Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 13: Zasiłki dla bezrobotnych

17 listopada 2017 r. podczas Szczytu Społecznego na rzecz Sprawiedliwego Zatrudnienia i Wzrostu Gospodarczego w Göteborgu wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej uroczyście przystąpiły do Europejskiego filaru praw socjalnych. Jest to inicjatywa często określana jako mapa drogowa dwudziestu wspólnych działań mających na celu pozytywną konwergencję standardów socjalnych. Realizacja tych zamierzeń ma przyczynić się do pokazania obywatelom UE, że proces integracji nie polega tylko na korzyściach ekonomicznych, które niekoniecznie przekładają się na ich sytuację bytową lecz niesie za sobą wizję lepszego życia zawodowego i osobistego.
/ grafika.P.Machnica
Wdrożenie postanowień Filaru ma stanowić wspólną odpowiedzialność: państw członkowskich, Komisji, a także unijnych oraz krajowych partnerów społecznych. NSZZ Solidarność jest jednym z głównych protagonistów tych działań w naszym kraju.

Filar składa się z trzech komponentów podzielonych na szczegółowe punkty:
- Równe szanse i dostęp do zatrudnienia
- Uczciwe warunki pracy
- Ochrona socjalna i integracja społeczna

Poniżej prezentujemy uwagi, zawierające także komentarz naukowców, które mają przybliżyć członkom Związku wiedzę na temat poszczególnych punktów Filaru.
komponent: Ochrona socjalna i integracja społeczna

13. Zasiłki dla bezrobotnych
Osoby bezrobotne mają prawo do odpowiedniego wsparcia w zakresie aktywizacji ze strony publicznych służb zatrudnienia służącego (re)integracji na rynku pracy i do właściwych świadczeń dla bezrobotnych otrzymywanych przez rozsądny czas, odpowiednio do płaconych przez nich składek i zgodnie z krajowymi zasadami kwalifikowalności. Tego rodzaju świadczenia nie powinny stanowić czynnika zniechęcającego do szybkiego powrotu do zatrudnienia.

W ramach Filaru osobom bezrobotnym przyznano prawo do odpowiedniego wsparcia ze strony publicznych służb zatrudnienia. Przedmiotowe wsparcie opiera się na pomocy, doradztwie i poradnictwie w zakresie poszukiwania pracy i – w szerszym sensie – decyzji związanych z karierą zawodową.

Jak wskazuje dr Katarzyna Jaworska (Uniwersytet Warmińsko- Mazurski) prawo do zasiłku dla bezrobotnych w polskim porządku prawnym zostało uregulowane ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z 20 kwietnia 2004 r. Samo posiadanie statusu bezrobotnego nie powoduje automatycznego nabycia prawa do tego świadczenia. Konieczne jest także posiadanie co najmniej 365 dni okresu uprawniającego do zasiłku dla bezrobotnych (łącznie okresów składkowych i nieskładkowych). Długość pobierania zasiłku dla bezrobotnych uzależniona jest nie od okresu opłacania składki na Fundusz Pracy, lecz przede wszystkim od stopy bezrobocia w miejscu zamieszkania bezrobotnego w stosunku do przeciętnej stopy bezrobocia w kraju. Jeżeli stopa bezrobocia nie przekracza 150% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju na dzień 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku, zasiłek przysługuje przez 180 dni. Natomiast jeżeli stopa bezrobocia przekroczy 150%, zasiłek przysługuje przez 365 dni. Długość okresu pobierania świadczenia nie odbiega od standardów międzynarodowych. Europejski Kodeks Zabezpieczenia Społecznego Rady Europy przewiduje, że świadczenie dla bezrobotnych powinno przysługiwać przez cały czas pozostawania bez pracy, ale czas ten może zostać skrócony do 13 tygodni. Podobną regulację zawiera konwencja 102 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotycząca minimalnych norm zabezpieczenia społecznego. W konsekwencji można uznać, iż okres pobierania świadczenia jest „rozsądny”, jak wskazuje pkt 13 Filaru.

Wysokość zasiłku nie pozostaje w relacji do opłacanych składek, na co wskazuje Europejski filar praw socjalnych. Od 1995 r. wysokość zasiłku dla bezrobotnych określana jest kwotowo, a od 2010 r. jest on wypłacany jest w pierwszych 3 miesiącach w wyższej wysokości, a następnie jest obniżany. Obecnie (do 31 maja 2018 r.) zasiłek w podstawowej wysokości wynosi  831,10 zł, następnie jest obniżany do kwoty 652,60 zł. W przypadku osób, które nie legitymują się okresem uprawniającym do zasiłku dłuższym niż 5 lat, wysokość zasiłku wynosi 80% kwoty podstawowej, a następnie kwoty obniżonej. Natomiast osobom, których okres uprawniający do zasiłku jest dłuższy niż 20 lat, przysługuje zasiłek w wysokości 120% kwoty podstawowej (a następnie kwoty obniżonej). Wysokości zasiłku dla bezrobotnych nie pełni funkcji kompensacyjnej, ale przede wszystkim motywuje do szybkiego powrotu na rynek pracy.
 
– Wydaje się, że jedną z kwestii wymagających przemyślenia jest obecnie obowiązująca regulacja która powoduje, że część osób poszukujących pracy może zarejestrować się jako osoba bezrobotna a pozostałe jako „osoby poszukujące pracy”. Pamiętajmy, że punkt 13 Filaru adresowany jest do wszystkich osób bezrobotnych w ekonomicznym znaczeniu tego terminu Zakres wsparcia powiatowych urzędów pracy dla tej drugiej kategorii jest zdecydowanie węższy. Przesłanką uniemożliwiającą rejestrację jako osoba bezrobotna jest przykładowo: posiadanie prawa do renty rodzinnej w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia, chęć podjęcia zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy czy uzyskiwanie miesięcznie przychodu w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę. Wydaje się, że obecnej sytuacjach na rynku pracy rozróżnienie to staje się coraz bardziej anachroniczne. Na dodatek wiele osób nie wie, że w sytuacji gdy nie mogą zarejestrować się jako osoby bezrobotne pozostaje im jeszcze rejestracja jako osoby poszukującej pracy. Obecny stan prawny należy zdecydowanie uprościć – komentuje Barbara Surdykowska (Biuro Eksperckie KK NSZZ Solidarność).

Tutaj można przeczytać o 12 punkcie Filaru

bs
 

 

POLECANE
Zamieszanie wokół decyzji Wilna. Litwa dementuje informacje o „stanie wyjątkowym” z ostatniej chwili
Zamieszanie wokół decyzji Wilna. Litwa dementuje informacje o „stanie wyjątkowym”

Na Litwie nie wprowadzono stanu wyjątkowego, tylko stan sytuacji ekstremalnej, to dwie różne formuły prawne, inne są też procedury ich wprowadzania – wyjaśniła we wtorek ambasada Litwy w Warszawie, gdy w mediach pojawiły się informacje o wprowadzeniu przez Wilno stanu wyjątkowego.

Nie żyje reżyser kultowych polskich bajek z ostatniej chwili
Nie żyje reżyser kultowych polskich bajek

Zofia Ołdak, wybitna reżyser i autorka kultowych serii animowanych „Plastuś” i „Piesek w kratkę”, zmarła w wieku 95 lat. Artystka pozostawiła po sobie dorobek kilkudziesięciu filmów krótkometrażowych, które na trwałe wpisały się w historię polskiej animacji.

Brigitte Macron nie przebierała w słowach o aktywistkach. Poleciały wulgarne wyzwiska Wiadomości
Brigitte Macron nie przebierała w słowach o aktywistkach. Poleciały wulgarne wyzwiska

Brigitte Macron znalazła się w centrum polityczno-medialnej burzy po tym, jak za kulisami paryskiego spektaklu użyła ostrych słów pod adresem feministek, które zakłóciły występ komika Ary’ego Abattana. Nagranie z rozmowy trafiło do francuskich mediów. Pierwsza dama nie przebierała w słowach.

Zabezpieczenie wielkiej pożyczki dla Ukrainy. Ujawniono kwotę, którą wyłoży Polska z ostatniej chwili
Zabezpieczenie wielkiej pożyczki dla Ukrainy. Ujawniono kwotę, którą wyłoży Polska

We wtorek portal Politico poinformował – powołując się na wgląd w dokumenty Komisji Europejskiej – jak kraje UE podzieliłyby zabezpieczenie pożyczek dla Ukrainy w ramach planu rosyjskich zamrożonych aktywów o wartości 210 mld euro.

Zapraszamy na spotkanie autorskie z Jackiem Piekarą. Poprowadzi Rafał Ziemkiewicz z ostatniej chwili
Zapraszamy na spotkanie autorskie z Jackiem Piekarą. Poprowadzi Rafał Ziemkiewicz

Już w środę 10 grudnia w Warszawie odbędzie się spotkanie z Jackiem Piekarą – znanym pisarzem i komentatorem życia społeczno-politycznego w Polsce. Autor zaprezentuje pierwszy tom swojej najnowszej książki „Świat zaginiony. Wyprawa do wnętrza PRL”, która zabiera czytelników w podróż do realiów życia codziennego w czasach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Wydarzenie poprowadzi Rafał Ziemkiewicz.

Gwałtowny wzrost przestępczości w Oslo. Policja nie nadąża z wezwaniami z ostatniej chwili
Gwałtowny wzrost przestępczości w Oslo. Policja nie nadąża z wezwaniami

Policja w Oslo na łamach wtorkowego wydania dziennika „VG” ostrzegła przed skutkami gwałtownego wzrostu zorganizowanej przestępczości w stolicy. Policjanci nie będą już w stanie dotrzeć na każde wezwanie. Za narastającą falę przemocy odpowiadać mają młodociane gangi i ich profesjonalizacja.

Czy Tusk powinien podać się do dymisji? Polacy odpowiedzieli [SONDAŻ] z ostatniej chwili
Czy Tusk powinien podać się do dymisji? Polacy odpowiedzieli [SONDAŻ]

Wg badania UCE Research na zlecenie Onetu, większość Polaków uważa, że Donald Tusk nie powinien pozostać premierem do końca kadencji rządu.

Dyskryminacja na rynku mieszkań w Niemczech. Najbardziej tracą muzułmanie i czarnoskórzy z ostatniej chwili
Dyskryminacja na rynku mieszkań w Niemczech. Najbardziej tracą muzułmanie i czarnoskórzy

Nowy raport NaDiRa, organizacji badającej przejawy rasizmu w Niemczech,  ujawnia skalę nierównego traktowania osób na niemieckim rynku mieszkaniowym. Dane pokazują, że muzułmanie i osoby czarnoskóre znacznie częściej spotykają się z odmową już na etapie oglądania mieszkania.  

Zełenski do Trumpa: Jesteśmy gotowi z ostatniej chwili
Zełenski do Trumpa: Jesteśmy gotowi

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski oświadczył we wtorek w Rzymie, że jego kraj i przedstawiciele krajów Europy są gotowi przedstawić Stanom Zjednoczonym „ukraińskie i europejskie elementy” planu pokojowego.

Zawetowany projekt wraca do Sejmu. Tusk podsyca konflikt z prezydentem z ostatniej chwili
Zawetowany projekt wraca do Sejmu. Tusk podsyca konflikt z prezydentem

Rząd Donalda Tuska ponownie kieruje do Sejmu ustawę o kryptoaktywach – dokładnie tę samą, którą prezydent Karol Nawrocki niedawno zawetował. Trudno nie odczytać tego działania jako próbę podsycania konfliktu na linii rząd-Pałac Prezydencki.

REKLAMA

Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 13: Zasiłki dla bezrobotnych

17 listopada 2017 r. podczas Szczytu Społecznego na rzecz Sprawiedliwego Zatrudnienia i Wzrostu Gospodarczego w Göteborgu wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej uroczyście przystąpiły do Europejskiego filaru praw socjalnych. Jest to inicjatywa często określana jako mapa drogowa dwudziestu wspólnych działań mających na celu pozytywną konwergencję standardów socjalnych. Realizacja tych zamierzeń ma przyczynić się do pokazania obywatelom UE, że proces integracji nie polega tylko na korzyściach ekonomicznych, które niekoniecznie przekładają się na ich sytuację bytową lecz niesie za sobą wizję lepszego życia zawodowego i osobistego.
/ grafika.P.Machnica
Wdrożenie postanowień Filaru ma stanowić wspólną odpowiedzialność: państw członkowskich, Komisji, a także unijnych oraz krajowych partnerów społecznych. NSZZ Solidarność jest jednym z głównych protagonistów tych działań w naszym kraju.

Filar składa się z trzech komponentów podzielonych na szczegółowe punkty:
- Równe szanse i dostęp do zatrudnienia
- Uczciwe warunki pracy
- Ochrona socjalna i integracja społeczna

Poniżej prezentujemy uwagi, zawierające także komentarz naukowców, które mają przybliżyć członkom Związku wiedzę na temat poszczególnych punktów Filaru.
komponent: Ochrona socjalna i integracja społeczna

13. Zasiłki dla bezrobotnych
Osoby bezrobotne mają prawo do odpowiedniego wsparcia w zakresie aktywizacji ze strony publicznych służb zatrudnienia służącego (re)integracji na rynku pracy i do właściwych świadczeń dla bezrobotnych otrzymywanych przez rozsądny czas, odpowiednio do płaconych przez nich składek i zgodnie z krajowymi zasadami kwalifikowalności. Tego rodzaju świadczenia nie powinny stanowić czynnika zniechęcającego do szybkiego powrotu do zatrudnienia.

W ramach Filaru osobom bezrobotnym przyznano prawo do odpowiedniego wsparcia ze strony publicznych służb zatrudnienia. Przedmiotowe wsparcie opiera się na pomocy, doradztwie i poradnictwie w zakresie poszukiwania pracy i – w szerszym sensie – decyzji związanych z karierą zawodową.

Jak wskazuje dr Katarzyna Jaworska (Uniwersytet Warmińsko- Mazurski) prawo do zasiłku dla bezrobotnych w polskim porządku prawnym zostało uregulowane ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z 20 kwietnia 2004 r. Samo posiadanie statusu bezrobotnego nie powoduje automatycznego nabycia prawa do tego świadczenia. Konieczne jest także posiadanie co najmniej 365 dni okresu uprawniającego do zasiłku dla bezrobotnych (łącznie okresów składkowych i nieskładkowych). Długość pobierania zasiłku dla bezrobotnych uzależniona jest nie od okresu opłacania składki na Fundusz Pracy, lecz przede wszystkim od stopy bezrobocia w miejscu zamieszkania bezrobotnego w stosunku do przeciętnej stopy bezrobocia w kraju. Jeżeli stopa bezrobocia nie przekracza 150% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju na dzień 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku, zasiłek przysługuje przez 180 dni. Natomiast jeżeli stopa bezrobocia przekroczy 150%, zasiłek przysługuje przez 365 dni. Długość okresu pobierania świadczenia nie odbiega od standardów międzynarodowych. Europejski Kodeks Zabezpieczenia Społecznego Rady Europy przewiduje, że świadczenie dla bezrobotnych powinno przysługiwać przez cały czas pozostawania bez pracy, ale czas ten może zostać skrócony do 13 tygodni. Podobną regulację zawiera konwencja 102 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotycząca minimalnych norm zabezpieczenia społecznego. W konsekwencji można uznać, iż okres pobierania świadczenia jest „rozsądny”, jak wskazuje pkt 13 Filaru.

Wysokość zasiłku nie pozostaje w relacji do opłacanych składek, na co wskazuje Europejski filar praw socjalnych. Od 1995 r. wysokość zasiłku dla bezrobotnych określana jest kwotowo, a od 2010 r. jest on wypłacany jest w pierwszych 3 miesiącach w wyższej wysokości, a następnie jest obniżany. Obecnie (do 31 maja 2018 r.) zasiłek w podstawowej wysokości wynosi  831,10 zł, następnie jest obniżany do kwoty 652,60 zł. W przypadku osób, które nie legitymują się okresem uprawniającym do zasiłku dłuższym niż 5 lat, wysokość zasiłku wynosi 80% kwoty podstawowej, a następnie kwoty obniżonej. Natomiast osobom, których okres uprawniający do zasiłku jest dłuższy niż 20 lat, przysługuje zasiłek w wysokości 120% kwoty podstawowej (a następnie kwoty obniżonej). Wysokości zasiłku dla bezrobotnych nie pełni funkcji kompensacyjnej, ale przede wszystkim motywuje do szybkiego powrotu na rynek pracy.
 
– Wydaje się, że jedną z kwestii wymagających przemyślenia jest obecnie obowiązująca regulacja która powoduje, że część osób poszukujących pracy może zarejestrować się jako osoba bezrobotna a pozostałe jako „osoby poszukujące pracy”. Pamiętajmy, że punkt 13 Filaru adresowany jest do wszystkich osób bezrobotnych w ekonomicznym znaczeniu tego terminu Zakres wsparcia powiatowych urzędów pracy dla tej drugiej kategorii jest zdecydowanie węższy. Przesłanką uniemożliwiającą rejestrację jako osoba bezrobotna jest przykładowo: posiadanie prawa do renty rodzinnej w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia, chęć podjęcia zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy czy uzyskiwanie miesięcznie przychodu w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę. Wydaje się, że obecnej sytuacjach na rynku pracy rozróżnienie to staje się coraz bardziej anachroniczne. Na dodatek wiele osób nie wie, że w sytuacji gdy nie mogą zarejestrować się jako osoby bezrobotne pozostaje im jeszcze rejestracja jako osoby poszukującej pracy. Obecny stan prawny należy zdecydowanie uprościć – komentuje Barbara Surdykowska (Biuro Eksperckie KK NSZZ Solidarność).

Tutaj można przeczytać o 12 punkcie Filaru

bs
 


 

Polecane