Grenlandia. Co zrobi Donald Trump?

6 czerwca 1951 roku amerykańska marynarka wojenna rozpoczęła gigantyczną, tajną operację pod kryptonimem Blue Jay (Niebieska Sójka). Ze stoczni w Norfolk w Wirginii wypłynęła flotylla 120 statków z dwunastoma tysiącami ludzi na pokładzie i ładunkiem ponad 300 tysięcy ton. Celem była Grenlandia.
Donald Trump Grenlandia. Co zrobi Donald Trump?
Donald Trump / POOL Dostawca: PAP/EPA

Flotylla dotarła do tej największej wyspy świata 9 lipca i natychmiast rozpoczęła się budowa wielkiej bazy lotniczej, której zadaniem było wykrywanie i powstrzymanie zagrożeń ze strony Sowieckiej Rosji. Zadanie było porównywane pod względem skali do budowy Kanału Panamskiego. Tak powstała baza lotnicza Thule, którą po dziesięcioleciach przekształcono w Pituffik Space Base - bazę Sił Kosmicznych USA. Jest to najbardziej wysunięta na północ stała siedziba amerykańskich sił zbrojnych, zapewniająca Stanom Zjednoczonym i partnerom w NATO obserwację przestrzeni kosmicznej i zaawansowane możliwości wykrywania rakiet. Pituffik Space Base spełnia kluczową rolę w systemie ostrzegania przed atakiem nuklearnym. Bez niej nie można by uważać terytorium Kanady i Stanów Zjednoczonych za odpowiednio chronione. W bazie stacjonują jednostki systemu wczesnego ostrzegania, które dysponują lotniskiem obsługującym ponad 3 tysiące lotów rocznie. Mieści się tam także najbardziej na północ wysunięty port głębokowodny na świecie.  

 

Szokujący pomysł Trumpa?

Gdy zaprzysiężony przed kilkoma godzinami na prezydenta USA Donald Trump w trakcie swojej pierwszej kadencji zaczął mówić o chęci kupienia Grenlandii, media potraktowały to niepoważnie. Przedstawiano to jako rzekomo kolejny szokujący - oderwany od realiów - pomysł nieprzewidywalnego prezydenta.
Czy rzeczywiście pomysł kupienia Grenlandii jest szalony?

 

Luizjana i Alaska

Bo czy kupno obszaru od innego państwa z zamiarem przyłączenia go do Stanów Zjednoczonych jest czymś nowym, zaskakującym lub dziwacznym?

Oczywiście, że nie jest. Wystarczy wspomnieć zakup przez Stany od Francji w roku 1803 gigantycznego obszaru zwanego Luizjaną. Za około 25 milionów ówczesnych dolarów, USA nabyły ponad 2 miliony km², obejmujących obecne 13 stanów. Transakcja ta podwoiła wówczas powierzchnię USA.

Można też wspomnieć o słynnym zakupie Alaski od Imperium Rosji w 1867 roku za ówczesne nieco ponad 7 milionów dolarów. To też było sporo powierzchni: około 1.5 miliona km². Te obydwie transakcje przeszły do historii jako najkorzystniejsze zakupy w dziejach ludzkości. Amerykanie wykazali się wielką mądrością. O ile lepiej kupować tereny za dolary, niż je zdobywać na wojnie kosztem ludzkich istnień!


Dania sprzedała raj

To może kupno przez Stany Zjednoczone terenów od Danii byłoby czymś bezprecedensowym?

Również nie. Dania sprzedała już USA tzw. Duńskie Indie Zachodnie w roku 1917 za 25 milionów dolarów. Obecnie teren ten znany jest jako Wyspy Dziewicze. Jest to baśniowa, rajska kraina składająca się z trzech dużych i około 50 małych, tropikalnych wysp na Morzu Karaibskim w archipelagu Małe Antyle.

 

Złoto za Grenlandię

W takim razie może pomysł zakupu Grenlandii jest czymś, nad czym nikt nigdy wcześniej się w USA nie zastanawiał?

Nie. Taki pomysł jest znany bardzo dawna, bo od roku 1867. Amerykanie powracali do niego w roku 1910, 1946, 1955. Zawsze potrząsając workami ze złotem.

W takim razie, może propozycja nie była wysuwana wobec Danii i poprzestano na rozważaniu jej w Stanach?

Też nie.  W 1867 roku  USA zaproponowały Danii 5.5 miliona dolarów w złocie za Grenlandię i zakup zostałby zapewne sfinalizowany, gdyby rząd amerykański nie wycofał się z propozycji po tym jak Kongres odmówił zatwierdzenia traktatu o zakupie Duńskich Indii Zachodnich. 

Z kolei w 1910 roku Dania była gotowa dokonać transakcji wiązanej, w efekcie której odzyskałaby Północny Szlezwik od Niemiec. Niestety, wybuch I wojny światowej pokrzyżował te plany.

 

Strategiczne znaczenie Grenlandii

W czasie II wojny światowej Stany Zjednoczone zajęły w roku 1941 Grenlandię za zgodą emigracyjnego rządu Danii, którą wtedy okupowała już III Rzesza. O decyzji przesądziły względy strategiczne. Niemcy byliby zbyt blisko Kanady i USA, gdyby pojawili się na Grenlandii. Po wojnie z całą mocą ujawniła się strategiczna rola wyspy. Grenlandia leży na najkrótszej trasie pomiędzy Moskwą a Waszyngtonem - w korzystnej połowie drogi pomiędzy tymi stolicami. Żeby zrozumieć jej militarne znaczenie, trzeba spojrzeć na globus, a nie na mapę. Na globusie widać wyraźnie, że najbliżej z Rosji do Stanów Zjednoczonych (pomijając Alaskę) nie jest- rzecz jasna - poprzez Europę i Atlantyk, ale nad Grenlandią. 

W 1946 roku USA zdały sobie sprawę, że dla bezpieczeństwa swojego i całego Zachodu nie mogą zakończyć militarnej obecności na Grenlandii. Zaoferowały Danii znów złoto - dokładnie 100 milionów dolarów w złotych sztabkach - za wyspę. Oferta zawierała trzy propozycje: sprzedaż, dzierżawę na 99 lat, lub wyłączność na obronę wyspy. Dania odrzuciła wszystkie oferty. Wysuwając propozycję kupna wyspy, Amerykanie poinformowali rząd Danii, że - ze względów na bezpieczeństwo amerykańskiego kontynentu - prawdopodobnie i tak nigdy nie opuszczą wyspy. Ta zapowiedź uświadomiła Duńczykom powagę sytuacji.

 

Umowa w powiązaniu z NATO

Zimna wojna wchodziła w coraz bardziej niebezpieczną fazę. Dania zdała sobie sprawę, że nie jest w stanie obronić terytorium 50 razy większego niż jej europejski obszar. W 1949 roku Dania przystąpiła do NATO. W kwietniu 1951 roku USA i Dania podpisały porozumienie o obronie Grenlandii. Pozwala ono Stanom Zjednoczonym na zakładanie i utrzymywanie baz wojskowych i wyznaczanie obszarów obronnych na wyspie, jeśli NATO uzna to za konieczne. Porozumienie obowiązuje tak długo, jak długo pozostaje w mocy traktat założycielski NATO. Najbardziej doniosłym rezultatem tego porozumienia było założenie bazy lotniczej w Thule, która zatrudniała około 10 tysięcy personelu. Jej rola w okresie zimnej wojny jest trudna do przecenienia dla bezpieczeństwa światowego. Można śmiało zaryzykować twierdzenie, że gdyby nie militarna obecność USA na Grenlandii, historia powojennego świata mogłaby potoczyć się zdecydowanie inaczej. 

 

Temat wraca w obliczu globalnych zmian

Po zakończeniu zimnej wojny zainteresowanie Stanów Zjednoczonych Grenlandią radykalnie się zmniejszyło. Jednak w wieku XXI Grenlandia zwraca jak nigdy wcześniej uwagę światowych potęg - USA, Rosji i Chin. Powodów jest kilka. W dalszym ciągu, zwłaszcza w obliczu mocarstwowych inklinacji Rosji i ulegania przez nią wpływom Chin, Grenlandia ma kolosalne znaczenie strategiczne. Chyba najważniejszym aspektem nowej sytuacji jest fakt, że kto ma Grenlandię, ten kontroluje Arktykę. W perspektywie prawdopodobnych zmian klimatycznych stwarza to całkiem nowy problem - morskich szlaków. Kto będzie je  kontrolował: Rosja, Chiny czy USA? Z punktu widzenia świata zachodniego powinny to być Stany Zjednoczone. W tej sytuacji jeszcze bardziej kluczowa staje się rola Grenlandii. Dawniej, zadaniem było chronienie przestrzeni powietrznej. Obecnie będzie nim także zapewnienie bezpieczeństwa szlaków morskich. Dania nie jest - z oczywistych względów - w stanie wykonywać tych zadań. Nie ma na to ani sprzętu, ani ludzi, ani środków. Unia Europejska nie ma ani woli, ani energii, ani wyobraźni. Ponadto, Grenlandia jest skarbcem naturalnych bogactw - ropy naftowej, gazu ziemnego i metali ziem rzadkich. To, kto je będzie wydobywał, jest pytaniem zarówno biznesowym, jak i podstawowym pytaniem strategicznym. Monopol Chin w wydobyciu metali ziem rzadkich już staje się zjawiskiem niebezpiecznym dla świata. Ponadto Chiny planują - razem z Rosją - Polarny Jedwabny Szlak i eksploatację zasobów Arktyki. Odległość od Szanghaju do Hamburga północną drogą morską jest o 6 tys. km krótsza niż trasa przez Kanał Sueski. To są problemy, od których rozwiązania zależą losy świata i setek milionów, a nawet miliardów ludzi.

 

Grenlandczycy dostaną ofertę jedyną w dziejach

Populacja Grenlandii jest porównywalna pod względem liczebności do Tomaszowa Mazowieckiego. Natomiast powierzchnia wyspy jest siedem razy większa od Polski, jakkolwiek trzy czwarte wyspy pokrywa (jeszcze) lód. Większość mieszkańców stanowią Inuici (zwani niegdyś Eskimosami). Jak reagują Grenlandczycy na plany Donalda Trumpa? Politycy wypowiadają się na "tak" i na "nie". Nie ma wśród nich zgody. Natomiast sondaż przeprowadzony przed kilkoma dniami przez amerykańską firmę badania opinii (Patriot Polling) wśród mieszkańców Grenlandii wykazał, że 57.3% biorących udział w ankiecie popiera wizję Trumpa, a 34.7% jest jej przeciwne. Stany Zjednoczone mogłyby zapłacić każdemu mieszkańców Grenlandii np. milion dolarów za wyrażenie zgody na przyłączenie wyspy do USA. To około 60 miliardów. Portal "24/7 Wall Street" ocenił wartość Grenlandii na 533 miliardy dolarów. Inne szacunki przekraczały nawet trylion.

 

Zdroworozsądkowy Trump

Donald Trump na pewno przejdzie do historii z wielu powodów. Przyłączenie Grenlandii do USA - gdyby się powiodło - byłoby na pewno jednym z jego najważniejszych osiągnięć. W swoim zainteresowaniu kupnem Grenlandii jest wizjonerem, ale także - przede wszystkim - kontynuatorem zdroworozsądkowego podejścia swoich poprzedników, którzy chcieli kupić wyspę już ponad 150 lat temu. Bo jeżeli nie Stany i nie teraz, to kto i kiedy w przyszłości zawładnie tą gigantyczną wyspą? A ktoś musi. Według logiki, która rządzi światem, będzie to któraś z potęg.

Czyli można to pytanie sformułować nieco inaczej: kto w Zachodnim Świecie życzyłby sobie, żeby były to Chiny lub Rosja?


 

POLECANE
Konferencja prasowa wg Tuska. Dziennikarze w sali obok z ostatniej chwili
Konferencja "prasowa" wg Tuska. Dziennikarze w sali obok

W poniedziałek w siedzibie Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie rozpoczęła się konferencja prasowa pod hasłem "Polska. Rok przełomu", na której premier Donald Tusk przedstawił plan gospodarczy na najbliższe lata. Niestety przedstawiciele mediów nie znaleźli się na wspólnej sali z premierem, co uniemożliwiło zadawanie pytań

Międzynarodowy szczyt ws. sztucznej inteligencji. Do Paryża przybędą naukowcy i politycy Wiadomości
Międzynarodowy szczyt ws. sztucznej inteligencji. Do Paryża przybędą naukowcy i politycy

Międzynarodowy szczyt na temat sztucznej inteligencji AI Action Summit gromadzi w Paryżu przywódców około 80 krajów, przedstawicieli globalnych gigantów branży technologicznej i naukowców. To próba szukania miejsca dla Europy w konkurencji zdominowanej przez USA i Chiny.

Tusk opowiada Polakom bzdury. Beata Szydło skrytykowała premiera ws. paktu migracyjnego gorące
"Tusk opowiada Polakom bzdury". Beata Szydło skrytykowała premiera ws. paktu migracyjnego

Kanclerz Niemiec Olaf Scholz podczas niedzielnej debaty z Friedrichem Merzem stwierdził, że dzięki unijnym przepisom będzie odsyłał migrantów do innych krajów europejskich. W tej kwestii miał rozmawiać z szefami rządów innych państw, w tym z premierem Donaldem Tuskiem. Do sprawy odniosła się Beata Szydło.

Karol Nawrocki żąda od Tuska ujawnienia treści rozmowy z Scholzem nt. paktu migracyjnego z ostatniej chwili
Karol Nawrocki żąda od Tuska ujawnienia treści rozmowy z Scholzem nt. paktu migracyjnego

W niedzielę podczas debaty między kanclerzem Niemiec Olafem Scholzem i liderem CDU Friedrichem Merzem szef niemieckiego rządu odniósł się m.in. do kwestii polityki migracyjnej. Stwierdził, że jego rząd będzie odsyłał migrantów do sąsiednich krajów, co miał wcześniej ustalić z szefami rządów innych europejskich państw, m.in. Donaldem Tuskiem.

Jeden ze scenariuszy daje wygraną Nawrockiemu. Nowy sondaż Wiadomości
Jeden ze scenariuszy daje wygraną Nawrockiemu. Nowy sondaż

W jednym ze scenariuszy w najnowszym sondażu prezydenckim szansę na wygraną w drugiej turze wyborów ma Karol Nawrocki. W większości wariantów faworytem jest Rafał Trzaskowski.

Kraje bałtyckie kończą z rosyjskim prądem. Zacharowa: To niszczenie krajów i narodów polityka
Kraje bałtyckie kończą z rosyjskim prądem. Zacharowa: "To niszczenie krajów i narodów"

W niedzielę w Wilnie odbyły się uroczystości z okazji przyłączenia państw bałtyckich do europejskiej sieci energetycznej CESA (Continental Europe Synchronous Area) za pośrednictwem połączenia Polski z Litwą LitPol Link. Na tę zmianę zareagowała rzeczniczka rosyjskiego MSZ Maria Zacharowa.

Wiadomości
Jak ozdoby na Wielkanoc mogą odmienić Twój dom? Oto nasze propozycje!

Wielkanoc to nie tylko czas refleksji i rodzinnych spotkań, ale także doskonała okazja do odświeżenia wnętrza i wprowadzenia do niego radosnej, wiosennej atmosfery. Ozdoby na Wielkanoc mogą całkowicie odmienić dom, nadając mu lekkości, świeżości i przytulności. Jeśli kochasz aranżację wnętrz, to idealny moment, by wykorzystać kreatywność i dodać dekoracyjne akcenty, które stworzą wyjątkowy klimat.

Właściciele fotowoltaiki dostaną pieniądze za wyłączanie paneli Wiadomości
Właściciele fotowoltaiki dostaną pieniądze za wyłączanie paneli

Jak podaje niderlandzki portal bright.nl, mieszkańcy Zelandii wkrótce będą mogli otrzymać pieniądze, jeśli wyłączą panele fotowoltaiczne w godzinach, w których jest zbyt dużo słońca. Takie działanie ma pomóc w odciążeniu sieci energetycznej.

Stracimy armię. Wołodymyr Zełenski skomentował plany ws. wyborów na Ukrainie Wiadomości
"Stracimy armię". Wołodymyr Zełenski skomentował plany ws. wyborów na Ukrainie

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski stwierdził, że wybory prezydenckie nie mogą się odbyć w jego kraju ze względu na obowiązujący stan wojenny. Podkreślił również, że zawieszenie lub zniesienie stanu wojennego mogłoby uderzyć w morale oraz w armię.

Trump kupi Strefę Gazy? Padła deklaracja polityka
Trump kupi Strefę Gazy? Padła deklaracja

Prezydent USA Donald Trump powiedział w niedzielę podczas rozmowy z reporterami na pokładzie Air Force One, że jest zdecydowany kupić i posiadać Strefę Gazy, ale mógłby przekazać część tego terenu innym państwom Bliskiego Wschodu, aby wspomóc ich odbudowę.

REKLAMA

Grenlandia. Co zrobi Donald Trump?

6 czerwca 1951 roku amerykańska marynarka wojenna rozpoczęła gigantyczną, tajną operację pod kryptonimem Blue Jay (Niebieska Sójka). Ze stoczni w Norfolk w Wirginii wypłynęła flotylla 120 statków z dwunastoma tysiącami ludzi na pokładzie i ładunkiem ponad 300 tysięcy ton. Celem była Grenlandia.
Donald Trump Grenlandia. Co zrobi Donald Trump?
Donald Trump / POOL Dostawca: PAP/EPA

Flotylla dotarła do tej największej wyspy świata 9 lipca i natychmiast rozpoczęła się budowa wielkiej bazy lotniczej, której zadaniem było wykrywanie i powstrzymanie zagrożeń ze strony Sowieckiej Rosji. Zadanie było porównywane pod względem skali do budowy Kanału Panamskiego. Tak powstała baza lotnicza Thule, którą po dziesięcioleciach przekształcono w Pituffik Space Base - bazę Sił Kosmicznych USA. Jest to najbardziej wysunięta na północ stała siedziba amerykańskich sił zbrojnych, zapewniająca Stanom Zjednoczonym i partnerom w NATO obserwację przestrzeni kosmicznej i zaawansowane możliwości wykrywania rakiet. Pituffik Space Base spełnia kluczową rolę w systemie ostrzegania przed atakiem nuklearnym. Bez niej nie można by uważać terytorium Kanady i Stanów Zjednoczonych za odpowiednio chronione. W bazie stacjonują jednostki systemu wczesnego ostrzegania, które dysponują lotniskiem obsługującym ponad 3 tysiące lotów rocznie. Mieści się tam także najbardziej na północ wysunięty port głębokowodny na świecie.  

 

Szokujący pomysł Trumpa?

Gdy zaprzysiężony przed kilkoma godzinami na prezydenta USA Donald Trump w trakcie swojej pierwszej kadencji zaczął mówić o chęci kupienia Grenlandii, media potraktowały to niepoważnie. Przedstawiano to jako rzekomo kolejny szokujący - oderwany od realiów - pomysł nieprzewidywalnego prezydenta.
Czy rzeczywiście pomysł kupienia Grenlandii jest szalony?

 

Luizjana i Alaska

Bo czy kupno obszaru od innego państwa z zamiarem przyłączenia go do Stanów Zjednoczonych jest czymś nowym, zaskakującym lub dziwacznym?

Oczywiście, że nie jest. Wystarczy wspomnieć zakup przez Stany od Francji w roku 1803 gigantycznego obszaru zwanego Luizjaną. Za około 25 milionów ówczesnych dolarów, USA nabyły ponad 2 miliony km², obejmujących obecne 13 stanów. Transakcja ta podwoiła wówczas powierzchnię USA.

Można też wspomnieć o słynnym zakupie Alaski od Imperium Rosji w 1867 roku za ówczesne nieco ponad 7 milionów dolarów. To też było sporo powierzchni: około 1.5 miliona km². Te obydwie transakcje przeszły do historii jako najkorzystniejsze zakupy w dziejach ludzkości. Amerykanie wykazali się wielką mądrością. O ile lepiej kupować tereny za dolary, niż je zdobywać na wojnie kosztem ludzkich istnień!


Dania sprzedała raj

To może kupno przez Stany Zjednoczone terenów od Danii byłoby czymś bezprecedensowym?

Również nie. Dania sprzedała już USA tzw. Duńskie Indie Zachodnie w roku 1917 za 25 milionów dolarów. Obecnie teren ten znany jest jako Wyspy Dziewicze. Jest to baśniowa, rajska kraina składająca się z trzech dużych i około 50 małych, tropikalnych wysp na Morzu Karaibskim w archipelagu Małe Antyle.

 

Złoto za Grenlandię

W takim razie może pomysł zakupu Grenlandii jest czymś, nad czym nikt nigdy wcześniej się w USA nie zastanawiał?

Nie. Taki pomysł jest znany bardzo dawna, bo od roku 1867. Amerykanie powracali do niego w roku 1910, 1946, 1955. Zawsze potrząsając workami ze złotem.

W takim razie, może propozycja nie była wysuwana wobec Danii i poprzestano na rozważaniu jej w Stanach?

Też nie.  W 1867 roku  USA zaproponowały Danii 5.5 miliona dolarów w złocie za Grenlandię i zakup zostałby zapewne sfinalizowany, gdyby rząd amerykański nie wycofał się z propozycji po tym jak Kongres odmówił zatwierdzenia traktatu o zakupie Duńskich Indii Zachodnich. 

Z kolei w 1910 roku Dania była gotowa dokonać transakcji wiązanej, w efekcie której odzyskałaby Północny Szlezwik od Niemiec. Niestety, wybuch I wojny światowej pokrzyżował te plany.

 

Strategiczne znaczenie Grenlandii

W czasie II wojny światowej Stany Zjednoczone zajęły w roku 1941 Grenlandię za zgodą emigracyjnego rządu Danii, którą wtedy okupowała już III Rzesza. O decyzji przesądziły względy strategiczne. Niemcy byliby zbyt blisko Kanady i USA, gdyby pojawili się na Grenlandii. Po wojnie z całą mocą ujawniła się strategiczna rola wyspy. Grenlandia leży na najkrótszej trasie pomiędzy Moskwą a Waszyngtonem - w korzystnej połowie drogi pomiędzy tymi stolicami. Żeby zrozumieć jej militarne znaczenie, trzeba spojrzeć na globus, a nie na mapę. Na globusie widać wyraźnie, że najbliżej z Rosji do Stanów Zjednoczonych (pomijając Alaskę) nie jest- rzecz jasna - poprzez Europę i Atlantyk, ale nad Grenlandią. 

W 1946 roku USA zdały sobie sprawę, że dla bezpieczeństwa swojego i całego Zachodu nie mogą zakończyć militarnej obecności na Grenlandii. Zaoferowały Danii znów złoto - dokładnie 100 milionów dolarów w złotych sztabkach - za wyspę. Oferta zawierała trzy propozycje: sprzedaż, dzierżawę na 99 lat, lub wyłączność na obronę wyspy. Dania odrzuciła wszystkie oferty. Wysuwając propozycję kupna wyspy, Amerykanie poinformowali rząd Danii, że - ze względów na bezpieczeństwo amerykańskiego kontynentu - prawdopodobnie i tak nigdy nie opuszczą wyspy. Ta zapowiedź uświadomiła Duńczykom powagę sytuacji.

 

Umowa w powiązaniu z NATO

Zimna wojna wchodziła w coraz bardziej niebezpieczną fazę. Dania zdała sobie sprawę, że nie jest w stanie obronić terytorium 50 razy większego niż jej europejski obszar. W 1949 roku Dania przystąpiła do NATO. W kwietniu 1951 roku USA i Dania podpisały porozumienie o obronie Grenlandii. Pozwala ono Stanom Zjednoczonym na zakładanie i utrzymywanie baz wojskowych i wyznaczanie obszarów obronnych na wyspie, jeśli NATO uzna to za konieczne. Porozumienie obowiązuje tak długo, jak długo pozostaje w mocy traktat założycielski NATO. Najbardziej doniosłym rezultatem tego porozumienia było założenie bazy lotniczej w Thule, która zatrudniała około 10 tysięcy personelu. Jej rola w okresie zimnej wojny jest trudna do przecenienia dla bezpieczeństwa światowego. Można śmiało zaryzykować twierdzenie, że gdyby nie militarna obecność USA na Grenlandii, historia powojennego świata mogłaby potoczyć się zdecydowanie inaczej. 

 

Temat wraca w obliczu globalnych zmian

Po zakończeniu zimnej wojny zainteresowanie Stanów Zjednoczonych Grenlandią radykalnie się zmniejszyło. Jednak w wieku XXI Grenlandia zwraca jak nigdy wcześniej uwagę światowych potęg - USA, Rosji i Chin. Powodów jest kilka. W dalszym ciągu, zwłaszcza w obliczu mocarstwowych inklinacji Rosji i ulegania przez nią wpływom Chin, Grenlandia ma kolosalne znaczenie strategiczne. Chyba najważniejszym aspektem nowej sytuacji jest fakt, że kto ma Grenlandię, ten kontroluje Arktykę. W perspektywie prawdopodobnych zmian klimatycznych stwarza to całkiem nowy problem - morskich szlaków. Kto będzie je  kontrolował: Rosja, Chiny czy USA? Z punktu widzenia świata zachodniego powinny to być Stany Zjednoczone. W tej sytuacji jeszcze bardziej kluczowa staje się rola Grenlandii. Dawniej, zadaniem było chronienie przestrzeni powietrznej. Obecnie będzie nim także zapewnienie bezpieczeństwa szlaków morskich. Dania nie jest - z oczywistych względów - w stanie wykonywać tych zadań. Nie ma na to ani sprzętu, ani ludzi, ani środków. Unia Europejska nie ma ani woli, ani energii, ani wyobraźni. Ponadto, Grenlandia jest skarbcem naturalnych bogactw - ropy naftowej, gazu ziemnego i metali ziem rzadkich. To, kto je będzie wydobywał, jest pytaniem zarówno biznesowym, jak i podstawowym pytaniem strategicznym. Monopol Chin w wydobyciu metali ziem rzadkich już staje się zjawiskiem niebezpiecznym dla świata. Ponadto Chiny planują - razem z Rosją - Polarny Jedwabny Szlak i eksploatację zasobów Arktyki. Odległość od Szanghaju do Hamburga północną drogą morską jest o 6 tys. km krótsza niż trasa przez Kanał Sueski. To są problemy, od których rozwiązania zależą losy świata i setek milionów, a nawet miliardów ludzi.

 

Grenlandczycy dostaną ofertę jedyną w dziejach

Populacja Grenlandii jest porównywalna pod względem liczebności do Tomaszowa Mazowieckiego. Natomiast powierzchnia wyspy jest siedem razy większa od Polski, jakkolwiek trzy czwarte wyspy pokrywa (jeszcze) lód. Większość mieszkańców stanowią Inuici (zwani niegdyś Eskimosami). Jak reagują Grenlandczycy na plany Donalda Trumpa? Politycy wypowiadają się na "tak" i na "nie". Nie ma wśród nich zgody. Natomiast sondaż przeprowadzony przed kilkoma dniami przez amerykańską firmę badania opinii (Patriot Polling) wśród mieszkańców Grenlandii wykazał, że 57.3% biorących udział w ankiecie popiera wizję Trumpa, a 34.7% jest jej przeciwne. Stany Zjednoczone mogłyby zapłacić każdemu mieszkańców Grenlandii np. milion dolarów za wyrażenie zgody na przyłączenie wyspy do USA. To około 60 miliardów. Portal "24/7 Wall Street" ocenił wartość Grenlandii na 533 miliardy dolarów. Inne szacunki przekraczały nawet trylion.

 

Zdroworozsądkowy Trump

Donald Trump na pewno przejdzie do historii z wielu powodów. Przyłączenie Grenlandii do USA - gdyby się powiodło - byłoby na pewno jednym z jego najważniejszych osiągnięć. W swoim zainteresowaniu kupnem Grenlandii jest wizjonerem, ale także - przede wszystkim - kontynuatorem zdroworozsądkowego podejścia swoich poprzedników, którzy chcieli kupić wyspę już ponad 150 lat temu. Bo jeżeli nie Stany i nie teraz, to kto i kiedy w przyszłości zawładnie tą gigantyczną wyspą? A ktoś musi. Według logiki, która rządzi światem, będzie to któraś z potęg.

Czyli można to pytanie sformułować nieco inaczej: kto w Zachodnim Świecie życzyłby sobie, żeby były to Chiny lub Rosja?



 

Polecane
Emerytury
Stażowe