TK rozwiewa wątpliwości: Nie można weryfikować sędziów powołanych przez prezydenta
Opublikowano dnia 02.06.2020 15:30
Rozpoznawanie wniosków o wyłączenie z rozpraw cywilnych sędziów z uwagi na wyłonienie ich przez aktualną Krajową Radę Sądownictwa jest niezgodne z konstytucją - orzekł we wtorek Trybunał Konstytucyjny. Już wcześniej TK orzekał w tej kwestii w odniesieniu do spraw karnych.
"Ani w prawie konstytucyjnym, ani tym bardziej cywilnym, czy administracyjnym, nie ma procedury weryfikacyjnej dla powołania sędziego, nie ma także żadnego formalnego środka do ograniczenia zakresu kompetencji określonego sędziego ze względu na kwestie związane z jego powołaniem. Innymi słowy nie można powołać sędziego w żadnej formie ułomnej (...) nie ma instytucji władnej to powołanie ocenić"
- podkreślił TK, uzasadniając wyrok.
TK ogłosił orzeczenie ws. pytania Sądu Najwyższego dotyczącego wniosków o wyłączanie z rozpraw cywilnych sędziów z uwagi na podnoszone okoliczności wadliwości powołania sędziego przez prezydenta z powodu na przykład wyłonienia kandydatury tego sędziego przez Krajową Radę Sądownictwa w aktualnym składzie.
Po ogłoszeniu wyroku rzeczniczka TK Aleksandra Wójcik powiedziała mediom, że Trybunał po raz kolejny przypomniał, iż powoływanie sędziów jest prezydencką prerogatywą.
"TK w dzisiejszym wyroku jasno powiedział, że nie można składać wniosku o wyłączenie sędziego, podważając konstytucyjne prawo prezydenta do powoływania sędziów. Prerogatywa prezydencka jest bowiem instytucją, która zgodnie z konstytucją nie może być podważana i weryfikowana"
- dodała Wójcik.
Trzyosobowy skład Izby Cywilnej SN przedstawił w marcu zeszłego roku TK pytanie prawne dotyczące zgodności z konstytucją art. 49 Kodeksu postępowania cywilnego "w zakresie, w jakim sąd rozpoznaje wniosek o wyłączenie sędziego z powodu podniesienia okoliczności wadliwości powołania sędziego przez Prezydenta RP na wniosek KRS". Zgodnie z przepisem K.p.c., którego dotyczyło pytanie SN, "sąd wyłącza sędziego na jego żądanie lub na wniosek strony, jeżeli istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności sędziego w danej sprawie".
TK orzekł, że przepis ten jest niekonstytucyjny "w zakresie, w jakim dopuszcza rozpoznanie wniosku o wyłączenie sędziego z powodu podniesienia okoliczności wadliwości powołania sędziego przez Prezydenta RP na wniosek KRS". Orzeczenie wydane przez pięcioro sędziów TK zapadło jednogłośnie.
Źródło: PAP
Autor: Marcin Jabłoński, Mateusz Mikowski
mja/ mm/ robs/
