobozowych obiektach. Malował wówczas obrazy o tematyce obozowej. Powstało ich kilkadziesiąt.

W latach 1951 – 1953 był zatrudniony w Muzeum Auschwitz-Birkenau w charakterze kierownika Wydziału Oświaty, od maja 1952 do kwietnia 1953 roku pełnił obowiązki dyrektora Muzeum.

Po Władysławie Siwku w 1953 roku dyrektorem Muzeum został Stefan Wiernik, więcej czasu spędzający w Komitecie Powiatowym PZPR w Oświęcimiu niż w Muzeum.

W 1955 roku niekompetentnego Wiernika zastąpił na tym stanowisku długoletni więzień obozu Auschwitz, Kazimierz Smoleń (nr 1327), którego ojciec Józef zginął w Mauthausen i który przez trzydzieści pięć lat sprawował funkcję dyrektora Muzeum do 1990 roku.

Jego następcą był Jerzy Wróblewski do 2006 roku, a obecnie już ponad piętnaście lat  dyrektorem Muzeum Auschwitz-Birkenau jest dr Piotr M.A. Cywiński.

Nie sposób jednak pominąć nazwiska pierwszego dyrektora Muzeum oświęcimskiego, którym był Tadeusz Wąsowicz (nr 20035), więziony w Auschwitz, a następnie w Buchenwaldzie. Wąsowicz zmarł w listopadzie 1952 roku, pełniąc przez pięć lat funkcję dyrektora Muzeum.

Jego bratem był Stanisław Wąsowicz (nr 11516), który w wieku czterdziestu lat został rozstrzelany pod Ścianą Straceń na dziedzińcu bloku nr 11 w dniu 11 listopada 1941 roku.

Wspomniany na początku tego tekstu Władysław Siwek należał do malarzy obdarzonych wręcz fenomenalną pamięcią fotograficzną. Pozostawił po sobie niezwykły malarski reportaż z pobytu w KL Auschwitz.

Władysław Siwek urodził się 14 kwietnia 1907 roku w Niepołomicach. W okresie międzywojennym studiował przez pewien czas w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Najbardziej tragiczny okres jego życia przypadł na lata okupacji hitlerowskiej, kiedy w październiku 1940 roku został osadzony w KL Auschwitz.

Od nieuniknionej śmierci uratowały go umiejętności malarskie, co zapewniło mu pracę w malarni, gdzie jako liternik wykonywał różnego rodzaju szyldy, tabliczki oraz opaski dla więźniów funkcyjnych kapo i blokowych.

Przy okazji prac zleconych mu przez SS wykonywał z narażeniem życia portrety współwięźniów, których w obozie oświęcimskim wykonał około dwóch tysięcy. Wiele z nich zostało przesłanych przez więźniów do rodzinnych domów. 

W październiku 1944 roku został przewieziony do Oranienburga i osadzony w KL Sachsenhausen, gdzie doczekał wyzwolenia.

Do Polski powrócił w 1947 roku. Następnie do 1953 roku pracował, o czym już było wspomniane, w Muzeum Auschwitz-Birkenau, gdzie mieszkał w budynku dawnej komendantury  SS.

Później, kiedy nie mieszkał już w Oświęcimiu, zajmował się wykonywaniem ilustracji do atlasów, encyklopedii i różnych wydawnictw przyrodniczych. Zasłynął głównie w dziedzinie malarstwa ornitologicznego. Zmarł w Warszawie 27 marca 1983 roku.


Adam Cyra

Władysław Siwek. Zdjęcie obozowe. Muzeum Auschwitz

Stanisław Wąsowicz. Zdjęcie obozowe. Muzeum Auschwitz.

 

POLECANE
Media: Trump wycofuje się z rozmów między Ukrainą i Rosją z ostatniej chwili
Media: Trump wycofuje się z rozmów między Ukrainą i Rosją

Prezydent USA Donald Trump wycofuje się z negocjacji pokojowych między Ukrainą i Rosją – napisał w czwartek brytyjski dziennik „Guardian” powołując się na urzędników z amerykańskiej administracji.

Jest prezydencki projekt ustawy zamrażającej ceny prądu. Chudszy od rządowego o 90 stron z ostatniej chwili
Jest prezydencki projekt ustawy zamrażającej ceny prądu. "Chudszy" od rządowego o 90 stron

W czwartek po południu do Sejmu trafił prezydencki projekt ustawy zamrażającej ceny energii. Jak przekazał szef Kancelarii Prezydenta Zbigniew Bogucki, kwestie cen prądu mieszczą się na 8 stronach. Dla porównania, rządowy projekt liczył niemal 100 stron.

ZUS wydał pilny komunikat z ostatniej chwili
ZUS wydał pilny komunikat

W pierwszym półroczu 2025 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych odzyskał łącznie 150,5 mln zł. To efekt intensywnych kontroli zwolnień lekarskich oraz obniżenia świadczeń wypłacanych po zakończeniu zatrudnienia. ZUS coraz częściej ujawnia przypadki, w których zwolnienia L4 wykorzystywane są do dorabiania, podróży czy prowadzenia działalności gospodarczej.

Ustawa wiatrakowa wróciła do Sejmu. Hennig-Kloska: Rząd się nie podda z ostatniej chwili
Ustawa wiatrakowa wróciła do Sejmu. Hennig-Kloska: "Rząd się nie podda"

– Rząd się nie podda. Ministerstwo Klimatu i Środowiska dalej będzie pracować nad ustawą o rozwoju turbin wiatrowych na lądzie – skomentowała czwartkowe weto prezydenta minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska.

Cimoszewicz jednak winien wypadku? Jest decyzja sądu z ostatniej chwili
Cimoszewicz jednak winien wypadku? Jest decyzja sądu

Konieczna jest uzupełniająca opinia biegłych badających wypadki drogowe – uznał w czwartek Sąd Okręgowy w Białymstoku, w procesie apelacyjnym Włodzimierza Cimoszewicza. Były premier w pierwszej instancji został nieprawomocnie uniewinniony od zarzutu potrącenia rowerzystki na przejściu dla pieszych.

Policja zatrzymała znanych gangsterów. Wśród nich słynnego Słowika z ostatniej chwili
Policja zatrzymała znanych gangsterów. Wśród nich słynnego "Słowika"

Policjanci zatrzymali trzech byłych gangsterów, którzy próbowali wymusić 100 tys. zł od warszawskiego przedsiębiorcy. Do zatrzymania doszło w hotelu podczas przekazania gotówki. Wśród zatrzymanych jest Andrzej Z. ps. "Słowik", jeden z najbardziej znanych przywódców w Polsce.

PZPN wydał pilny komunikat. Poważne zarzuty z ostatniej chwili
PZPN wydał pilny komunikat. Poważne zarzuty

PZPN zawiesił piłkarza Sokoła Kleczew za podejrzenie match-fixingu. Sprawa trafiła do organów ścigania – informuje w czwartek PZPN.

UEFA surowo ukarała… Raków. Co z Maccabi Hajfa? z ostatniej chwili
UEFA surowo ukarała… Raków. Co z Maccabi Hajfa?

Raków Częstochowa został ukarany przez UEFA grzywną w wysokości 40 tys. euro za incydenty z udziałem kibiców podczas meczu eliminacji Ligi Konferencji Europy z Maccabi Hajfa, rozegranego 14 sierpnia w węgierskim Debreczynie. Na razie federacja nie mówi o wymiarze kary dla izraelskiego klubu, którego kibice wywiesili podczas meczu z Rakowem skandaliczny transparent i prowokowali polskich kibiców.  

Wiadomości
Mateusz Morawiecki na Forum w Karpaczu odpowie na pytanie, czy Polska może być liderem regionu

XXXIV Forum Ekonomiczne w Karpaczu będzie areną jednej z najważniejszych debat o przyszłości Polski. Już we wtorek, 2 września, byli premierzy i ministrowie gospodarki, w tym Mateusz Morawiecki i Grzegorz W. Kołodko, zmierzą się z kluczowym pytaniem: Czy Polska, po dekadach dynamicznego wzrostu, wciąż ma potencjał, by zostać gospodarczą potęgą regionu? Dyskusja zapowiada się niezwykle interesująco, bo wnioski po niej mogą natchnąć do obrania kierunku rozwoju naszego kraju na najbliższe lata.

Holandia przekaże Polsce zestawy systemu Patriot z ostatniej chwili
Holandia przekaże Polsce zestawy systemu Patriot

Wicepremier, szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz poinformował w czwartek, że Holandia zadeklarowała wsparcie systemów zabezpieczających polską przestrzeń powietrzną. – Od grudnia dwa zestawy systemu Patriot będą rozmieszczone w Polsce, a wraz z nimi przybędzie 300 holenderskich żołnierzy – dodał.

REKLAMA

[Tylko u nas] Dr Adam Cyra: 75. Rocznica założenia Muzeum Auschwitz. "Gdyby nie malował, nie przeżyłby"

Po drugiej wojnie światowej Muzeum na terenie byłego niemieckiego obozu Auschwitz-Birkenau tworzyli Polacy, którzy podczas okupacji niemieckiej byli więzieni w tym obozie. Od założenia Muzeum 14 czerwca 1947 roku minęło już siedemdziesiąt pięć lat. Oficjalnie jednak dopiero 2 lipca 1947 roku Sejm przyjął ustawę powołującą Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu do istnienia.
Brama Auschwitz [Tylko u nas] Dr Adam Cyra: 75. Rocznica założenia Muzeum Auschwitz.
Brama Auschwitz / Wikipedia CC BY-SA 3,0 bibi595

Władysław Siwek (nr 5826) był jednym z byłych więźniów KL Auschwitz, uczestniczących w urządzaniu wystawy stałej w poobozowych obiektach. Malował wówczas obrazy o tematyce obozowej. Powstało ich kilkadziesiąt.

W latach 1951 – 1953 był zatrudniony w Muzeum Auschwitz-Birkenau w charakterze kierownika Wydziału Oświaty, od maja 1952 do kwietnia 1953 roku pełnił obowiązki dyrektora Muzeum.

Po Władysławie Siwku w 1953 roku dyrektorem Muzeum został Stefan Wiernik, więcej czasu spędzający w Komitecie Powiatowym PZPR w Oświęcimiu niż w Muzeum.

W 1955 roku niekompetentnego Wiernika zastąpił na tym stanowisku długoletni więzień obozu Auschwitz, Kazimierz Smoleń (nr 1327), którego ojciec Józef zginął w Mauthausen i który przez trzydzieści pięć lat sprawował funkcję dyrektora Muzeum do 1990 roku.

Jego następcą był Jerzy Wróblewski do 2006 roku, a obecnie już ponad piętnaście lat  dyrektorem Muzeum Auschwitz-Birkenau jest dr Piotr M.A. Cywiński.

Nie sposób jednak pominąć nazwiska pierwszego dyrektora Muzeum oświęcimskiego, którym był Tadeusz Wąsowicz (nr 20035), więziony w Auschwitz, a następnie w Buchenwaldzie. Wąsowicz zmarł w listopadzie 1952 roku, pełniąc przez pięć lat funkcję dyrektora Muzeum.

Jego bratem był Stanisław Wąsowicz (nr 11516), który w wieku czterdziestu lat został rozstrzelany pod Ścianą Straceń na dziedzińcu bloku nr 11 w dniu 11 listopada 1941 roku.

Wspomniany na początku tego tekstu Władysław Siwek należał do malarzy obdarzonych wręcz fenomenalną pamięcią fotograficzną. Pozostawił po sobie niezwykły malarski reportaż z pobytu w KL Auschwitz.

Władysław Siwek urodził się 14 kwietnia 1907 roku w Niepołomicach. W okresie międzywojennym studiował przez pewien czas w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Najbardziej tragiczny okres jego życia przypadł na lata okupacji hitlerowskiej, kiedy w październiku 1940 roku został osadzony w KL Auschwitz.

Od nieuniknionej śmierci uratowały go umiejętności malarskie, co zapewniło mu pracę w malarni, gdzie jako liternik wykonywał różnego rodzaju szyldy, tabliczki oraz opaski dla więźniów funkcyjnych kapo i blokowych.

Przy okazji prac zleconych mu przez SS wykonywał z narażeniem życia portrety współwięźniów, których w obozie oświęcimskim wykonał około dwóch tysięcy. Wiele z nich zostało przesłanych przez więźniów do rodzinnych domów. 

W październiku 1944 roku został przewieziony do Oranienburga i osadzony w KL Sachsenhausen, gdzie doczekał wyzwolenia.

Do Polski powrócił w 1947 roku. Następnie do 1953 roku pracował, o czym już było wspomniane, w Muzeum Auschwitz-Birkenau, gdzie mieszkał w budynku dawnej komendantury  SS.

Później, kiedy nie mieszkał już w Oświęcimiu, zajmował się wykonywaniem ilustracji do atlasów, encyklopedii i różnych wydawnictw przyrodniczych. Zasłynął głównie w dziedzinie malarstwa ornitologicznego. Zmarł w Warszawie 27 marca 1983 roku.


Adam Cyra

Władysław Siwek. Zdjęcie obozowe. Muzeum Auschwitz

Stanisław Wąsowicz. Zdjęcie obozowe. Muzeum Auschwitz.


 

Polecane
Emerytury
Stażowe