Mateusz Kosiński: Prawo do strajku to ważny element demokracji 

„III Rzeczpospolita zrodziła się w trakcie strajku. Uczestnicy wydarzeń lipca i sierpnia 1980 r. opisują niesamowity stan ducha, zew wolności, który opanował wtedy Polskę. Niestety po okrągłym stole zaprzepaszczono wiele z tamtego dziedzictwa. Dziś trzeba z całą mocą przypomnieć – strajk to w demokracji kapitalistycznej istotny element życia społecznego, a nie zjawisko pejoratywne” – pisze w 38. numerze „Tygodnika Solidarność” Mateusz Kosiński.
 Mateusz Kosiński: Prawo do strajku to ważny element demokracji 
/ / pixabay.com

Najważniejsze grzechy III Rzeczpospolitej to grzechy poczęcia. Zrodzona po wyborach kontraktowych Rzeczpospolita niewolna była od problemów młodego państwa, które dźwigało na sobie ciężar licznych patologii PRL-u, na dodatek negatywnie wpływały na nią liczne zewnętrzne, neoliberalne bodźce. Niepodległa Polska powstała na barkach strajkujących robotników, jednak dość szybko odcięła się od nich, schodząc z kierunku społecznej gospodarki rynkowej. Liberalne elity doprowadziły do tego, że rola strony społecznej w budowaniu państwa była dużo mniejsza niż w państwach Zachodu czy Północy. – Ze społeczną recepcją strajków po 1989 r. było różnie. Czymś innym była postawa wielu środowisk opiniotwórczych, elit, a czym innym reakcje społeczne. Dominujący, neoliberalny wzorzec na początku transformacji wyjątkowo nie sprzyjał związkom zawodowym. Klasę robotniczą uważano za hamulcowego budowy w Polsce kapitalizmu, nawet w sytuacji, w której istotny jej segment, w postaci wykwalifikowanych robotników przemysłowych związanych z Solidarnością, nie był w rzeczywistości antytransformacyjny. Największa kontestacja transformacji szła z innych części społeczeństwa – mówi „TS” prof. Rafał Chwedoruk, politolog z Uniwersytetu Warszawskiego. – Warto zauważyć, że ustawodawstwo w początkach transformacji de facto utrudniało organizację strajku. Nie jest dziełem przypadku, że postawa elit kontrastowała z narastającymi społecznymi frustracjami. Ironia historii polega też na tym, że to postsolidarnościowe rządy były niezbyt chętne instytucjonalizacji wymiaru społecznego, szukając jakiś substytutów, jak pakt o przedsiębiorstwie, który miał zobligować związki zawodowe do niesprzeciwiania się prywatyzacji w zamian za niewielki wzrost wpływów na poziomie zakładów. Warto pamiętać, że część strajków w okresie transformacji miała spory zasięg i pewne znaczenie. Szczególną rolę odegrał strajk z lata 1992 r. w KGHM, który uratował perłę polskiej gospodarki przed prywatyzacją za małą sumę. Jeśli w polskim życiu społecznym udało się uratować wiele rzeczy związanych ze świadczeniami społecznymi, z prawem pracy, to olbrzymi wpływ miała na to postawa związków zawodowych zarówno w latach dziewięćdziesiątych, jak i w poprzedniej dekadzie. Mowa np. o podnoszeniu wieku emerytalnego, gdzie ze strony związkowców sprzeciw był absolutnie jednoznaczny, artykułowany od samego początku – dodaje prof. Chwedoruk. 

Forma protestu uregulowana od wieku

Za uchwaleniem niekorzystnego dla związków zawodowych prawa szło również urabianie opinii publicznej. O tym, jak w mediach przedstawiano związki zawodowe, w pracy „Destruktorzy. Tendencyjny obraz związków zawodowych w tygodnikach politycznych w Polsce” pisała profesor Wiesława Kozek. W większości mediów przedstawiano związkowców jako awanturników palących opony. – Rzeczywiście w dyskursie medialnym było to powielane. Protesty, demonstracje uliczne były bardzo negatywnie odbierane w opinii publicznej. Było to wykorzystywane do nieuprawnionych, zbyt dużych generalizacji. Pamiętajmy, że strajk to forma konfliktu w stosunkach pracy, ale on ma swoje ściśle ograniczone ramy prawne. Często występuje niezrozumienie słowa „strajk”, dlatego że w mowie potocznej jest on trochę inaczej pojmowany niż w języku prawa pracy. Pod strajki podciąga się różne protesty pracownicze, które strajkami w sensie formalnym nie są – słyszę od dr. Jana Czarzastego ze Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. – Pamiętajmy, że strajk jest formą protestu, która jest prawnie uregulowana, i to nie od wczoraj, a od przeszło stu lat. To oznacza, że społeczeństwo osiągnęło pewien konsensus co do tego, jakie są społecznie akceptowane, a przez to prawnie dopuszczalne, formy wyrażania protestu zbiorowego przez pracowników w stosunkach pracy. Pamiętajmy o tym, że prawo do strajku jest dosyć restrykcyjne. W Polsce doprowadzenie do strajku wiąże się z wymogami proceduralnymi, by strajk legalnie ogłosić. Te wymogi są surowe i trudne do spełnienia. Jest kilka etapów, które trzeba przejść, łącznie z wejściem w spór zbiorowy. Chociażby to pokazuje, że wbrew pewnym wyobrażeniom podjęcie strajku nie jest tak proste, jak pstryknięcie palcami. Prawo do strajku w Polsce jest dość restrykcyjne, choć nie tak bardzo jak w Wielkiej Brytanii, gdzie prawie niemożliwe jest zorganizowanie strajku – dodaje dr Czarzasty. 

O tym, że strajk nie jest niczym złym w prawidłowo rozwijających się społeczeństwach, słyszę również od profesora Chwedoruka. – Można zażartować, czym współczesne podejście do strajków różni się od PRL-u i propagandy, która usiłowała w ogóle uniknąć słowa „strajk”, mówiąc o przerwach w pracy. To, z czym mamy do czynienia, to ironia historii. Strajk jest czymś absolutnie normalnym w świecie zachodnim. Tam, gdzie nie można strajkować, tam najczęściej mamy do czynienia z dyktaturami. W każdym demokratycznym kraju prawo do strajku jest czymś normalnym, w praktyce funkcjonują bardzo różne modele regulowania stosunków przemysłowych i samego strajku. Rekordzistą światowym strajków generalnych jest Belgia. Jeden z pierwszych i najbardziej demokratycznych państw świata z rozbudowanym społeczeństwem obywatelskich, z silnymi organizacjami społecznymi. W Belgii tych strajków było bez liku. Z kolei tam, gdzie strajków jest mniej, jak w państwach nordyckich lub Niemczech, jest to często pochodną rozwiniętego systemu dialogu społecznego na formalnym i nieformalnym poziomie, czegoś, co w Polsce rodziło się z wielkim bólem – mówi politolog z Uniwersytetu Warszawskiego.  

Większa przychylność opinii publicznej 

W ostatnich miesiącach w związku z licznymi niepokojami gospodarczymi wynikającymi z pandemii koronawirusa, wojną na Ukrainie, przerwaniem ciągłości globalnych dostaw, szalejącą inflacją coraz częściej zdarza się, że pracownicy decydują się na strajk i często osiągają poprawę swojej codziennej sytuacji. Strajkujący częściej niż przed laty mogą liczyć na pozytywną ocenę ze strony opinii publicznej. – Rzeczywiście niektóre strajki były odbierane przez opinię publiczną pozytywnie, np. strajk w Solarisie pokazywano za przykład tego, jak strona związkowa w imieniu pracowników może wywrzeć na pracodawcę nacisk, który po prostu przynosi efekt, bo prowadzi do poprawy warunki pracy – zaznacza dr Czarzasty. Podobnie jak prof. Chwedoruk podkreśla on, że Polacy, w porównaniu do innych państw w Unii Europejskiej, wcale nie są szczególnie często sięgającym po strajk narodem. – Ostatnie lata są bardzo ciekawe – mieliśmy do czynienia z bardzo dobrą koniunkturą gospodarczą, rynkiem pracy w dobrym stanie, nigdy wcześniej po 1989 r. nie było tak niskiego bezrobocia. To oznacza, że siła rynkowa pracownika uległa wzmocnieniu, co powinno zachęcać do zgłaszania postulatów czy roszczeń i do śmielszej walki o swoje interesy, o to, by poprawić warunki pracy. Przez ostatnie kilka lat nie było tego dużo. To sugeruje, że w społeczeństwie nadal dominują postawy indywidualistyczne. Mówiąc językiem znanego ekonomisty Alberta Hirschmana, znalazłszy się w trudnej sytuacji w pracy, wybierzemy raczej opcję „rozstania”, czyli zmiany miejsca zatrudnienia, niż opcję „krytyki”, która mogłaby się przełożyć na zbiorową mobilizację, a w konsekwencji – strajk – dodaje ekonomista z SGH.

Podstawą edukacja 

Jeśli chcemy, by społeczeństwo poznało, czym jest prawo pracy, jaką rolę pełnią związki zawodowe, dlaczego strajk jest zjawiskiem korzystnym, nie możemy zaprzestać edukacji w tej materii. – W polskiej edukacji mamy do czynienia z odwróceniem dawnej sytuacji. Mamy lekcje przedsiębiorczości, co jest absurdem – większość ludzi nigdzie na świecie nie zostanie przedsiębiorcami. Co więcej – większy odsetek indywidualnych przedsiębiorców często występuje w biedniejszych społeczeństwach. Tak było w II RP, gdzie mieliśmy jeden z najwyższych odsetków drobnych przedsiębiorców, którzy nimi byli, bo nie było dla nich pracy. A większość z nas będzie podejmowała pracę o charakterze najemnym. Jeśli chodzi o ten temat, to niestety edukacja jest zminimalizowana. O prawie pracy większość ludzi nie ma pojęcia, ustawodawstwo nie we wszystkich obszarach sprzyja rejestracji związków zawodowych, zwłaszcza w sektorze prywatnym. Inaczej jest w sektorze publicznym, który mocniej podlega naciskom politycznym. Po prostu powinniśmy wrócić do wypróbowanych wzorców, gdzie w ramach wiedzy o społeczeństwie powinnyśmy mieć wiedzę komplementarną, dzięki której nie tylko będziemy wiedzieć, jak założyć firmę, ale na czym polega prawo pracy, na czym polega członkostwo w związkach zawodowych, jak wywołać strajk. Z reguły tak jest, że im bogatszy kraj, tym wyższy poziom uzwiązkowienia. Mamy dużo do zrobienia w tej materii. Mimo wszystko można wskazać kilka przesłanek tego, że kolejne pokolenia młodych ludzi będą patrzyły na rzeczywistość inaczej niż pokolenie obecnych 40-50 latków, silnie indywidualistyczne, akceptujące wiele rzeczy z tych, które działy się w latach dziewięćdziesiątych – kończy prof. Chwedoruk.  

Odczarowanie nieprawdziwych stereotypów na temat roli, jaką odgrywają związki zawodowe, dialog społeczny, prawo pracy, jest wielkim wyzwaniem stojącym przed elitami strony społecznej. To być może najważniejsze zadanie aktualnej generacji związkowców. 
 


Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

POLECANE
Lloyd Austin: Stany Zjednoczone nie pozwolą upaść Ukrainie z ostatniej chwili
Lloyd Austin: Stany Zjednoczone nie pozwolą upaść Ukrainie

– Stany Zjednoczone nie pozwolą Ukrainie upaść – zapewnił we wtorek minister obrony USA Lloyd Austin na spotkaniu w amerykańskiej bazie Ramstein w Niemczech, gdzie zebrali się przedstawiciele państw sojuszniczych, aby koordynować pomoc zbrojeniową przekazywaną Ukrainie odpierającej inwazję Rosji.

Gwiazda TVP zwolniona z ostatniej chwili
Gwiazda TVP zwolniona

Portal Wirtualne Media informuje, że znana dziennikarka Ewa Bugała nie będzie już pracować w Telewizji Polskiej. 

Wiemy, kto poprowadzi mecz Polska–Estonia z ostatniej chwili
Wiemy, kto poprowadzi mecz Polska–Estonia

Słoweniec Slavko Vincic będzie arbitrem głównym czwartkowego meczu Polski z Estonią w barażach o awans do piłkarskich mistrzostw Europy, który odbędzie się w Warszawie.

Rolnicy wysypali obornik przed Wielkopolskim Urzędem Wojewódzkim w Poznaniu z ostatniej chwili
Rolnicy wysypali obornik przed Wielkopolskim Urzędem Wojewódzkim w Poznaniu

Dzisiaj przed Wielkopolskim Urzędem Wojewódzkim zebrała się grupa ponad 20 rolników z Roli Wielkopolski. W ramach swojego protestu wysypali oni górę obornika przed budynkiem urzędu, a na środku wetknęli flagę Unii Europejskiej. 

„Rosja zabija cywilów!” Doszło do ataków na dzielnice mieszkalne z ostatniej chwili
„Rosja zabija cywilów!” Doszło do ataków na dzielnice mieszkalne

Co najmniej cztery osoby cywilne zginęły w wyniku ataków dokonanych przez wojska Rosji na wschodzie i południu Ukrainy w ciągu ostatniej doby – doniosły wojskowe władze obwodowe w opublikowanych we wtorek rano raportach.

Rzekomy prokurator krajowy się odgraża: „Nie obejdzie się bez dyscyplinarek” z ostatniej chwili
Rzekomy prokurator krajowy się odgraża: „Nie obejdzie się bez dyscyplinarek”

Rzekomy prokurator krajowy Dariusz Korneluk powiedział w „Rzeczpospolitej”, że nie obędzie się bez wyciągnięcia konsekwencji służbowych w stosunku do prokuratorów, którzy przez ostatnie lata podejmowali decyzje, kierując się interesami innymi niż wskazania procedury karnej i niezależność służby prokuratorskiej.

Mirosławiec: Awaryjne lądowanie amerykańskiego drona bojowego. Generał: „To Rosjanie” z ostatniej chwili
Mirosławiec: Awaryjne lądowanie amerykańskiego drona bojowego. Generał: „To Rosjanie”

Jak donosi Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych, 18 marca po godz. 23 w okolicach Mirosławca doszło do awaryjnego lądowania bezzałogowego statku powietrznego Sił Zbrojnych USA, który wykonywał loty w polskiej przestrzeni powietrznej.

Gen. Wiesław Kukuła: Rosja przygotowuje się do konfliktu z NATO z ostatniej chwili
Gen. Wiesław Kukuła: Rosja przygotowuje się do konfliktu z NATO

– Rosja przygotowuje się do konfliktu z NATO, z pełną świadomością tego, że Sojusz jest strukturą obronną – powiedział szef Sztabu Generalnego WP gen. Wiesław Kukuła.

Leon Foksiński. Uczestnik Marszu Śmierci Wiadomości
Leon Foksiński. Uczestnik Marszu Śmierci

Urodzony 23.06.1919 r. w Bestwinie pow. bielski, syn Franciszka i Anny z d. Bolek, zamieszkały w tej miejscowości. Mając szesnaście lat – w 1935 r., rozpoczął pracę zarobkową jako pomocnik a następnie samodzielny pracownik w cegielni. Podczas okupacji hitlerowskiej, w styczniu 1940 r. wywieziony na roboty przymusowe do Niemiec – Brandenburg Hawel. W lipcu 1941 r. uciekł z miejsca przymusowego zatrudnienia i wrócił do Bestwiny, gdzie w październiku tegoż roku jako uciekinier został aresztowany przez policję niemiecką.

Gen. Rajmund Andrzejczak: Trzeba się szykować do wojny z ostatniej chwili
Gen. Rajmund Andrzejczak: Trzeba się szykować do wojny

Czy Polsce grozi wojna? – Trzeba się szykować – twierdzi gen. Rajmund Andrzejczak, były szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w „Gościu Wydarzeń” na antenie Polsat News.

REKLAMA

Mateusz Kosiński: Prawo do strajku to ważny element demokracji 

„III Rzeczpospolita zrodziła się w trakcie strajku. Uczestnicy wydarzeń lipca i sierpnia 1980 r. opisują niesamowity stan ducha, zew wolności, który opanował wtedy Polskę. Niestety po okrągłym stole zaprzepaszczono wiele z tamtego dziedzictwa. Dziś trzeba z całą mocą przypomnieć – strajk to w demokracji kapitalistycznej istotny element życia społecznego, a nie zjawisko pejoratywne” – pisze w 38. numerze „Tygodnika Solidarność” Mateusz Kosiński.
 Mateusz Kosiński: Prawo do strajku to ważny element demokracji 
/ / pixabay.com

Najważniejsze grzechy III Rzeczpospolitej to grzechy poczęcia. Zrodzona po wyborach kontraktowych Rzeczpospolita niewolna była od problemów młodego państwa, które dźwigało na sobie ciężar licznych patologii PRL-u, na dodatek negatywnie wpływały na nią liczne zewnętrzne, neoliberalne bodźce. Niepodległa Polska powstała na barkach strajkujących robotników, jednak dość szybko odcięła się od nich, schodząc z kierunku społecznej gospodarki rynkowej. Liberalne elity doprowadziły do tego, że rola strony społecznej w budowaniu państwa była dużo mniejsza niż w państwach Zachodu czy Północy. – Ze społeczną recepcją strajków po 1989 r. było różnie. Czymś innym była postawa wielu środowisk opiniotwórczych, elit, a czym innym reakcje społeczne. Dominujący, neoliberalny wzorzec na początku transformacji wyjątkowo nie sprzyjał związkom zawodowym. Klasę robotniczą uważano za hamulcowego budowy w Polsce kapitalizmu, nawet w sytuacji, w której istotny jej segment, w postaci wykwalifikowanych robotników przemysłowych związanych z Solidarnością, nie był w rzeczywistości antytransformacyjny. Największa kontestacja transformacji szła z innych części społeczeństwa – mówi „TS” prof. Rafał Chwedoruk, politolog z Uniwersytetu Warszawskiego. – Warto zauważyć, że ustawodawstwo w początkach transformacji de facto utrudniało organizację strajku. Nie jest dziełem przypadku, że postawa elit kontrastowała z narastającymi społecznymi frustracjami. Ironia historii polega też na tym, że to postsolidarnościowe rządy były niezbyt chętne instytucjonalizacji wymiaru społecznego, szukając jakiś substytutów, jak pakt o przedsiębiorstwie, który miał zobligować związki zawodowe do niesprzeciwiania się prywatyzacji w zamian za niewielki wzrost wpływów na poziomie zakładów. Warto pamiętać, że część strajków w okresie transformacji miała spory zasięg i pewne znaczenie. Szczególną rolę odegrał strajk z lata 1992 r. w KGHM, który uratował perłę polskiej gospodarki przed prywatyzacją za małą sumę. Jeśli w polskim życiu społecznym udało się uratować wiele rzeczy związanych ze świadczeniami społecznymi, z prawem pracy, to olbrzymi wpływ miała na to postawa związków zawodowych zarówno w latach dziewięćdziesiątych, jak i w poprzedniej dekadzie. Mowa np. o podnoszeniu wieku emerytalnego, gdzie ze strony związkowców sprzeciw był absolutnie jednoznaczny, artykułowany od samego początku – dodaje prof. Chwedoruk. 

Forma protestu uregulowana od wieku

Za uchwaleniem niekorzystnego dla związków zawodowych prawa szło również urabianie opinii publicznej. O tym, jak w mediach przedstawiano związki zawodowe, w pracy „Destruktorzy. Tendencyjny obraz związków zawodowych w tygodnikach politycznych w Polsce” pisała profesor Wiesława Kozek. W większości mediów przedstawiano związkowców jako awanturników palących opony. – Rzeczywiście w dyskursie medialnym było to powielane. Protesty, demonstracje uliczne były bardzo negatywnie odbierane w opinii publicznej. Było to wykorzystywane do nieuprawnionych, zbyt dużych generalizacji. Pamiętajmy, że strajk to forma konfliktu w stosunkach pracy, ale on ma swoje ściśle ograniczone ramy prawne. Często występuje niezrozumienie słowa „strajk”, dlatego że w mowie potocznej jest on trochę inaczej pojmowany niż w języku prawa pracy. Pod strajki podciąga się różne protesty pracownicze, które strajkami w sensie formalnym nie są – słyszę od dr. Jana Czarzastego ze Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. – Pamiętajmy, że strajk jest formą protestu, która jest prawnie uregulowana, i to nie od wczoraj, a od przeszło stu lat. To oznacza, że społeczeństwo osiągnęło pewien konsensus co do tego, jakie są społecznie akceptowane, a przez to prawnie dopuszczalne, formy wyrażania protestu zbiorowego przez pracowników w stosunkach pracy. Pamiętajmy o tym, że prawo do strajku jest dosyć restrykcyjne. W Polsce doprowadzenie do strajku wiąże się z wymogami proceduralnymi, by strajk legalnie ogłosić. Te wymogi są surowe i trudne do spełnienia. Jest kilka etapów, które trzeba przejść, łącznie z wejściem w spór zbiorowy. Chociażby to pokazuje, że wbrew pewnym wyobrażeniom podjęcie strajku nie jest tak proste, jak pstryknięcie palcami. Prawo do strajku w Polsce jest dość restrykcyjne, choć nie tak bardzo jak w Wielkiej Brytanii, gdzie prawie niemożliwe jest zorganizowanie strajku – dodaje dr Czarzasty. 

O tym, że strajk nie jest niczym złym w prawidłowo rozwijających się społeczeństwach, słyszę również od profesora Chwedoruka. – Można zażartować, czym współczesne podejście do strajków różni się od PRL-u i propagandy, która usiłowała w ogóle uniknąć słowa „strajk”, mówiąc o przerwach w pracy. To, z czym mamy do czynienia, to ironia historii. Strajk jest czymś absolutnie normalnym w świecie zachodnim. Tam, gdzie nie można strajkować, tam najczęściej mamy do czynienia z dyktaturami. W każdym demokratycznym kraju prawo do strajku jest czymś normalnym, w praktyce funkcjonują bardzo różne modele regulowania stosunków przemysłowych i samego strajku. Rekordzistą światowym strajków generalnych jest Belgia. Jeden z pierwszych i najbardziej demokratycznych państw świata z rozbudowanym społeczeństwem obywatelskich, z silnymi organizacjami społecznymi. W Belgii tych strajków było bez liku. Z kolei tam, gdzie strajków jest mniej, jak w państwach nordyckich lub Niemczech, jest to często pochodną rozwiniętego systemu dialogu społecznego na formalnym i nieformalnym poziomie, czegoś, co w Polsce rodziło się z wielkim bólem – mówi politolog z Uniwersytetu Warszawskiego.  

Większa przychylność opinii publicznej 

W ostatnich miesiącach w związku z licznymi niepokojami gospodarczymi wynikającymi z pandemii koronawirusa, wojną na Ukrainie, przerwaniem ciągłości globalnych dostaw, szalejącą inflacją coraz częściej zdarza się, że pracownicy decydują się na strajk i często osiągają poprawę swojej codziennej sytuacji. Strajkujący częściej niż przed laty mogą liczyć na pozytywną ocenę ze strony opinii publicznej. – Rzeczywiście niektóre strajki były odbierane przez opinię publiczną pozytywnie, np. strajk w Solarisie pokazywano za przykład tego, jak strona związkowa w imieniu pracowników może wywrzeć na pracodawcę nacisk, który po prostu przynosi efekt, bo prowadzi do poprawy warunki pracy – zaznacza dr Czarzasty. Podobnie jak prof. Chwedoruk podkreśla on, że Polacy, w porównaniu do innych państw w Unii Europejskiej, wcale nie są szczególnie często sięgającym po strajk narodem. – Ostatnie lata są bardzo ciekawe – mieliśmy do czynienia z bardzo dobrą koniunkturą gospodarczą, rynkiem pracy w dobrym stanie, nigdy wcześniej po 1989 r. nie było tak niskiego bezrobocia. To oznacza, że siła rynkowa pracownika uległa wzmocnieniu, co powinno zachęcać do zgłaszania postulatów czy roszczeń i do śmielszej walki o swoje interesy, o to, by poprawić warunki pracy. Przez ostatnie kilka lat nie było tego dużo. To sugeruje, że w społeczeństwie nadal dominują postawy indywidualistyczne. Mówiąc językiem znanego ekonomisty Alberta Hirschmana, znalazłszy się w trudnej sytuacji w pracy, wybierzemy raczej opcję „rozstania”, czyli zmiany miejsca zatrudnienia, niż opcję „krytyki”, która mogłaby się przełożyć na zbiorową mobilizację, a w konsekwencji – strajk – dodaje ekonomista z SGH.

Podstawą edukacja 

Jeśli chcemy, by społeczeństwo poznało, czym jest prawo pracy, jaką rolę pełnią związki zawodowe, dlaczego strajk jest zjawiskiem korzystnym, nie możemy zaprzestać edukacji w tej materii. – W polskiej edukacji mamy do czynienia z odwróceniem dawnej sytuacji. Mamy lekcje przedsiębiorczości, co jest absurdem – większość ludzi nigdzie na świecie nie zostanie przedsiębiorcami. Co więcej – większy odsetek indywidualnych przedsiębiorców często występuje w biedniejszych społeczeństwach. Tak było w II RP, gdzie mieliśmy jeden z najwyższych odsetków drobnych przedsiębiorców, którzy nimi byli, bo nie było dla nich pracy. A większość z nas będzie podejmowała pracę o charakterze najemnym. Jeśli chodzi o ten temat, to niestety edukacja jest zminimalizowana. O prawie pracy większość ludzi nie ma pojęcia, ustawodawstwo nie we wszystkich obszarach sprzyja rejestracji związków zawodowych, zwłaszcza w sektorze prywatnym. Inaczej jest w sektorze publicznym, który mocniej podlega naciskom politycznym. Po prostu powinniśmy wrócić do wypróbowanych wzorców, gdzie w ramach wiedzy o społeczeństwie powinnyśmy mieć wiedzę komplementarną, dzięki której nie tylko będziemy wiedzieć, jak założyć firmę, ale na czym polega prawo pracy, na czym polega członkostwo w związkach zawodowych, jak wywołać strajk. Z reguły tak jest, że im bogatszy kraj, tym wyższy poziom uzwiązkowienia. Mamy dużo do zrobienia w tej materii. Mimo wszystko można wskazać kilka przesłanek tego, że kolejne pokolenia młodych ludzi będą patrzyły na rzeczywistość inaczej niż pokolenie obecnych 40-50 latków, silnie indywidualistyczne, akceptujące wiele rzeczy z tych, które działy się w latach dziewięćdziesiątych – kończy prof. Chwedoruk.  

Odczarowanie nieprawdziwych stereotypów na temat roli, jaką odgrywają związki zawodowe, dialog społeczny, prawo pracy, jest wielkim wyzwaniem stojącym przed elitami strony społecznej. To być może najważniejsze zadanie aktualnej generacji związkowców. 
 



Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

Polecane
Emerytury
Stażowe