W Uzbekistanie oddano hołd żołnierzom armii generała Andersa

5 października 2022 roku w Uzbekistanie odbyły się uroczystości rocznicowe upamiętniające utworzenie armii gen. Andersa i jej drogę ku ojczyźnie. Na Polskich Cmentarzach Wojennych w Shahrisabz i Kitob prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki oraz pozostali członkowie delegacji Instytutu oddali hołd żołnierzom i cywilnym obywatelom Polski, którym nie udało się wrócić do ojczyzny. Delegacja IPN złożyła kwiaty pod pomnikami upamiętniającymi spoczywających tam polskich żołnierzy.
 W Uzbekistanie oddano hołd żołnierzom armii generała Andersa

W uroczystościach uczestniczyli także ambasador RP w Rzymie Anna Maria Anders oraz ambasador RP w Uzbekistanie Radosław Gruk.

Cmentarz w Szachrisabz jest cmentarzem symbolicznym, ponieważ wszelkie miejsca tego rodzaju były niszczone przez władze sowieckie. Nekropolia nie zajmuje dużej powierzchni. Poza pamiątkowym obeliskiem, znajduje się tam tablica z nazwiskami pogrzebanych oraz kilka symbolicznych nagrobków. Polacy w Szachrisabz znaleźli się w 1942 roku w wyniku formowania na terenie miasta 6 Dywizji Piechoty Armii gen. Andersa. Na nekropolii znajdowały się mogiły 256 pochowanych tu żołnierzy oraz ludności cywilnej skupionej wokół Polskiej Armii na Wschodzie. 

Podczas II wojny światowej w marcu i sierpniu 1942 r., przez Uzbekistan i Turkmenistan, z ZSRS do Iranu przedostało się ponad 115 tys. osób, czyli ok. 10% Polaków wywiezionych po 17 września 1939 r. z Kresów Wschodnich w głąb ZSRS. Między 13 stycznia i 25 lutego 1942 r. oddziały Armii Polskiej w ZSRS zostały przeniesione do azjatyckich sowieckich republik. Była to trudna droga, podczas której wielu żołnierzy zmarło lub cierpiało z powodu chorób i wycieńczenia.

W mieście Yangiyoʻl w wilajecie taszkenckim, w pierwszej połowie 1942 r., stacjonowały jednostki i sztab armii gen. Władysława Andersa, które później przeniesiono do Iranu. Wielu Polaków znalazło schronienie także w Samarkandzie. W tym mieście Ksawery Pruszyński napisał opowiadanie „Trębacz z Samarkandy”, które stanowi lustrzane odbicie krakowskiej legendy o Lajkoniku po tatarskiej stronie. Wokół polskiej armii gromadzili się polscy cywile.

Zarówno oficerowie jak i przedstawiciele władz Ambasady RP w Uzbekistanie oraz ludność lokalna starali się aktywnie pomagać wszystkim, którzy zdołali wydostać się spod represji i dotrzeć do Uzbekistanu. Również miejscowa ludność, choć sama nie posiadała zbyt wiele, starała się jak najbardziej pomóc polskim uchodźcom. Polacy w większości ruszyli w dalszą drogę, jednak z powodu wycieńczenia część Polaków pozostała w Uzbekistanie, sieroty czasem przyjmowała pod swój dach miejscowa ludność, a kobiety wychodziły za mąż za Uzbeków. Groby Polaków, którym nigdy nie udało się powrócić do Polski znajdują się na siedemnastu cmentarzach rozrzuconych po całym Uzbekistanie, ponadto wielu grobów nie odnaleziono. Odnajdywanie i dbanie o groby poległych Polaków za granicami kraju doskonale wpisuje się w misję Instytutu Pamięci Narodowej, nad miejscami wiecznego spoczynku Armii gen. Andersa cały czas czuwa również Ambasada RP w Uzbekistanie i Ambasador RP Radosław Gruk.

O odysei Polaków, którzy musieli opuścić ojczyznę i wielu już nie udało się nigdy do nie wrócić, opowiada projekt „Szlaki Nadziei. Odyseja Wolności”. Tytułowe „Szlaki Nadziei”, mają na celu przypominać o wysiłku zbrojnym Polskich Sił Zbrojnych podczas II wojny światowej oraz o losach ludności cywilnej ewakuowanej z ZSRS wraz z armią gen. Andersa. Podczas II wojny światowej polscy żołnierze walczyli na wszystkich jej frontach w obronie godności i wolności oraz w imię solidarności z innymi zniewolonymi narodami.


 

POLECANE
Historyczny gol Lewandowskiego na nowym Camp Nou Wiadomości
Historyczny gol Lewandowskiego na nowym Camp Nou

Piłkarze Barcelony w pierwszym po dwuipółletniej przerwie występie na zmodernizowanym stadionie Camp Nou pokonali w meczu ligowym Athletic Bilbao 4:0, a pierwszego gola po powrocie strzelił Robert Lewandowski.

Komunikat dla mieszkańców Gdańska Wiadomości
Komunikat dla mieszkańców Gdańska

W sobotę uroczyście otwarto Jarmark Bożonarodzeniowy w Gdańsku. Potrwa on do 23 grudnia. Wśród licznych atrakcji będą m.in. koncerty, rodzinne spektakle, potańcówki, konkursy, animacje. Na odwiedzających czeka również 222 wystawców, oferujących rękodzieło, unikatowe prezenty, przysmaki.

Nie żyje znany polski raper Wiadomości
Nie żyje znany polski raper

Środowisko hip-hopowe przeżywa wyjątkowo trudne dni. 21 listopada potwierdzono śmierć Marcina Sawickiego, znanego jako Sawa SPZ - jednego z ważniejszych raperów związanych ze szczecińską ekipą Specnaz. Muzyk miał 43 lata. Informację o jego odejściu przekazała najpierw rodzina, prosząc o spokój i uszanowanie prywatności.

Zadymienie w kabinie. LOT zawrócił maszynę do Warszawy Wiadomości
Zadymienie w kabinie. LOT zawrócił maszynę do Warszawy

Pasażerowie piątkowego lotu z Warszawy do Stambułu przeżyli niebezpieczną sytuację, która zmusiła kapitana do podjęcia decyzji o powrocie na Lotnisko Chopina. Jak relacjonują świadkowie, w trakcie lotu w jednym z telefonów doszło do zapłonu baterii, a w kabinie pojawił się dym.

Stoch liderem biało-czerwonych, Tomasiak z udanym wejściem do PŚ Wiadomości
Stoch liderem biało-czerwonych, Tomasiak z udanym wejściem do PŚ

Kamil Stoch zajął 13. miejsce w sobotnim konkursie Pucharu Świata w skokach narciarskich w norweskim Lillehammer. Kacper Tomasiak był 18., Piotr Żyła - 19., Dawid Kubacki - 22., a Paweł Wąsek - 28. Na podium stanęli trzej Austriacy. Wygrał Daniel Tschofenig przed Janem Hoerlem i Stefanem Kraftem.

Prof. Andrew Michta: Kwestia reparacji od Niemiec pozostaje otwarta z ostatniej chwili
Prof. Andrew Michta: Kwestia reparacji od Niemiec pozostaje otwarta

– Żaden kraj nie wycierpiał bardziej niż Polska – mówił w piątek ambasador USA w Polsce Tom Rose. Jego wypowiedź skomentował na antenie Radia Wnet amerykański politolog polskiego pochodzenia prof. Andrew Michta.

Pałac Buckingham: W rodzinie królewskiej zapadnie ważna decyzja Wiadomości
Pałac Buckingham: W rodzinie królewskiej zapadnie ważna decyzja

Książę George, najstarsze dziecko księcia i księżnej Walii, już za dwa lata ma rozpocząć naukę w szkole średniej. Według planów zmiana ma nastąpić we wrześniu 2026 roku, kiedy 12-latek zakończy edukację w Lambrook School w Berkshire, do której uczęszcza razem z Charlotte i Louisem.

wideo
Premiera 7. tomu „Dziejów Polski” prof. Andrzeja Nowaka [TRANSMISJA]

W krakowskiej sali „Sokoła” trwa właśnie uroczysta premiera siódmego tomu monumentalnych „Dziejów Polski”. Najnowsze dzieło prof. Andrzeja Nowaka, opublikowane nakładem wydawnictwa Biały Kruk, to jedno z najważniejszych wydarzeń literackich i historycznych tego roku. W gali biorą udział wybitni goście, publicyści i artyści. Transmisja wydarzenia dostępna jest w internecie.

Niebezpieczna jazda na hulajnodze. 13-latek ukarany przez sąd Wiadomości
Niebezpieczna jazda na hulajnodze. 13-latek ukarany przez sąd

Sąd Rodzinny i Nieletnich w Słupcy wydał wyrok w sprawie 13-latka, który spowodował wypadek na hulajnodze elektrycznej. Chłopiec nie będzie już mógł prowadzić tego typu pojazdów.

Plan pokojowy dla Ukrainy. Wysłannicy Trumpa przylecą do Genewy z ostatniej chwili
Plan pokojowy dla Ukrainy. Wysłannicy Trumpa przylecą do Genewy

W niedziele w Genewie w Szwajcarii odbędzie się spotkanie doradców bezpieczeństwa nieformalnej grupy E3 Wielkiej Brytanii, Francji i Niemiec z przedstawicielami Ukrainy, Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych – poinformowała w sobotę agencja Reutera, powołują się na oficjeli, biorących udział w szczycie G20 w RPA.

REKLAMA

W Uzbekistanie oddano hołd żołnierzom armii generała Andersa

5 października 2022 roku w Uzbekistanie odbyły się uroczystości rocznicowe upamiętniające utworzenie armii gen. Andersa i jej drogę ku ojczyźnie. Na Polskich Cmentarzach Wojennych w Shahrisabz i Kitob prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki oraz pozostali członkowie delegacji Instytutu oddali hołd żołnierzom i cywilnym obywatelom Polski, którym nie udało się wrócić do ojczyzny. Delegacja IPN złożyła kwiaty pod pomnikami upamiętniającymi spoczywających tam polskich żołnierzy.
 W Uzbekistanie oddano hołd żołnierzom armii generała Andersa

W uroczystościach uczestniczyli także ambasador RP w Rzymie Anna Maria Anders oraz ambasador RP w Uzbekistanie Radosław Gruk.

Cmentarz w Szachrisabz jest cmentarzem symbolicznym, ponieważ wszelkie miejsca tego rodzaju były niszczone przez władze sowieckie. Nekropolia nie zajmuje dużej powierzchni. Poza pamiątkowym obeliskiem, znajduje się tam tablica z nazwiskami pogrzebanych oraz kilka symbolicznych nagrobków. Polacy w Szachrisabz znaleźli się w 1942 roku w wyniku formowania na terenie miasta 6 Dywizji Piechoty Armii gen. Andersa. Na nekropolii znajdowały się mogiły 256 pochowanych tu żołnierzy oraz ludności cywilnej skupionej wokół Polskiej Armii na Wschodzie. 

Podczas II wojny światowej w marcu i sierpniu 1942 r., przez Uzbekistan i Turkmenistan, z ZSRS do Iranu przedostało się ponad 115 tys. osób, czyli ok. 10% Polaków wywiezionych po 17 września 1939 r. z Kresów Wschodnich w głąb ZSRS. Między 13 stycznia i 25 lutego 1942 r. oddziały Armii Polskiej w ZSRS zostały przeniesione do azjatyckich sowieckich republik. Była to trudna droga, podczas której wielu żołnierzy zmarło lub cierpiało z powodu chorób i wycieńczenia.

W mieście Yangiyoʻl w wilajecie taszkenckim, w pierwszej połowie 1942 r., stacjonowały jednostki i sztab armii gen. Władysława Andersa, które później przeniesiono do Iranu. Wielu Polaków znalazło schronienie także w Samarkandzie. W tym mieście Ksawery Pruszyński napisał opowiadanie „Trębacz z Samarkandy”, które stanowi lustrzane odbicie krakowskiej legendy o Lajkoniku po tatarskiej stronie. Wokół polskiej armii gromadzili się polscy cywile.

Zarówno oficerowie jak i przedstawiciele władz Ambasady RP w Uzbekistanie oraz ludność lokalna starali się aktywnie pomagać wszystkim, którzy zdołali wydostać się spod represji i dotrzeć do Uzbekistanu. Również miejscowa ludność, choć sama nie posiadała zbyt wiele, starała się jak najbardziej pomóc polskim uchodźcom. Polacy w większości ruszyli w dalszą drogę, jednak z powodu wycieńczenia część Polaków pozostała w Uzbekistanie, sieroty czasem przyjmowała pod swój dach miejscowa ludność, a kobiety wychodziły za mąż za Uzbeków. Groby Polaków, którym nigdy nie udało się powrócić do Polski znajdują się na siedemnastu cmentarzach rozrzuconych po całym Uzbekistanie, ponadto wielu grobów nie odnaleziono. Odnajdywanie i dbanie o groby poległych Polaków za granicami kraju doskonale wpisuje się w misję Instytutu Pamięci Narodowej, nad miejscami wiecznego spoczynku Armii gen. Andersa cały czas czuwa również Ambasada RP w Uzbekistanie i Ambasador RP Radosław Gruk.

O odysei Polaków, którzy musieli opuścić ojczyznę i wielu już nie udało się nigdy do nie wrócić, opowiada projekt „Szlaki Nadziei. Odyseja Wolności”. Tytułowe „Szlaki Nadziei”, mają na celu przypominać o wysiłku zbrojnym Polskich Sił Zbrojnych podczas II wojny światowej oraz o losach ludności cywilnej ewakuowanej z ZSRS wraz z armią gen. Andersa. Podczas II wojny światowej polscy żołnierze walczyli na wszystkich jej frontach w obronie godności i wolności oraz w imię solidarności z innymi zniewolonymi narodami.



 

Polecane
Emerytury
Stażowe