Sędziowie Trybunału Konstytucyjnego bez pensji. Ekspert: to łamanie praw człowieka

Pod płaszczykiem tzw. "przywracania praworządności obecna władza, narusza fundamentalne prawa człowieka. Z informacji portalu wPolityce wynika, że sędziowie Trybunału Konstytucyjnego nie otrzymali wynagrodzenia za miesiąc luty br.
Trybunał Konstytucyjny Sędziowie Trybunału Konstytucyjnego bez pensji. Ekspert: to łamanie praw człowieka
Trybunał Konstytucyjny / Wikipedia CC BY-SA 3,0 Adrian Grycuk

Powyższe stanowi konsekwencję ustawy budżetowej w której nie zaplanowano środków na wynagrodzenia dla sędziów Trybunału Konstytucyjny.

 

Praca podlega ochronie

Wskazać należy, że praca podlega ochronie konstytucyjnej. Przepis art. 24 Konstytucji RP wyraźnie stanowi, że Rzeczypospolita Polska chroni pracę. Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. W literaturze wskazuje się, że komentowany przepis jest przede wszystkim podstawą uzasadniającą byt ustawodawstwa pracy, którego celem jest wsparcie strony z reguły ekonomicznie słabszej, jaką jest pracownik.
Z tego powodu, TK w jednym z orzeczeń wymienia jako przykład realizacji ochrony pracy w stosunkach zatrudnienia stosowanie gwarancyjnych norm minimalnych oraz zasadę uprzywilejowania (zob. wyrok TK z 4.10.2005 r., K 36/03). Ponadto wskazuje się, że komentowany artykuł stanowi o obowiązku państwa do kreowania ustawodawstwa pracy, przede wszystkim w kontekście rozwoju praw człowieka (Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, C.H.Beck 2016, Wydanie 1, Legalis).

Praca stanowi szczególne dobro publiczne (wartość) i jest jedną z głównych podstaw funkcjonowania gospodarki i jej rozwoju. Z punktu widzenia jednostki ludzkiej praca stanowi źródło godności człowieka oraz najbardziej typową podstawę utrzymania dla większości obywateli.

Reguła wyartykułowana w art. 80 zdanie pierwsze k.p. jest podstawą uzasadniającą odrzucenie poglądów zmierzających do uwarunkowania wynagrodzenia od innych czynników niż wykonanie pracy – tak słusznie profesor Krzysztof Baran – komentarz do kodeksu pracy (lex). Nie inaczej w tej kwestii wypowiada się profesor Małgorzata Gersdorf – komentarz do kodeksu pracy (lex) : wynagrodzenie za pracę odwzajemnia pracę i jest wobec niej ekwiwalentne, a zatem przysługuje za pracę wykonaną. Wynika to z art. 80 zdanie pierwsze. Dla nabycia prawa do wynagrodzenia decydujący jest więc fakt jego „wypracowania” przez pracownika. Dla nabycia prawa do wynagrodzenia istotne jest to, czy pracownik „wypracował” je w okresie, za który ono przysługuje, a nie fakt pozostawania w stosunku pracy w terminie jego wypłaty, tak SN w wyroku z 14.06.2018 r., II PK 130/17.

 

Prawo do wynagrodzenia za pracę prawem człowieka

W postanowieniu z dnia 9 września 2021 r. (II PSK 111/21) Sąd Najwyższy stwierdził, że art. 80 k.p. jest klarowny. Wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną.  Z treści art. 80 k.p. wynika reguła, która sprowadza się do stwierdzenia, że wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną, a jedyną miarą powstania prawa do zapłaty jest wykonanie pracy.

Europejski Trybunał Praw Człowieka (ETPCz) w swoich orzeczeniach wielokrotnie zajmował się kwestią prawa do wynagrodzenia za pracę, zwłaszcza w kontekście ochrony praw pracowniczych i praw człowieka. W szczególności w odniesieniu do wynagrodzenia za pracę, Trybunał bazował na przepisach Konwencji o Ochronie Praw Człowieka, zwłaszcza w kontekście artykułu 4 (zakaz niewolnictwa i pracy przymusowej) oraz artykułu 1 Protokołu nr 1 (ochrona prawa do własności). Niezapłacenie wynagrodzenia pracownikowi stanowi naruszenie prawa do własności w rozumieniu artykułu 1 Protokołu nr 1 do Konwencji. Trybunał podkreślił, że wynagrodzenie za pracę stanowi część prawa jednostki do posiadania własności, w tym dochodów uzyskanych w wyniku pracy. Pracodawcy mają obowiązek wypłacać wynagrodzenie za pracę w sposób terminowy i sprawiedliwy. W tych wyrokach ETPCz wskazuje, że wynagrodzenie za pracę jest nie tylko kwestią ekonomiczną, ale także fundamentalnym prawem pracowników, które państwa mają obowiązek chronić. W razie naruszeń tego prawa przez państwo lub pracodawcę, pracownicy mogą dochodzić swoich praw przed sądami krajowymi oraz Europejskim Trybunałem Praw Człowieka. W tym zakresie można przywołać wyrok ETPCz z dnia 3 maja 2005 r. (19872/02) Zarzuty skarżącego sformułowane na podstawie art. 4 ust. 1 Konwencji wynikają stąd, iż nie uzyskał on wynagrodzenia za pracę, którą wykonał.

Za pracę zgodnie z art.13 kp należy się godziwe wynagrodzenie. Zauważyć należy również, że wynagrodzenie sędziego jest chronione normą konstytucyjną art.178 ust.2 Konstytucji.

Konsekwencje takich bezprawnych działań władzy odczują wszyscy podatnicy, chociażby z uwagi na konieczność wypłaty odsetek od zaległego wynagrodzenia.

[Autorka - Kamila Borszowska-Moszowska, zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego wykładowca KSSiP i Akademii Nauk Stosowanych im. Angelusa Silesiusa]


 

POLECANE
Sprzedaż działki pod CPK. Wiceprezes spółki Dawtona ma dwie propozycje z ostatniej chwili
Sprzedaż działki pod CPK. Wiceprezes spółki Dawtona ma dwie propozycje

Wiceprezes Dawtony Piotr Wielgomas zapewnił, że nie spekuluje gruntami, na których ma powstać odcinek kolei dużych prędkości do CPK. W rozmowie z "Pulsem Biznesu" powiedział, że był zainteresowany kupnem ziemi, ponieważ planował długofalowe inwestycje w rozwijanie upraw.

NFZ wydał komunikat z ostatniej chwili
NFZ wydał komunikat

Narodowy Fundusz Zdrowia zmienia budżet o prawie 3,5 mld zł. Rośnie dotacja z budżetu państwa – informuje w nowym komunikacie NFZ.

Media: Edward Iordanescu odchodzi z Legii Warszawa z ostatniej chwili
Media: Edward Iordanescu odchodzi z Legii Warszawa

Rumuński szkoleniowiec Legii Warszawa Edward Iordanescu żegna się ze stanowiskiem. Taka decyzja miała zapaść w nocy z czwartku na piątek – wynika z nieoficjalnych ustaleń Przeglądu Sportowego Onet.

Karol Nawrocki liderem. Jest nowy sondaż z ostatniej chwili
Karol Nawrocki liderem. Jest nowy sondaż

Prezydent Karol Nawrocki niezmiennie cieszy się najwyższym zaufaniem wśród ankietowanych – wynika z najnowszego sondażu pracowni IBRiS dla Onetu.

Tragiczny wypadek w Wielkopolsce. Poważne utrudnienia z ostatniej chwili
Tragiczny wypadek w Wielkopolsce. Poważne utrudnienia

Do śmiertelnego wypadku doszło w nocy z czwartku na piątek w miejscowości Zbąszyń w pow. nowotomyskim. Zginął kierowca auta osobowego. Po zdarzeniu występują utrudnia w ruchu pociągów.

Sensacyjne informacje ws. Warner Bros. Discovery. Co z TVN? z ostatniej chwili
Sensacyjne informacje ws. Warner Bros. Discovery. Co z TVN?

Netflix rozważa zakup studiów i platform streamingowych Warner Bros. Discovery (m.in. HBO Max), z pominięciem kanałów telewizyjnych (CNN, TVN) – podała w czwartek Agencja Reutera.

Tragedia w województwie pomorskim. Drzewo spadło na auto. Są ranni z ostatniej chwili
Tragedia w województwie pomorskim. Drzewo spadło na auto. Są ranni

Dwie osoby zostały ranne po tym, jak podczas wichury przechodzącej nad Pomorskiem drzewo spadło na samochód osobowy w Antoninie w powiecie kwidzyńskim – podała straż pożarna.

Tusk: „Nie mam mściwej natury”. Ale rozliczenia będą kontynuowane z ostatniej chwili
Tusk: „Nie mam mściwej natury”. Ale rozliczenia będą kontynuowane

Donald Tusk zapewnił, że nie kieruje się zemstą, lecz „sprawiedliwością”. Premier pochwalił działania ministra sprawiedliwości Waldemara Żurka i zapowiedział przyspieszenie rozliczeń poprzedniej władzy, w tym Zbigniewa Ziobry i Mateusza Morawieckiego.

J.D. Vance wyjaśnia wznowienie prób jądrowych przez USA: „Ma na celu sprawdzenie naszego arsenału” z ostatniej chwili
J.D. Vance wyjaśnia wznowienie prób jądrowych przez USA: „Ma na celu sprawdzenie naszego arsenału”

Ogłoszone przez prezydenta Trumpa wznowienie prób broni atomowej ma na celu upewnienie się, że nasz arsenał działa prawidłowo - powiedział w czwartek wiceprezydent J.D. Vance. Stwierdził, że choć broń jest sprawna, musi być kontrolowana.

Pałac Buckingham nie miał litości. Książę Andrzej wyrzucony z rezydencji i bez tytułu Wiadomości
Pałac Buckingham nie miał litości. Książę Andrzej wyrzucony z rezydencji i bez tytułu

Pałac Buckingham ogłosił, że król Karol III rozpoczął formalny proces pozbawienia księcia Andrzeja tytułu i odznaczeń. Młodszy brat monarchy ma opuścić Royal Lodge i przenieść się do innej nieruchomości. Decyzja to efekt ujawnionych powiązań z Jeffrey’em Epsteinem.

REKLAMA

Sędziowie Trybunału Konstytucyjnego bez pensji. Ekspert: to łamanie praw człowieka

Pod płaszczykiem tzw. "przywracania praworządności obecna władza, narusza fundamentalne prawa człowieka. Z informacji portalu wPolityce wynika, że sędziowie Trybunału Konstytucyjnego nie otrzymali wynagrodzenia za miesiąc luty br.
Trybunał Konstytucyjny Sędziowie Trybunału Konstytucyjnego bez pensji. Ekspert: to łamanie praw człowieka
Trybunał Konstytucyjny / Wikipedia CC BY-SA 3,0 Adrian Grycuk

Powyższe stanowi konsekwencję ustawy budżetowej w której nie zaplanowano środków na wynagrodzenia dla sędziów Trybunału Konstytucyjny.

 

Praca podlega ochronie

Wskazać należy, że praca podlega ochronie konstytucyjnej. Przepis art. 24 Konstytucji RP wyraźnie stanowi, że Rzeczypospolita Polska chroni pracę. Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. W literaturze wskazuje się, że komentowany przepis jest przede wszystkim podstawą uzasadniającą byt ustawodawstwa pracy, którego celem jest wsparcie strony z reguły ekonomicznie słabszej, jaką jest pracownik.
Z tego powodu, TK w jednym z orzeczeń wymienia jako przykład realizacji ochrony pracy w stosunkach zatrudnienia stosowanie gwarancyjnych norm minimalnych oraz zasadę uprzywilejowania (zob. wyrok TK z 4.10.2005 r., K 36/03). Ponadto wskazuje się, że komentowany artykuł stanowi o obowiązku państwa do kreowania ustawodawstwa pracy, przede wszystkim w kontekście rozwoju praw człowieka (Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, C.H.Beck 2016, Wydanie 1, Legalis).

Praca stanowi szczególne dobro publiczne (wartość) i jest jedną z głównych podstaw funkcjonowania gospodarki i jej rozwoju. Z punktu widzenia jednostki ludzkiej praca stanowi źródło godności człowieka oraz najbardziej typową podstawę utrzymania dla większości obywateli.

Reguła wyartykułowana w art. 80 zdanie pierwsze k.p. jest podstawą uzasadniającą odrzucenie poglądów zmierzających do uwarunkowania wynagrodzenia od innych czynników niż wykonanie pracy – tak słusznie profesor Krzysztof Baran – komentarz do kodeksu pracy (lex). Nie inaczej w tej kwestii wypowiada się profesor Małgorzata Gersdorf – komentarz do kodeksu pracy (lex) : wynagrodzenie za pracę odwzajemnia pracę i jest wobec niej ekwiwalentne, a zatem przysługuje za pracę wykonaną. Wynika to z art. 80 zdanie pierwsze. Dla nabycia prawa do wynagrodzenia decydujący jest więc fakt jego „wypracowania” przez pracownika. Dla nabycia prawa do wynagrodzenia istotne jest to, czy pracownik „wypracował” je w okresie, za który ono przysługuje, a nie fakt pozostawania w stosunku pracy w terminie jego wypłaty, tak SN w wyroku z 14.06.2018 r., II PK 130/17.

 

Prawo do wynagrodzenia za pracę prawem człowieka

W postanowieniu z dnia 9 września 2021 r. (II PSK 111/21) Sąd Najwyższy stwierdził, że art. 80 k.p. jest klarowny. Wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną.  Z treści art. 80 k.p. wynika reguła, która sprowadza się do stwierdzenia, że wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną, a jedyną miarą powstania prawa do zapłaty jest wykonanie pracy.

Europejski Trybunał Praw Człowieka (ETPCz) w swoich orzeczeniach wielokrotnie zajmował się kwestią prawa do wynagrodzenia za pracę, zwłaszcza w kontekście ochrony praw pracowniczych i praw człowieka. W szczególności w odniesieniu do wynagrodzenia za pracę, Trybunał bazował na przepisach Konwencji o Ochronie Praw Człowieka, zwłaszcza w kontekście artykułu 4 (zakaz niewolnictwa i pracy przymusowej) oraz artykułu 1 Protokołu nr 1 (ochrona prawa do własności). Niezapłacenie wynagrodzenia pracownikowi stanowi naruszenie prawa do własności w rozumieniu artykułu 1 Protokołu nr 1 do Konwencji. Trybunał podkreślił, że wynagrodzenie za pracę stanowi część prawa jednostki do posiadania własności, w tym dochodów uzyskanych w wyniku pracy. Pracodawcy mają obowiązek wypłacać wynagrodzenie za pracę w sposób terminowy i sprawiedliwy. W tych wyrokach ETPCz wskazuje, że wynagrodzenie za pracę jest nie tylko kwestią ekonomiczną, ale także fundamentalnym prawem pracowników, które państwa mają obowiązek chronić. W razie naruszeń tego prawa przez państwo lub pracodawcę, pracownicy mogą dochodzić swoich praw przed sądami krajowymi oraz Europejskim Trybunałem Praw Człowieka. W tym zakresie można przywołać wyrok ETPCz z dnia 3 maja 2005 r. (19872/02) Zarzuty skarżącego sformułowane na podstawie art. 4 ust. 1 Konwencji wynikają stąd, iż nie uzyskał on wynagrodzenia za pracę, którą wykonał.

Za pracę zgodnie z art.13 kp należy się godziwe wynagrodzenie. Zauważyć należy również, że wynagrodzenie sędziego jest chronione normą konstytucyjną art.178 ust.2 Konstytucji.

Konsekwencje takich bezprawnych działań władzy odczują wszyscy podatnicy, chociażby z uwagi na konieczność wypłaty odsetek od zaległego wynagrodzenia.

[Autorka - Kamila Borszowska-Moszowska, zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego wykładowca KSSiP i Akademii Nauk Stosowanych im. Angelusa Silesiusa]



 

Polecane
Emerytury
Stażowe