Czy spadkobierca odpowiada za długi spadkowe?

Nie zawsze trzeba spłacać długi po zmarłym krewnym – prawo daje wybór i szansę na ochronę przed odpowiedzialnością.
Kalkulator i dokumenty, zdjęcie poglądowe
Kalkulator i dokumenty, zdjęcie poglądowe / Pixabay

Co musisz wiedzieć?

  • W rzeczywistości dziedziczeniu podlegają aktywa oraz długi.
  • Zgodnie z art. 1012 Kodeksu cywilnego spadkobierca może przyjąć spadek lub odrzucić.
  • Prawo przewiduje 6 miesięcy na podjęcie decyzji ws. przyjęcia spadku.

 

Ojciec zmarł, a po jego śmierci niespodziewanie odezwał się bank z informacją o niespłaconym kredycie. Nie miałem pojęcia, że ojciec miał długi. Czy teraz ja muszę to spłacać?

To jedno z najczęstszych pytań, z którymi spotykają się osoby dziedziczące po bliskich. W powszechnym przekonaniu spadkobranie wiąże się wyłącznie z przejęciem majątku. Tymczasem w rzeczywistości dziedziczeniu podlegają zarówno aktywa, jak i pasywa, czyli również długi. Co istotne, nie zawsze trzeba za nie odpowiadać w pełnym zakresie. Prawo spadkowe przewiduje bowiem mechanizmy ochronne, które mogą skutecznie ograniczyć odpowiedzialność za zobowiązania zmarłego, jednak pod warunkiem, że działa się w odpowiednim terminie i świadomie. Zgodnie z art. 1012 Kodeksu cywilnego spadkobierca ma trzy możliwości: może spadek przyjąć wprost, przyjąć z dobrodziejstwem inwentarza lub odrzucić. Jeżeli nie złoży żadnego oświadczenia w przewidzianym terminie, tj. 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o tytule swego powołania (zwykle jest to data śmierci spadkodawcy), zgodnie z art. 1015 § 2 kc przyjmuje się, że przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza.

 

Z czym wiąże się przyjęcie spadku?

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza oznacza, że spadkobierca odpowiada za długi spadkowe tylko do wysokości stanu czynnego spadku, tj. do wartości odziedziczonego majątku. Przykładowo: jeżeli po ojcu dziedziczysz mieszkanie warte 300 tys. zł, a jego długi wynoszą 500 tys. zł, to wierzyciele mogą dochodzić zapłaty wyłącznie do 300 tys. zł, i to tylko z majątku spadkowego, a nie z Twojego osobistego majątku.

Jeżeli jednak zdecydujesz się na przyjęcie spadku wprost, przejmujesz pełną odpowiedzialność – zarówno za majątek, jak i długi, bez ograniczeń. To rozwiązanie ryzykowne, zwłaszcza gdy nie masz pełnej wiedzy o sytuacji finansowej spadkodawcy. Dlatego warto złożyć wniosek o sporządzenie spisu inwentarza przez komornika, co pozwoli ustalić rzeczywistą wartość masy spadkowej. W skrajnych przypadkach najlepszym rozwiązaniem może być odrzucenie spadku. Wówczas formalnie nie jesteś uznawany za spadkobiercę i nie ponosisz żadnej odpowiedzialności za zobowiązania zmarłego. Pamiętaj jednak, że w takiej sytuacji spadek przechodzi na dalszych krewnych, a jeśli są to małoletnie dzieci, konieczne będzie uzyskanie zgody sądu rodzinnego na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku w ich imieniu.

 

Odpowiedzialność za długi spadkowe

Kwestie odpowiedzialności za długi spadkowe są również przedmiotem orzecznictwa, w którym sądy wskazują, że odpowiedzialność spadkobiercy za długi spadkowe jest ograniczona w przypadku przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza, natomiast wierzyciele muszą wykazywać, że ich roszczenie mieści się w granicach wartości stanu czynnego spadku.

Podsumowując, po śmierci bliskiej osoby nie musisz automatycznie spłacać jej długów. Masz prawo wyboru: przyjąć spadek z ograniczoną odpowiedzialnością, przyjąć go wprost (na własne ryzyko) albo całkowicie go odrzucić. Na decyzję masz 6 miesięcy, które warto wykorzystać na zebranie informacji i konsultację z prawnikiem. Świadoma decyzja może uchronić Cię przed poważnymi konsekwencjami finansowymi.


 

POLECANE
GIS alarmuje: groźna bakteria w mleku dla niemowląt z ostatniej chwili
GIS alarmuje: groźna bakteria w mleku dla niemowląt

Główny Inspektorat Sanitarny wydał pilne ostrzeżenie po wykryciu bakterii Bacillus cereus w dwóch partiach mleka modyfikowanego NAN Optipro Plus 1. Produkty natychmiast wycofano ze sprzedaży.

Fico: Słowacja nie poprze finansowania ukraińskich wydatków wojskowych polityka
Fico: Słowacja nie poprze finansowania ukraińskich wydatków wojskowych

Premier Słowacji Robert Fico zapowiedział w parlamencie, że Słowacja nie poprze żadnego unijnego mechanizmu finansowania ukraińskich wydatków wojskowych. Premier podkreślił, że jego stanowisko pozostaje niezmienne, nawet jeśli rozmowy w Brukseli będą przedłużane.

Burza po wyborach w Holandii może zmienić układ sił w Brukseli tylko u nas
Burza po wyborach w Holandii może zmienić układ sił w Brukseli

Holandia wchodzi w kluczową fazę powyborczej układanki, a chaos wokół negocjacji koalicyjnych może mieć konsekwencje daleko poza Hagiem. Jak zauważa Aleksandra Fedorska, ekspert ds. Niemiec i UE, polityczny kryzys w Niderlandach może realnie wpłynąć na przyszłość unijnych finansów, relacje Berlin–Bruksela oraz siłę Europy wobec Rosji i Chin.

Makabryczne odkrycie w Poznaniu. Na miejscu pracują służby pilne
Makabryczne odkrycie w Poznaniu. Na miejscu pracują służby

Makabryczne znalezisko na terenie opuszczonych Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego wywołało poruszenie. Policjanci i prokurator wyjaśniają, kim była odnaleziona osoba i w jakich okolicznościach doszło do jej śmierci.

Bodnar zapowiada możliwy akt oskarżenia wobec Mateusza Morawieckiego pilne
Bodnar zapowiada możliwy akt oskarżenia wobec Mateusza Morawieckiego

W rozmowie z RMF FM Adam Bodnar ponownie oceniał działania rządu i Trybunału Konstytucyjnego, a także odniósł się do możliwego aktu oskarżenia wobec byłego premiera Mateusza Morawieckiego. W wywiadzie padło wiele stanowczych deklaracji.

Kiedy przyjdzie biała zima? Prognoza pogody na Święta Wiadomości
Kiedy przyjdzie biała zima? Prognoza pogody na Święta

Choć grudzień rozpoczął się wyjątkowo ciepło i zamiast zimy mamy jesienną aurę, prognozy zapowiadają wyraźne ochłodzenie jeszcze przed świętami. Czy oznacza to, że Boże Narodzenie przyniesie białe krajobrazy w całym kraju?

Koniec darmowego zakwaterowania i wyżywienia dla Ukraińców. Ośrodki zaczęły się wyludniać Wiadomości
Koniec darmowego zakwaterowania i wyżywienia dla Ukraińców. Ośrodki zaczęły się wyludniać

Wygaszenie programu darmowego zakwaterowania i wyżywienia dla ukraińskich uchodźców w Polsce przyniosło natychmiastowy efekt: liczba mieszkańców ośrodków spadła nawet o połowę, a państwo zamknęło przedsięwzięcie, które od 2022 r. pochłonęło ponad miliard złotych.

Przydacz: „Nie wiem, kogo minister informował, ale na pewno nie prezydenta”. Konflikt wokół MiG-29 pilne
Przydacz: „Nie wiem, kogo minister informował, ale na pewno nie prezydenta”. Konflikt wokół MiG-29

W sprawie przekazania Ukrainie polskich samolotów MiG-29 wybuchł konflikt między MON a prezydenckim Biurem Polityki Międzynarodowej. „Nie wiem z kim WKK utrzymuje relacje i kogo informuje, ale najwyraźniej nie Pana Prezydenta” – napisał Marcin Przydacz w mediach społecznościowych, wskazując na brak informacji przekazanych prezydentowi Karolowi Nawrockiemu.

Do polskiej armii trafią drony z polskiej spółki. 360 dronów Warmate za 100 mln zł Wiadomości
Do polskiej armii trafią drony z polskiej spółki. 360 dronów Warmate za 100 mln zł

Jeszcze w tym roku Wojsko Polskie otrzyma 360 dronów Warmate – nowoczesnej amunicji krążącej, zdolnej do rażenia celów opancerzonych i piechoty. To pierwszy duży krok w realizacji szerszej umowy ramowej przewidującej nawet 10 tys. takich maszyn.

Rozżalona Lempart opuszcza Polskę. „Myślałam, że walczę o kraj, a walczyłam o stołki” z ostatniej chwili
Rozżalona Lempart opuszcza Polskę. „Myślałam, że walczę o kraj, a walczyłam o stołki”

Liderka pro-aborcyjnych Strajków Kobiet Marta Lempart ogłosiła, że opuszcza Polskę i przenosi się do Brukseli. W rozmowie z serwisem Goniec.pl przyznała, że nie zamierza już działać w kraju, a powodem ma być obawa przed wykorzystaniem wobec niej materiałów służb specjalnych. "Myślałam, że walczę o Polskę, a walczyłam o stołki dla różnych ludzi" – wyznała gorzko.

REKLAMA

Czy spadkobierca odpowiada za długi spadkowe?

Nie zawsze trzeba spłacać długi po zmarłym krewnym – prawo daje wybór i szansę na ochronę przed odpowiedzialnością.
Kalkulator i dokumenty, zdjęcie poglądowe
Kalkulator i dokumenty, zdjęcie poglądowe / Pixabay

Co musisz wiedzieć?

  • W rzeczywistości dziedziczeniu podlegają aktywa oraz długi.
  • Zgodnie z art. 1012 Kodeksu cywilnego spadkobierca może przyjąć spadek lub odrzucić.
  • Prawo przewiduje 6 miesięcy na podjęcie decyzji ws. przyjęcia spadku.

 

Ojciec zmarł, a po jego śmierci niespodziewanie odezwał się bank z informacją o niespłaconym kredycie. Nie miałem pojęcia, że ojciec miał długi. Czy teraz ja muszę to spłacać?

To jedno z najczęstszych pytań, z którymi spotykają się osoby dziedziczące po bliskich. W powszechnym przekonaniu spadkobranie wiąże się wyłącznie z przejęciem majątku. Tymczasem w rzeczywistości dziedziczeniu podlegają zarówno aktywa, jak i pasywa, czyli również długi. Co istotne, nie zawsze trzeba za nie odpowiadać w pełnym zakresie. Prawo spadkowe przewiduje bowiem mechanizmy ochronne, które mogą skutecznie ograniczyć odpowiedzialność za zobowiązania zmarłego, jednak pod warunkiem, że działa się w odpowiednim terminie i świadomie. Zgodnie z art. 1012 Kodeksu cywilnego spadkobierca ma trzy możliwości: może spadek przyjąć wprost, przyjąć z dobrodziejstwem inwentarza lub odrzucić. Jeżeli nie złoży żadnego oświadczenia w przewidzianym terminie, tj. 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o tytule swego powołania (zwykle jest to data śmierci spadkodawcy), zgodnie z art. 1015 § 2 kc przyjmuje się, że przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza.

 

Z czym wiąże się przyjęcie spadku?

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza oznacza, że spadkobierca odpowiada za długi spadkowe tylko do wysokości stanu czynnego spadku, tj. do wartości odziedziczonego majątku. Przykładowo: jeżeli po ojcu dziedziczysz mieszkanie warte 300 tys. zł, a jego długi wynoszą 500 tys. zł, to wierzyciele mogą dochodzić zapłaty wyłącznie do 300 tys. zł, i to tylko z majątku spadkowego, a nie z Twojego osobistego majątku.

Jeżeli jednak zdecydujesz się na przyjęcie spadku wprost, przejmujesz pełną odpowiedzialność – zarówno za majątek, jak i długi, bez ograniczeń. To rozwiązanie ryzykowne, zwłaszcza gdy nie masz pełnej wiedzy o sytuacji finansowej spadkodawcy. Dlatego warto złożyć wniosek o sporządzenie spisu inwentarza przez komornika, co pozwoli ustalić rzeczywistą wartość masy spadkowej. W skrajnych przypadkach najlepszym rozwiązaniem może być odrzucenie spadku. Wówczas formalnie nie jesteś uznawany za spadkobiercę i nie ponosisz żadnej odpowiedzialności za zobowiązania zmarłego. Pamiętaj jednak, że w takiej sytuacji spadek przechodzi na dalszych krewnych, a jeśli są to małoletnie dzieci, konieczne będzie uzyskanie zgody sądu rodzinnego na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku w ich imieniu.

 

Odpowiedzialność za długi spadkowe

Kwestie odpowiedzialności za długi spadkowe są również przedmiotem orzecznictwa, w którym sądy wskazują, że odpowiedzialność spadkobiercy za długi spadkowe jest ograniczona w przypadku przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza, natomiast wierzyciele muszą wykazywać, że ich roszczenie mieści się w granicach wartości stanu czynnego spadku.

Podsumowując, po śmierci bliskiej osoby nie musisz automatycznie spłacać jej długów. Masz prawo wyboru: przyjąć spadek z ograniczoną odpowiedzialnością, przyjąć go wprost (na własne ryzyko) albo całkowicie go odrzucić. Na decyzję masz 6 miesięcy, które warto wykorzystać na zebranie informacji i konsultację z prawnikiem. Świadoma decyzja może uchronić Cię przed poważnymi konsekwencjami finansowymi.



 

Polecane