Prymasa, który Hitlera nazwał Szatanem

– Za mało jest pamięci o tej wybitnej postaci, dlatego IPN przywraca pamięć o kard. Auguście Hlondzie. Był to człowiek o talencie organizacyjnym, charyzmatyczny intelektualista – powiedział prezes IPN dr Jarosław Szarek.
 Prymasa, który Hitlera nazwał Szatanem
/ ipn.gov.pl
Wczoraj odbyła się prezentacja albumu Łukasza Kobieli „August Hlond 1881–1948”. 

Spotkanie poświęcone albumowi „August Hlond 1881–1948”, wydanemu przez IPN, rozpoczął kard. Kazimierz Nycz, metropolita warszawski, który podkreślił, że to „piękna i potrzebna publikacja”. Obecnie trwa proces beatyfikacyjny kard. Augusta Hlonda, papież wkrótce ma podpisać dekret o heroiczności cnót najwybitniejszego polskiego salezjanina, jak określa Augusta Hlonda w przedmowie do albumu arcybiskup metropolita krakowski Marek Jędraszewski. Publikacja  ukazała się w siedemdziesiątą rocznicę śmierci duchownego, zawiera siedemset zdjęć, z czego 400 wcześniej niepublikowanych.

– IPN ma zaszczyt wydać ten album, poświęcony postaci wielkiej. Myślę, że za mało jest pamięci o Auguście Hlondzie, jeśli patrzymy na osiągnięcia tego człowieka o wybitnych zdolnościach organizacyjnych, charyzmie i intelekcie. Wiele z jego działań przetrwało do dziś: Akcja Katolicka, Chrystusowcy kultywujący pamięć o Polonii – jednej czwartej naszego narodu, która jest poza granicami kraju – której nie można zostawić sobie samej, powołanie diecezji katowickiej, wprowadzanie w życie społecznej nauki Kościoła na ziemi śląskiej, w miejscu, gdzie ludzie bardzo ciężko pracują – powiedział prezes IPN dr Jarosław Szarek.

Prezes IPN przypomniał, że wybitny duchowny, prymas Polski w latach 1926–1948, pochodził ze skromnej, religijnej rodziny z Brzęczkowic niedaleko Mysłowic. – Ta wielodzietna rodzina – Hlond był jednym z dziesięciorga dzieci – obudziła w nim powołanie do miłości Ojczyzny. Trzej jego bracia również zostali salezjanami – powiedział dr Szarek.

Zdaniem prezesa IPN kard. Hlond doskonale rozumiał, że „trzeba rozmawiać ze społeczeństwem, również poprzez media, dlatego m.in. postanowił założyć „Gościa Niedzielnego”, słynny tygodnik, który istnieje do dziś”. – Przeszedł zwycięsko przez dramatyczny czas budowania struktur II RP, wielki kataklizm II wojny światowej, lata niewoli komunistycznej – powiedział dr Szarek.

W przedmowie do albumu metropolita krakowski abp Marek Jędraszewski zwrócił uwagę, że „praca i nauczanie prymasa Polski ks. kard. Augusta Hlonda to dziedzictwo, z którego przez kolejne lata czerpał zarówno naród, jak i wielcy duszpasterze polskiego Kościoła – prymas Wyszyński i Ojciec Święty Jan Paweł II”. Tego samego zdania jest – obecny również na prezentacji albumu – dr hab. Paweł Skibiński, który zauważył, że duchowny był „ważną postacią Kościoła powszechnego – jego działalność przekraczała granice Polski” (w 1939 r. działał na rzecz sprawy polskiej w Watykanie – przyp. red.). – Ostro krytykował totalitaryzmy, komunizm i nazizm, Hitlera nazywał Szatanem, który chce rozbić fundamenty naszej cywilizacji – dodał.

Zdaniem dr. Szarka ostatnio, w kontekście procesu beatyfikacyjnego kardynała, „pojawiły się bardzo krzywdzące słowa i niektóre środowiska nie chcą beatyfikacji Augusta Hlonda, wykorzystują jego wypowiedzi dotyczące stosunku do ludności żydowskiej”. – A jaki to był stosunek? W jednym z wywiadów zapytany, jak traktować napaści na Żydów powiedział: „Za takie czyny nie ma rozgrzeszenia”. Kardynał Hlond nie zasługuje na te krzywdzące słowa – powiedział prezes IPN.

Łukasz Kobiela, autor albumu, tłumaczył, że to pierwsze dzieło tak szeroko dokumentujące działalność kard. Hlonda, ukazujące również tło historyczne, m.in. na Śląsku. Kobiela wykorzystał kilkadziesiąt źródeł w Polsce i za granicą, ze zbiorów prywatnych, archiwów salezjańskich, Archidiecezji Warszawskiej, pozyskał mnóstwo fotografii i dokumentów. Wiele materiałów udało się zaprezentować po raz pierwszy, np. dokumenty dotyczące zatrzymania prymasa przez Niemców w 1943 r. w opactwie Hautecombe, fotografie z okresu uwięzienia w Bar-de-Duc i Wiedenbruck, a także odnalezione w IPN dokumenty związane z działaniami, podjętymi po II wojnie światowej przeciwko kard. Hlondowi przez funkcjonariuszy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego.

Wniosek o wszczęcie śledztwa w sprawie śmierci kard. Hlonda złożył w IPN wicepostulator procesu beatyfikacyjnego prymasa Polski, ks. Bogusław Kozioł. Zdaniem kapłana istnieją poważne wątpliwości co do okoliczności śmierci niezłomnego prymasa. Ks. Kozioł przypomina, że już podczas pogrzebu kard. Hlonda pojawiła się pogłoska, że mógł on zostać otruty na zlecenie służb bezpieczeństwa. Wicepostulator ma nadzieję, że jeśli IPN pozytywnie rozpatrzy wniosek, śledztwo pomoże rozwiać wątpliwości.

Źródło: IPN
kos/k
 

 

POLECANE
Dramatyczne odkrycie w Częstochowie. Trwa akcja policji z ostatniej chwili
Dramatyczne odkrycie w Częstochowie. Trwa akcja policji

Makabryczne odkrycie w zbiorniku Michalina w Częstochowie. Odnaleziono zwłoki około 55-letniego mężczyzny – informuje Dziennik Zachodni.

W niedzielę wybory prezydenckie. Jest apel prezydenta Andrzeja Dudy z ostatniej chwili
W niedzielę wybory prezydenckie. Jest apel prezydenta Andrzeja Dudy

Prezydent Andrzej Duda wzywa Polaków, by 18 maja tłumnie poszli do urn, podkreślając, że wysoka frekwencja da nowemu prezydentowi silny mandat i wzmocni pozycję Polski.

Dramatyczne sceny na ulicach Berlina: Tłum zaatakował policjantów. Jest wielu rannych Wiadomości
Dramatyczne sceny na ulicach Berlina: Tłum zaatakował policjantów. Jest wielu rannych

Jedenastu policjantów rannych, w tym jeden ciężko - to efekt demonstracji Palestyńczyków i zamieszek na ulicach Berlina w czwartek. „To nie ma absolutnie nic wspólnego z wolnością zgromadzeń. Potrzebujemy w końcu politycznych odpowiedzi na to szaleństwo - komentował rzecznik berlińskiej policji.   

Niemcy odsyłają do Polski imigrantów. Nowy raport Bundespolizei z ostatniej chwili
Niemcy odsyłają do Polski imigrantów. Nowy raport Bundespolizei

W czwartek dwóch Syryjczyków zostało zatrzymanych pod Bismarkiem przez niemiecką policję. Zostali odesłani do Polski – informuje Bundespolizei.

Wyłączenia prądu w Warszawie. Ważny komunikat z ostatniej chwili
Wyłączenia prądu w Warszawie. Ważny komunikat

Mieszkańcy Warszawy muszą przygotować się na planowane przerwy w dostawie prądu. Sprawdź, gdzie 16 i 17 maja 2025 r. nastąpią wyłączenia.

Najnowszy sondaż: Karol Nawrocki ma się z czego cieszyć. Notowania rosną z ostatniej chwili
Najnowszy sondaż: Karol Nawrocki ma się z czego cieszyć. Notowania rosną

Dziś ostatni dzień przed ciszą wyborczą i tym sam możliwość publikowania ostatnich sondaży prezydenckich. W badaniu United Surveys dla Wirtualnej Polski potwierdza się ogólny trend zauważalny w ostatnich tygodniach. Rafał Trzaskowski pozostaje na pozycji lidera, ale jego notowania maleją. Z kolei u Karola Nawrockiego widać duży wzrost poparcia. 

Globalne zakłócenia radiowe. NASA nie ma wątpliwości, co się stało Wiadomości
Globalne zakłócenia radiowe. NASA nie ma wątpliwości, co się stało

W środę, 14 maja 2025 roku, Słońce wygenerowało najpotężniejszy rozbłysk od początku roku. O godzinie 10:25 czasu polskiego doszło do emisji promieniowania o sile X2.7, którego źródłem był aktywny obszar plam słonecznych oznaczony jako AR 4087. Zjawisko zostało zarejestrowane przez Solar Dynamics Observatory – należące do NASA.

Dzieciom kazano się przebrać za przeciwną płeć. Miesiąc różnorodności we wrocławskiej podstawówce Wiadomości
Dzieciom kazano się przebrać za przeciwną płeć. "Miesiąc różnorodności" we wrocławskiej podstawówce

W ramach "Miesiąca różnorodności" psycholog jednej z wrocławskich podstawówek kazała uczniom przebrać się za płeć przeciwną. Akcja miała być obowiązkowa. O planowanej "zabawie" nie powiadomiono rodziców.

Nieoczekiwana dymisja w rosyjskiej armii. Putin odwołał ważnego generała Wiadomości
Nieoczekiwana dymisja w rosyjskiej armii. Putin odwołał ważnego generała

Przywódca Rosji Władimir Putin odwołał gen. Olega Salukowa z funkcji dowódcy rosyjskich Wojsk Lądowych - poinformowały w czwartek rosyjskie media. Generał, który odbierał niedawną defiladę wojskową na Placu Czerwonym 9 maja, został skierowany do Rady Bezpieczeństwa.

Ujawniono 169 nielegalnie zatrudnionych cudzoziemców Wiadomości
Ujawniono 169 nielegalnie zatrudnionych cudzoziemców

Funkcjonariusze Straży Granicznej z Sosnowca zakończyli kontrolę legalności zatrudnienia jednej z firm działających w Katowicach – przekazał w czwartek Śląski Oddział Straży Granicznej. Okazało się, że pracodawca zatrudnił nielegalnie 169 osób.

REKLAMA

Prymasa, który Hitlera nazwał Szatanem

– Za mało jest pamięci o tej wybitnej postaci, dlatego IPN przywraca pamięć o kard. Auguście Hlondzie. Był to człowiek o talencie organizacyjnym, charyzmatyczny intelektualista – powiedział prezes IPN dr Jarosław Szarek.
 Prymasa, który Hitlera nazwał Szatanem
/ ipn.gov.pl
Wczoraj odbyła się prezentacja albumu Łukasza Kobieli „August Hlond 1881–1948”. 

Spotkanie poświęcone albumowi „August Hlond 1881–1948”, wydanemu przez IPN, rozpoczął kard. Kazimierz Nycz, metropolita warszawski, który podkreślił, że to „piękna i potrzebna publikacja”. Obecnie trwa proces beatyfikacyjny kard. Augusta Hlonda, papież wkrótce ma podpisać dekret o heroiczności cnót najwybitniejszego polskiego salezjanina, jak określa Augusta Hlonda w przedmowie do albumu arcybiskup metropolita krakowski Marek Jędraszewski. Publikacja  ukazała się w siedemdziesiątą rocznicę śmierci duchownego, zawiera siedemset zdjęć, z czego 400 wcześniej niepublikowanych.

– IPN ma zaszczyt wydać ten album, poświęcony postaci wielkiej. Myślę, że za mało jest pamięci o Auguście Hlondzie, jeśli patrzymy na osiągnięcia tego człowieka o wybitnych zdolnościach organizacyjnych, charyzmie i intelekcie. Wiele z jego działań przetrwało do dziś: Akcja Katolicka, Chrystusowcy kultywujący pamięć o Polonii – jednej czwartej naszego narodu, która jest poza granicami kraju – której nie można zostawić sobie samej, powołanie diecezji katowickiej, wprowadzanie w życie społecznej nauki Kościoła na ziemi śląskiej, w miejscu, gdzie ludzie bardzo ciężko pracują – powiedział prezes IPN dr Jarosław Szarek.

Prezes IPN przypomniał, że wybitny duchowny, prymas Polski w latach 1926–1948, pochodził ze skromnej, religijnej rodziny z Brzęczkowic niedaleko Mysłowic. – Ta wielodzietna rodzina – Hlond był jednym z dziesięciorga dzieci – obudziła w nim powołanie do miłości Ojczyzny. Trzej jego bracia również zostali salezjanami – powiedział dr Szarek.

Zdaniem prezesa IPN kard. Hlond doskonale rozumiał, że „trzeba rozmawiać ze społeczeństwem, również poprzez media, dlatego m.in. postanowił założyć „Gościa Niedzielnego”, słynny tygodnik, który istnieje do dziś”. – Przeszedł zwycięsko przez dramatyczny czas budowania struktur II RP, wielki kataklizm II wojny światowej, lata niewoli komunistycznej – powiedział dr Szarek.

W przedmowie do albumu metropolita krakowski abp Marek Jędraszewski zwrócił uwagę, że „praca i nauczanie prymasa Polski ks. kard. Augusta Hlonda to dziedzictwo, z którego przez kolejne lata czerpał zarówno naród, jak i wielcy duszpasterze polskiego Kościoła – prymas Wyszyński i Ojciec Święty Jan Paweł II”. Tego samego zdania jest – obecny również na prezentacji albumu – dr hab. Paweł Skibiński, który zauważył, że duchowny był „ważną postacią Kościoła powszechnego – jego działalność przekraczała granice Polski” (w 1939 r. działał na rzecz sprawy polskiej w Watykanie – przyp. red.). – Ostro krytykował totalitaryzmy, komunizm i nazizm, Hitlera nazywał Szatanem, który chce rozbić fundamenty naszej cywilizacji – dodał.

Zdaniem dr. Szarka ostatnio, w kontekście procesu beatyfikacyjnego kardynała, „pojawiły się bardzo krzywdzące słowa i niektóre środowiska nie chcą beatyfikacji Augusta Hlonda, wykorzystują jego wypowiedzi dotyczące stosunku do ludności żydowskiej”. – A jaki to był stosunek? W jednym z wywiadów zapytany, jak traktować napaści na Żydów powiedział: „Za takie czyny nie ma rozgrzeszenia”. Kardynał Hlond nie zasługuje na te krzywdzące słowa – powiedział prezes IPN.

Łukasz Kobiela, autor albumu, tłumaczył, że to pierwsze dzieło tak szeroko dokumentujące działalność kard. Hlonda, ukazujące również tło historyczne, m.in. na Śląsku. Kobiela wykorzystał kilkadziesiąt źródeł w Polsce i za granicą, ze zbiorów prywatnych, archiwów salezjańskich, Archidiecezji Warszawskiej, pozyskał mnóstwo fotografii i dokumentów. Wiele materiałów udało się zaprezentować po raz pierwszy, np. dokumenty dotyczące zatrzymania prymasa przez Niemców w 1943 r. w opactwie Hautecombe, fotografie z okresu uwięzienia w Bar-de-Duc i Wiedenbruck, a także odnalezione w IPN dokumenty związane z działaniami, podjętymi po II wojnie światowej przeciwko kard. Hlondowi przez funkcjonariuszy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego.

Wniosek o wszczęcie śledztwa w sprawie śmierci kard. Hlonda złożył w IPN wicepostulator procesu beatyfikacyjnego prymasa Polski, ks. Bogusław Kozioł. Zdaniem kapłana istnieją poważne wątpliwości co do okoliczności śmierci niezłomnego prymasa. Ks. Kozioł przypomina, że już podczas pogrzebu kard. Hlonda pojawiła się pogłoska, że mógł on zostać otruty na zlecenie służb bezpieczeństwa. Wicepostulator ma nadzieję, że jeśli IPN pozytywnie rozpatrzy wniosek, śledztwo pomoże rozwiać wątpliwości.

Źródło: IPN
kos/k
 


 

Polecane
Emerytury
Stażowe