[Felieton „TS”] Waldemar Biniecki: Historical justice for Poland

Polacy popierają zabiegi w sprawie otrzymania reparacji wojennych od Niemiec. Zdecydowane stanowisko w tej sprawie ma 57 proc. ankietowanych. Zabiegi te popiera też w znacznej mierze Polonia amerykańska. Razem z kolegą z Teksasu – Krzysztofem Gajdą i kilkoma innymi przedstawicielami różnych organizacji prowadzimy skoordynowane z Warszawą działania, które mają na celu doprowadzenie do uruchomienia w USA kampanii na rzecz reparacji wojennych dla Polski od Niemiec. Wskazaliśmy, że w procesie budowania nowego wizerunku Polski – kraju umiłowania wolności i solidarności – powinniśmy docierać do amerykańskich elit i angażować amerykańskie uniwersytety i World Affairs Councils do aktywności w prezentowaniu naszego punktu widzenia pod hasłem: „Historical justice for Poland” [Historyczna sprawiedliwość dla Polski – przyp. red.]. Inny pomysł, który przedstawiliśmy na łamach „Tygodnika Solidarność”, polega na przeprowadzeniu wśród polskich ofiar II wojny światowej i ich spadkobierców akcji identyfikacji tych ofiar i ich spadkobierców oraz przygotowaniu wniosków formalnoprawnych zawierających wykazy utraconych dóbr ruchomych i nieruchomych zagrabionych przez nazistowskie Niemcy. Projekt może być przeprowadzony na wzór „Holocaust Era Asset Restitution Taskforce”, zwanego potocznie projektem HEART, sponsorowanego przez rząd Izraela i Jewish Agency for Israel (JAFI). Celem projektu było stworzenie możliwości i narzędzi do dochodzenia w drodze prawnej zadośćuczynienia ofiarom Holocaustu. W wyniku tego działania stworzono 200 000 udokumentowanych wniosków, które stały się podstawą prawną do dalszych kroków w tej sprawie. Jesteśmy więcej niż przekonani, że strona polska powinna jak najszybciej identyfikować ofiary II wojny światowej i ich spadkobierców, aby oni mogli w dowolnym dla nich czasie składać w biurze Instytutu Strat Wojennych formalne wnioski zawierające wykazy utraconych dóbr ruchomych i nieruchomych zrabowanych lub zniszczonych przez najeźdźców niemieckich, jak i oddzielnie sowieckich.

Polskie ofiary II wojny światowej mają nie tylko moralne prawo do odszkodowań i rekompensat. Państwo polskie powinno dokumentować wnioski polskich obywateli i ich potomków mieszkających w kraju oraz za granicami Polski. W ciągu kilku ostatnich lat powstało wiele profesjonalnych organizacji rządowych i NGO, których celem jest promocja Polski za jej granicami. Czas najwyższy, aby te środki zostały użyte w kampanii „Historical justice for Poland”. Tak więc książki o polskiej historii powinny trafiać do bibliotek publicznych i uniwersyteckich oraz do sieci największych dystrybutorów książek w Stanach Zjednoczonych. Istotne są tutaj duże ośrodki miejskie i ośrodki akademickie. Muszą to być działania punktowe, które powinny opierać się na wsparciu ośrodków polonijnych. Kluczem do osiągnięcia sukcesów w zakresie niemal wszystkich wspólnych inicjatyw – również akcji reparacji od Niemiec – jest komunikacja strategiczna z polską diasporą, ale o tym już w następnym artykule.