"Historia magistra vitae"- to prawda, historia jest nauczycielką życia. 5 kwietnia w dziejach Warszawy i Polski działo się sporo: i tak w 1573 roku  otwarto pierwszy w Warszawie stały most na Wiśle. Ten dzień to również ważna data dla kultury i w Warszawie i Polsce: oto w 1831 roku w Teatrze Narodowym w Warszawie odbyła się prapremiera pieśni „Warszawianka”, która była oficjalnym hymnem Powstania Listopadowego (muzyka: Karol Kurpiński, słowa: Casimir Delavigne - tak, tak, zryw Polaków był sprawą międzynarodową - przekład na język polski: Karol Sienkiewicz). 5 kwietnia to także bardzo ważny dzień w dziejach oręża polskiego : w 1770 roku Konfederaci Barscy stoczyli tegoż dnia dwie bitwy z Rosjanami pod Jedliczem i Siepietnicą, zaś w Powstaniu Styczniowym w 1863 roku walczyliśmy z rosyjskim zaborca w bitwie pod Szklarami.

Była to też data szczególna dla historii polskiej nauki. Oto bowiem 5 kwietnia 1883 dwóch profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego Karol Olszewski i Zygmunt Wróblewski, jako pierwsi na świecie dokonali działa skroplenia tlenu!

Była to również data szczególna dla polskiej martyrologii: w nocy z 4 na 5 kwietnia 1944 roku Niemcy zamordowali 43 Polaków w Makowie Podhalańskim i tego samego dnia korzystający z parasola Niemców ukraińscy szowiniści z UPA zamordowali w Łubczach pod Tomaszowem Lubelskim 92 Polaków i 24… Ukraińców. Polała się krew bratnia. Dziś po 78 latach od tej tragedii jesteśmy przekonani, że się już ona nie powtórzy.

Dziś to my tworzymy historię na własny sposób. Za wiele lat w podręcznikach polskich, a mam nadzieję, że też w ukraińskich i europejskich będą pisać o tym, że Rzeczpospolita zaoferowała schronienie 2,5 milionom uchodźców z kraju naszego wschodniego sąsiada, z ogólnej liczby 4 milionów. To zostanie. W ludzkiej pamięci i na kartach historii-tej nauczycielki życia

• Tekst ukazał się na portalu wio.waw.pl (08.04.2022)