Ministerstwo zamieściło na swojej stronie projekt ustawy o zmianie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz niektórych innych ustaw, dotyczący świadczenia kompensacyjnego.

Na mocy ustawy powstać ma Fundusz Kompensacyjny Szczepień Ochronnych, który ma zapewnić pacjentom środki prawne umożliwiające szybkie uzyskanie świadczenia pieniężnego w związku z zaistniałymi działaniami niepożądanymi spowodowanymi przez podanie szczepionki.

Świadczenia kompensacyjne będą uzyskiwane na drodze decyzji administracyjnej Rzecznika Praw Pacjenta w wyznaczonym przepisami maksymalnie 60-dniowym terminie na rozpatrzenie wniosku.

Świadczenie kompensacyjne będzie miało charakter zryczałtowanej kwoty. Jej wysokość będzie uzależniona przede wszystkim od długości okresu hospitalizacji, przy czym dolny limit świadczenia kompensacyjnego wyniesie 10 000 zł w przypadku hospitalizacji wynoszącej od 14 do 30 dni, zaś górny 100 000 zł w przypadku hospitalizacji trwającej powyżej 120 dni.

W przypadku wstrząsu anafilaktycznego, który będzie wymagał obserwacji na szpitalnym oddziale ratunkowym albo izbie przyjęć lub hospitalizacji do 14 dni świadczenie wyniesie 3000 zł. Świadczeniem kompensacyjnym zostaną objęte działania niepożądane, które wystąpiły w wyniku szczepień wykonanych po dniu 26 grudnia 2020 r., w przypadku szczepień przeciw COVID-19, tj. które wystąpiły jeszcze przed wejściem w życie przepisów oraz pozostałych szczepień przeprowadzonych od 1 stycznia 2022 r.

Założono, że projektowana ustawa wejdzie w życie 1 maja 2021 r.

Źródłem finansowania Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych będą wpłaty na rachunek bankowy Funduszu dokonywane przez podmioty (firmy farmaceutyczne), które zawarły ze Skarbem Państwa umowę na dostawę szczepionek do przeprowadzania obowiązkowych szczepień ochronnych realizowanych w ramach Programu Szczepień Ochronnych. Natomiast w przypadku szczepionek zakupionych na podstawie porozumienia dotyczącego wczesnego zakupu szczepionek przeciw chorobie COVID-19 wywoływanej przez wirusa SARS-CoV-2, zawartego między Komisją Europejską i państwami członkowskimi Unii Europejskiej źródeł finansowania będzie fundusz przeciwdziałania Covid-19

Świadczenie kompensacyjne będzie przyznawane przez Rzecznika Praw Pacjenta. Dodatkowo przy Rzeczniku Praw Pacjenta zostanie powołany Zespół do spraw Świadczeń z Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych. Zadaniem tego Zespołu będzie sporządzenie opinii merytorycznej w zakresie wystąpienia działania niepożądanego i jego skutków, po uzyskaniu której Rzecznik Praw Pacjenta wyda rozstrzygniecie w zakresie przyznania świadczenia kompensacyjnego i jego wysokości albo odmowie przyznania tego świadczenia.

W uzasadnieniu projektu wskazano, że w Polsce każdego roku wykonywanych jest kilkanaście milionów szczepień. "Spośród wykonanych szczepień jedynie w odniesieniu do 2–8 przypadków stwierdza się po szczepieniu takie objawy chorobowe, które – na podstawie analizy zgłoszonych niepożądanych odczynów poszczepiennych oraz dokumentacji medycznej – zostały zakwalifikowane jako ciężkie niepożądane odczyny poszczepienne spowodowane szczepionką lub sposobem wykonania szczepienia" – podano w uzasadnieniu.

Większość działań niepożądanych – jak zaznaczono - ogranicza się do reakcji miejscowych w postaci zaczerwieniania i bólu w miejscu wstrzyknięcia lub objawów ogólnych w postaci podwyższenia temperatury ciała. Dane te świadczą o wysokim bezpieczeństwie realizacji szczepień ochronnych.

"Również dostępne dane pochodzące z obecnie realizowanej, niemającej precedensu pod względem swojej skali, globalnej akcji szczepień przeciw COVID-19 także wskazują na wysokie bezpieczeństwo szczepień. Na każde 10 milionów podanych dawek na świecie występuje zaledwie kilka poważnych odczynów poszczepiennych w postaci rekcji alergicznych, które stanowią trudną do przewidzenia indywidualną reakcję organizmu na podanie szczepionki" – wskazano w uzasadnieniu.

Projektowane przepisy wprowadzające świadczenia kompensacyjne oraz Fundusz stanowią – jak wyjaśniono – "realizację zasady solidarności społecznej, która jest kluczem dla powszechnej realizacji szczepień ochronnych".

Powszechność szczepień – jak podkreślono - ma za zadanie zarówno zapewnienie ochrony przed chorobami zakaźnymi tych osób, które zostały zaszczepione, jak również – poprzez przerwanie krążenia patogenów w populacji i powstanie odporności zbiorowiskowej – ochronę tych osób, które ze względów zdrowotnych nie mogą być poddane szczepieniom np. osoby chore na choroby nowotworowe czy dzieci z wrodzonymi lub nabytymi niedoborami odporności.

Z drugiej strony, jak dodano, solidarność programów powszechnych szczepień wyraża się w zapewnieniu osobom zaszczepionym środków prawnych umożliwiających szybkie uzyskanie świadczenia pieniężnego w związku z zaistniałymi niepożądanymi odczynami poszczepiennymi, bez konieczność odwoływania się do długotrwałej procedury postępowania przed sądami powszechnymi.

Uwagi w ramach prekonsultacji należy zgłaszać na adres [email protected].

Katarzyna Lechowicz-Dyl

ktl/ mhr/