Pozorne rozszerzenie prawa do zrzeszania się w związki zawodowe?

Po wielu miesiącach oczekiwania, do Komitetu Stałego Rady Ministrów ma trafić dyskutowany wcześniej w RDS projekt zmian w ustawie o związkach zawodowych. Zawiera on szereg pozytywnych zapisów. Problem w tym, że wprowadzono w nim poprawki które wydają się podważać skuteczność rozszerzenia prawa koalicji.
 Pozorne rozszerzenie prawa do zrzeszania się w związki zawodowe?
/ fot.P.Machnica

W ubiegłym roku  w Zespole ds. prawa pracy RDS partnerzy społeczni dyskutowali z Ministerstwem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nad zmianami w ustawie o związkach zawodowych, które umożliwiłyby przyznanie praw związkowych osobom, które świadczą pracę na innej podstawie niż umowa o pracę (np. umowa zlecenie czy samozatrudnienie). Miało to na celu wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 2 czerwca 2015 r. (K1/ 13). Prace zostały zakończone jesienią 2016 r. i choć w wielu punktach stanowiska strony pracodawców i związków zawodowych były zdecydowanie rozbieżne, to zgadzano się co do kwestii kluczowej –potrzeby efektywnego rozszerzenia prawa koalicji. Okazało się jednak, że wersja projektu, która po długotrwałej „obróbce” w Rządowym Centrum Legislacyjnym  została przekazana 21 lipca do Komitetu Stałego Rady Ministrów zawiera zapis budzący liczne pytania.
 

–  Rząd zobowiązany orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego powinien rozszerzyć prawo koalicji na wszystkie osoby wykonujące pracę zarobkową. I takie były ustalenia z partnerami społecznymi – zwraca uwagę Sławomir Adamczyk, przedstawiciel NSZZ Solidarność w Zespole ds. prawa pracy RDS. – A tymczasem propozycja która wyszła z RCL czyni to uprawnienie iluzorycznym –dodaje.
 

W stosunku do wcześniejszej wersji projektu (po zakończeniu prac w Radzie Dialogu Społecznego)  zmieniono definicję osoby wykonującej pracę zarobkową, która zawarta jest w projektowanym art. 1 (1).  Według uzgodnień z partnerami społecznymi,  obok pracowników miały to być osoby świadczące osobiście pracę za wynagrodzeniem na innej podstawie niż stosunek pracy, z wyłączeniem stosunku służbowego funkcjonariuszy służb mundurowych i żołnierzy zawodowych, niezatrudniające do tej pracy innych osób, niezależnie od podstawy zatrudnienia.  Według nowej interpretacji, osobie niebędącej pracownikiem, przysługuje prawo zrzeszania się jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: nie zatrudnia do tego rodzaju pracy innych osób, niezależnie od podstawy zatrudnienia; nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z wykonywaniem tej pracy; ma takie interesy zawodowe związane z wykonywaniem pracy, które mogą być grupowo chronione.
 

W uzasadnieniu do projektu ustawy wskazuje się, że przesłanka ryzyka gospodarczego wiąże się z prawdopodobieństwem nieuzyskiwania przewidywanych wyników ekonomicznych - finansowych a także sytuacją, gdy wielkość wynagrodzenia uzależniona jest od efektów pracy.  Co więcej, ryzyko gospodarcze występuje w sytuacji, w której zleceniobiorca lub samozatrudniony nie mają gwarancji ciągłości otrzymywania zleceń.
 

–  Zdefiniowanie osoby wykonującej pracę zarobkową jako nie ponoszącej ryzyka gospodarczego, w dużym stopniu ograniczy realne prawo do zrzeszania się osób samozatrudnionych lub zleceniobiorców. Wydaje się, że brak gwarancji ciągłości zleceń dotyczy zdecydowanej większości takich osób.  To rodzi obawę, że efektywne prawo koalicji zostanie rozciągnięte wyłącznie na osoby fałszywie samozatrudnione, które i tak powinny mieć umowę o pracę - komentuje Barbara Surdykowska z Biura Eksperckiego KK. – Rodzi się proste pytanie – czy przykładowo samozatrudniony taksówkarz będzie mógł się zrzeszać – dodaje.
 

W ramach prac nad nowelizacją ustawy o związkach zawodowych przygotowano też szereg zmian porządkujących funkcjonowanie związków zawodowych i regulujących zasady reprezentatywności.
 

–  Nie wszystkie nasze ważne postulaty zostały uwzględnione jak np. przyznanie organizacjom związkowym na wyższych uczelniach prawa do uzgadniania podziału środków na wynagrodzenia–przyznaje Andrzej Kuchta, przedstawiciel NSZZ Solidarność w Zespole ds. prawa pracy RDS. – Nie zmienia to faktu, że nowelizacja zawiera wiele oczekiwanych i potrzebnych zmian, które zdecydowanie wzmocnią organizacje reprezentatywne. Dlatego proces legislacyjny w parlamencie powinien zostać przeprowadzony jak najszybciej – dodaje.
 

Projekt w wersji skierowanej na Komitet Stały Rady Ministrów dostępny jest tutaj, a uzasadnienie tutaj.


sa, bs


 


Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

POLECANE
Odwołanie gen. Gromadzińskiego. Szef MON zabiera głos z ostatniej chwili
Odwołanie gen. Gromadzińskiego. Szef MON zabiera głos

Nasi sojusznicy zostali poinformowani o odwołaniu gen. Jarosława Gromadzińskiego ze stanowiska dowódcy Eurokorpusu z odpowiednim wyprzedzeniem - powiedział w czwartek szef MON Władysław Kosiniak Kamysz. Zapewnił, że "nie ma żadnego zaniepokojenia między nami a sojusznikami".

Neoprokuratura usiłuje zastraszyć adwokata Fundacji Profeto? z ostatniej chwili
Neoprokuratura usiłuje zastraszyć adwokata Fundacji Profeto?

Mec. Krzysztof Wąsowski, adwokat Fundacji Profeto, opisuje w mediach społecznościowych szokujące zachowanie prokuratorów po zatrzymaniu ks. Michała O., którzy mieli namawiać go, aby… zrezygnował z obrony duchownego. 

Szef KPRM: Nie należy się spodziewać, że konsultacje z Ukrainą przyniosą jakiś przełom z ostatniej chwili
Szef KPRM: Nie należy się spodziewać, że konsultacje z Ukrainą przyniosą jakiś przełom

– Nie należy się spodziewać, że czwartkowe polsko-ukraińskie konsultacje międzyrządowe przyniosą jakiś przełom; w sprawie rolnictwa stanowiska są rozbieżne. Ważne, że prowadzimy dialog, ale stan rozmów nie jest jeszcze zadowalający – powiedział PAP szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Jan Grabiec.

Rafał Trzaskowski zapowiedział zwolnienie brata „Pablo Moralesa” z ostatniej chwili
Rafał Trzaskowski zapowiedział zwolnienie brata „Pablo Moralesa”

Na antenie TVP Info trwa debata wyborcza kandydatów na prezydenta stolicy. Rafał Trzaskowski zapowiedział zwolnienie brata bliźniaka „Pablo Moralesa”. Przypomnijmy, że znany dziennikarz śledczy Marcin Dobski na łamach Salonu24 poinformował, że brat „Pablo Moralesa” jest prezesem podlegającej Rafałowi Trzaskowskiemu spółki i hejtuje w sieci.

Sensacyjne dane: Polska najważniejszym partnerem handlowym Niemiec z ostatniej chwili
Sensacyjne dane: Polska najważniejszym partnerem handlowym Niemiec

„Chiny zepchnięte z pierwszego miejsca: Polska po raz pierwszy najważniejszym partnerem handlowym Berlina” – pisze tagesspiegel.de.

Prof. Zbigniew Krysiak: Europejskie superpaństwo doprowadzi do wywłaszczenia obywateli Wiadomości
Prof. Zbigniew Krysiak: Europejskie superpaństwo doprowadzi do wywłaszczenia obywateli

Instytut Myśli Schumana zainicjował Solidarny Ruch Oporu przeciwko superpaństwu w Europie. O tym i o skutkach zbudowania europejskiego superpaństwa mówił na kanale Optyka Schumana prof. Zbigniew Krysiak, założyciel i przewodniczący Rady Programowej Instytutu.

Morawiecki: Akcją służb rząd chce przykryć swoją ogromną nieudolność z ostatniej chwili
Morawiecki: Akcją służb rząd chce przykryć swoją ogromną nieudolność

– Dlaczego akurat teraz, przed świętami, obecny rząd przedsięwziął taką akcję? Odpowiedź jest oczywista. Rząd chce przykryć swoją ogromną nieudolność w realizacji obietnic wyborczych – powiedział były premier Mateusz Morawiecki na antenie telewizji wPolsce.

Atak terrorystyczny pod Moskwą. USA wydały komunikat z ostatniej chwili
Atak terrorystyczny pod Moskwą. USA wydały komunikat

– Rosjanie wiedzą, że ich twierdzenia na temat odpowiedzialności USA i innych państw za zamach w Krasnogorsku są kategorycznie fałszywe – powiedział w środę rzecznik Departamentu Stanu Matthew Miller. Skomentował w ten sposób wypowiedzi przedstawicieli Kremla obwiniające USA i Ukrainę za atak dżihadystów.

Agencja S&P obniża prognozę PKB Polski z ostatniej chwili
Agencja S&P obniża prognozę PKB Polski

Wzrost gospodarczy w Polsce w 2024 r. wyniesie 2,8 proc., a więc będzie niższy niż wynikało z wcześniejszych prognoz – poinformowało S&P Global. Powodem obniżki prognozy jest słaby wzrost w Europie Zachodniej – wyjaśniono.

Minister rolnictwa mianował nowego Głównego Lekarza Weterynarii z ostatniej chwili
Minister rolnictwa mianował nowego Głównego Lekarza Weterynarii

Minister rolnictwa i rozwoju wsi Czesław Siekierski mianował nowego Głównego Lekarza Weterynarii.

REKLAMA

Pozorne rozszerzenie prawa do zrzeszania się w związki zawodowe?

Po wielu miesiącach oczekiwania, do Komitetu Stałego Rady Ministrów ma trafić dyskutowany wcześniej w RDS projekt zmian w ustawie o związkach zawodowych. Zawiera on szereg pozytywnych zapisów. Problem w tym, że wprowadzono w nim poprawki które wydają się podważać skuteczność rozszerzenia prawa koalicji.
 Pozorne rozszerzenie prawa do zrzeszania się w związki zawodowe?
/ fot.P.Machnica

W ubiegłym roku  w Zespole ds. prawa pracy RDS partnerzy społeczni dyskutowali z Ministerstwem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nad zmianami w ustawie o związkach zawodowych, które umożliwiłyby przyznanie praw związkowych osobom, które świadczą pracę na innej podstawie niż umowa o pracę (np. umowa zlecenie czy samozatrudnienie). Miało to na celu wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 2 czerwca 2015 r. (K1/ 13). Prace zostały zakończone jesienią 2016 r. i choć w wielu punktach stanowiska strony pracodawców i związków zawodowych były zdecydowanie rozbieżne, to zgadzano się co do kwestii kluczowej –potrzeby efektywnego rozszerzenia prawa koalicji. Okazało się jednak, że wersja projektu, która po długotrwałej „obróbce” w Rządowym Centrum Legislacyjnym  została przekazana 21 lipca do Komitetu Stałego Rady Ministrów zawiera zapis budzący liczne pytania.
 

–  Rząd zobowiązany orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego powinien rozszerzyć prawo koalicji na wszystkie osoby wykonujące pracę zarobkową. I takie były ustalenia z partnerami społecznymi – zwraca uwagę Sławomir Adamczyk, przedstawiciel NSZZ Solidarność w Zespole ds. prawa pracy RDS. – A tymczasem propozycja która wyszła z RCL czyni to uprawnienie iluzorycznym –dodaje.
 

W stosunku do wcześniejszej wersji projektu (po zakończeniu prac w Radzie Dialogu Społecznego)  zmieniono definicję osoby wykonującej pracę zarobkową, która zawarta jest w projektowanym art. 1 (1).  Według uzgodnień z partnerami społecznymi,  obok pracowników miały to być osoby świadczące osobiście pracę za wynagrodzeniem na innej podstawie niż stosunek pracy, z wyłączeniem stosunku służbowego funkcjonariuszy służb mundurowych i żołnierzy zawodowych, niezatrudniające do tej pracy innych osób, niezależnie od podstawy zatrudnienia.  Według nowej interpretacji, osobie niebędącej pracownikiem, przysługuje prawo zrzeszania się jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: nie zatrudnia do tego rodzaju pracy innych osób, niezależnie od podstawy zatrudnienia; nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z wykonywaniem tej pracy; ma takie interesy zawodowe związane z wykonywaniem pracy, które mogą być grupowo chronione.
 

W uzasadnieniu do projektu ustawy wskazuje się, że przesłanka ryzyka gospodarczego wiąże się z prawdopodobieństwem nieuzyskiwania przewidywanych wyników ekonomicznych - finansowych a także sytuacją, gdy wielkość wynagrodzenia uzależniona jest od efektów pracy.  Co więcej, ryzyko gospodarcze występuje w sytuacji, w której zleceniobiorca lub samozatrudniony nie mają gwarancji ciągłości otrzymywania zleceń.
 

–  Zdefiniowanie osoby wykonującej pracę zarobkową jako nie ponoszącej ryzyka gospodarczego, w dużym stopniu ograniczy realne prawo do zrzeszania się osób samozatrudnionych lub zleceniobiorców. Wydaje się, że brak gwarancji ciągłości zleceń dotyczy zdecydowanej większości takich osób.  To rodzi obawę, że efektywne prawo koalicji zostanie rozciągnięte wyłącznie na osoby fałszywie samozatrudnione, które i tak powinny mieć umowę o pracę - komentuje Barbara Surdykowska z Biura Eksperckiego KK. – Rodzi się proste pytanie – czy przykładowo samozatrudniony taksówkarz będzie mógł się zrzeszać – dodaje.
 

W ramach prac nad nowelizacją ustawy o związkach zawodowych przygotowano też szereg zmian porządkujących funkcjonowanie związków zawodowych i regulujących zasady reprezentatywności.
 

–  Nie wszystkie nasze ważne postulaty zostały uwzględnione jak np. przyznanie organizacjom związkowym na wyższych uczelniach prawa do uzgadniania podziału środków na wynagrodzenia–przyznaje Andrzej Kuchta, przedstawiciel NSZZ Solidarność w Zespole ds. prawa pracy RDS. – Nie zmienia to faktu, że nowelizacja zawiera wiele oczekiwanych i potrzebnych zmian, które zdecydowanie wzmocnią organizacje reprezentatywne. Dlatego proces legislacyjny w parlamencie powinien zostać przeprowadzony jak najszybciej – dodaje.
 

Projekt w wersji skierowanej na Komitet Stały Rady Ministrów dostępny jest tutaj, a uzasadnienie tutaj.


sa, bs


 



Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

Polecane
Emerytury
Stażowe