Czy spadkobierca odpowiada za długi spadkowe?

Nie zawsze trzeba spłacać długi po zmarłym krewnym – prawo daje wybór i szansę na ochronę przed odpowiedzialnością.
Kalkulator i dokumenty, zdjęcie poglądowe Czy spadkobierca odpowiada za długi spadkowe?
Kalkulator i dokumenty, zdjęcie poglądowe / Pixabay

Co musisz wiedzieć?

  • W rzeczywistości dziedziczeniu podlegają aktywa oraz długi.
  • Zgodnie z art. 1012 Kodeksu cywilnego spadkobierca może przyjąć spadek lub odrzucić.
  • Prawo przewiduje 6 miesięcy na podjęcie decyzji ws. przyjęcia spadku.

 

Ojciec zmarł, a po jego śmierci niespodziewanie odezwał się bank z informacją o niespłaconym kredycie. Nie miałem pojęcia, że ojciec miał długi. Czy teraz ja muszę to spłacać?

To jedno z najczęstszych pytań, z którymi spotykają się osoby dziedziczące po bliskich. W powszechnym przekonaniu spadkobranie wiąże się wyłącznie z przejęciem majątku. Tymczasem w rzeczywistości dziedziczeniu podlegają zarówno aktywa, jak i pasywa, czyli również długi. Co istotne, nie zawsze trzeba za nie odpowiadać w pełnym zakresie. Prawo spadkowe przewiduje bowiem mechanizmy ochronne, które mogą skutecznie ograniczyć odpowiedzialność za zobowiązania zmarłego, jednak pod warunkiem, że działa się w odpowiednim terminie i świadomie. Zgodnie z art. 1012 Kodeksu cywilnego spadkobierca ma trzy możliwości: może spadek przyjąć wprost, przyjąć z dobrodziejstwem inwentarza lub odrzucić. Jeżeli nie złoży żadnego oświadczenia w przewidzianym terminie, tj. 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o tytule swego powołania (zwykle jest to data śmierci spadkodawcy), zgodnie z art. 1015 § 2 kc przyjmuje się, że przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza.

 

Z czym wiąże się przyjęcie spadku?

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza oznacza, że spadkobierca odpowiada za długi spadkowe tylko do wysokości stanu czynnego spadku, tj. do wartości odziedziczonego majątku. Przykładowo: jeżeli po ojcu dziedziczysz mieszkanie warte 300 tys. zł, a jego długi wynoszą 500 tys. zł, to wierzyciele mogą dochodzić zapłaty wyłącznie do 300 tys. zł, i to tylko z majątku spadkowego, a nie z Twojego osobistego majątku.

Jeżeli jednak zdecydujesz się na przyjęcie spadku wprost, przejmujesz pełną odpowiedzialność – zarówno za majątek, jak i długi, bez ograniczeń. To rozwiązanie ryzykowne, zwłaszcza gdy nie masz pełnej wiedzy o sytuacji finansowej spadkodawcy. Dlatego warto złożyć wniosek o sporządzenie spisu inwentarza przez komornika, co pozwoli ustalić rzeczywistą wartość masy spadkowej. W skrajnych przypadkach najlepszym rozwiązaniem może być odrzucenie spadku. Wówczas formalnie nie jesteś uznawany za spadkobiercę i nie ponosisz żadnej odpowiedzialności za zobowiązania zmarłego. Pamiętaj jednak, że w takiej sytuacji spadek przechodzi na dalszych krewnych, a jeśli są to małoletnie dzieci, konieczne będzie uzyskanie zgody sądu rodzinnego na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku w ich imieniu.

 

Odpowiedzialność za długi spadkowe

Kwestie odpowiedzialności za długi spadkowe są również przedmiotem orzecznictwa, w którym sądy wskazują, że odpowiedzialność spadkobiercy za długi spadkowe jest ograniczona w przypadku przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza, natomiast wierzyciele muszą wykazywać, że ich roszczenie mieści się w granicach wartości stanu czynnego spadku.

Podsumowując, po śmierci bliskiej osoby nie musisz automatycznie spłacać jej długów. Masz prawo wyboru: przyjąć spadek z ograniczoną odpowiedzialnością, przyjąć go wprost (na własne ryzyko) albo całkowicie go odrzucić. Na decyzję masz 6 miesięcy, które warto wykorzystać na zebranie informacji i konsultację z prawnikiem. Świadoma decyzja może uchronić Cię przed poważnymi konsekwencjami finansowymi.


 

POLECANE
Eurodeputowani zdecydowali o 90% redukcji emisji CO2 do 2040 roku z ostatniej chwili
Eurodeputowani zdecydowali o 90% redukcji emisji CO2 do 2040 roku

Parlament Europejski chce osiągnąć cel redukcji emisji o 90% do 2040 r. w porównaniu z poziomami z 1990 r., aby do 2050 r. UE była „neutralna dla klimatu”.

Komunikat dla mieszkańców woj. małopolskiego z ostatniej chwili
Komunikat dla mieszkańców woj. małopolskiego

Burmistrz Limanowej wydała decyzję środowiskową dla obwodnicy miasta w ciągu drogi krajowej nr 28. Wybrano wariant 1A o długości 5,6 km, co otwiera drogę do przetargu na projekt i budowę jeszcze w tym roku.

Gospodarka przegrała z ideologią. PE przyjął nowe cele klimatyczne z ostatniej chwili
"Gospodarka przegrała z ideologią". PE przyjął nowe cele klimatyczne

Parlament Europejski przyjął w czwartek mandat do negocjacji w sprawie opóźnienia wejścia w życie systemu handlu emisjami ETS2. Zgodnie z przyjętym przez PE mandatem, UE ma również zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych o 90 proc. do 2040 r., w porównaniu z poziomami z 1990 r.

Prezydent ostro o Żurku: Zaczął zjadać swój ogon z ostatniej chwili
Prezydent ostro o Żurku: Zaczął zjadać swój ogon

Prezydent Karol Nawrocki powiedział w czwartek, że odmowa przez niego 46 nominacji sędziowskich nie wymaga formalnego uzasadnienia. Zdaniem prezydenta uzasadnieniem jest to, że sędziowie powinni zajmować się wydawaniem orzeczeń i wyroków, a nie "zamienianiem sal sądowych w salę sejmową".

Andrzej Gwiazda o Komunistycznej Partii Polski: Stajemy na granicy, kiedy wolność słowa już jest szkodliwa tylko u nas
Andrzej Gwiazda o Komunistycznej Partii Polski: Stajemy na granicy, kiedy wolność słowa już jest szkodliwa

„Mam naprawdę bardzo duże zaufanie do decyzji Nawrockiego” - powiedział portalowi Tysol.pl Andrzej Gwiazda, działacz opozycyjny z okresu PRL i legenda „Solidarności”.

Niepokojące informacje z granicy. Komunikat Straży Granicznej z ostatniej chwili
Niepokojące informacje z granicy. Komunikat Straży Granicznej

Straż Graniczna publikuje raporty dotyczące wydarzeń na polskiej granicy zarówno ze strony Białorusi, Litwy jak i Niemiec.

Parlament Europejski podjął decyzję ws. Grzegorza Brauna z ostatniej chwili
Parlament Europejski podjął decyzję ws. Grzegorza Brauna

Parlament Europejski opowiedział się w czwartek za uchyleniem immunitetu europosła Grzegorza Brauna. Chodzi o podejrzenie popełnienia przestępstw, w tym naruszenia nietykalności cielesnej lekarz Gizeli Jagielskiej w szpitalu w Oleśnicy.

Ekspert: Odmawiając nominacji 46 sędziom Karol Nawrocki działał zgodnie z Konstytucją i orzeczeniami TK i NSA tylko u nas
Ekspert: Odmawiając nominacji 46 sędziom Karol Nawrocki działał zgodnie z Konstytucją i orzeczeniami TK i NSA

Decyzja prezydenta Karola Nawrockiego, aby odmówić nominacji czterdziestu sześciu sędziom, wywołała burzę. Jedni mówią o zamachu na niezawisłość, inni o przywróceniu powagi państwu. Tymczasem, jeśli odłożyć emocje i zajrzeć do Konstytucji, okazuje się, że prezydent zrobił dokładnie to, co do niego należy.

Najwyższy wzrost PKB od trzech lat. Jest komunikat GUS z ostatniej chwili
Najwyższy wzrost PKB od trzech lat. Jest komunikat GUS

Polski Produkt Krajowy Brutto wzrósł w trzecim kwartale 2025 r. o 3,7 proc. rok do roku. To najwyższa dynamika od trzech lat.

Poważne zmiany u właściciela TVN Warner Bros. Discovery. Jest komunikat RTL gorące
Poważne zmiany u właściciela TVN Warner Bros. Discovery. Jest komunikat RTL

TVN na zakręcie. Warner Bros. Discovery może zostać przejęte przez globalnych gigantów medialnych, a wraz z nim polska stacja. W grze są Netflix, Paramount i Comcast — decyzja może zapaść już w najbliższych miesiącach. Sygnałem zmian może być odejście Clémenta Schwebiga, szefa WBD na Europę Zachodnią i Afrykę.

REKLAMA

Czy spadkobierca odpowiada za długi spadkowe?

Nie zawsze trzeba spłacać długi po zmarłym krewnym – prawo daje wybór i szansę na ochronę przed odpowiedzialnością.
Kalkulator i dokumenty, zdjęcie poglądowe Czy spadkobierca odpowiada za długi spadkowe?
Kalkulator i dokumenty, zdjęcie poglądowe / Pixabay

Co musisz wiedzieć?

  • W rzeczywistości dziedziczeniu podlegają aktywa oraz długi.
  • Zgodnie z art. 1012 Kodeksu cywilnego spadkobierca może przyjąć spadek lub odrzucić.
  • Prawo przewiduje 6 miesięcy na podjęcie decyzji ws. przyjęcia spadku.

 

Ojciec zmarł, a po jego śmierci niespodziewanie odezwał się bank z informacją o niespłaconym kredycie. Nie miałem pojęcia, że ojciec miał długi. Czy teraz ja muszę to spłacać?

To jedno z najczęstszych pytań, z którymi spotykają się osoby dziedziczące po bliskich. W powszechnym przekonaniu spadkobranie wiąże się wyłącznie z przejęciem majątku. Tymczasem w rzeczywistości dziedziczeniu podlegają zarówno aktywa, jak i pasywa, czyli również długi. Co istotne, nie zawsze trzeba za nie odpowiadać w pełnym zakresie. Prawo spadkowe przewiduje bowiem mechanizmy ochronne, które mogą skutecznie ograniczyć odpowiedzialność za zobowiązania zmarłego, jednak pod warunkiem, że działa się w odpowiednim terminie i świadomie. Zgodnie z art. 1012 Kodeksu cywilnego spadkobierca ma trzy możliwości: może spadek przyjąć wprost, przyjąć z dobrodziejstwem inwentarza lub odrzucić. Jeżeli nie złoży żadnego oświadczenia w przewidzianym terminie, tj. 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o tytule swego powołania (zwykle jest to data śmierci spadkodawcy), zgodnie z art. 1015 § 2 kc przyjmuje się, że przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza.

 

Z czym wiąże się przyjęcie spadku?

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza oznacza, że spadkobierca odpowiada za długi spadkowe tylko do wysokości stanu czynnego spadku, tj. do wartości odziedziczonego majątku. Przykładowo: jeżeli po ojcu dziedziczysz mieszkanie warte 300 tys. zł, a jego długi wynoszą 500 tys. zł, to wierzyciele mogą dochodzić zapłaty wyłącznie do 300 tys. zł, i to tylko z majątku spadkowego, a nie z Twojego osobistego majątku.

Jeżeli jednak zdecydujesz się na przyjęcie spadku wprost, przejmujesz pełną odpowiedzialność – zarówno za majątek, jak i długi, bez ograniczeń. To rozwiązanie ryzykowne, zwłaszcza gdy nie masz pełnej wiedzy o sytuacji finansowej spadkodawcy. Dlatego warto złożyć wniosek o sporządzenie spisu inwentarza przez komornika, co pozwoli ustalić rzeczywistą wartość masy spadkowej. W skrajnych przypadkach najlepszym rozwiązaniem może być odrzucenie spadku. Wówczas formalnie nie jesteś uznawany za spadkobiercę i nie ponosisz żadnej odpowiedzialności za zobowiązania zmarłego. Pamiętaj jednak, że w takiej sytuacji spadek przechodzi na dalszych krewnych, a jeśli są to małoletnie dzieci, konieczne będzie uzyskanie zgody sądu rodzinnego na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku w ich imieniu.

 

Odpowiedzialność za długi spadkowe

Kwestie odpowiedzialności za długi spadkowe są również przedmiotem orzecznictwa, w którym sądy wskazują, że odpowiedzialność spadkobiercy za długi spadkowe jest ograniczona w przypadku przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza, natomiast wierzyciele muszą wykazywać, że ich roszczenie mieści się w granicach wartości stanu czynnego spadku.

Podsumowując, po śmierci bliskiej osoby nie musisz automatycznie spłacać jej długów. Masz prawo wyboru: przyjąć spadek z ograniczoną odpowiedzialnością, przyjąć go wprost (na własne ryzyko) albo całkowicie go odrzucić. Na decyzję masz 6 miesięcy, które warto wykorzystać na zebranie informacji i konsultację z prawnikiem. Świadoma decyzja może uchronić Cię przed poważnymi konsekwencjami finansowymi.



 

Polecane
Emerytury
Stażowe