Wyrok Wielkiej Izby ETPC może zmusić Polskę do instytucjonalizacji związków jednopłciowych

Na początku 2023 r. Wielka Izba Trybunału w Strasburgu stwierdziła naruszenie prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego grupy par jednopłciowych z powodu braku możliwości sformalizowania ich związku. Instytut Ordo Iuris przygotował analizę, w której wskazuje, że choć wyrok Wielkiej Izby formalnie adresowany jest do Federacji Rosyjskiej, to w praktyce może on mieć wpływ na Polskę i inne państwa europejskie. Trybunał w Strasburgu wyprowadził bowiem z art. 8 Konwencji ogólny, nieograniczający się do Rosji, obowiązek państw do stworzenia „ram prawnych” dla „stabilnych i zaangażowanych” par jednopłciowych. Orzeczenie Wielkiej Izby wyznacza standardy interpretacji Konwencji dla mniejszych składów orzekających Trybunału, które właśnie rozpatrują skargi aktywistów LGBT przeciwko Polsce. Instytut Ordo Iuris przygotował analizę na ten temat.
Homozwiązek. Ilustracja poglądowa Wyrok Wielkiej Izby ETPC może zmusić Polskę do instytucjonalizacji związków jednopłciowych
Homozwiązek. Ilustracja poglądowa / Pixabay.com

PRZECZYTAJ ANALIZĘ - LINK

Sprawa dotyczyła trzech par jednopłciowych, które w latach 2009-2013 bezskutecznie próbowały wziąć ślub w rosyjskich urzędach stanu cywilnego, mimo jednoznacznych przepisów prawa przewidujących małżeństwo wyłącznie dla związku kobiety i mężczyzny.   Pierwsza para w 2010 r., a druga i trzecia w 2014 r., złożyły skargi do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu, zarzucając Rosji naruszenie ich prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego (art. 8 EKPC). W 2021 r. Trybunał uwzględnił ich skargę, ale Rosja odwołała się do Wielkiej Izby ETPC, która na początku stycznia bieżącego roku utrzymała wcześniejszy wyrok w mocy. Wyrok został przyjęty większością 14 do 3 głosów, ale z tej trójki tylko dwóch sędziów głosowało przeciw merytorycznej istocie rozstrzygnięcia (w tym sędzia prof. Krzysztof Wojtyczek z Polski).

 

Analiza

W przygotowanej analizie Centrum Prawa Międzynarodowego Ordo Iuris wskazuje, że choć wyrok Wielkiej Izby jest formalnie adresowany do Federacji Rosyjskiej, to w praktyce będzie miał wpływ także na Polskę i wszystkie inne państwa Rady Europy. Wielka Izba ETPC wyznacza bowiem de facto standardy interpretacji Konwencji, którymi kierują się mniejsze składy orzekające Trybunału, w tym te rozpatrujące właśnie skargi polskich aktywistów LGBT przeciwko Polsce, domagających się instytucjonalizacji związków jednopłciowych.

Wielka Izba ETPC wyprowadziła z art. 8 Konwencji pozytywny obowiązek stworzenia przez wszystkie państwa europejskie „określonych ram prawnych” dla „stabilnych i zaangażowanych” związków jednopłciowych. Jednocześnie zdyskwalifikowała ona wszystkie podstawowe argumenty przeciwko instytucjonalizacji związków jednopłciowych, jakie można było dotychczas podnieść w celu uchylenia się od tego obowiązku – w ocenie Wielkiej Izby nie usprawiedliwia tego ani wola większości społeczeństwa, ani ochrona rodziny, ani ochrona małoletnich przed promocją homoseksualizmu. Wielka Izba pozostawiła jedynie państwom swobodę co do formy i treści formalizacji związków jednopłciowych, które nie muszą zostać całkowicie zrównane z małżeństwami.

W ocenie Wielkiej Izby ETPC, „stabilne i zaangażowane” relacje homoseksualne stanowią „życie rodzinne” w rozumieniu art. 8 Konwencji, bo nie różnią one niczym istotnym od relacji między kobietą a mężczyzną.  W swojej analizie Instytut Ordo Iuris zwraca jednak uwagę, że przyjęte przez Trybunał rozumienie rodziny znacząco odbiega od jego znaczenia wynikającego z tekstu art. 8 Konwencji, który – zgodnie z jej preambułą - należy odczytywać w świetle art. 16 ust. 1 i 3 oraz art. 25 ust. 2 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Z tych przepisów zaś jasno wynika, że rodziną jest wspólnota oparta na związku kobiety i mężczyzny, dążących do zostania rodzicami.

Stanowisko ETPC jest owocem techniki wykładni Konwencji jako „żywego instrumentu”, który zakłada, że rozumienie pojęć w niej zawartych nie jest stałe, ale ewoluuje wraz z poglądami społeczeństwa. W swojej analizie Instytut Ordo Iuris wskazuje, że Trybunał nie ma kompetencji do adaptowania przepisów Konwencji do poglądów społeczeństwa – to jest domena prawodawcy, którym w przypadku traktatu jest gremium państw-stron, mogących dokonać jego rewizji w odpowiedniej procedurze. Zmiana definicji pojęcia rodziny wymagałaby zmiany Konwencji przez państwa-strony, nie jest natomiast domeną Trybunału w Strasburgu.

Sprawa Fedotova i inni v. Rosja, wyrok Wielkiej Izby ETPC z 17.1.2023 r.


Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

POLECANE
Katarzyna Cichopek: Jestem po kolejnych badaniach z ostatniej chwili
Katarzyna Cichopek: "Jestem po kolejnych badaniach"

Katarzyna Cichopek podzieliła się w mediach społecznościowych ze swoimi obserwatorami ważną wiadomością.

Inflacja w marcu ostro w dół. Najniższy poziom od pięciu lat z ostatniej chwili
Inflacja w marcu ostro w dół. Najniższy poziom od pięciu lat

Inflacja w marcu wyniosła w Polsce 1,9 proc. rok do roku – podał Główny Urząd Statystyczny. To najniższy poziom inflacji od pięciu lat.

Ekspert TVN grozi: od czasu do czasu dziennikarz powinien oberwać 'po łbie' Wiadomości
Ekspert TVN grozi: "od czasu do czasu dziennikarz powinien oberwać 'po łbie'"

Redaktor naczelny Onetu Bartosz Węglarczyk opublikował na platformie "X" (dawniej "Twitter") post z linkiem do artykułu Onetu pt. "Jacek Dubois sam siedział na ławie oskarżonych. Stworzył duet z Romanem Giertychem". Natychmiast odezwali się obrońcy "mecenasa Koalicji 13 grudnia".

Niepokojące doniesienia z granicy. Straż Graniczna wydała komunikat z ostatniej chwili
Niepokojące doniesienia z granicy. Straż Graniczna wydała komunikat

Straż Graniczna regularnie publikuje raporty dotyczące wydarzeń na granicy polsko-białoruskiej.

Tajemniczy wpis Tuska: Wiecie, o czym mówię z ostatniej chwili
Tajemniczy wpis Tuska: "Wiecie, o czym mówię"

Donald Tusk opublikował na platformie enigmatyczny wpis. Wielu internautów zastanawia się do czego odnosi się premier.

Trzęsienie ziemi w Pałacu Buckingham. Król Karol III zrezygnował z ostatniej chwili
Trzęsienie ziemi w Pałacu Buckingham. Król Karol III zrezygnował

W ostatnim czasie brytyjskie media obiegły niepokojące doniesienia w sprawie stanu zdrowia króla Karola III. Tabloid „In Touch” donosił, że jest coraz gorzej. Monarcha musiał zrezygnować.

Tusk: Nie chcę nikogo straszyć, ale wojna nie jest już pojęciem z przeszłości z ostatniej chwili
Tusk: "Nie chcę nikogo straszyć, ale wojna nie jest już pojęciem z przeszłości"

Nie chcę nikogo straszyć, ale wojna nie jest już pojęciem z przeszłości. Jest realna, w gruncie rzeczy zaczęła się ponad dwa lata temu. To, co obecnie najbardziej niepokoi, to fakt, że możliwy jest dosłownie każdy scenariusz. Takiej sytuacji nie mieliśmy od 1945 roku – uważa szef polskiego rządu Donald Tusk.

Wojsko poderwało samoloty. Dowództwo Operacyjne wydało komunikat z ostatniej chwili
Wojsko poderwało samoloty. Dowództwo Operacyjne wydało komunikat

Dzisiejszej nocy obserwowana jest intensywna aktywność lotnictwa dalekiego zasięgu Federacji Rosyjskiej, związana z uderzeniami rakietowymi wykonywanymi na obiekty znajdujące się na terytorium Ukrainy – przekazało na platformie X Dowództwo Operacyjne.

Odmrożenie cen energii. To uderzy w portfele Polaków z ostatniej chwili
Odmrożenie cen energii. To uderzy w portfele Polaków

Spółdzielnie mieszkaniowe planują od końca czerwca podwyżki opłat, przeważnie wynikające ze wzrostu cen energii elektrycznej i ciepła – informuje w piątkowym wydaniu „Rzeczpospolita”. Drogą ucieczki przed nimi może być fotowoltaika – dodaje.

Dramat w Niemczech. Polka wśród ofiar śmiertelnych z ostatniej chwili
Dramat w Niemczech. Polka wśród ofiar śmiertelnych

47-letnia Polka jest jedną z ofiar śmiertelnych wypadku autobusowego, do którego doszło w środę na autostradzie A9 w pobliżu Lipska na wschodzie Niemiec. Policja przekazała w czwartek informacje na temat tożsamości trzech spośród czterech osób zabitych w wypadku.

REKLAMA

Wyrok Wielkiej Izby ETPC może zmusić Polskę do instytucjonalizacji związków jednopłciowych

Na początku 2023 r. Wielka Izba Trybunału w Strasburgu stwierdziła naruszenie prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego grupy par jednopłciowych z powodu braku możliwości sformalizowania ich związku. Instytut Ordo Iuris przygotował analizę, w której wskazuje, że choć wyrok Wielkiej Izby formalnie adresowany jest do Federacji Rosyjskiej, to w praktyce może on mieć wpływ na Polskę i inne państwa europejskie. Trybunał w Strasburgu wyprowadził bowiem z art. 8 Konwencji ogólny, nieograniczający się do Rosji, obowiązek państw do stworzenia „ram prawnych” dla „stabilnych i zaangażowanych” par jednopłciowych. Orzeczenie Wielkiej Izby wyznacza standardy interpretacji Konwencji dla mniejszych składów orzekających Trybunału, które właśnie rozpatrują skargi aktywistów LGBT przeciwko Polsce. Instytut Ordo Iuris przygotował analizę na ten temat.
Homozwiązek. Ilustracja poglądowa Wyrok Wielkiej Izby ETPC może zmusić Polskę do instytucjonalizacji związków jednopłciowych
Homozwiązek. Ilustracja poglądowa / Pixabay.com

PRZECZYTAJ ANALIZĘ - LINK

Sprawa dotyczyła trzech par jednopłciowych, które w latach 2009-2013 bezskutecznie próbowały wziąć ślub w rosyjskich urzędach stanu cywilnego, mimo jednoznacznych przepisów prawa przewidujących małżeństwo wyłącznie dla związku kobiety i mężczyzny.   Pierwsza para w 2010 r., a druga i trzecia w 2014 r., złożyły skargi do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu, zarzucając Rosji naruszenie ich prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego (art. 8 EKPC). W 2021 r. Trybunał uwzględnił ich skargę, ale Rosja odwołała się do Wielkiej Izby ETPC, która na początku stycznia bieżącego roku utrzymała wcześniejszy wyrok w mocy. Wyrok został przyjęty większością 14 do 3 głosów, ale z tej trójki tylko dwóch sędziów głosowało przeciw merytorycznej istocie rozstrzygnięcia (w tym sędzia prof. Krzysztof Wojtyczek z Polski).

 

Analiza

W przygotowanej analizie Centrum Prawa Międzynarodowego Ordo Iuris wskazuje, że choć wyrok Wielkiej Izby jest formalnie adresowany do Federacji Rosyjskiej, to w praktyce będzie miał wpływ także na Polskę i wszystkie inne państwa Rady Europy. Wielka Izba ETPC wyznacza bowiem de facto standardy interpretacji Konwencji, którymi kierują się mniejsze składy orzekające Trybunału, w tym te rozpatrujące właśnie skargi polskich aktywistów LGBT przeciwko Polsce, domagających się instytucjonalizacji związków jednopłciowych.

Wielka Izba ETPC wyprowadziła z art. 8 Konwencji pozytywny obowiązek stworzenia przez wszystkie państwa europejskie „określonych ram prawnych” dla „stabilnych i zaangażowanych” związków jednopłciowych. Jednocześnie zdyskwalifikowała ona wszystkie podstawowe argumenty przeciwko instytucjonalizacji związków jednopłciowych, jakie można było dotychczas podnieść w celu uchylenia się od tego obowiązku – w ocenie Wielkiej Izby nie usprawiedliwia tego ani wola większości społeczeństwa, ani ochrona rodziny, ani ochrona małoletnich przed promocją homoseksualizmu. Wielka Izba pozostawiła jedynie państwom swobodę co do formy i treści formalizacji związków jednopłciowych, które nie muszą zostać całkowicie zrównane z małżeństwami.

W ocenie Wielkiej Izby ETPC, „stabilne i zaangażowane” relacje homoseksualne stanowią „życie rodzinne” w rozumieniu art. 8 Konwencji, bo nie różnią one niczym istotnym od relacji między kobietą a mężczyzną.  W swojej analizie Instytut Ordo Iuris zwraca jednak uwagę, że przyjęte przez Trybunał rozumienie rodziny znacząco odbiega od jego znaczenia wynikającego z tekstu art. 8 Konwencji, który – zgodnie z jej preambułą - należy odczytywać w świetle art. 16 ust. 1 i 3 oraz art. 25 ust. 2 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Z tych przepisów zaś jasno wynika, że rodziną jest wspólnota oparta na związku kobiety i mężczyzny, dążących do zostania rodzicami.

Stanowisko ETPC jest owocem techniki wykładni Konwencji jako „żywego instrumentu”, który zakłada, że rozumienie pojęć w niej zawartych nie jest stałe, ale ewoluuje wraz z poglądami społeczeństwa. W swojej analizie Instytut Ordo Iuris wskazuje, że Trybunał nie ma kompetencji do adaptowania przepisów Konwencji do poglądów społeczeństwa – to jest domena prawodawcy, którym w przypadku traktatu jest gremium państw-stron, mogących dokonać jego rewizji w odpowiedniej procedurze. Zmiana definicji pojęcia rodziny wymagałaby zmiany Konwencji przez państwa-strony, nie jest natomiast domeną Trybunału w Strasburgu.

Sprawa Fedotova i inni v. Rosja, wyrok Wielkiej Izby ETPC z 17.1.2023 r.



Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

Polecane
Emerytury
Stażowe