Klauzule społeczne: W przetargach wciąż liczy się głównie cena, a nie ludzie

Ani rząd, ani samorządy nie stosują w zamówieniach publicznych klauzul społecznych. W przetargach wciąż liczy się głównie cena, a nie ludzie.
M. Żegliński
M. Żegliński / Tygodnik Solidarność
Klauzule społeczne są rozwiązaniem, które przewidziane jest zarówno w prawie polskim, jak i unijnym. Mają pomóc utrzymać się i wejść na rynek pracy osobom, którym życie nie przychodzi łatwo. Rzeczywistość pokazuje jednak, że ich stosowanie to fikcja.

Państwo ma pomagać czy zarabiać
Niedawno swój raport o stosowaniu klauzul społecznych opublikowała Najwyższa Izba Kontroli. „Działania szefa KPRM oraz Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz upowszechnienia klauzul społecznych w zamówieniach publicznych administracji rządowej nie zwiększyły skali ich stosowania. Również samorządy w znikomym stopniu korzystają z tego rozwiązania” – czytamy w komunikacie NIK. I rzeczywiście, wystarczy przejrzeć dane.
Ze sprawozdania Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych o funkcjonowaniu zamówień publicznych w 2014 r. wynika, że klauzula zastrzeżeniowa (dotycząca zatrudniania osób niepełnosprawnych) pojawiła się w 183 ogłoszeniach, co stanowiło 0,13 proc. ogólnej liczby zamówień. W roku 2013 postępowań z takim zastrzeżeniem było 400 (0,23 proc.), w roku 2012 – 240 (0,14 proc.), a w roku 2011 – 325 (0,19 proc.). Najwięcej dotyczyło usług – 125 ogłoszeń, następnie dostaw – 34 ogłoszenia, oraz robót budowlanych – 24 ogłoszenia. To dramatycznie małe liczby.

Działania na papierze
– Umowy uwzględniające klauzule lub aspekty społeczne stanowiły niespełna 1 procent wszystkich umów zawartych przez skontrolowane jednostki administracji rządowej od początku 2013 r. do kwietnia 2016 r. – wskazuje Krzysztof Kwiatkowski, prezes Najwyższej Izby Kontroli.
Tymczasem ze względu na wagę klauzul społecznych przygotowano na lata 2013-2016 specjalne założenia (zapisane w Krajowym Planie Działań w zakresie zrównoważonych zamówień publicznych na lata 2013-2016) z których wynikało, że osiągnięty zostanie poziom 10 proc. społecznych zamówień publicznych.

Błędy są, zmiany też
Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła przy stosowaniu klauzul nieprawidłowości i to zarówno przez administrację rządową, jak i samorządy. Dotyczyły one nierzetelnego przygotowania zamówień, braku należytego nadzoru nad realizacją umów w części dotyczącej klauzul społecznych oraz nieprzeprowadzania analiz racjonalności stosowania tychże klauzul ani ocen społecznych skutków, kosztów i korzyści wynikających z ich zastosowania.

Maciej Chudkiewicz

Cały artykuł w najnowszym numerze "TS" (22/2017), dostępnym także w wersji cyfrowej tutaj

#REKLAMA_POZIOMA#

 

POLECANE
Koniec wojny na Ukrainie? Polacy są pesymistami z ostatniej chwili
Koniec wojny na Ukrainie? Polacy są pesymistami

96 proc. Polaków nie wierzy w zakończenie konfliktu w Ukrainie w tym roku – wynika z sondażu przeprowadzonego dla "Super Expressu".

Strzelanina na uczelni w USA. Wiele ofiar z ostatniej chwili
Strzelanina na uczelni w USA. Wiele ofiar

Na Uniwersytecie Browna w Providence w stanie Rhode Island doszło w niedzielę wieczorem do strzelaniny. Zginęły co najmniej dwie osoby. Ośmioro ciężko rannych trafiło do szpitala. Jak poinformowała agencja AP, policja wciąż poszukuje sprawcy.

Sukces Barcelony w meczu z Osasuną. Drużyna z Katalonii kontynuuje dobrą passę Wiadomości
Sukces Barcelony w meczu z Osasuną. Drużyna z Katalonii kontynuuje dobrą passę

Piłkarze Barcelony, bez Polaków na boisku, w meczu 16. kolejki ekstraklasy Hiszpanii po bramkach Brazylijczyka Raphinhi wygrali z Osasuną Pampeluna 2:0. Katalończycy umocnili się na prowadzeniu w tabeli i do siedmiu punktów powiększyli przewagę nad drugim Realem Madryt.

Wiecie, że na liście 100 najbardziej wpływowych osób AI Magazynu TIME jest dwóch Polaków? gorące
Wiecie, że na liście 100 najbardziej wpływowych osób AI Magazynu TIME jest dwóch Polaków?

Dwóch 30-letnich Polaków znalazło się na liście 100 najbardziej wpływowych osób AI magazynu TIME – obok Elona Muska, Sama Altmana i Marka Zuckerberga. Mati Staniszewski wraz z Piotrem Dąbkowskim stworzyli globalną firmę wartą miliardy dolarów, która dziś wyznacza światowe standardy w sztucznej inteligencji. Na liście magazynu TIME znalazł się również wybitny polski informatyk JakubPachocki.

Legendarny aktor walczy z chorobą. Są nowe doniesienia z ostatniej chwili
Legendarny aktor walczy z chorobą. Są nowe doniesienia

Bruce Willis od kilku lat walczy z poważnymi problemami zdrowotnymi. W 2022 roku zdiagnozowano u niego afazję, a rok później demencję czołowo-skroniową. Choroba postępuje, dlatego aktor przebywa obecnie w specjalistycznym ośrodku pod stałą opieką.

Pośród więźniów politycznych uwolnionych przez białoruski reżim brak Andrzeja Poczobuta. Jest komentarz Andżeliki Borys Wiadomości
Pośród więźniów politycznych uwolnionych przez białoruski reżim brak Andrzeja Poczobuta. Jest komentarz Andżeliki Borys

W sobotę 13 grudnia 2025 r. reżim Alaksandra Łukaszenki uwolnił 123 więźniów politycznych. Decyzja jest efektem negocjacji z administracją prezydenta USA Donalda Trumpa - w zamian Stany Zjednoczone zniosły sankcje na kluczowy dla Białorusi koncern nawozowy Bielaruskali.

Komunikat dla mieszkańców woj. warmińsko-mazurskiego Wiadomości
Komunikat dla mieszkańców woj. warmińsko-mazurskiego

W nowym rozkładzie jazdy, który zacznie obowiązywać 14 grudnia, będzie więcej regionalnych połączeń kolejowych, m.in. z Olsztyna do Działdowa i Elbląga - przekazał w sobotę Urząd Marszałkowski w Olsztynie. Na finansowanie transportu kolejowego samorząd województwa przeznacza ponad 100 mln zł rocznie.

Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków zamierza umieścić najpoważniejsze ostrzeżenie na szczepionkach przeciwko COVID-19 Wiadomości
Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków zamierza umieścić najpoważniejsze ostrzeżenie na szczepionkach przeciwko COVID-19

Amerykańska FDA planuje dodać ostrzeżenie w czarnej ramce (black box warning) do szczepionek przeciwko COVID-19. To najpoważniejsze ostrzeżenie agencji, stosowane przy ryzyku śmierci, poważnych reakcji czy niepełnosprawności.

„Prowadzi nas z uśmiechem w przepaść”. Ostre podsumowanie dwóch lat rządów Tuska Wiadomości
„Prowadzi nas z uśmiechem w przepaść”. Ostre podsumowanie dwóch lat rządów Tuska

W sobotę, 13 grudnia 2025 roku, mijają dokładnie dwa lata od zaprzysiężenia koalicyjnego rządu Donalda Tuska - złożonego z KO, PSL, Polski 2050 i Nowej Lewicy. Z tej okazji Sławomir Mentzen, lider Konfederacji, opublikował na X ostrą krytykę premiera i jego ekipy. „Ten rząd jest dokładnie taki, jakiego można było się spodziewać po Tusku - leniwy i pozbawiony ambicji” - napisał.

Działaczka białoruskiej opozycji: Andrzej Poczobut odmówił ułaskawienia z ostatniej chwili
Działaczka białoruskiej opozycji: Andrzej Poczobut odmówił ułaskawienia

Mieszkająca we Włoszech białoruska działaczka opozycyjna Julia Juchno poinformowała w sobotę PAP, że dziennikarz przebywający w białoruskim więzieniu Andrzej Poczobut odmówił ułaskawienia i dlatego nie znalazł się na liście osób uwolnionych przez reżim Łukaszenki.

REKLAMA

Klauzule społeczne: W przetargach wciąż liczy się głównie cena, a nie ludzie

Ani rząd, ani samorządy nie stosują w zamówieniach publicznych klauzul społecznych. W przetargach wciąż liczy się głównie cena, a nie ludzie.
M. Żegliński
M. Żegliński / Tygodnik Solidarność
Klauzule społeczne są rozwiązaniem, które przewidziane jest zarówno w prawie polskim, jak i unijnym. Mają pomóc utrzymać się i wejść na rynek pracy osobom, którym życie nie przychodzi łatwo. Rzeczywistość pokazuje jednak, że ich stosowanie to fikcja.

Państwo ma pomagać czy zarabiać
Niedawno swój raport o stosowaniu klauzul społecznych opublikowała Najwyższa Izba Kontroli. „Działania szefa KPRM oraz Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz upowszechnienia klauzul społecznych w zamówieniach publicznych administracji rządowej nie zwiększyły skali ich stosowania. Również samorządy w znikomym stopniu korzystają z tego rozwiązania” – czytamy w komunikacie NIK. I rzeczywiście, wystarczy przejrzeć dane.
Ze sprawozdania Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych o funkcjonowaniu zamówień publicznych w 2014 r. wynika, że klauzula zastrzeżeniowa (dotycząca zatrudniania osób niepełnosprawnych) pojawiła się w 183 ogłoszeniach, co stanowiło 0,13 proc. ogólnej liczby zamówień. W roku 2013 postępowań z takim zastrzeżeniem było 400 (0,23 proc.), w roku 2012 – 240 (0,14 proc.), a w roku 2011 – 325 (0,19 proc.). Najwięcej dotyczyło usług – 125 ogłoszeń, następnie dostaw – 34 ogłoszenia, oraz robót budowlanych – 24 ogłoszenia. To dramatycznie małe liczby.

Działania na papierze
– Umowy uwzględniające klauzule lub aspekty społeczne stanowiły niespełna 1 procent wszystkich umów zawartych przez skontrolowane jednostki administracji rządowej od początku 2013 r. do kwietnia 2016 r. – wskazuje Krzysztof Kwiatkowski, prezes Najwyższej Izby Kontroli.
Tymczasem ze względu na wagę klauzul społecznych przygotowano na lata 2013-2016 specjalne założenia (zapisane w Krajowym Planie Działań w zakresie zrównoważonych zamówień publicznych na lata 2013-2016) z których wynikało, że osiągnięty zostanie poziom 10 proc. społecznych zamówień publicznych.

Błędy są, zmiany też
Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła przy stosowaniu klauzul nieprawidłowości i to zarówno przez administrację rządową, jak i samorządy. Dotyczyły one nierzetelnego przygotowania zamówień, braku należytego nadzoru nad realizacją umów w części dotyczącej klauzul społecznych oraz nieprzeprowadzania analiz racjonalności stosowania tychże klauzul ani ocen społecznych skutków, kosztów i korzyści wynikających z ich zastosowania.

Maciej Chudkiewicz

Cały artykuł w najnowszym numerze "TS" (22/2017), dostępnym także w wersji cyfrowej tutaj

#REKLAMA_POZIOMA#


 

Polecane