Ordo Iuris: Odmówienie rodzicom możliwości kontaktu z noworodkiem, ogranicza ich prawo do opieki nad dzieckiem

Polskie prawo dotyczące zasad wykonywania świadczeń zdrowotnych przyznaje szczególną pozycję kobietom w ciąży oraz podczas porodu i połogu. Do katalogu praw pacjenta zalicza się również prawo do obecności osoby bliskiej podczas udzielania świadczeń zdrowotnych. Osoba udzielająca świadczenia zdrowotnego podczas porodu nie ma podstaw do ograniczenia prawa pacjentki do dodatkowej opieki pielęgnacyjnej, którą może wykonywać ojciec dziecka. Ograniczenia praw pacjenta w związku z zagrożeniem epidemicznym może pod pewnymi warunkami wprowadzić kierownik podmiotu leczniczego lub upoważniony lekarz. Izolacja matki od nowo narodzonego dziecka wkracza w zakres władzy rodzicielskiej, ograniczając ją i uniemożliwiając sprawowanie pieczy nad dzieckiem. Taką praktykę krytycznie ocenił Rzecznik Praw Obywatelskich. Prawo rodzica do wykonywania pieczy nad dzieckiem nie należy do katalogu praw pacjenta, nie może więc ulec ograniczeniu na podstawie przepisów ustawy o prawach pacjenta ani tym bardziej zaleceń np. ministra zdrowia.
 Ordo Iuris: Odmówienie rodzicom możliwości kontaktu z noworodkiem, ogranicza ich prawo do opieki nad dzieckiem
/ fot. wikimedia commons / wikimedia creative commons

PRZECZYTAJ ANALIZĘ - LINK

Szczególna pozycja kobiet ciężarnych wynika z norm konstytucyjnych, które zobowiązują władze publiczne do zapewnienia szczególnej opieki zdrowotnej kobietom ciężarnym. W ramach uprawnień przewidzianych w ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, kobieta rodząca może korzystać z prawa do obecności osoby bliskiej, w tym ojca dziecka, podczas udzielania świadczeń zdrowotnych. W rzeczywistości jednak, funkcjonujący w Polsce od ponad dwóch lat stan epidemii, doprowadził do licznych sytuacji ograniczania tego prawa, co w praktyce wiązało się z uniemożliwieniem ojcu kontaktu z jego nowo narodzonym dzieckiem. W niektórych szpitalach miała miejsce również praktyka izolowania matki od noworodka w sytuacji, w której uzyskała ona pozytywny wynik testu na obecność wirusa SARS-CoV-2. Te dwa zagadnienia stanowią przedmiot analizy przygotowanej przez Instytut Ordo Iuris.  

„Odmowa wstępu na oddział ginekologiczno-położniczy, kontaktu ojca z dzieckiem czy izolacja matki noworodka to sytuacje, z którymi w czasie epidemii zwracały się do nas pacjentki lub ich bliscy. Analiza problemu pozwoliła nam stwierdzić, że w wielu sytuacjach izolowanie rodziców od noworodka było nieuzasadnione” – zauważa r.pr. Katarzyna Gęsiak, dyrektor Centrum Prawa Medycznego i Bioetyki Ordo Iuris, dodając, że „stan epidemii nadal obowiązuje, zatem nasze uwagi nadal mogą być pomocne zarówno dla pacjentek, jak i pracowników podmiotów leczniczych”.

W swojej analizie Instytut przypomniał m.in., że, co do zasady, pacjentka może żądać dopuszczenia osoby bliskiej na każdym etapie leczenia lub udzielania innych świadczeń zdrowotnych, a w pewnych sytuacjach, wskazanych przepisach ustawy o prawach pacjenta, uprawnienie to może doznawać ograniczeń. Ograniczenie prawa pacjentki rodzącej do obecności osoby bliskiej nie obejmuje prawa do dodatkowej opieki pielęgnacyjnej, którą może sprawować ojciec dziecka, a osoba udzielająca pacjentce świadczeń zdrowotnych (lekarz, położna, pielęgniarka) nie ma podstaw do odmówienia jej skorzystania z tego prawa.

O ograniczaniu praw pacjentów ze względu na sytuację epidemiologiczną może decydować kierownik podmiotu leczniczego lub upoważniony przez niego lekarz, ale też pod pewnymi, określonymi w prawie warunkami. Co ważne, odmówienie matce lub ojcu możliwości kontaktu z noworodkiem wkracza w sferę prawa rodzinnego, ograniczając im prawo do sprawowania pieczy nad własnym dzieckiem, a przepisy umożliwiające ingerencję w prawa pacjenta nie obejmują już sytuacji rodzinnych regulowanych odrębnymi przepisami. Praktykę szpitali izolowania matki podejrzanej o COVID-19 od jej dziecka skrytykował także Rzecznik Praw Obywatelskich, wskazując, że może ona stanowić nieuzasadnioną ingerencję władzy w życie prywatne i rodzinne.   


 

POLECANE
Morderca „Inki” odszedł żegnany z honorami tylko u nas
Morderca „Inki” odszedł żegnany z honorami

„Jak trudno umierać, gdy naście masz lat. Jak trudno zaśpiewać piosenkę. Gdy z pąka dopiero rozwijasz się w kwiat. Ze śmiercią wędrując pod rękę” – śpiewa Andrzej Kołakowski w pięknej piosence „Inka”.

Zwrot we Francji: Sebastien Lecornu ponownie mianowany premierem z ostatniej chwili
Zwrot we Francji: Sebastien Lecornu ponownie mianowany premierem

Prezydent Emmanuel Macron ponownie mianował premierem Sebastiena Lecornu - donosi Polska Agencja Prasowa w piątek wieczorem.

„Chiny wysłały Zachodowi wiadomość, że kontrolują jego gospodarkę i dobrobyt” z ostatniej chwili
„Chiny wysłały Zachodowi wiadomość, że kontrolują jego gospodarkę i dobrobyt”

– Ogłoszone przez Chiny kontrole eksportu metali ziem rzadkich to wiadomość, którą Pekin wysyła USA i światu: kontrolujemy wasze gospodarki, możemy zniszczyć wasz dobrobyt – powiedział PAP Dean W. Ball, ekspert think tanku Foundation for American Innovation zajmującego się sprawami polityki i technologii.

Ważny komunikat dla mieszkańców woj. podkarpackiego z ostatniej chwili
Ważny komunikat dla mieszkańców woj. podkarpackiego

Kierowcy na Podkarpaciu muszą uzbroić się w cierpliwość. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad opublikowała listę aktualnych utrudnień w ruchu. W wielu miejscach trwają roboty drogowe, obowiązuje ruch wahadłowy i ograniczenia prędkości do 40–50 km/h.

Tȟašúŋke Witkó: Przegapiliście rocznicę zjednoczenia Niemiec, a szkoda, bo się działo tylko u nas
Tȟašúŋke Witkó: Przegapiliście rocznicę zjednoczenia Niemiec, a szkoda, bo się działo

Z przyczyn dla mnie tajemniczych, polskie media całkowicie przemilczały ważne wydarzenie z 3 października 2025 roku, którego to dnia nasi zachodni sąsiedzi obchodzili okrągłą, 35. rocznicę zjednoczenia ich kraju.

Bezpieczeństwo Europy i sztuczna inteligencja. Karol Nawrocki o rozmowach na szczycie Arraiolos z ostatniej chwili
Bezpieczeństwo Europy i sztuczna inteligencja. Karol Nawrocki o rozmowach na szczycie Arraiolos

Rozmowy podczas szczytu Grupy Arraiolos koncentrowały się na kwestiach bezpieczeństwa w naszym regionie oraz na możliwościach wykorzystania sztucznej inteligencji w obszarze cywilnym i wojskowym - przekazał w piątek prezydent Karol Nawrocki.

Przetasowania na szczycie, rządzenie niemożliwe bez Konfederacji. Zobacz najnowszy sondaż z ostatniej chwili
Przetasowania na szczycie, rządzenie niemożliwe bez Konfederacji. Zobacz najnowszy sondaż

Nowy sondaż IBRiS dla Onetu pokazuje wzrost poparcia dla Koalicji Obywatelskiej, jednak bez realnych szans na stworzenie rządu; Polska 2050 i PSL znalazły się pod progiem wyborczym, a wyliczony podział mandatów pokazuje, że bez tych ugrupowań KO nie ma szans na uzyskanie większości parlamentarnej. Drugie miejsce zajęło Prawo i Sprawiedliwość, które utrzymuje stabilne poparcie.

Ważny komunikat dla mieszkańców Poznania z ostatniej chwili
Ważny komunikat dla mieszkańców Poznania

W niedzielę, 12 października, w Poznaniu odbędzie się 24. edycja maratonu. Miasto wprowadzi duże zmiany w ruchu drogowym i komunikacji. Ulica Grunwaldzka i część centrum zostaną zamknięte, a ZTM uruchomi dodatkowe linie tramwajowe i autobusowe.

Przełom ws. zamrożonych rosyjskich aktywów? Wielka Brytania, Niemcy i Francja: Jesteśmy gotowi z ostatniej chwili
Przełom ws. zamrożonych rosyjskich aktywów? Wielka Brytania, Niemcy i Francja: Jesteśmy gotowi

Przywódcy Wielkiej Brytanii, Francji i Niemiec (kraje E3) oświadczyli w piątek, że uzgodnili w rozmowie telefonicznej gotowość podjęcia działań zmierzających do wykorzystania zamrożonych rosyjskich aktywów państwowych do wsparcia ukraińskiego wojska.

Restrykcje Chin na metale ziem rzadkich. Ostra zapowiedź Donalda Trumpa z ostatniej chwili
Restrykcje Chin na metale ziem rzadkich. Ostra zapowiedź Donalda Trumpa

Prezydent USA Donald Trump powiedział w piątek, że nie widzi powodu, by spotykać się z przywódcą Chin Xi Jinpingiem wobec ogłoszonych przez Chiny restrykcji eksportowych na metale ziem rzadkich. Zagroził też wprowadzeniem nowych, wyższych ceł na chińskie towary oraz innymi środkami odwetowymi.

REKLAMA

Ordo Iuris: Odmówienie rodzicom możliwości kontaktu z noworodkiem, ogranicza ich prawo do opieki nad dzieckiem

Polskie prawo dotyczące zasad wykonywania świadczeń zdrowotnych przyznaje szczególną pozycję kobietom w ciąży oraz podczas porodu i połogu. Do katalogu praw pacjenta zalicza się również prawo do obecności osoby bliskiej podczas udzielania świadczeń zdrowotnych. Osoba udzielająca świadczenia zdrowotnego podczas porodu nie ma podstaw do ograniczenia prawa pacjentki do dodatkowej opieki pielęgnacyjnej, którą może wykonywać ojciec dziecka. Ograniczenia praw pacjenta w związku z zagrożeniem epidemicznym może pod pewnymi warunkami wprowadzić kierownik podmiotu leczniczego lub upoważniony lekarz. Izolacja matki od nowo narodzonego dziecka wkracza w zakres władzy rodzicielskiej, ograniczając ją i uniemożliwiając sprawowanie pieczy nad dzieckiem. Taką praktykę krytycznie ocenił Rzecznik Praw Obywatelskich. Prawo rodzica do wykonywania pieczy nad dzieckiem nie należy do katalogu praw pacjenta, nie może więc ulec ograniczeniu na podstawie przepisów ustawy o prawach pacjenta ani tym bardziej zaleceń np. ministra zdrowia.
 Ordo Iuris: Odmówienie rodzicom możliwości kontaktu z noworodkiem, ogranicza ich prawo do opieki nad dzieckiem
/ fot. wikimedia commons / wikimedia creative commons

PRZECZYTAJ ANALIZĘ - LINK

Szczególna pozycja kobiet ciężarnych wynika z norm konstytucyjnych, które zobowiązują władze publiczne do zapewnienia szczególnej opieki zdrowotnej kobietom ciężarnym. W ramach uprawnień przewidzianych w ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, kobieta rodząca może korzystać z prawa do obecności osoby bliskiej, w tym ojca dziecka, podczas udzielania świadczeń zdrowotnych. W rzeczywistości jednak, funkcjonujący w Polsce od ponad dwóch lat stan epidemii, doprowadził do licznych sytuacji ograniczania tego prawa, co w praktyce wiązało się z uniemożliwieniem ojcu kontaktu z jego nowo narodzonym dzieckiem. W niektórych szpitalach miała miejsce również praktyka izolowania matki od noworodka w sytuacji, w której uzyskała ona pozytywny wynik testu na obecność wirusa SARS-CoV-2. Te dwa zagadnienia stanowią przedmiot analizy przygotowanej przez Instytut Ordo Iuris.  

„Odmowa wstępu na oddział ginekologiczno-położniczy, kontaktu ojca z dzieckiem czy izolacja matki noworodka to sytuacje, z którymi w czasie epidemii zwracały się do nas pacjentki lub ich bliscy. Analiza problemu pozwoliła nam stwierdzić, że w wielu sytuacjach izolowanie rodziców od noworodka było nieuzasadnione” – zauważa r.pr. Katarzyna Gęsiak, dyrektor Centrum Prawa Medycznego i Bioetyki Ordo Iuris, dodając, że „stan epidemii nadal obowiązuje, zatem nasze uwagi nadal mogą być pomocne zarówno dla pacjentek, jak i pracowników podmiotów leczniczych”.

W swojej analizie Instytut przypomniał m.in., że, co do zasady, pacjentka może żądać dopuszczenia osoby bliskiej na każdym etapie leczenia lub udzielania innych świadczeń zdrowotnych, a w pewnych sytuacjach, wskazanych przepisach ustawy o prawach pacjenta, uprawnienie to może doznawać ograniczeń. Ograniczenie prawa pacjentki rodzącej do obecności osoby bliskiej nie obejmuje prawa do dodatkowej opieki pielęgnacyjnej, którą może sprawować ojciec dziecka, a osoba udzielająca pacjentce świadczeń zdrowotnych (lekarz, położna, pielęgniarka) nie ma podstaw do odmówienia jej skorzystania z tego prawa.

O ograniczaniu praw pacjentów ze względu na sytuację epidemiologiczną może decydować kierownik podmiotu leczniczego lub upoważniony przez niego lekarz, ale też pod pewnymi, określonymi w prawie warunkami. Co ważne, odmówienie matce lub ojcu możliwości kontaktu z noworodkiem wkracza w sferę prawa rodzinnego, ograniczając im prawo do sprawowania pieczy nad własnym dzieckiem, a przepisy umożliwiające ingerencję w prawa pacjenta nie obejmują już sytuacji rodzinnych regulowanych odrębnymi przepisami. Praktykę szpitali izolowania matki podejrzanej o COVID-19 od jej dziecka skrytykował także Rzecznik Praw Obywatelskich, wskazując, że może ona stanowić nieuzasadnioną ingerencję władzy w życie prywatne i rodzinne.   



 

Polecane
Emerytury
Stażowe