Bunt w ZAiKSie? Nieformalna grupa twórców rzuca rękawicę skostniałym strukturom

Portal wp.pl opisuje walki o władzę, jakie mają się toczyć w "jednej z najpotężniejszych organizacji pozarządowych w Polsce" – Związku Autorów i Kompozytorów Scenicznych. "Bez wątpienia ZAiKS wymaga uzdrowienia. Dziś – posługując się terminologią medyczną – to nie jest jeszcze stan zawału, ale jest to groźna choroba" – zauważa prof. Krzesimir Dębski, polski kompozytor.
 Bunt w ZAiKSie? Nieformalna grupa twórców rzuca rękawicę skostniałym strukturom
/ fot. Pixabay

Przeciwko obecnym władzom ZAiKS miała wykrystalizować się grupa przeciwników, którzy przeciwko kierownictwu podnoszą takie zarzuty jak m.in.: brak zrozumienia dla "cyfrowego świata", "kolesiostwo", malejące dochody artystów przy jednoczesnym wzroście obrotów organizacji oraz utajnianie informacji.

Kandydaci

– We władzach powinny być osoby idące z duchem czasu

– tłumaczy w rozmowie z wp.pl Paweł Golec, jeden z założycieli zespołu Golec uOrkiestra.

Przewodnicząca komisji rewizyjnej Katarzyna Wojsz twierdzi jednak, że tego typu zarzuty to "nie jest nic nowego".

–Wybory są co cztery lata i co cztery lata musimy wszyscy przechodzić przez ten sam magiel

– mówi przewodnicząca.

Kandydatem grupy trzymającej w ZAiKS władzę ma być Miłosz Bembinow, który obecnie pełni funkcję wiceprzewodniczącego zarządu. Według doniesień mediów, naprzeciwko Bembinowa ma stanąć prof. Krzesimir Dębski, choć sam kompozytor nie mówi jednoznacznie o chęci kandydowania.

– Nadal się waham, bo wiem, jak duże to wyzwanie i jaki ogrom pracy

– wyznaje artysta.

Jego kandydaturę mają popierać m.in. Paweł Golec, pianista Janusz Stokłosa, piosenkarka pop Katarzyna Klich oraz kompozytorka i autorka tekstów Urszula Dudziak. Według wp.pl za Dębskim ma również stać co najmniej kilkunastu innych artystów.

Większość opozycjonistów nazwała siebie Nieformalną Grupą Artystów.

"Grube miliony" ZAiKSu

Działalność ZAiKS można – w największym skrócie – opisać jako pośrednictwo pomiędzy twórcami a podmiotami korzystającymi z  pracy artystów. Związek zbiera pieniądze od pierwszej grupy, by zapewnić je twórcom sztuki.

– "Jeśli bowiem radio czy telewizja odtwarza utwór, przy którym pracował znany wokalista bądź autor piosenek, ZAiKS pobiera za to pieniądze. I kwota ta trafia następnie do artysty lub jego spadkobierców."

– czytamy w serwisie wp.pl.

Rozmiar działalności ZAiKSu najlepiej mogą zilustrować kwoty, jakimi obraca. Wp.pl podkreśla, że Związek zatrudnia aż 471 osób, a wartość jego aktywów wynosi blisko miliard złotych. Dane pochodzą ze sprawozdania finansowego z roku 2020.

"Super Express" wskazuje, że dziennikarka Agata Passent otrzymuje od ZAiKSu co roku ok. 1,5 miliona złotych z tytułu wykorzystania utworów, jakie napisała jej matka Agnieszka Osiecka.

Wirtualna Polska wskazuje, że w 2019 r. ZAiKS w kasie i na rachunkach bankowych posiadał ponad pół miliarda złotych, a w poprzednich latach potrafił zamykać rok z ponad miliardowymi wynikami.

– I ja się pytam: jakim cudem? Jak to możliwe, że ZAiKS ma grube miliony? Przecież pieniądze, które wpływają, powinny wypływać do twórców!

– krytykuje jeden z twórców cytowanych przez wp.pl.

Zarzuty

Wokół działalności ZAiKSu narosło wiele kontrowersji. 

Osoby niezwiązane ze sceną artystyczną krytykują organizację m.in. za pracę kontrolerów terenowych ZAiKSu, którzy "chodzą po weselach i przeszkadzają nowożeńcom w świętowaniu ważnego dla siebie dnia" - pilnując uiszczenia opłat za wykonywanie utworów.

– Niestety młodym artystom ZAiKS się źle kojarzy. Trzeba to zmienić i trzeba zadbać o to, by wszystkie działania związku były klarowne, jasne i czytelne

– ubolewa Paweł Golec.

CZYTAJ TEŻ: Polityk PO o Trzaskowskim: "Taki był ładny, amerykański, a wyszedł z niego wieśniak"

CZYTAJ TEŻ: Zapadł wyrok ws. Niesiołowskiego. Zarzucano mu korupcję i przyjmowanie korzyści w postaci usług seksualnych

Przeciwnicy współczesnych władz Związku punktują organizację również za jej nieskuteczność w ściąganiu opłat. Wskazują, że ZAiKS powinien wdawać się w spory przede wszystkim z dużymi korporacjami wykorzystującymi pracę artystów, a nie "ścigać  nowożeńców czy kontrolować fryzjerów, u których włączone jest radio".


 

POLECANE
z ostatniej chwili
Jarosław Kaczyński w historycznej Sali BHP. Symboliczne spotkanie w kolebce "Solidarności"

W poniedziałek, 25 sierpnia 2025 roku, prezes Prawa i Sprawiedliwości, Jarosław Kaczyński, spotkał się z sympatykami w historycznej Sali BHP Stoczni Gdańskiej. To miejsce, nierozerwalnie związane z narodzinami "Solidarności" i walką o wolną Polskę, stało się sceną ważnego wydarzenia politycznego, podkreślającego przywiązanie do ideałów Sierpnia '80.

PKP Intercity wydał pilny komunikat z ostatniej chwili
PKP Intercity wydał pilny komunikat

W systemie e-IC2.0 występują czasowe utrudnienia w płatności za bilet za pomocą Apple Pay – informuje w poniedziałek PKP Intercity.

Byli niemieccy naziści i ich kolaboranci tworzyli Unię Europejską gorące
Byli niemieccy naziści i ich kolaboranci tworzyli Unię Europejską

Od samego początku integracja europejska nie była spontanicznym zjednoczeniem wolnych narodów, lecz celową konstrukcją ponadnarodowej machiny stworzonej przez ludzi, których przeszłość polityczna była często zakorzeniona w systemach autorytarnych.

Pułapka na prezydenta tylko u nas
Pułapka na prezydenta

Już niedługo, bo 9 września przekonamy się, czy rządzącej koalicji zależy na tym, żeby Polacy płacili mniej za energię elektryczną, czy też politycy i media wrogie prezydentowi Nawrockiemu nadal będą wykorzystywać temat cen energii do propagandowej wojny.

NSA krytykuje zwłokę premiera. Wybucha kolejny bunt z ostatniej chwili
NSA krytykuje zwłokę premiera. "Wybucha kolejny bunt"

Kolegium NSA krytykuje zwłokę premiera Donalda Tuska z kontrasygnatą aktów powołania asesorów WSA. Według NSA brak podpisu premiera narusza prawo do szybkiego rozpoznania spraw – informuje w poniedziałek "Rzeczpospolita"

Trump: Bardzo poważne konsekwencje, jeśli nie dojdzie do spotkania Zełenski–Putin z ostatniej chwili
Trump: Bardzo poważne konsekwencje, jeśli nie dojdzie do spotkania Zełenski–Putin

Prezydent USA Donald Trump ostrzegł w poniedziałek, że jeśli nie dojdzie do spotkania przywódców Rosji i Ukrainy, Władimira Putina i Wołodymyra Zełenskiego, mogą pojawić się "bardzo poważne konsekwencje".

Ukraina ostrzega Polskę: Będzie reakcja, jeśli Sejm zrówna banderowskie symbole z nazistowskimi z ostatniej chwili
Ukraina ostrzega Polskę: Będzie reakcja, jeśli Sejm zrówna banderowskie symbole z nazistowskimi

''Władze w Kijowie uprzedziły Polskę, że zareagują, jeśli Sejm zrówna czerwono-czarną symbolikę z nazistowską'' – napisał w poniedziałek dobrze poinformowany ukraiński portal Europejska Prawda, powołując się na źródło w ukraińskiej dyplomacji.

UODO wszczyna postępowanie ws. ujawnienia danych sygnalistki w Instytucie Pileckiego z ostatniej chwili
UODO wszczyna postępowanie ws. ujawnienia danych sygnalistki w Instytucie Pileckiego

Prezes UODO Mirosław Wróblewski zapowiedział podjęcie z urzędu sprawy możliwego naruszenia danych sygnalistki w Instytucie Pileckiego. To efekt publikacji Wirtualnej Polski.

Jest lista beneficjentów KPO dla kultury. Środki otrzymała m.in. Fundacja Krystyny Jandy z ostatniej chwili
Jest lista beneficjentów "KPO dla kultury". Środki otrzymała m.in. Fundacja Krystyny Jandy

Resort kultury opublikował wyniki II naboru KPO dla kultury. Po skandalu wokół KPO związanym z branżą HoReCa, internauci niemal natychmiastowo zajęli się listą przedsięwzięć z obszaru kultury objętych wsparciem z Krajowego Planu Odbudowy.

Komunikat dla mieszkańców Poznania z ostatniej chwili
Komunikat dla mieszkańców Poznania

Port Lotniczy Poznań-Ławica obsłużył w lipcu tego roku 504,7 tys. pasażerów, co oznacza wzrost o 9 proc. w porównaniu z lipcem ubiegłego roku – poinformowało w poniedziałek lotnisko.

REKLAMA

Bunt w ZAiKSie? Nieformalna grupa twórców rzuca rękawicę skostniałym strukturom

Portal wp.pl opisuje walki o władzę, jakie mają się toczyć w "jednej z najpotężniejszych organizacji pozarządowych w Polsce" – Związku Autorów i Kompozytorów Scenicznych. "Bez wątpienia ZAiKS wymaga uzdrowienia. Dziś – posługując się terminologią medyczną – to nie jest jeszcze stan zawału, ale jest to groźna choroba" – zauważa prof. Krzesimir Dębski, polski kompozytor.
 Bunt w ZAiKSie? Nieformalna grupa twórców rzuca rękawicę skostniałym strukturom
/ fot. Pixabay

Przeciwko obecnym władzom ZAiKS miała wykrystalizować się grupa przeciwników, którzy przeciwko kierownictwu podnoszą takie zarzuty jak m.in.: brak zrozumienia dla "cyfrowego świata", "kolesiostwo", malejące dochody artystów przy jednoczesnym wzroście obrotów organizacji oraz utajnianie informacji.

Kandydaci

– We władzach powinny być osoby idące z duchem czasu

– tłumaczy w rozmowie z wp.pl Paweł Golec, jeden z założycieli zespołu Golec uOrkiestra.

Przewodnicząca komisji rewizyjnej Katarzyna Wojsz twierdzi jednak, że tego typu zarzuty to "nie jest nic nowego".

–Wybory są co cztery lata i co cztery lata musimy wszyscy przechodzić przez ten sam magiel

– mówi przewodnicząca.

Kandydatem grupy trzymającej w ZAiKS władzę ma być Miłosz Bembinow, który obecnie pełni funkcję wiceprzewodniczącego zarządu. Według doniesień mediów, naprzeciwko Bembinowa ma stanąć prof. Krzesimir Dębski, choć sam kompozytor nie mówi jednoznacznie o chęci kandydowania.

– Nadal się waham, bo wiem, jak duże to wyzwanie i jaki ogrom pracy

– wyznaje artysta.

Jego kandydaturę mają popierać m.in. Paweł Golec, pianista Janusz Stokłosa, piosenkarka pop Katarzyna Klich oraz kompozytorka i autorka tekstów Urszula Dudziak. Według wp.pl za Dębskim ma również stać co najmniej kilkunastu innych artystów.

Większość opozycjonistów nazwała siebie Nieformalną Grupą Artystów.

"Grube miliony" ZAiKSu

Działalność ZAiKS można – w największym skrócie – opisać jako pośrednictwo pomiędzy twórcami a podmiotami korzystającymi z  pracy artystów. Związek zbiera pieniądze od pierwszej grupy, by zapewnić je twórcom sztuki.

– "Jeśli bowiem radio czy telewizja odtwarza utwór, przy którym pracował znany wokalista bądź autor piosenek, ZAiKS pobiera za to pieniądze. I kwota ta trafia następnie do artysty lub jego spadkobierców."

– czytamy w serwisie wp.pl.

Rozmiar działalności ZAiKSu najlepiej mogą zilustrować kwoty, jakimi obraca. Wp.pl podkreśla, że Związek zatrudnia aż 471 osób, a wartość jego aktywów wynosi blisko miliard złotych. Dane pochodzą ze sprawozdania finansowego z roku 2020.

"Super Express" wskazuje, że dziennikarka Agata Passent otrzymuje od ZAiKSu co roku ok. 1,5 miliona złotych z tytułu wykorzystania utworów, jakie napisała jej matka Agnieszka Osiecka.

Wirtualna Polska wskazuje, że w 2019 r. ZAiKS w kasie i na rachunkach bankowych posiadał ponad pół miliarda złotych, a w poprzednich latach potrafił zamykać rok z ponad miliardowymi wynikami.

– I ja się pytam: jakim cudem? Jak to możliwe, że ZAiKS ma grube miliony? Przecież pieniądze, które wpływają, powinny wypływać do twórców!

– krytykuje jeden z twórców cytowanych przez wp.pl.

Zarzuty

Wokół działalności ZAiKSu narosło wiele kontrowersji. 

Osoby niezwiązane ze sceną artystyczną krytykują organizację m.in. za pracę kontrolerów terenowych ZAiKSu, którzy "chodzą po weselach i przeszkadzają nowożeńcom w świętowaniu ważnego dla siebie dnia" - pilnując uiszczenia opłat za wykonywanie utworów.

– Niestety młodym artystom ZAiKS się źle kojarzy. Trzeba to zmienić i trzeba zadbać o to, by wszystkie działania związku były klarowne, jasne i czytelne

– ubolewa Paweł Golec.

CZYTAJ TEŻ: Polityk PO o Trzaskowskim: "Taki był ładny, amerykański, a wyszedł z niego wieśniak"

CZYTAJ TEŻ: Zapadł wyrok ws. Niesiołowskiego. Zarzucano mu korupcję i przyjmowanie korzyści w postaci usług seksualnych

Przeciwnicy współczesnych władz Związku punktują organizację również za jej nieskuteczność w ściąganiu opłat. Wskazują, że ZAiKS powinien wdawać się w spory przede wszystkim z dużymi korporacjami wykorzystującymi pracę artystów, a nie "ścigać  nowożeńców czy kontrolować fryzjerów, u których włączone jest radio".



 

Polecane
Emerytury
Stażowe