W poniedziałkowym spotkaniu przywódców państw Grupy Wyszehradzkiej w Budapeszcie udział wzięli prezydenci: Polski – Andrzej Duda, Słowacji – Zuzana Čaputová i Węgier – János Áder; z uczestnikami online kontaktował się nieobecny z przyczyn zdrowotnych prezydent Czech Milosz Zeman.

Wśród poruszanych tematów były przede wszystkim: sytuacja na granicy Polski, Litwy i Łotwy z Białorusią, kryzys migracyjny oraz pandemia COVID-19.

Na konferencji prasowej po spotkaniu prezydent Duda podziękował pozostałym liderom V4 za solidarność z Polską wobec kryzysu migracyjnego. „Dzisiaj Polska broni nie tylko swojej granicy, ale przede wszystkim broni granicy Unii Europejskiej, wywiązując się ze swoich zobowiązań europejskich jako członek Unii Europejskiej, i broni także granicy Sojuszu Północnoatlantyckiego” – zaznaczył. „Cieszę się, że również nasi sojusznicy, nasi najbliżsi współpracownicy – jakimi są państwa wspólnoty wyszehradzkiej – są razem z nami” – podkreślił.

Solidarność z Polską i w razie potrzeby wsparcie polityczne, a także w postaci środków technicznych i sił policyjnych zadeklarował prezydent Węgier. „Zapewniliśmy Polskę o naszej solidarności” – podkreślił Áder. Zapewnił, że Polska może liczyć ze strony pozostałych trzech państw na wsparcie polityczne, a także w postaci środków technicznych i sił policyjnych.

Prezydent Áder ocenił, że „presja migracyjna prawdopodobnie będzie narastać”, także w związku z wydarzeniami w Afganistanie oraz skutkami zmian klimatu dla mieszkańców Azji i Afryki. „To, co się dzieje na granicy polsko-białoruskiej, na nowo każe nam zwrócić uwagę, że UE nie może dalej zwlekać. Unia musi się do tego przygotować, granice należy obronić, wspólne wartości unijne muszą być chronione” – zaznaczył.

„Bardzo ważne, abyśmy podkreślili naszą solidarność, żebyśmy udzielili pomocy Polsce, jeżeli będzie tego potrzebować. My wspólnie bronimy granicy NATO, granicy Unii, i zgodziliśmy się co do tego, że musimy być solidarni, musimy współdziałać” – zadeklarowała z kolei prezydent Čaputová. Dodała, że podczas spotkania rozmawiano też o tym, że „rosyjskie wojska są dość blisko nas”.

Prezydenci państw V4 położyli również nacisk na kwestię walki z trwającą pandemią koronawirusa i zaapelowali do obywateli, by ci szczepili się przeciw COVID-19.

„W Polsce ponad 90 proc. osób, które są hospitalizowane z powodu zachorowania, z powodu zakażenia, to są osoby, które nie były szczepione” – zaznaczył prezydent Duda. Jak podkreślił, osoby przebywające w szpitalu w związku z COVID-19, a które zostały zaszczepione, są tam z powodów chorób współistniejących, a inni zaszczepieni przechodzą chorobę w sposób lekki.

Odnosząc się do tej kwestii, prezydent Áder stwierdził, że „we wszystkich czterech krajach borykamy się z tymi samymi problemami: spora część dorosłych nie chce się zaszczepić”. Zaapelował, by wszyscy obywatele państw V4, którzy do tej pory nie przyjęli szczepionki, zaszczepili się. „Jedyną prawdziwą obroną przed pandemią jest szczepionka” – powiedział.

Prezydenci V4 zgodzili się, by wystosować apel do obywateli o przyjmowanie szczepionki. „Uważamy, że szczepionka jest jedyną, najlepszą strategią, by zahamować dalszy rozwój tej choroby” – mówiła w Budapeszcie prezydent Słowacji.

Podczas konferencji liderzy V4 zwrócili również uwagę, że w tym roku przypada 30. rocznica powstania Grupy Wyszehradzkiej.

„Te trzydzieści lat to są lata, przez które Grupa Wyszehradzka pokazała swoją skuteczność, sensowność swojego istnienia” – podkreślił prezydent Duda. „Dzisiaj wszyscy razem jesteśmy członkami Sojuszu Północnoatlantyckiego, co nastąpiło właśnie w okresie tych 30 lat naszej współpracy. Dzisiaj jesteśmy wszyscy razem członkami Unii Europejskiej, co również jest dorobkiem tych 30 lat współpracy” – dodał.

Jak podkreślił, „nieporównywalnie zmieniła się nasza sytuacja gospodarcza, jest ona nieporównywalnie lepsza, jesteśmy krajami nieporównywalnie bardziej rozwiniętymi”. „Śmiało można powiedzieć, że nasze państwa, nasze miasta, nasze miasteczka, wioski wyglądają inaczej niż było to na początku lat 90. Dzisiaj nasze społeczeństwa zbliżają się poziomem życia do tego jak w państwach na zachodzie Europy i z całą pewnością jest to także w ogromnym stopniu dorobek współpracy wyszehradzkiej” – powiedział prezydent RP.

Na spotkaniu, jak informowała prezydent Čaputová, pojawiła się też kwestia wyzwań ekonomicznych czy dezinformacji. „Żaden kraj nie jest w stanie samodzielnie rozwiązać tych problemów, dlatego bardzo ważne jest, aby czwórka wyszehradzka współdziałała” – oceniła. Podkreślała, że V4 musi współdziałać na forum UE.

Relacjonowała, że podjęto też temat kryzysu klimatycznego. Zaznaczyła, że kryzys ten w tym momencie może nie jest aż tak odczuwalny, ale „jeżeli obecne pokolenie przywódców politycznych nie uczyni skutecznych kroków na rzecz ochrony naszej planety, to tę planetę przekażemy naszym dzieciom, wnukom w takim stanie, że coraz gorzej będzie na niej żyć”.

„Musimy zderzyć się z nowymi kryzysami. Świat się zmienia, coraz więcej jest tych zmian i są one coraz bardziej złożone, dlatego to bardzo ważne byśmy trzymali się razem, żebyśmy razem pracowali w duchu założycieli Grupy Wyszehradzkiej. Musimy budować jedność, bo dzięki temu jesteśmy mocni jak skała” – podsumowała. (PAP)

autorzy: Mikołaj Małecki, Jakub Borowski, Rafał Białkowski, Grzegorz Bruszewski

mml/ brw/ rbk/ gb/ mal/