Wolne niedziele europejskim standardem

Wprowadzenie wolnych niedziel w Polsce nie będzie czymś nadzwyczajnym. Wręcz przeciwnie. Wolna niedziela jest zasadą obowiązującą w niemal wszystkich państwach zachodniej Europy. Wyjątek stanowią Irlandia i Portugalia.
/ pixabay.com [licencja: CCO]
Analitycy Instytutu na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris podjęli się porównania przepisów o dniach wolonych, które obowiązują w większości europejskich krajów. Analizie poddano obywatelski projekt ustawy ograniczającej handel w niedzielę, pod którym podpisało się 518 tys. osób.

Ordo Iuris zwraca uwagę, że w dziewięciu na trzydzieści jeden państw, których ustawodawstwo przeanalizowano handel w niedzielę jest niedozwolony lub ograniczony. W większości europejskich krajów obowiązuje zakaz pracy w handlu w niedzielę. Prawo nie zezwala, aby w niedzielę były otwarte sklepy, które zatrudniają pracowników. Za sklepową ladą może stać właściciel.

Rozwiązanie, które zaproponowano w obywatelskim projekcie ustawy jest identyczne jak przepisy, które obowiązują w Niemczech i Austrii. Oponenci ograniczenia handlu w niedzielę chętnie posługują się przykładem Węgier, gdzie po ponad roku od wprowadzenia zakazu handlu, władze wycofały się z tego pomysłu. Warto zwrócić uwagę, że węgierski premier Victor Orbán zrezygnował z wolonych niedziel z powodów politycznych.

Ordo Iuris wskazuje, że rok obowiązywania zakazu handlu na Węgrzech pozytywnie wpłynął na tamtejszą gospodarkę. Poprawiła się sytuacja w sektorze drobnego handlu.
„Także w innych krajach na gwarancjach wolnej niedzieli najczęściej korzystają indywidualni przedsiębiorcy i rodzinne firmy. Nie znajdują potwierdzenia obawy dotyczące ogólnego spadku obrotów w handlu” – podkreśla Instytut.

NSZZ Solidarność wielokrotnie wskazywała, że projekt ustawy jest próbą odzyskania niedziel.
– To nasze 500 plus dla pracowników – zaznacza Alfred Bujara, przewodniczący Sekcji Krajowej Pracowników Handlu NSZZ Solidarność i jednocześnie pełnomocnik Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej.

Wszystko po to, aby osoby zatrudnione w handlu mogły w niedzielę spędzić czas z rodzinami i odpocząć. Również analitycy Ordo Iuris zwracają uwagę, że założenia projektu złożonego przez NSZZ Solidarność do Marszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego stanowią realizację dyrektyw konstytucyjnych obligujących władze publiczne do otoczenia rodziny szczególną ochroną i opieką (art. 18 Konstytucji RP) oraz do ochrony pracy i nadzoru nad warunkami wykonywania pracy (art. 24 Konstytucji RP).
„W bezpośrednim związku z tą zasadą pozostaje wynikające z art. 47 Konstytucji prawo do ochrony prawnej życia prywatnego i rodzinnego. Analitycy proponują przy tym kilka zmian, które mogłyby zostać rozważone podczas prac parlamentarnych” – podkreśla Ordo Iuris.

Autorzy analizy twierdzą, że tytuł ustawy powinien afirmować rolę niedzieli jako dnia wolnego od pracy, szczególnie w kontekście życia rodzinnego.
„Projekt mógłby więc nosić tytuł: »ustawa o wolnej niedzieli« albo »ustawa o ochronie życia rodzinnego w niedzielę«. Wskazane jest także wybranie jednolitej formy prawnej dla proponowanego ograniczenia handlu w niedziele i obowiązującego już ograniczenia możliwości zatrudniania osób w święta będące dniami ustawowo wolnymi od pracy” – dodano.


Pełen raport autorstwa Ordo Iuris dostępny jest TUTAJ.


Izabela Kozłowska

 

POLECANE
Trudna sytuacja w prawie całym kraju. IMGW ostrzega: najgorzej będzie w nocy gorące
Trudna sytuacja w prawie całym kraju. IMGW ostrzega: najgorzej będzie w nocy

Gołoledź i marznące opady sparaliżowały drogi w niemal całej Polsce. IMGW ostrzega przed bardzo trudnymi warunkami do jazdy, a służby apelują o ostrożność po serii groźnych wypadków i kolizji.

Tȟašúŋke Witkó: Opadające rosyjskie portki tylko u nas
Tȟašúŋke Witkó: Opadające rosyjskie portki

Emmanuel Jean-Michel Frédéric Macron odebrał w ostatnim czasie publiczną lekcję pokory, zafundowaną mu przez Siergieja Wiktorowicza Ławrowa. Wyłącznie ze względu na panującą obecnie świąteczno-noworoczną porę, nie wskażę części ciała, w którą Francuz otrzymał od Rosjanina sążnistego, dyplomatycznego kopniaka, a jedynie dla ułatwienia dodam, że nad Loarą tytułują ją słowem „fesses”.

Samuel Pereira: Polityczna amnezja i świąteczna projekcja tylko u nas
Samuel Pereira: Polityczna amnezja i świąteczna projekcja

Wigilia to nie jest zwykły wieczór. To moment czuwania – nie tylko w sensie religijnym, ale też ludzkim. Zatrzymania się. Wyłączenia szumu i odkładania sporów na bok. Nawet jeśli ktoś nie wierzy, rozumie intuicyjnie, że to most między codziennością a czymś ważniejszym. Dlatego właśnie tak boleśnie widać, gdy ktoś próbuje ten most zamienić w kolejną barykadę.

Wiadomo, ilu Polaków musi opuścić USA. MSZ podał liczbę z ostatniej chwili
Wiadomo, ilu Polaków musi opuścić USA. MSZ podał liczbę

MSZ ujawniło skalę deportacji Polaków z USA. Jak podano w komunikacie, na dzień 6 listopada 2025 r. 68 osób było w rękach amerykańskiego Urzędu Celno-Imigracyjnego, a około 130 obywateli Polski ma w tym roku opuścić kraj.

Tragedia w Boże Narodzenie. Śmiertelnie ugodził partnerkę z ostatniej chwili
Tragedia w Boże Narodzenie. Śmiertelnie ugodził partnerkę

Makabryczne Boże Narodzenie w Strzale pod Siedlcami. Podczas świątecznej kolacji, 53-letni mężczyzna w trakcie kłótni śmiertelnie ugodził nożem swoją 55-letnią partnerkę.

Uszkodzone tory kolejowe na Opolszczyźnie. Jest komunikat z ostatniej chwili
Uszkodzone tory kolejowe na Opolszczyźnie. Jest komunikat

Policja poinformowała w piątek po południu, że funkcjonariusze Straży Ochrony Kolei stwierdzili brak fragmentu szyny kolejowej na linii kolejowej relacji Sławięcice - Rudziniec. Badane są przyczyny zdarzenia.

Tego najbardziej obawiają się Polacy w 2026 roku. Jest sondaż z ostatniej chwili
Tego najbardziej obawiają się Polacy w 2026 roku. Jest sondaż

W 2026 roku Polacy najbardziej obawiają się problemów z dostępem do służby zdrowia oraz pogorszenia zdrowia własnego lub bliskich - wynika z badania pracowni United Surveys na zlecenie Wirtualnej Polski.

Prezydent Karol Nawrocki rozmawiał z Donaldem Trumpem. Jest komunikat z ostatniej chwili
Prezydent Karol Nawrocki rozmawiał z Donaldem Trumpem. Jest komunikat

Odbyła się kolejna rozmowa telefoniczna prezydenta Karola Nawrockiego z prezydentem USA Donaldem Trumpem - poinformowała w piątek po godz. 15 Kancelaria Prezydenta Karola Nawrockiego.

Karambol na S8. Trasa do Warszawy zablokowana z ostatniej chwili
Karambol na S8. Trasa do Warszawy zablokowana

Dziewięć samochodów osobowych uczestniczyło w karambolu, do którego doszło na drodze ekspresowej S8 pod Rawą Mazowiecką w woj. łódzkim. Pięć osób zostało poszkodowanych. Trasa w stronę Warszawy jest nieprzejezdna.

Komunikat dla mieszkańców woj. kujawsko-pomorskiego z ostatniej chwili
Komunikat dla mieszkańców woj. kujawsko-pomorskiego

Gołoledź występuje na trasie A1 od 190. do 196. kilometra w kierunku Łodzi. Auta wpadają w poślizg i wypadają z drogi - podała w piątek kujawsko-pomorska straż pożarna. Dotychczas nie odnotowano osób rannych.

REKLAMA

Wolne niedziele europejskim standardem

Wprowadzenie wolnych niedziel w Polsce nie będzie czymś nadzwyczajnym. Wręcz przeciwnie. Wolna niedziela jest zasadą obowiązującą w niemal wszystkich państwach zachodniej Europy. Wyjątek stanowią Irlandia i Portugalia.
/ pixabay.com [licencja: CCO]
Analitycy Instytutu na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris podjęli się porównania przepisów o dniach wolonych, które obowiązują w większości europejskich krajów. Analizie poddano obywatelski projekt ustawy ograniczającej handel w niedzielę, pod którym podpisało się 518 tys. osób.

Ordo Iuris zwraca uwagę, że w dziewięciu na trzydzieści jeden państw, których ustawodawstwo przeanalizowano handel w niedzielę jest niedozwolony lub ograniczony. W większości europejskich krajów obowiązuje zakaz pracy w handlu w niedzielę. Prawo nie zezwala, aby w niedzielę były otwarte sklepy, które zatrudniają pracowników. Za sklepową ladą może stać właściciel.

Rozwiązanie, które zaproponowano w obywatelskim projekcie ustawy jest identyczne jak przepisy, które obowiązują w Niemczech i Austrii. Oponenci ograniczenia handlu w niedzielę chętnie posługują się przykładem Węgier, gdzie po ponad roku od wprowadzenia zakazu handlu, władze wycofały się z tego pomysłu. Warto zwrócić uwagę, że węgierski premier Victor Orbán zrezygnował z wolonych niedziel z powodów politycznych.

Ordo Iuris wskazuje, że rok obowiązywania zakazu handlu na Węgrzech pozytywnie wpłynął na tamtejszą gospodarkę. Poprawiła się sytuacja w sektorze drobnego handlu.
„Także w innych krajach na gwarancjach wolnej niedzieli najczęściej korzystają indywidualni przedsiębiorcy i rodzinne firmy. Nie znajdują potwierdzenia obawy dotyczące ogólnego spadku obrotów w handlu” – podkreśla Instytut.

NSZZ Solidarność wielokrotnie wskazywała, że projekt ustawy jest próbą odzyskania niedziel.
– To nasze 500 plus dla pracowników – zaznacza Alfred Bujara, przewodniczący Sekcji Krajowej Pracowników Handlu NSZZ Solidarność i jednocześnie pełnomocnik Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej.

Wszystko po to, aby osoby zatrudnione w handlu mogły w niedzielę spędzić czas z rodzinami i odpocząć. Również analitycy Ordo Iuris zwracają uwagę, że założenia projektu złożonego przez NSZZ Solidarność do Marszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego stanowią realizację dyrektyw konstytucyjnych obligujących władze publiczne do otoczenia rodziny szczególną ochroną i opieką (art. 18 Konstytucji RP) oraz do ochrony pracy i nadzoru nad warunkami wykonywania pracy (art. 24 Konstytucji RP).
„W bezpośrednim związku z tą zasadą pozostaje wynikające z art. 47 Konstytucji prawo do ochrony prawnej życia prywatnego i rodzinnego. Analitycy proponują przy tym kilka zmian, które mogłyby zostać rozważone podczas prac parlamentarnych” – podkreśla Ordo Iuris.

Autorzy analizy twierdzą, że tytuł ustawy powinien afirmować rolę niedzieli jako dnia wolnego od pracy, szczególnie w kontekście życia rodzinnego.
„Projekt mógłby więc nosić tytuł: »ustawa o wolnej niedzieli« albo »ustawa o ochronie życia rodzinnego w niedzielę«. Wskazane jest także wybranie jednolitej formy prawnej dla proponowanego ograniczenia handlu w niedziele i obowiązującego już ograniczenia możliwości zatrudniania osób w święta będące dniami ustawowo wolnymi od pracy” – dodano.


Pełen raport autorstwa Ordo Iuris dostępny jest TUTAJ.


Izabela Kozłowska


 

Polecane