[Felieton "TS"] Waldemar Biniecki: Co kryją archiwa w Instytucie Hoovera?

Od kilku tygodni wraz z kolegą z Teksasu usiłujemy dociec, czy w Instytucie Hoovera w Kalifornii znajdują się dokumenty, które mogą mieć wpływ na polską historię najnowszą. Rozmawialiśmy nawet na ten temat z dr. Lechem Kowalskim, najwybitniejszym fachowcem od archiwaliów wojskowych
Wieża Hoovera na terenie kampusu Stanford University. [Felieton "TS"] Waldemar Biniecki: Co kryją archiwa w Instytucie Hoovera?
Wieża Hoovera na terenie kampusu Stanford University. / wikipedia
A tu nagle boom w „The Polish Review” – po angielsku, a potem w nowojorskim „Nowym Dzienniku” – po polsku ukazał się wywiad pani dr. Aleksandry Ziółkowskiej-Boehm z dr. Maciejem Siekierskim, kuratorem Zbiorów Europejskich w Archiwum Herberta Hoovera przy Uniwersytecie Stanforda w Kalifornii. Musimy sobie zdać sprawę z faktu, że wiele cennych dokumentów dotyczących Polski i dorobku Polaków na obczyźnie znajduje się w amerykańskich archiwach. „Dział polski w Bibliotece i Archiwum Instytutu Hoovera stanowi około 5 procent (40 000 tytułów bibliotecznych i ok. 400 zbiorów archiwalnych) całych zbiorów i stale się powiększa” – mówi nam dr Siekierski. Znajdują się tam m.in. zbiory Ignacego i Heleny Paderewskich, ogromne zbiory dotyczące II wojny światowej, np. zbiory Biura Dokumentów II Korpusu. Rząd na Uchodźstwie przekazał cenne relacje Polaków o więzieniach i deportacjach sowieckich. Tam znajduje się słynne archiwum Jana Karskiego. Są również archiwa Radia Wolna Europa i jest to inny zbiór niż archiwa z Ossolineum. Kolejne to zbiory emigracyjne – premiera Stanisława Mikołajczyka i Stefana Korbońskiego z Waszyngtonu. Instytut Hoovera posiada ogromny zbiór solidarnościowej prasy niezależnej i druków zwartych. Ponadto archiwa historyka i publicysty emigracyjnego Andrzeja Pomiana, ambasadorów Romualda Spasowskiego i Zdzisława Rurarza. Kolejne są archiwa Bolesława Bieruta, Zygmunta Berlinga, Jakuba Bermana, Władysława Gomułki i innych. Instytut zakupił od Czesława Kiszczaka zdjęcia i filmy z Zawratu, Magdalenki i obrad Okrągłego Stołu, oraz znacznie później od wdowy po generale mundur. Czy tylko? Tutaj także znajduje się archiwum Leopolda Tyrmanda. Archiwa Mieczysława Rakowskiego i Jerzego Urbana. 

Na koniec wywiadu dr Siekierski mówi: „Posiadamy największe poza krajem zbiory źródeł do badania najnowszej historii Polski i jesteśmy zainteresowani, aby dokumentację tę udostępnić jak najszerszemu gronu badaczy. Zachęcamy, odpowiadamy na wszystkie listy oraz e-maile, oferujemy pomoc finansową”. W tym miejscu trzeba również wspomnieć o innych 3 głównych ośrodkach zawierających polskie archiwalia. W Nowym Jorku mieści się Instytut Piłsudskiego oraz archiwa w głównej kwatera Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce (SWAP). Jest tam min. kartoteka osobowa ponad 20 tysięcy weteranów z I i II wojny światowej, wykaz ponad 38 tys. ochotników z Błękitnej Armii, ze Stanów, Kanady z lat 1917-1919, kolekcja fotografii i nagrań audiowizualnych, głównie relacji żołnierskich. Instytut w Orchard Lake w Michigan z wieloma cennymi archiwaliami i eksponatami oraz Polskie Muzeum w Chicago. To tylko te największe instytucje. Przypominam, że w każdym stanowym uniwersytecie, towarzystwie historycznym znajdują się liczne polonica, które trzeba uchronić od zapomnienia i zniszczenia.


 

POLECANE
Otwarte i tolerancyjne Niemcy to mit tylko u nas
Otwarte i tolerancyjne Niemcy to mit

Niemcy od dawna nie są już takim krajem, za jaki się podają. Nowe dane zza Odry pokazują bowiem, że w Niemczech jest coraz więcej przemocy wobec gejów, kobiet i Żydów. Gdyby takie statystyki wychodziły z Polski, Unia Europejska już dawno lamentowałaby nad bezpieczeństwem w naszym kraju. Jak jednak poradzą sobie z tymi problemami Niemcy?

Zasłynął skokiem ze stratosfery. Tragiczny wypadek austriackiego sportowca Wiadomości
Zasłynął skokiem ze stratosfery. Tragiczny wypadek austriackiego sportowca

Z Włoch napływają dramatyczne informacje. Podczas lotu motoparalotnią nad Porto Sant’Elpidio Felix Baumgartner, austriacki sportowiec, stracił kontrolę nad maszyną, prawdopodobnie w wyniku nagłego pogorszenia stanu zdrowia, i rozbił się w basenie należącym do hotelowego kompleksu.

Niemcy spadły z pozycji lidera. Imigranci szturmują inny kraj UE pilne
Niemcy spadły z pozycji lidera. Imigranci szturmują inny kraj UE

Przez ostatnie dziesięć lat Niemcy były głównym kierunkiem dla osób ubiegających się o azyl i przybywających do Europy spoza UE. Obecnie jednak sytuacja uległa zmianie i na czele tego zestawienia pojawił się nowy kraj.

Ogromna większość Polaków chce kupować polską żywność. Wyniki sondażu Wiadomości
Ogromna większość Polaków chce kupować polską żywność. Wyniki sondażu

Blisko 80 proc. Polaków deklaruje, że przy wyborze produktów spożywczych stara się sięgać po żywność krajową, a 67 proc. uważa ją za lepszą jakościowo od zagranicznej – wynika z najnowszego raportu CBOS. Tylko 17 proc. ankietowanych wskazuje, że cena jest dla nich kluczowym kryterium podczas zakupów.

Niemieckie czołgi mają ruszyć na podbój świata tylko u nas
Niemieckie czołgi mają ruszyć na podbój świata

Armin Papperger, prezes niemieckiego koncernu zbrojeniowego Rheinmetall AG, w rozmowie z gazetą die Welt mówił o dynamicznym rozwoju niemieckiej branży zbrojeniowej, nowych zamówieniach i planach ekspansji na rynek amerykański.

W Zakopanem pojawił się billboard po arabsku. To promocja dubajskiego biura podróży Wiadomości
W Zakopanem pojawił się billboard po arabsku. To promocja dubajskiego biura podróży

W Zakopanem pojawił się billboard reklamujący biuro podróży ze Zjednoczonych Emiratów Arabskich, skierowany wyłącznie do arabskich turystów – bez polskiego tłumaczenia. Firma wzbudza kontrowersje, ponieważ w swojej ofercie ma wycieczki m.in. do Rosji.

Szef węgierskiego MSZ o odwołaniu polskiego ambasadora: Obecny rząd Polski jest za wojną, my za pokojem polityka
Szef węgierskiego MSZ o odwołaniu polskiego ambasadora: "Obecny rząd Polski jest za wojną, my za pokojem"

– Choć między naszymi krajami zdarzają się spory polityczne, Węgry wciąż mają istotny interes w utrzymywaniu dobrych relacji z Polską. Wydaje się jednak, że obecne władze w Warszawie tego nie podzielają – stwierdził w czwartek minister spraw zagranicznych Węgier Péter Szijjártó.

Rewolucja w Wlk. Brytanii. 16-latkowie pójdą do urn? Wiadomości
Rewolucja w Wlk. Brytanii. 16-latkowie pójdą do urn?

Wicepremier Wielkiej Brytanii Angela Rayner zapowiedziała, że rząd podejmuje kroki mające na celu zwiększenie uczestnictwa obywateli w życiu publicznym. „Chcemy, aby więcej osób mogło aktywnie włączać się w brytyjską demokrację” – podkreśliła. Jednym z kluczowych elementów nowego projektu jest obniżenie wieku wyborczego z 18 do 16 lat na terenie całego kraju.

Rzecznik Instytutu Pileckiego odwołany z ostatniej chwili
Rzecznik Instytutu Pileckiego odwołany

Dziś od rana w mediach pojawiały się nieoficjalne informacje, że rzecznik Instytutu Pileckiego, Jan Gebert, ma zostać odwołany ze stanowiska. Decyzja ta miała być m.in. reakcją na skandal, jaki wywołały wpisy na profilu Instytutu na platformie X, wybielające płk. Maksymiliana Schnepfa, biorącego czynny udział w Obławie Augustowskiej. Wieczorem na stronie Instytutu Pileckiego jako rzecznik figurowała już Luiza Jurgiel-Żyła.

Drożdże z genem niesporczaka wróciły z kosmosu. Polski eksperyment może pomóc podbić Marsa Wiadomości
Drożdże z genem niesporczaka wróciły z kosmosu. Polski eksperyment może pomóc podbić Marsa

Jak drożdże wzbogacone białkiem niesporczaka radzą sobie z mikrograwitacją i promieniowaniem jonizującym w przestrzeni kosmicznej - dzięki misji Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego sprawdzają to naukowcy ze Szczecina, Poznania i Katowic. Pojemnik z drożdżami wrócił z orbity i jest już w Polsce.

REKLAMA

[Felieton "TS"] Waldemar Biniecki: Co kryją archiwa w Instytucie Hoovera?

Od kilku tygodni wraz z kolegą z Teksasu usiłujemy dociec, czy w Instytucie Hoovera w Kalifornii znajdują się dokumenty, które mogą mieć wpływ na polską historię najnowszą. Rozmawialiśmy nawet na ten temat z dr. Lechem Kowalskim, najwybitniejszym fachowcem od archiwaliów wojskowych
Wieża Hoovera na terenie kampusu Stanford University. [Felieton "TS"] Waldemar Biniecki: Co kryją archiwa w Instytucie Hoovera?
Wieża Hoovera na terenie kampusu Stanford University. / wikipedia
A tu nagle boom w „The Polish Review” – po angielsku, a potem w nowojorskim „Nowym Dzienniku” – po polsku ukazał się wywiad pani dr. Aleksandry Ziółkowskiej-Boehm z dr. Maciejem Siekierskim, kuratorem Zbiorów Europejskich w Archiwum Herberta Hoovera przy Uniwersytecie Stanforda w Kalifornii. Musimy sobie zdać sprawę z faktu, że wiele cennych dokumentów dotyczących Polski i dorobku Polaków na obczyźnie znajduje się w amerykańskich archiwach. „Dział polski w Bibliotece i Archiwum Instytutu Hoovera stanowi około 5 procent (40 000 tytułów bibliotecznych i ok. 400 zbiorów archiwalnych) całych zbiorów i stale się powiększa” – mówi nam dr Siekierski. Znajdują się tam m.in. zbiory Ignacego i Heleny Paderewskich, ogromne zbiory dotyczące II wojny światowej, np. zbiory Biura Dokumentów II Korpusu. Rząd na Uchodźstwie przekazał cenne relacje Polaków o więzieniach i deportacjach sowieckich. Tam znajduje się słynne archiwum Jana Karskiego. Są również archiwa Radia Wolna Europa i jest to inny zbiór niż archiwa z Ossolineum. Kolejne to zbiory emigracyjne – premiera Stanisława Mikołajczyka i Stefana Korbońskiego z Waszyngtonu. Instytut Hoovera posiada ogromny zbiór solidarnościowej prasy niezależnej i druków zwartych. Ponadto archiwa historyka i publicysty emigracyjnego Andrzeja Pomiana, ambasadorów Romualda Spasowskiego i Zdzisława Rurarza. Kolejne są archiwa Bolesława Bieruta, Zygmunta Berlinga, Jakuba Bermana, Władysława Gomułki i innych. Instytut zakupił od Czesława Kiszczaka zdjęcia i filmy z Zawratu, Magdalenki i obrad Okrągłego Stołu, oraz znacznie później od wdowy po generale mundur. Czy tylko? Tutaj także znajduje się archiwum Leopolda Tyrmanda. Archiwa Mieczysława Rakowskiego i Jerzego Urbana. 

Na koniec wywiadu dr Siekierski mówi: „Posiadamy największe poza krajem zbiory źródeł do badania najnowszej historii Polski i jesteśmy zainteresowani, aby dokumentację tę udostępnić jak najszerszemu gronu badaczy. Zachęcamy, odpowiadamy na wszystkie listy oraz e-maile, oferujemy pomoc finansową”. W tym miejscu trzeba również wspomnieć o innych 3 głównych ośrodkach zawierających polskie archiwalia. W Nowym Jorku mieści się Instytut Piłsudskiego oraz archiwa w głównej kwatera Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce (SWAP). Jest tam min. kartoteka osobowa ponad 20 tysięcy weteranów z I i II wojny światowej, wykaz ponad 38 tys. ochotników z Błękitnej Armii, ze Stanów, Kanady z lat 1917-1919, kolekcja fotografii i nagrań audiowizualnych, głównie relacji żołnierskich. Instytut w Orchard Lake w Michigan z wieloma cennymi archiwaliami i eksponatami oraz Polskie Muzeum w Chicago. To tylko te największe instytucje. Przypominam, że w każdym stanowym uniwersytecie, towarzystwie historycznym znajdują się liczne polonica, które trzeba uchronić od zapomnienia i zniszczenia.



 

Polecane
Emerytury
Stażowe