Kard. Wyszyński – duchowy prekursor święta św. Józefa Robotnika, działacz związków zawodowych

Ks. Stefan Wyszyński był twórcą oryginalnej teologii pracy ludzkiej, którą wyraził w swej książce „Duch pracy ludzkiej” wydanej bezpośrednio po wojnie. Staraniem twórcy Opus Dei ks. Josemarii Escrivy de Balaguera, została ona przetłumaczona na kilka europejskich języków. Być może znana też była Piusowi XII, który w 1955 r. ustanowił, obchodzone 1 maja, święto św. Józefa Robotnika. Ludzką pracę Wyszyński traktował jako istotną drogę do samorozwoju, uświęcenia się człowieka oraz uświęcania świata i budowania wspólnoty społecznej.
kard. Stefan Wyszyński  Kard. Wyszyński – duchowy prekursor święta św. Józefa Robotnika, działacz związków zawodowych
kard. Stefan Wyszyński / wikimedia commons/public_domain/Archiwum Główne Akt Dawnych

Ks. Stefan Wyszyński był twórcą oryginalnej teologii pracy ludzkiej, którą wyraził w swej książce „Duch pracy ludzkiej” wydanej bezpośrednio po wojnie. Staraniem twórcy Opus Dei ks. Josemarii Escrivy de Balaguera, została ona przetłumaczona na kilka europejskich języków. Być może znana też była Piusowi XII, który w 1955 r. ustanowił święto św. Józefa Robotnika. Ludzką pracę Wyszyński traktował jako istotną drogę do samorozwoju, uświęcenia się człowieka oraz uświęcania świata i budowania wspólnoty społecznej.

Zaangażowanie w związki zawodowe

Nie zapominajmy, że w okresie przedwojennym działającego na polu robotniczym ks. Stefana Wyszyńskiego, jego krytycy nazywali „czerwonym księdzem”. W latach 30-tych we Włocławku był on nie tylko redaktorem naczelnym „Ateneum Kapłańskiego” i wykładowcą w seminarium duchownym, ale aktywnie działał w chrześcijańskich związkach zawodowych. Znał rzeczywistość trudnego życia robotnika. Upominał się o prawa robotników chodząc jako ksiądz do właścicieli zakładów pracy. Znał szarość życia ludzi ciężkiej pracy fizycznej i walczył o ich prawa.

Konkretnie ks. Wyszyński prowadził Chrześcijański Uniwersytet Robotniczy, był asystentem kościelnym Chrześcijańskich Związków Zawodowych oraz publicystą. Prowadził też wykłady z ekonomii społecznej w Seminarium Duchownym we Włocławku.

Działał również w Akcji Katolickiej, organizował m.in. Katolicki Związek Młodzieży Robotniczej, sieć Katolickich Uniwersytetów Ludowych. Zaangażowanie społeczne ks. Wyszyńskiego dostrzegł kard. August Hlond, który w 1937 r. zaprosił go do Rady Społecznej przy Prymasie Polski.

Wydana po wojnie jego książka nosi tytuł „Duch pracy ludzkiej”. Jest to jasny i głęboki wykład teologii pracy. Ten temat przez lata był obecny w jego myśli i homiletyce. Założyciel Opus Dei św. Josemaria Escriva de Balaguer znał tę książkę i polecał ją jako lekturę duchową swoim duchowym podopiecznym. Z jego inspiracji książka ta została przetłumaczona na kilka języków europejskich.

Teologia pracy ludzkiej

Przedmiotem szczególnego zainteresowania Stefana Wyszyńskiego, jeszcze jako młodego księdza, było zagadnienie pracy. Tym bardziej, że to wokół tematyki pracy i związanego z nią wyzysku klasowego toczył się wówczas podstawowy spór pomiędzy przedstawicielami katolickiej nauki społecznej a różnych nurtów marksizmu.

Prymat człowieka – podkreślał ks. Wyszyński – w życiu społeczno-gospodarczym stawia szczególne postulaty w dziedzinie stosunków pracy. Już w czasie swych studiów na KUL zajmował się polityką społeczną, której problematyka skupiała się wówczas na zagadnieniu pracy najemnej. Nieobce były mu też kwestie wychowania, do czego przywiązywał ogromną wagę oraz miejsce jakie Kościół winien zajmować w rzeczywistości publicznej. Obronił pracę doktorską poświęconą relacjom pomiędzy szkoła, Kościołem a państwem, pod kierunkiem ks. prof. Antoniego Szymańskiego, jednego z najwybitniejszych w Polsce znawców nauczania społecznego Kościoła, autora słynnego podręcznika „Polityka Społeczna”.

W latach 30. jako profesor seminarium duchownego we Włocławku i redaktor naczelny „Ateneum Kapłańskiego” ks. Wyszyński miał okazję w bardzo praktyczny sposób zapoznać się z problematyką dotyczącą pracy. Prowadził wówczas Chrześcijański Uniwersytet Robotniczy oraz był asystentem kościelnym Chrześcijańskich Związków Zawodowych, pozostających wówczas w opozycji wobec związków o obliczu socjalistycznym bądź komunistycznym. Te ostatnie były silnie rozwinięte we Włocławku. Dzięki codziennej ich obserwacji dobrze poznał główne założenia marksizmu, wobec którego aż do końca życia był nadzwyczaj krytyczny.

Wydana bezpośrednio po wojnie jego książka „Duch pracy ludzkiej” jest jasnym i głębokim wykładem teologii pracy, który to temat przez lata był obecny w jego myśli i homiletyce.

Ludzką pracę Wyszyński traktował jako istotną drogę do samorozwoju, uświęcenia się człowieka oraz uświęcania świata i budowania wspólnoty społecznej. Pracę pojmował nie tylko jako rodzaj działania umożliwiającego człowiekowi zdobycie środków na utrzymanie, ale również w kategoriach metafizycznych. Odnosił ją bezpośrednio do Boga, który stworzył świat i który sam pracował. Ukazywał sumienne wykonywanie pracy jako drogę rozwoju i doskonalenia się człowieka – drogę do Boga i do czynienia „bardziej ludzką” otaczającej nas rzeczywistości. Krótko mówiąc chodziło mu o to, aby człowiek poprzez pracę kształtował się wewnętrznie, aby zbliżał się przez nią do Boga i do drugiego człowieka.

Przypominał, że praca może być także modlitwą. Wskazywał, że przez pracę „składaną Bogu w ofierze łączymy się z dziełem zbawczym Jezusa Chrystusa, który pracując własnymi rękami w Nazarecie nadał pracy znamienną godność”.

Zauważał, że bez pracy człowiek nie może „dojść do pełni rozwoju osobowości”. Wyjaśniał, że skoro natura ludzka zawiera zarówno elementy materialne jak i duchowe, to praca nie może służyć tylko postępowi materialnemu, lecz „rozwojowi całej osoby ludzkiej, a więc i postępowi duchowemu”. Wymagał więc rozwoju cnót związanych z pracą: miłości i pokory, pracowitości, sumienności, obowiązkowości, odpowiedzialności, cierpliwości, wytrwałości, stałości i wreszcie cichości, która zapewnia wewnętrzny ład w człowieku.

Zarazem był konsekwentnym promotorem koncepcji „płacy rodzinnej” czyli takiej, która pozwoli pracownikowi na utrzymanie rodziny. Podkreślał – co było nowością w jego czasach – że także kobieta ma prawo do pracy zawodowej a nawet do kariery uniwersyteckiej, ale przy tym nie powinna rezygnować ze swej pierwotnej misji bycia żona i matką. Postulował nawet by rozważyć, czy kobieta pracująca zawodowo na pół etatu nie powinna otrzymywać pensji za cały.

mp / Włocławek


Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

POLECANE
Iustitia ujawnia jak będzie tworzyć listy proskrypcyjne niewygodnych dla kasty sędziów z ostatniej chwili
"Iustitia" ujawnia jak będzie tworzyć "listy proskrypcyjne" niewygodnych dla "kasty" sędziów

Stowarzyszenie sędziów "Iustitia" uznawane za organizację skupiającą tzw. "nadzwyczajną kastę" pracuje nad projektem zmian w sądownictwie powszechnym i Krajowej Radzie Sądownictwa.

Spięcie Kaczyńskiego z reporterem TVN24. Stacja grozi krokami prawnymi z ostatniej chwili
Spięcie Kaczyńskiego z reporterem TVN24. Stacja grozi "krokami prawnymi"

W trakcie konferencji prasowej Jarosława Kaczyńskiego i szefa MON Mariusza Błaszczaka w Kopczanach doszło do spięcia prezesa PiS z dziennikarzem TVN24.

Serbia: Nie przygotowujemy się do interwencji w Kosowie z ostatniej chwili
Serbia: Nie przygotowujemy się do interwencji w Kosowie

Serbia nie przygotowuje się do interwencji w Kosowie, ale jesteśmy gotowi na każdy scenariusz - powiedział w sobotę serbski minister spraw zagranicznych Ivica Daczić, komentując utrzymywanie stanu najwyższej gotowości wojska z powodu kolejnych napięć za południową granicą kraju.

Mularczyk: Wysłałem listy do posłów Bundestagu, aby poinformować ich o polskich stratach wojennych z ostatniej chwili
Mularczyk: Wysłałem listy do posłów Bundestagu, aby poinformować ich o polskich stratach wojennych

Wysłałem listy do wszystkich posłów Bundestagu wraz z raportem o stratach wojennych poniesionych przez Polskę w czasie II wojny światowej; liczę, że wywoła to dyskusję w Bundestagu i doprowadzi do zmiany stanowiska rządu Niemiec ws. odszkodowań dla Polski - powiedział PAP wiceszef MSZ Arkadiusz Mularczyk.

W niemieckich szkołach szerzy się antysemityzm z ostatniej chwili
W niemieckich szkołach szerzy się antysemityzm

Niemiecki komisarz rządu federalnego ds. antysemityzmu Felix Klein ostrzega przed rosnącą nienawiścią do Żydów w niemieckich szkołach.

Co z sankcjami dla Rosjan? Niemcy zabrali głos z ostatniej chwili
Co z sankcjami dla Rosjan? Niemcy zabrali głos

W drugim roku rosyjskiej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie większość Niemców nadal popiera zachodnie sankcje nałożone na Rosję - wynika z nowego badania zleconego przez Instytut Gospodarki Niemieckiej (IW). Z rezultatami ankiety zapoznał się portal tygodnika "Der Spiegel".

Przedstawiciel Kremla. Spięcie między Kaczyńskim a reporterem TVN24 z ostatniej chwili
"Przedstawiciel Kremla". Spięcie między Kaczyńskim a reporterem TVN24

W trakcie konferencji prasowej Jarosława Kaczyńskiego i szefa MON Mariusza Błaszczaka w Kopczanach doszło do spięcia prezesa PiS z dziennikarzem TVN.

Musimy wybrać kogoś innego niż Putin. Zaskakujące słowa w rosyjskiej telewizji [VIDEO] z ostatniej chwili
"Musimy wybrać kogoś innego niż Putin". Zaskakujące słowa w rosyjskiej telewizji [VIDEO]

Ukraiński polityk Anton Geraszczenko za pośrednictwem mediów społecznościowych opublikował nagranie przedstawiające fragment programu z rosyjskiej telewizji.

New York Times: Na czołgach Abrams ćwiczy w Niemczech pierwsza grupa żołnierzy ukraińskich z ostatniej chwili
"New York Times": Na czołgach Abrams ćwiczy w Niemczech pierwsza grupa żołnierzy ukraińskich

Pierwsza grupa żołnierzy ukraińskich szkoli się w Niemczech z obsługi amerykańskich czołgów M1 Abrams - poinformował w sobotę dziennik "New York Times" powołując się na komunikat Pentagonu. Grupa ta liczy około 400 wojskowych.

Rosja podała Ukrainie warunki zakończenia wojny. Szybka odpowiedź z Kijowa z ostatniej chwili
Rosja podała Ukrainie warunki zakończenia wojny. Szybka odpowiedź z Kijowa

Wiceszef MSZ Rosji w rozmowie z agencją TASS postawił Ukrainie warunki zakończenia wojny. Rosjanie wymagają od władz z Kijowa między innymi odmowy przystąpienia do NATO i Unii Europejskiej.

Emerytury
Stażowe