Wilamowice zachowały 7 mln zł z Funduszy Norweskich dzięki przyjęciu Samorządowej Karty Praw Rodzin
„Przedstawiciele Norwegii oficjalnie potwierdzili, że polskie samorządy nie utracą Funduszy Norweskich, jeżeli zamiast uchwał zawierających wzmiankę o ruchu LGBT przyjmą Samorządową Kartę Praw Rodzin przygotowaną przez Instytut Ordo Iuris. Teraz kolejne samorządy mają już pewność, że ochrona małżeństwa i rodziny, którą przewiduje SKPR, nie stanowi realnego zagrożenia dla ich współpracy międzynarodowej” – komentuje Nikodem Bernaciak, analityk Instytutu.
30 października 2019 r. Rada Miejska w Wilamowicach przyjęła uchwałę nr XIV/83/19 „w sprawie wsparcia dla konstytucyjnego modelu rodziny opartego na tradycyjnych wartościach”. Zawierała ona fragment mówiący o sprzeciwie wobec „podważania przez przedstawicieli środowisk LGBT pojęcia modelu rodziny”. Rok później Wilamowice wzięły udział w konkursie na dofinansowanie z Funduszy Norweskich w ramach działania „Poprawa zarządzania dziedzictwem kulturowym” stanowiącego część programu „Kultura”. 6 listopada 2020 r. Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu (MKDNiS), po etapach oceny merytorycznej oraz oceny przez Komitet Ekspertów, ogłosiło zwycięstwo 20 projektów – w tym projektu „Utworzenie Muzeum Kultury Wilamowskiej w Wilamowicach – Budowa budynku Muzeum Kultury Wilamowskiej”. Koszt całkowity przedsięwzięcia wynosi 8.620.792,17 zł, w tym koszt otrzymanego dofinansowania – 7.327.673,31 zł.
Pismem z 7 grudnia 2020 r. dyrektor Biura Mechanizmu Finansowego (FMO) Henning Stirø stwierdził, że uchwała przyjęta przez Radę Miejską w Wilamowicach rzekomo zawiera „obraźliwy język [explicit language] wobec «LGBT»”. Norwegowie we wcześniejszej korespondencji z przedstawicielami rządu polskiego (listy z 23 września oraz 4 grudnia) stwierdzili arbitralnie, że sformułowania takie naruszają, ich zdaniem, art. 1.3.1 Regulacji w sprawie wdrażania Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) na lata 2014-2021 z dnia 22 września 2016 r. Według Norwegów, Operator Programu (MKDNiS), podejmując decyzję o finansowaniu, naruszył art. 5.6.1 Regulacji, a Krajowy Punkt Kontaktowy – art. 5.3.1 Regulacji. Obie te decyzje, w opinii FMO, naruszyły również art. 1.2.3 Porozumienia pomiędzy KPK a Operatorem Programu, w związku z czym, na podstawie art. 13.1.1 lit. k Regulacji, podjęto decyzję o zawieszeniu płatności. Dyrektor FMO pismem z dnia 29 stycznia 2021 r. poinformował o zawieszeniu płatności na podstawie art. 13.1.3 Regulacji, opierając decyzję na nieprawdziwym zarzucie, jakoby „uchwała Rady Miejskiej w Wilamowicach określa grupę osób pod kątem rodzajowym w oparciu jedynie o ich orientację seksualną” (tłumaczenie MKDNiS). Pismem z 26 lutego 2021 r. (nr DFE-WPI.9211.70.2020.MK), Ministerstwo poinformowało burmistrza Wilamowic, że Norwegowie postawili miastu ultimatum – albo rada miejska uchyli sporną uchwałę, albo oficjalnie zrezygnuje z otrzymania dofinansowania z Funduszy Norweskich.
Swoją pomoc dla miasta zaoferował Instytut Ordo Iuris, który zaproponował, aby w miejsce uchwały zawierającej wzmiankę o „środowisku LGBT” rada miejska uchwaliła Samorządową Kartę Praw Rodzin. Dokument ten został przygotowany z udziałem Instytutu w 2019 r. i skupia się na pozytywnych aspektach ochrony rodziny, małżeństwa jako związku kobiety i mężczyzny, rodzicielstwa i macierzyństwa, prawa do ochrony życia rodzinnego, prawa rodziców do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami oraz prawa dziecka do ochrony przed demoralizacją. Nie zawiera natomiast najmniejszej wzmianki o ruchu LGBT. 23 marca zastępca dyrektora Departamentu Funduszy i Spraw Europejskich w Ministerstwie Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu poinformował przedstawicieli miasta, że:
Zgodnie z informacją przekazaną przez Krajowy Punkt Kontaktowy (KPK) przedstawiciel norweskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych – Pan Sjura Larsen podczas spotkania z Sekretarzem Stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej – Panem Waldemarem Budą, potwierdził, że Karta Praw Rodziny Samorządu Terytorialnego, opracowana przez Ordo Iuris (organizacja pozarządowa działająca w Polsce w obronie porządku konstytucyjnego, mająca status konsultacyjny przy ECOSOC przy ONZ) jest akceptowalna dla Darczyńców. Taka informacja została oficjalnie przekazana w piśmie Pana Ministra Waldemara Budy do Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska z dnia 12 marca 2021 r. (kopia w załączeniu). Zgodnie z tym dokumentem: „(…) samo przyjęcie Samorządowej Karty Praw Rodzin, pod którą należy rozumieć tekst przygotowany przez Instytut Ordo luris – Fundację na Rzecz Kultury Prawnej, nie stanowi naruszenia Art. 1.3.1 Regulacji, co zostało potwierdzone przez przedstawicieli państw darczyńców na spotkaniu z Krajowym Punktem Kontaktowym w dniu 16 lutego br.”.
30 kwietnia 2021 r., dokładnie półtora roku po przyjęciu uchwały z 30 października 2019 r., Rada Miejska w Wilamowicach podczas nadzwyczajnej, XXXII sesji, w tej samej uchwale uchyliła stary akt i przyjęła Samorządową Kartę Praw Rodzin. Oznacza to, że – zgodnie z zapowiedziami przedstawicieli rządu norweskiego – Wilamowice odzyskują zawieszone dofinansowanie w wysokości ponad 7 milionów zł.
