Rafał Woś: Dość tej zimnej wody

Z inflacją jest jak z gorączką. Gdy przekroczy czterdzieści stopni, zaczyna być niebezpieczna. Ale zbicie temperatury ciała poniżej trzydziestu stopni, to też nie jest żaden powód do dumy i radości. Przeciwnie. Hipotermia oznacza, że pacjent jest niestety bliski zejścia z tego świata.
Rafał Woś Rafał Woś: Dość tej zimnej wody
Rafał Woś / fot. M. Żegliński

W kwietniu inflacja w Polsce wyniosła (rok do roku) 14,7 proc. To wciąż jest za dużo. Ale trzeba też zauważyć, że dynamika jest od kilku miesięcy spadkowa. Większość prognoz pokazuje, że w trzecim albo czwartym kwartale tego roku inflacja ma być już jednocyfrowa.

Kluczowe pytanie brzmi: Co dalej ze zbijaniem inflacji? Czy nadal powinno być ono najważniejszym celem? Czy może czas na odrobinę oddechu dla chłodzonej od miesięcy gospodarki?

Cena pieniądza w gospodarce

Aby rozumieć realia tej decyzji trzeba wiedzieć jak – w praktyce gospodarki kapitalistycznej – odbywa się walka z inflacją. Otóż głównym narzędziem tej walki jest wyznaczanie poziomu stóp procentowych przez bank centralny. Stopy procentowe to jakby cena pieniądza w gospodarce. Gdy stopy są niskie, to przedsiębiorcy dostają nowe możliwości działania i inwestowania, a pracownicy mają większą szansę na wywalczenie podwyżki, bo bezrobocie jest niższe, a koniunktura lepsza. Wielu z tych pracowników stać wówczas np. na kredyt hipoteczny, którego oprocentowanie jest niższe i bardziej korzystne. Tak to działa.

W Polsce ostatnich lat stopy procentowe były niskie – co jest ważną częścią tajemnicy dobrej koniunktury z lat 2015–2021. W 2021 roku bank centralny zaczął jednak podwyższać stopy procentowe. Zrobił tak pod ogromną presją opinii publicznej, która domagała się, by zrobić coś z rosnącą inflacją. W efekcie stopa z niemal zera urosła do 6,75 proc. To było jak lanie lodowatej wody na rozgrzane ciało pacjenta. Gospodarka i gospodarstwa domowe zawyły. I nie był to jęk rozkoszy.

Liberalny purysta powie Wam, że… tak trzeba. A inflację trzeba zbijać nadal. Bez względu na koszty. Aż do tzw. celu inflacyjnego, czyli do poziomu 2,5 proc. inflacji. Dopiero wtedy można pomyśleć o zmianie kursu. Ewentualnie.

Ciepły koc

Ale na szczęście od pewnego czasu w naszej debacie ekonomicznej mocne są także inne argumenty niż taka liberalna ortodoksja. Jeden z nich głosi, że Polska jest gospodarką, która ma – w porównaniu z sytymi zachodnimi społeczeństwami – w sobie ciągle dużo niewykorzystanego potencjału do rozwoju. W związku z tym tak ochocze zbijanie inflacji nie jest dla nas dobre. Przeciwnie. Otępi i zagasi polską gospodarkę na amen, zanim ta zdoła rozwinąć skrzydła. Jeszcze inni zwrócą uwagę, że te 2,5 proc. celu inflacyjnego to nie jest żaden święty i obiektywnie słuszny wskaźnik. Przeciwnie – jest on dość mocno zakorzeniony w liberalnej ortodoksji, która panowała w polskim myśleniu ekonomicznym przez pierwszych 30 lat istnienia III RP. I dlatego praktycznym celem inflacyjnym dla polskiej gospodarki powinno być raczej 5–6 proc. inflacji.

Mając to wszystko na uwadze, warto odnotować, że już kilku członków Rady Polityki Pieniężnej (organ NBP, który wyznacza poziom stóp procentowych) zaczęło ostatnio delikatnie napomykać o możliwych obniżkach stóp procentowych. Mniej więcej po wakacjach. I bardzo dobrze. Wychłodzonemu pacjentowi przyda się teraz ciepły koc i ciepła herbatka. A o optymalnej inflacji długofalowej przyjdzie nam jeszcze nie raz porozmawiać.


Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

POLECANE
Ks. Janusz Chyła: Skarb Kościoła z ostatniej chwili
Ks. Janusz Chyła: Skarb Kościoła

Niejednokrotnie słyszałem: Nie chce mi się uczestniczyć we Mszy świętej. Nie mam czasu na chodzenie do kościoła. Nudzę się podczas liturgii. Smutne deklaracje. Podobnie jak ograniczanie udziału w największym cudzie na ziemi do spełniania obowiązku wynikającego z Bożego i kościelnego przykazania. Kierowanie się tylko taką motywacją wynika z braku zachwytu obecnością Chrystusa w sakramencie Eucharystii i słabej wiary.

Ukraina: Alarm przeciwlotniczy w całym kraju z ostatniej chwili
Ukraina: Alarm przeciwlotniczy w całym kraju

Na terytorium całej Ukrainy ogłoszono w czwartek wieczorem alarm przeciwlotniczy. Media poinformowały o odgłosach eksplozji w obwodzie czerkaskim.

Berlin: Aktywiści klimatyczni uszkodzili kilkadziesiąt aut. Na celowniku najdroższe modele z ostatniej chwili
Berlin: Aktywiści klimatyczni uszkodzili kilkadziesiąt aut. Na celowniku najdroższe modele

Co najmniej 35 samochodów w berlińskiej dzielnicy Pankow zostało uszkodzonych przez grupę radykalnych aktywistów klimatycznych w nocy ze środy na czwartek. W autach - za cel wzięto drogie modele, głównie typu SUV - poprzecinano opony, czym grupa pochwaliła się we wpisie na Twitterze – poinformował w czwartek portal „Tagesspiegel”.

W tłum uczestników procesji Bożego Ciała na warszawskim Ursynowie wjechał samochód z ostatniej chwili
W tłum uczestników procesji Bożego Ciała na warszawskim Ursynowie wjechał samochód

Dziś w całej Polsce odbywają się procesje Bożego Ciała. W większości przypadków przebiegają spokojnie, niestety na warszawskim Ursynowi doszło do przykrego incydentu.

Nie żyje amerykański aktor i komik z ostatniej chwili
Nie żyje amerykański aktor i komik

Nie żyje amerykański gwiazdor filmowy i komik Pat Cooper. Znany był najlepiej z takich produkcji jak "Aniołki Charliego", "Depresja gangstera" i "Kroniki Seinfelda". Odszedł w wieku 93 lat.

Zaproszenie na konferencję: „Jak wspierać młodzież w niestabilnym świecie? z ostatniej chwili
Zaproszenie na konferencję: „Jak wspierać młodzież w niestabilnym świecie?"

W dniu 13 czerwca 2023 roku odbędzie się konferencja „Jak wspierać młodzież w niestabilnym świecie? Wyzwania i rekomendacje dla wychowania, profilaktyki i ochrony zdrowia psychicznego po trudnych latach 2020-2022”.

Jest nowy sondaż. Zmniejsza się dystans pomiędzy Zjednoczoną Prawicą a Koalicją Obywatelską z ostatniej chwili
Jest nowy sondaż. Zmniejsza się dystans pomiędzy Zjednoczoną Prawicą a Koalicją Obywatelską

Najnowszy sondaż IPSOS dla portalu DoRzeczy.pl ukazał aktualne preferencje polityczne Polaków. Z uzyskanych odpowiedzi wynika, że Polacy najwyższym zaufaniem darzą Zjednoczoną Prawicę, która uzyskała 35 proc. Jest to taki sam wynik, jaki partia miała 20 maja 2023 roku.

Polska wygrała z aborterkami przed ETPCz z ostatniej chwili
Polska wygrała z aborterkami przed ETPCz

Prezes Sądu Apelacyjnego w Warszawie nie musiał wykonywać orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie wstrzymania przeniesienia trójki sędziów - napisała m.in. we wtorkowym oświadczeniu przewodnicząca Krajowej Rady Sądownictwa Dagmara Pawełczyk-Woicka.

Tragiczny wypadek pod Jarocinem. Nie żyje motocyklista Wiadomości
Tragiczny wypadek pod Jarocinem. Nie żyje motocyklista

W czwartek rano w powiecie jarocińskim doszło do śmiertelnego wypadku. W jego wyniku zginął 34-letni mężczyzna - mieszkaniec gminy Kotlin, który nie miał uprawnień do kierowania motocyklem.

Washington Post: Ukraińska kontrofensywa już się rozpoczęła z ostatniej chwili
"Washington Post": Ukraińska kontrofensywa już się rozpoczęła

Rozpoczęła się długo oczekiwana ukraińska kontrofensywa - podał w czwartek amerykański dziennik "Washington Post", powołując się na ukraińskich żołnierzy. Według gazety, atakom przewodzą brygady wyszkolone i wyposażone przez państwa zachodnie.

Emerytury
Stażowe