Napięcia kulturowe. Renesans duchowości

Przed nadejściem epoki Oświecenia sztuka służyła wyższym celom: ilustrowała Biblię i przekształcała moc wiary w obrazy wzniosłego piękna. Michał Anioł w swoich najsłynniejszych dziełach zrealizowanych na zlecenie Kościoła katolickiego – fresku na suficie Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie i posągu Dawida prezentowanym teraz w Galerii dell’Accademia we Florencji – przedstawiał biblijne postaci i proroków. W wielu kulturach na całym świecie sztuka ludowa była przejawem zbiorowej podświadomości wyrażonej poprzez opowieści, rytuały i mity religijny synkretyzm pogańskiej lub panteistycznej duchowości i chrześcijaństwa.

Zapraszamy publiczność i gości do zastanowienia się, dlaczego w świecie sztuki współczesnej jest tak niewielu twórców chrześcijańskich, w przeciwieństwie do artystów, którzy są chrześcijanami, ale „na ogół się z tym nie afiszują”. Obserwujemy w ostatniej dekadzie wzrost zainteresowania współczesnych artystów pogaństwem i fascynację magią, ale w jaki sposób religie abrahamowe – judaizm, chrześcijaństwo i islam – są przedstawiane we współczesnej sztuce? Czy akt poddania się i kontemplacji idei wieczności jest jeszcze możliwy w sztuce? Czy sacrum i metafizyka zanikły w sztuce jak boskie światło w epoce Oświecenia, powstania komunizmu, hegemonii kapitalizmu, narodzin nowoczesnego świata, czy też przeciwnie, jesteśmy świadkami ich renesansu?

Paneliści

Zaproszona do udziału w dyskusji ukraińska artystka Daria Hlazatova doświadcza życia w warunkach wojny, które przerywane jest przez bombardowania. Jej prace – inspirowane symbolizmem, sztuką ludową i tańcem ekspresyjnym – nabierają walorów duchowej broni przeciwko współczesnej Rosji, są wyrazem odczuwanego przez nią moralnego obowiązku dzielenia się tym, czego doświadcza ona, jej rodacy i jej kraj, Ukraina.

Lubomir Arsov, urodzony w Bułgarii i mieszkający w Toronto artysta, przygląda się możliwościom zmiany i duchowego przebudzenia z beznadziejnego, dystopijnego świata zdominowanego przez technokratyczny korporacjonizm. Jego animacja IN-Shadow – A Modern Odyssey (2017) ma już ponad pięć milionów wyświetleń w serwisie YouTube.

Polski artysta i kurator Łukasz Murzyn jest rzadkim przykładem współczesnego artysty-katolika, który tworzy instalacje, wideo i performanse dotyczące religii, dziedzictwa kulturowego i kryzysu cywilizacji. 
Dyskusja odbędzie się 30 marca 2023 o godzinie 18:30 w Pracowni, na parterze Zamku Ujazdowskiego.
Gospodarzami spotkania będą: Agnieszka Kołek – artystka i kuratorka – oraz Manick Govinda – autor, wykładowca i kurator.

Manick Govinda, niezależny pisarz, mentor artystów, wykładowca, kurator i konsultant artystyczny. Publikował m.in. w „The Critic”, „Index on Censorship”, „Arts Professional”, „Open Democracy” i „Spiked”. Wraz z Agnieszką Kołek jest współkuratorem cyklu publicznych dyskusji i rozmów Napięcia kulturowe w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski. Określa siebie jako eklektyka otwartego na różne idee i myśli, również na nierozwiązane sprzeczności. W 2019 roku za swe krytyczne komentarze i dowcipy na temat gender oraz głośną krytykę Unii Europejskiej został poddany ostracyzmowi przez wiele brytyjskich instytucji artystycznych.

Agnieszka Kołek, artystka, kuratorka i współzałożycielka londyńskiego Passion for Freedom Art Festival. Wspierając artystów, którym uniemożliwia się wystawianie ich prac, obnaża milczenie wielu i podważa dobre samopoczucie lokatorów „bezpiecznych przestrzeni”. Przeżyła atak terrorystyczny w Kopenhadze w 2015 roku. Po zamachu kontynuowała spotkanie na temat sztuki i bluźnierstwa, mówiąc: „Oni nie tylko chcą nas zabić. Chcą też, żebyśmy przestali rozmawiać i właśnie dlatego powinniśmy kontynuować”.

Wstęp na spotkanie jest wolny. Dyskusja będzie transmitowana na żywo na YouTube Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski.