[Tylko u nas] Tadeusz Płużański: Henryk Holder. Nigdy nie osądzony. Zapomniany morderca zza biurka

Ta szara eminencja komunizmu w Polsce, naczelny prokurator wojskowy w najgorszych, stalinowskich czasach, nigdy nie został osądzony za swoje zbrodnie. Spoczywa na cmentarzu polskich bohaterów – Powązkach Wojskowych w Warszawie.
Henryk Holder
Henryk Holder / zasoby Tadeusza Płużańskiego

Henryk Holder urodził się w 1914 roku w Szczerzcu koło Lwowa jako syn Mojżesza i Wincentyny Holderów. W 1936 r. ukończył wydział prawa na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Do chwili agresji Związku Sowieckiego na Polskę w 1939 roku był aplikantem adwokackim w Kołomyi. Po IV rozbiorze Rzeczpospolitej został sędzią śledczym i prokuratorem w sąsiednim Jabłonowie.

W czerwcu 1941 roku ewakuowany w głąb ZSRS, najpierw w Uzbekistanie, potem w Turkmenistanie. Przewodniczący kolegium adwokatów w miejscowości Bajram Ali.

Najpierw wstąpił do Armii Czerwonej, potem do tzw. Ludowego Wojska Polskiego. Pełnił funkcje oficera śledczego i prokuratora, m. in. do września 1945 roku w Wojskowej Prokuraturze 1 Armii WP. Potem został prokuratorem Wojskowej Prokuratury Okręgowej nr IV we Wrocławiu (do 17 stycznia 1946).

Od 21 marca 1946 roku do października 1948 roku pełnił jedną z najważniejszych funkcji w stalinowskim systemie bezprawia – był naczelnym prokuratorem wojskowym. Zasłynął oskarżaniem - w styczniu 1947 roku - w procesie I Zarządu Głównego Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, żądając wysokich wyroków, w tym kary śmierci.

Razem z innymi pułkownikami – mordercami sądowymi: Zarakowskim, Skulbaszewskim, Karlinerem, Lityńskim i Garnowskim należał do specjalnego zespołu partyjnego, oceniającego - zgodnie z zasadami leninizmu-stalinizmu - działania wojskowego wymiaru sprawiedliwości, a także dbającego o właściwą linię polityczną "Wojskowego Przeglądu Partyjnego".

W latach 1948-50 Holder pozostawał na szczycie komunistycznej wierchuszki szefując Departamentowi Służby Sprawiedliwości MON. Po przeniesieniu do rezerwy był m. in. dyrektorem Biura Prawnego Kancelarii Rady Państwa. Zmarł w lipcu 1980 roku, pochowany na wyjątkowej polskiej nekropolii - Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.
 


 

POLECANE
Komunikat dla mieszkańców woj. mazowieckiego z ostatniej chwili
Komunikat dla mieszkańców woj. mazowieckiego

Wojewoda mazowiecki Mariusz Frankowski poinformował, że od 15 do 18 grudnia w godzinach 8.00 – 15.00 na Mazowszu będą wyły syreny alarmowe. To testy w ramach ćwiczeń Syrena-25.

Koniec wojny na Ukrainie? Polacy są pesymistami z ostatniej chwili
Koniec wojny na Ukrainie? Polacy są pesymistami

96 proc. Polaków nie wierzy w zakończenie konfliktu w Ukrainie w tym roku – wynika z sondażu przeprowadzonego dla "Super Expressu".

Strzelanina na uczelni w USA. Wiele ofiar z ostatniej chwili
Strzelanina na uczelni w USA. Wiele ofiar

Na Uniwersytecie Browna w Providence w stanie Rhode Island doszło w niedzielę wieczorem do strzelaniny. Zginęły co najmniej dwie osoby. Ośmioro ciężko rannych trafiło do szpitala. Jak poinformowała agencja AP, policja wciąż poszukuje sprawcy.

Sukces Barcelony w meczu z Osasuną. Drużyna z Katalonii kontynuuje dobrą passę Wiadomości
Sukces Barcelony w meczu z Osasuną. Drużyna z Katalonii kontynuuje dobrą passę

Piłkarze Barcelony, bez Polaków na boisku, w meczu 16. kolejki ekstraklasy Hiszpanii po bramkach Brazylijczyka Raphinhi wygrali z Osasuną Pampeluna 2:0. Katalończycy umocnili się na prowadzeniu w tabeli i do siedmiu punktów powiększyli przewagę nad drugim Realem Madryt.

Wiecie, że na liście 100 najbardziej wpływowych osób AI Magazynu TIME jest dwóch Polaków? gorące
Wiecie, że na liście 100 najbardziej wpływowych osób AI Magazynu TIME jest dwóch Polaków?

Dwóch 30-letnich Polaków znalazło się na liście 100 najbardziej wpływowych osób AI magazynu TIME – obok Elona Muska, Sama Altmana i Marka Zuckerberga. Mati Staniszewski wraz z Piotrem Dąbkowskim stworzyli globalną firmę wartą miliardy dolarów, która dziś wyznacza światowe standardy w sztucznej inteligencji. Na liście magazynu TIME znalazł się również wybitny polski informatyk JakubPachocki.

Legendarny aktor walczy z chorobą. Są nowe doniesienia z ostatniej chwili
Legendarny aktor walczy z chorobą. Są nowe doniesienia

Bruce Willis od kilku lat walczy z poważnymi problemami zdrowotnymi. W 2022 roku zdiagnozowano u niego afazję, a rok później demencję czołowo-skroniową. Choroba postępuje, dlatego aktor przebywa obecnie w specjalistycznym ośrodku pod stałą opieką.

Pośród więźniów politycznych uwolnionych przez białoruski reżim brak Andrzeja Poczobuta. Jest komentarz Andżeliki Borys Wiadomości
Pośród więźniów politycznych uwolnionych przez białoruski reżim brak Andrzeja Poczobuta. Jest komentarz Andżeliki Borys

W sobotę 13 grudnia 2025 r. reżim Alaksandra Łukaszenki uwolnił 123 więźniów politycznych. Decyzja jest efektem negocjacji z administracją prezydenta USA Donalda Trumpa - w zamian Stany Zjednoczone zniosły sankcje na kluczowy dla Białorusi koncern nawozowy Bielaruskali.

Komunikat dla mieszkańców woj. warmińsko-mazurskiego Wiadomości
Komunikat dla mieszkańców woj. warmińsko-mazurskiego

W nowym rozkładzie jazdy, który zacznie obowiązywać 14 grudnia, będzie więcej regionalnych połączeń kolejowych, m.in. z Olsztyna do Działdowa i Elbląga - przekazał w sobotę Urząd Marszałkowski w Olsztynie. Na finansowanie transportu kolejowego samorząd województwa przeznacza ponad 100 mln zł rocznie.

Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków zamierza umieścić najpoważniejsze ostrzeżenie na szczepionkach przeciwko COVID-19 Wiadomości
Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków zamierza umieścić najpoważniejsze ostrzeżenie na szczepionkach przeciwko COVID-19

Amerykańska FDA planuje dodać ostrzeżenie w czarnej ramce (black box warning) do szczepionek przeciwko COVID-19. To najpoważniejsze ostrzeżenie agencji, stosowane przy ryzyku śmierci, poważnych reakcji czy niepełnosprawności.

„Prowadzi nas z uśmiechem w przepaść”. Ostre podsumowanie dwóch lat rządów Tuska Wiadomości
„Prowadzi nas z uśmiechem w przepaść”. Ostre podsumowanie dwóch lat rządów Tuska

W sobotę, 13 grudnia 2025 roku, mijają dokładnie dwa lata od zaprzysiężenia koalicyjnego rządu Donalda Tuska - złożonego z KO, PSL, Polski 2050 i Nowej Lewicy. Z tej okazji Sławomir Mentzen, lider Konfederacji, opublikował na X ostrą krytykę premiera i jego ekipy. „Ten rząd jest dokładnie taki, jakiego można było się spodziewać po Tusku - leniwy i pozbawiony ambicji” - napisał.

REKLAMA

[Tylko u nas] Tadeusz Płużański: Henryk Holder. Nigdy nie osądzony. Zapomniany morderca zza biurka

Ta szara eminencja komunizmu w Polsce, naczelny prokurator wojskowy w najgorszych, stalinowskich czasach, nigdy nie został osądzony za swoje zbrodnie. Spoczywa na cmentarzu polskich bohaterów – Powązkach Wojskowych w Warszawie.
Henryk Holder
Henryk Holder / zasoby Tadeusza Płużańskiego

Henryk Holder urodził się w 1914 roku w Szczerzcu koło Lwowa jako syn Mojżesza i Wincentyny Holderów. W 1936 r. ukończył wydział prawa na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Do chwili agresji Związku Sowieckiego na Polskę w 1939 roku był aplikantem adwokackim w Kołomyi. Po IV rozbiorze Rzeczpospolitej został sędzią śledczym i prokuratorem w sąsiednim Jabłonowie.

W czerwcu 1941 roku ewakuowany w głąb ZSRS, najpierw w Uzbekistanie, potem w Turkmenistanie. Przewodniczący kolegium adwokatów w miejscowości Bajram Ali.

Najpierw wstąpił do Armii Czerwonej, potem do tzw. Ludowego Wojska Polskiego. Pełnił funkcje oficera śledczego i prokuratora, m. in. do września 1945 roku w Wojskowej Prokuraturze 1 Armii WP. Potem został prokuratorem Wojskowej Prokuratury Okręgowej nr IV we Wrocławiu (do 17 stycznia 1946).

Od 21 marca 1946 roku do października 1948 roku pełnił jedną z najważniejszych funkcji w stalinowskim systemie bezprawia – był naczelnym prokuratorem wojskowym. Zasłynął oskarżaniem - w styczniu 1947 roku - w procesie I Zarządu Głównego Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, żądając wysokich wyroków, w tym kary śmierci.

Razem z innymi pułkownikami – mordercami sądowymi: Zarakowskim, Skulbaszewskim, Karlinerem, Lityńskim i Garnowskim należał do specjalnego zespołu partyjnego, oceniającego - zgodnie z zasadami leninizmu-stalinizmu - działania wojskowego wymiaru sprawiedliwości, a także dbającego o właściwą linię polityczną "Wojskowego Przeglądu Partyjnego".

W latach 1948-50 Holder pozostawał na szczycie komunistycznej wierchuszki szefując Departamentowi Służby Sprawiedliwości MON. Po przeniesieniu do rezerwy był m. in. dyrektorem Biura Prawnego Kancelarii Rady Państwa. Zmarł w lipcu 1980 roku, pochowany na wyjątkowej polskiej nekropolii - Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.
 



 

Polecane