Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 9: równowaga

17 listopada 2017 r. podczas Szczytu Społecznego na rzecz Sprawiedliwego Zatrudnienia i Wzrostu Gospodarczego w Göteborgu wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej uroczyście przystąpiły do Europejskiego filaru praw socjalnych. Jest to inicjatywa często określana jako mapa drogowa dwudziestu wspólnych działań mających na celu pozytywną konwergencję standardów socjalnych. Realizacja tych zamierzeń ma przyczynić się do pokazania obywatelom UE, że proces integracji nie polega tylko na korzyściach ekonomicznych, które niekoniecznie przekładają się na ich sytuację bytową lecz niesie za sobą wizję lepszego życia zawodowego i osobistego.
 Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 9: równowaga
/ grafika.P.Machnica
Wdrożenie postanowień Filaru ma stanowić wspólną odpowiedzialność: państw członkowskich, Komisji, a także unijnych oraz krajowych partnerów społecznych. NSZZ Solidarność jest jednym z głównych protagonistów tych działań w naszym kraju.

Filar składa się z trzech komponentów podzielonych na szczegółowe punkty:
- Równe szanse i dostęp do zatrudnienia
- Uczciwe warunki pracy
- Ochrona socjalna i integracja społeczna

Poniżej prezentujemy uwagi, zawierające także komentarz naukowców, które mają przybliżyć członkom Związku wiedzę na temat poszczególnych punktów Filaru.
komponent: Uczciwe warunki pracy

Równowaga między życiem zawodowym a prywatnym
Rodzice oraz osoby pełniące obowiązki opiekunów mają prawo do odpowiednich urlopów, elastycznej organizacji pracy oraz dostępu do usług w zakresie opieki. Kobiety i mężczyźni mają równy dostęp do specjalistycznych urlopów  służących wypełnianiu  obowiązków w zakresie opieki oraz należy zachęcać ich do korzystania z takich urlopów w racjonalny sposób.

W Filarze podkreśla się znaczenie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym dla wszystkich osób pełniących obowiązki opiekuńcze i przyznaje się prawa, które mają kluczowe znaczenie dla osiągnięcia takiej równowagi w obecnym środowisku pracy, takie jak prawo do sprawowania opieki nad dziećmi lub do sprawowania opieki długoterminowej. Zasada ta wykracza swoim zakresem poza obowiązujący dorobek prawny, gdyż przyznane zostają prawa wszystkim osobom zatrudnionym pełniącym obowiązki opiekuńcze. Będzie się ona zatem również odnosiła do osób zatrudnionych, które nie są rodzicami, lecz które opiekują się np. starszymi lub niepełnosprawnymi członkami rodziny.

Komentując obowiązujący w Polsce stan prawy  dr Magdalena Rycak (Uczelnia Łazarskiego) wskazuje, że na aprobatę zasługą zwłaszcza rozwiązania pozwalające łączyć pracę zawodową na część etatu z korzystaniem z urlopu rodzicielskiego czy wychowawczego, co umożliwia pracownikom utrzymywanie bliskiego kontaktu zarówno z ich dziećmi jak i z pracą.  W ocenie ekspertki, z badań GUS wynika, że jedną z głównych przyczyn odkładania lub wstrzymania decyzji o posiadaniu dzieci przez Polaków jest brak możliwości godzenia pracy z opieką nad dziećmi. Wśród barier utrudniających pracownikom łączenie pracy z życiem rodzinnym wymienia się ograniczenia światopoglądowe, niedostateczne wsparcie rodzin przez politykę prorodzinną państwa, trudności materialne, brak pracy (lub zagrożenie jej utratą), rozpowszechnione tzw. umowy śmieciowe, a także ograniczenia obiektywne, takie jak niemożność zajścia w ciążę, czy też ryzyko chorób genetycznych. W Polsce wciąż jeszcze powszechne jest stosowanie umów terminowych, co w znaczny sposób obniża poczucie pewności zatrudnienia, a co za tym idzie, wpływa na odsuwanie decyzji o posiadaniu potomstwa. Z reguły, gdy kobieta zatrudniona na czas określony zachodzi w ciążę nie ma już powrotu do wykonywanej pracy (wiąże się to albo z brakiem możliwości pogodzenia pracy z opieką nad małym dzieckiem, albo jest to skutek decyzji pracodawcy).

Zwrócić należy też uwagę na to, że w Polsce wciąż pokutują stereotypy, że to wyłącznie kobiety są zobowiązane do opieki nad dziećmi w rodzinie, zwłaszcza w przypadku chorób dzieci, czy korzystania z urlopów rodzicielskich. Stereotypy te mają negatywne przełożenie na decyzje pracodawców dotyczące zatrudniania młodych kobiet, którzy często preferują zatrudnienie mężczyzn jako (zdaniem pracodawców) mniej obciążonych obowiązkami rodzicielskimi. W walce ze stereotypami mogłoby pomóc wprowadzenie obowiązkowego okresu (np. miesięcznego) urlopu rodzicielskiego do wykorzystania przez ojca dziecka. Wśród pozostałych instrumentów prawa pracy, które mogłyby w większym stopniu wpłynąć na godzenie pracy z życie osobistym pracowników należy wskazać zasadę równouprawnienia kobiet i mężczyzn w pracy, ruchomy i zadaniowy czas pracy, systematyczne zwiększanie wysokości płacy minimalnej, telepracę, ograniczanie dopuszczalności stosowania umów na czas określony, ograniczenie pracy rodziców opiekujących się dziećmi w nocy, w niedziele i święta oraz w godzinach nadliczbowych, czy też delegowania takich pracowników poza ich stałe miejsce pracy.

–  Wydaje się, że najbardziej palącym obecnie problemem jest wprowadzenie rozwiązań z zakresu zwolnień od pracy czy elastycznego czasu pracy dla pracowników, którzy mają obowiązki opiekuńcze wobec osób starszych lub przewlekle chorych (rodziców, teściów, rodzeństwa). Szczególnie w kontekście potrzeby wydłużania dobrowolnej aktywności zawodowej kobiet należy dostrzec, że spora cześć z nich w okresie końcówki aktywności na rynku pracy jest obciążona podwójnymi obowiązkami opiekuńczymi jako babcia wobec swoich wnuków i równocześnie wobec rodziców czy teściów, którzy ze względu na wiek wymagają wsparcia przykładowo w kontaktach z lekarzami - komentuje Barbara Surdykowska (Biuro Eksperckie KK NSZZ Solidarność) -W polskim porządku prawnym nie ma jakichkolwiek rozwiązań, które pokazywałyby, że ustawodawca dostrzega ten problem. Tym cenniejsza jest inicjatywa Komisji Europejskiej w postaci projektu dyrektywy w sprawie równowagi w życiu zawodowym i prywatnym rodziców i opiekunów – dodaje ekspertka.

Z (generalnie pozytywnym) stanowiskiem Prezydium KK do projektu dyrektywy można zapoznać się tutaj. Niepokojący jest natomiast niechętny stosunek polskiego Sejmu do tego projektu zarzucający mu naruszenie zasady pomocniczości.
 
Tutaj można przeczytać o 8 punkcie Filaru

bs
 
 

 

POLECANE
Dziś Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej tylko u nas
Dziś Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej

Jak zachować polską tożsamość w dobie zagrożenia wielorakimi totalitaryzmami? Czy będziemy nadal narodem, czy też może „projektem: Polska”?

Kanada sfinansuje operację aktywiście identyfikującemu się jako trans niemowlę tylko u nas
Kanada sfinansuje operację aktywiście identyfikującemu się jako "trans niemowlę"

Szok! Lewicowy aktywista, który identyfikuje się jako "trans dziecko", wygrał z Kanadą. Kraj będzie musiał zafundować mu... operację i męskich, i żeńskich narządów płciowych.

Samuel Pereira: W ciągu czterech minut Tusk pochwalił politykę PiS piętnaście razy tylko u nas
Samuel Pereira: W ciągu czterech minut Tusk pochwalił politykę PiS piętnaście razy

To był chyba rekord. W ciągu niecałych 4 minut premier 15 razy albo chwalił politykę Prawa i Sprawiedliwości albo się z nią utożsamiał albo ironicznie kpił z tego, co sam otrzymując ją w spadku – zepsuł. Nie chciałbym być gołosłowny, więc z wygłoszonego dziś orędzia szefa rządu, wybrałem konkretne cytaty, które z przyjemnością przełożę z mowy trawy na język faktów. Zaczynamy!

Karol Nawrocki w Białym Domu. Spotkał się z ważnymi politykami Wiadomości
Karol Nawrocki w Białym Domu. Spotkał się z ważnymi politykami

Obywatelski kandydat na prezydenta Karol Nawrocki w czwartek udał się z wizytą do Waszyngtonu. Podczas uroczystości z okazji Narodowego Dnia Modlitwy w Białym Domu spotkał się m.in. z sekretarzem stanu USA Marco Rubio.

Donald Trump podjął decyzję ws. nowego ambasadora USA przy ONZ Wiadomości
Donald Trump podjął decyzję ws. nowego ambasadora USA przy ONZ

Prezydent USA Donald Trump oświadczył w czwartek, że Mike Waltz, dotychczas pełniący rolę doradcy ds. bezpieczeństwa narodowego, zostanie ambasadorem Stanów Zjednoczonych przy ONZ. Jego rolę tymczasowo obejmie sekretarz stanu Marco Rubio.

Izraelski atak na Strefę Gazy. Są ofiary śmiertelne Wiadomości
Izraelski atak na Strefę Gazy. Są ofiary śmiertelne

- Co najmniej 24 osoby zginęły w czwartek i poprzedzającą go noc w izraelskich atakach na Strefę Gazy - poinformowała obrona cywilna, cytowana przez AFP. Izrael od dwóch miesięcy blokuje pomoc humanitarną. Szerzy się głód, zdesperowani ludzie kradną żywność i leki - alarmują organizacje pozarządowe.

USA i Ukraina zawarły umowę ws. minerałów. Jest komentarz Wołodymyra Zełenskiego polityka
USA i Ukraina zawarły umowę ws. minerałów. Jest komentarz Wołodymyra Zełenskiego

Prezydent Wołodymyr Zełenski w czwartek określił umowę z USA w sprawie minerałów jako prawdziwie równe i sprawiedliwe porozumienie oraz pierwszy wynik jego spotkania w Watykanie z prezydentem USA Donaldem Trumpem przed pogrzebem papieża Franciszka.

Karol Nawrocki z wizytą w Waszyngtonie. W planie kilka ważnych spotkań Wiadomości
Karol Nawrocki z wizytą w Waszyngtonie. W planie kilka ważnych spotkań

Jak informuje stacja Telewizja Republika obywatelski kandydat na prezydenta Karol Nawrocki w czwartek udał się z wizytą do Waszyngtonu. Wziął udział w Narodowym Dniu Modlitwy w ogrodzie różanym w Białym Domu. Spotkanie poprowadził prezydent USA Donald Trump.

Marine Le Pen nie zamierza ustępować. Chodzi o wybory prezydenckie polityka
Marine Le Pen nie zamierza ustępować. Chodzi o wybory prezydenckie

W czwartek podczas tradycyjnego wiecu Zjednoczenia Narodowego na Narbonie Marine Le Pen zapewniła, że będzie walczyć o to, by móc kandydować w wyborach prezydenckich w 2027 roku.

Komunikat dla mieszkańców Gdyni Wiadomości
Komunikat dla mieszkańców Gdyni

W czasie długiego weekendu majowego komunikacja miejska w Gdyni, Gdańsku i pociągi PKP SKM będą kursowały według zmienionych rozkładów jazdy. Zmiany dotyczą zarówno linii autobusowych i trolejbusowych organizowanych przez ZKM w Gdyni, jak i pociągów PKP SKM na trasie Gdańsk–Wejherowo.

REKLAMA

Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 9: równowaga

17 listopada 2017 r. podczas Szczytu Społecznego na rzecz Sprawiedliwego Zatrudnienia i Wzrostu Gospodarczego w Göteborgu wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej uroczyście przystąpiły do Europejskiego filaru praw socjalnych. Jest to inicjatywa często określana jako mapa drogowa dwudziestu wspólnych działań mających na celu pozytywną konwergencję standardów socjalnych. Realizacja tych zamierzeń ma przyczynić się do pokazania obywatelom UE, że proces integracji nie polega tylko na korzyściach ekonomicznych, które niekoniecznie przekładają się na ich sytuację bytową lecz niesie za sobą wizję lepszego życia zawodowego i osobistego.
 Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 9: równowaga
/ grafika.P.Machnica
Wdrożenie postanowień Filaru ma stanowić wspólną odpowiedzialność: państw członkowskich, Komisji, a także unijnych oraz krajowych partnerów społecznych. NSZZ Solidarność jest jednym z głównych protagonistów tych działań w naszym kraju.

Filar składa się z trzech komponentów podzielonych na szczegółowe punkty:
- Równe szanse i dostęp do zatrudnienia
- Uczciwe warunki pracy
- Ochrona socjalna i integracja społeczna

Poniżej prezentujemy uwagi, zawierające także komentarz naukowców, które mają przybliżyć członkom Związku wiedzę na temat poszczególnych punktów Filaru.
komponent: Uczciwe warunki pracy

Równowaga między życiem zawodowym a prywatnym
Rodzice oraz osoby pełniące obowiązki opiekunów mają prawo do odpowiednich urlopów, elastycznej organizacji pracy oraz dostępu do usług w zakresie opieki. Kobiety i mężczyźni mają równy dostęp do specjalistycznych urlopów  służących wypełnianiu  obowiązków w zakresie opieki oraz należy zachęcać ich do korzystania z takich urlopów w racjonalny sposób.

W Filarze podkreśla się znaczenie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym dla wszystkich osób pełniących obowiązki opiekuńcze i przyznaje się prawa, które mają kluczowe znaczenie dla osiągnięcia takiej równowagi w obecnym środowisku pracy, takie jak prawo do sprawowania opieki nad dziećmi lub do sprawowania opieki długoterminowej. Zasada ta wykracza swoim zakresem poza obowiązujący dorobek prawny, gdyż przyznane zostają prawa wszystkim osobom zatrudnionym pełniącym obowiązki opiekuńcze. Będzie się ona zatem również odnosiła do osób zatrudnionych, które nie są rodzicami, lecz które opiekują się np. starszymi lub niepełnosprawnymi członkami rodziny.

Komentując obowiązujący w Polsce stan prawy  dr Magdalena Rycak (Uczelnia Łazarskiego) wskazuje, że na aprobatę zasługą zwłaszcza rozwiązania pozwalające łączyć pracę zawodową na część etatu z korzystaniem z urlopu rodzicielskiego czy wychowawczego, co umożliwia pracownikom utrzymywanie bliskiego kontaktu zarówno z ich dziećmi jak i z pracą.  W ocenie ekspertki, z badań GUS wynika, że jedną z głównych przyczyn odkładania lub wstrzymania decyzji o posiadaniu dzieci przez Polaków jest brak możliwości godzenia pracy z opieką nad dziećmi. Wśród barier utrudniających pracownikom łączenie pracy z życiem rodzinnym wymienia się ograniczenia światopoglądowe, niedostateczne wsparcie rodzin przez politykę prorodzinną państwa, trudności materialne, brak pracy (lub zagrożenie jej utratą), rozpowszechnione tzw. umowy śmieciowe, a także ograniczenia obiektywne, takie jak niemożność zajścia w ciążę, czy też ryzyko chorób genetycznych. W Polsce wciąż jeszcze powszechne jest stosowanie umów terminowych, co w znaczny sposób obniża poczucie pewności zatrudnienia, a co za tym idzie, wpływa na odsuwanie decyzji o posiadaniu potomstwa. Z reguły, gdy kobieta zatrudniona na czas określony zachodzi w ciążę nie ma już powrotu do wykonywanej pracy (wiąże się to albo z brakiem możliwości pogodzenia pracy z opieką nad małym dzieckiem, albo jest to skutek decyzji pracodawcy).

Zwrócić należy też uwagę na to, że w Polsce wciąż pokutują stereotypy, że to wyłącznie kobiety są zobowiązane do opieki nad dziećmi w rodzinie, zwłaszcza w przypadku chorób dzieci, czy korzystania z urlopów rodzicielskich. Stereotypy te mają negatywne przełożenie na decyzje pracodawców dotyczące zatrudniania młodych kobiet, którzy często preferują zatrudnienie mężczyzn jako (zdaniem pracodawców) mniej obciążonych obowiązkami rodzicielskimi. W walce ze stereotypami mogłoby pomóc wprowadzenie obowiązkowego okresu (np. miesięcznego) urlopu rodzicielskiego do wykorzystania przez ojca dziecka. Wśród pozostałych instrumentów prawa pracy, które mogłyby w większym stopniu wpłynąć na godzenie pracy z życie osobistym pracowników należy wskazać zasadę równouprawnienia kobiet i mężczyzn w pracy, ruchomy i zadaniowy czas pracy, systematyczne zwiększanie wysokości płacy minimalnej, telepracę, ograniczanie dopuszczalności stosowania umów na czas określony, ograniczenie pracy rodziców opiekujących się dziećmi w nocy, w niedziele i święta oraz w godzinach nadliczbowych, czy też delegowania takich pracowników poza ich stałe miejsce pracy.

–  Wydaje się, że najbardziej palącym obecnie problemem jest wprowadzenie rozwiązań z zakresu zwolnień od pracy czy elastycznego czasu pracy dla pracowników, którzy mają obowiązki opiekuńcze wobec osób starszych lub przewlekle chorych (rodziców, teściów, rodzeństwa). Szczególnie w kontekście potrzeby wydłużania dobrowolnej aktywności zawodowej kobiet należy dostrzec, że spora cześć z nich w okresie końcówki aktywności na rynku pracy jest obciążona podwójnymi obowiązkami opiekuńczymi jako babcia wobec swoich wnuków i równocześnie wobec rodziców czy teściów, którzy ze względu na wiek wymagają wsparcia przykładowo w kontaktach z lekarzami - komentuje Barbara Surdykowska (Biuro Eksperckie KK NSZZ Solidarność) -W polskim porządku prawnym nie ma jakichkolwiek rozwiązań, które pokazywałyby, że ustawodawca dostrzega ten problem. Tym cenniejsza jest inicjatywa Komisji Europejskiej w postaci projektu dyrektywy w sprawie równowagi w życiu zawodowym i prywatnym rodziców i opiekunów – dodaje ekspertka.

Z (generalnie pozytywnym) stanowiskiem Prezydium KK do projektu dyrektywy można zapoznać się tutaj. Niepokojący jest natomiast niechętny stosunek polskiego Sejmu do tego projektu zarzucający mu naruszenie zasady pomocniczości.
 
Tutaj można przeczytać o 8 punkcie Filaru

bs
 
 


 

Polecane
Emerytury
Stażowe